Ο Βασίλι Μιχαίλοβιτς Μπλοχίν αποτελεί μια ιδιόμορφη περίπτωση ανθρωπόμορφου θηλαστικού. Αν και δίποδο και φέρων ανθρώπινη μορφή, ήταν πολύ χειρότερος κι απ’ τα λιοντάρια του Νέρωνα που σκότωνα από πείνα.

Ο αριθμός των σπερματοζωαρίων στον άνδρα έχει μειωθεί πάνω από 50% παγκοσμίως τα τελευταία 50 χρόνια, δημιουργώντας ερωτηματικά στους ερευνητές για τα αίτια.⁽¹⁾ Θα μπορούσαν να ευθύνονται η ρύπανση, πιθανές τοξίνες στα τρόφιμα και το νερό, η αύξηση της παχυσαρκίας και των χρόνιων ασθενειών, τα φάρμακα ή ακόμα και το διαρκώς παρόν κινητό τηλέφωνο;

Το θέμα της Βορείου Ηπείρου καλύπτεται διαχρονικά και στο Βρετανικό Εθνικό Αρχείο, εφόσον το Λονδίνο ήταν βαθιά αναμεμειγμένο με την τύχη της…

Ο Άγιος Ιερομάρτυρας Κύριλλος ο ΣΤ’ (προστάτης του Πυθίου), ο επιλεγόμενος Σεραπετζόγλου (το κοσμικό του όνομα ήταν Κωνσταντίνος Σερπεντζόγλου), καταγόταν από την Αδριανούπολη και διδάχθηκε τα εγκύκλια γράμματα στη σχολή της γενέτειράς του. Υπηρέτησε ως αρχιδιάκονος στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Το έτος 1803 μ.Χ. χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Ικονίου και μετετέθη στην Αδριανούπολη το έτος 1810 μ.Χ. Στις 4 Μαρτίου του 1813 μ.Χ., εξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Ήταν αυτός που συνέστησε τη εκκλησιαστική μουσική σχολή υπό τους τρεις διδασκάλους της νέας μεθόδου, το έτος 1815 μ.Χ. Υπήρξε φίλος των γραμμάτων και κήρυττε συνεχώς τον Θείο λόγο. Στις 13 Δεκεμβρίου του 1818 μ.Χ. παύθηκε από τον πατριαρχικό θρόνο και αναχώρησε για την πατρίδα του, την Αδριανούπολη, όπου υπέστη μαζί με άλλους είκοσι επτά κληρικούς και προύχοντες τον διά αγχόνης θάνατο, το έτος 1821 μ.Χ., ως ενερχόμενος, σύμφωνα με το φιρμάνι που διέτασσε τον απαγχονισμό, στο κίνημα που προετοίμαζε την ελευθερία του Ρωμαϊκού έθνους.

Βιογραφία

Ο Άγιος Ιερομάρτυρας Κύριλλος ο ΣΤ’ (προστάτης του Πυθίου), ο επιλεγόμενος Σεραπετζόγλου (το κοσμικό του όνομα ήταν Κωνσταντίνος Σερπεντζόγλου), καταγόταν από την Αδριανούπολη και διδάχθηκε τα εγκύκλια γράμματα στη σχολή της γενέτειράς του. Υπηρέτησε ως αρχιδιάκονος στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Το έτος 1803 μ.Χ. χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Ικονίου και μετετέθη στην Αδριανούπολη το έτος 1810 μ.Χ. Στις 4 Μαρτίου του 1813 μ.Χ., εξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Ήταν αυτός που συνέστησε τη εκκλησιαστική μουσική σχολή υπό τους τρεις διδασκάλους της νέας μεθόδου, το έτος 1815 μ.Χ. Υπήρξε φίλος των γραμμάτων και κήρυττε συνεχώς τον Θείο λόγο. Στις 13 Δεκεμβρίου του 1818 μ.Χ. παύθηκε από τον πατριαρχικό θρόνο και αναχώρησε για την πατρίδα του, την Αδριανούπολη, όπου υπέστη μαζί με άλλους είκοσι επτά κληρικούς και προύχοντες τον διά αγχόνης θάνατο, το έτος 1821 μ.Χ., ως ενερχόμενος, σύμφωνα με το φιρμάνι που διέτασσε τον απαγχονισμό, στο κίνημα που προετοίμαζε την ελευθερία του Ρωμαϊκού έθνους.

Η απόφαση για τον απαγχονισμό του Αγίου Κυρίλλου έχει ως εξής:

«Ἐπειδὴ ἐξηκριβώθη ὅτι ὁ ἐν Κωνσταντινουπόλει Πατριάρχης τῶν Ρωμαίων, ὁ ἀπολυθεῖς καὶ εἰς Ἀδριανούπολιν ἐξορισθεῖς Κύριλλος, ὁ προκάτοχος τοῦ φονευθέντος Πατριάρχου, ἐνέχεται εἰς τὸ κίνημα τὸπαρασκευαζόμενον μεταξὺ τοῦ Ρωμαϊκοῦ Ἔθνους καὶ πρέπει νὰ ἐξαφανισθῆ καὶ οὗτος ἀπὸ προσώπου γῆς, πρὸς παραδειγματισμόν,ἐξέδωκα τὸ μυστικὸν τοῦτο φιρμάνιον καὶ διατάσσω τὸν ἀπαγχονισμὸν τοῦ Κυρίλλου. Νὰ τὸν συλλάβης ἀμέσως καὶ νὰ τὸν κρεμάσης μὲ τὴν περιβολήν του ἐντὸς τῆς Ἀδριανουπόλεως.»

Το σώμα του, αφού παρέμεινε κρεμασμένο για τρείς ημέρες, πετάχτηκε τελικά στον ποταμό του Έβρου για να βρεθεί και να ταφεί λίγο αργότερα από τον χωρικό Χρήστο Αργυρίου. Τα λείψανά του μετεφέρθησαν έπειτα από χρόνια στην μητρόπολη της Ανδριανουπόλεως.

Στο συγγραφικό έργο του Κυρίλλου ανήκει ο Πίναξ χορογραφικός της Μεγάλης Αρχισατραπείας του Ικονίου, ένα έργο που δημοσιεύθηκε στην Βιέννη το 1812 μ.Χ. για να ακολουθήσει η Ιστορική περιγραφή του προεκδοθέντος χορογραφικού πίνακος του Ικονίου. Το δεύτερο αυτό σύγγραμμα, τό οποίο εξεδόθη στην Κωνσταντινούπολη το 1815 μ.Χ., αποτελεί μίαν επεξήγηση του Πίνακος, ενώ περιλαμβάνει και μία περιγραφη της Ανδριανουπόλεως και των περιοχών γύρω από την Θράκη. Των γεωγραφικού περιεχομένου έργων του προηγήθηκε η συλλογή ποιημάτων «Ιερογραφική Αρμονία», με έμμετρα των Θ. Προδρόμου, Γ. Πισιδίου και Ν. Ξανθοπούλου, η οποία τυπώθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1802 μ.Χ. Διασώζονται επίσης 158 κηρύγματά του, καθώς και μία συλλογή από αρχαίες επιγραφές που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Ερμής ο Λόγιος.

Αναγνωρίστηκε ως Άγιος της Εκκλησίας μας από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλαδος με ενέργειες του Σεβ. Μητροπολίτου κ. Νικηφόρου (Πράξις 403/8-7-1993). Η μνήμη του τιμάται την 18ην Απριλίου και μεταφέρεται την Κυριακή του Θωμά. Στην μνήμη του Αγίου Ιερόμαρτυρα Κύριλλου του ΣΤ΄ παραθέτουμε άρθρο που δημοσίευσε για το έργο του στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 25 Μαρτίου 1987 ο Τάσος Λιγνάδης.

Οι πνευματικές ικανότητες

Ο Κωνσταντίνος Σερπετζόγλου γεννήθηκε κατά το τέλος της δεκαετίας του 1760 στην Αδριανούπολη, από φτωχή οικογένεια. Ο πατέρας του Βασίλειος καταγόταν από την Καισάρεια και, αν βασισθούμε στο επώνυμό του, θα πρέπει να ήταν κατασκευαστής σιροπίων (σερπέτια, τουρκιστί τα μελίκρατα κατά τον Α. Γούδα, Βίοι Παράλληλοι). Ο Κωνσταντίνος είχε τρείς αδελφές, η μητέρα του όμως Μοσχονή ποθούσε για το αγόρι της, που φαινόταν ευφυές και επιμελέστατο, να μάθει τα ελληνικά γράμματα όσο γινόταν καλύτερα. Ο μικρός πήγαινε κάθε Κυριακή στην Εκκλησία και το πρώτο του ελληνικό βιβλίο – όπως στους περσσότερους Έλληνες της Τουρκοκρατίας – το αλφαβητάρι του, ήταν το Ψαλτήρι. Πάνω σ’ αυτό έμαθε να συλλαβίζει και να γράφει την γλώσσα των προγόνων του. Οι πνευματικές του ικανότητες διεφάνησαν όμως όταν γράφτηκε στην Ελληνική Σχολή της Αδριανουπόλεως, που ήταν ιδρυμένη από το 1550. Ο Κωνσταντίνος διάβασε αρχαίους Έλληνες κλασικούς, τους Πατέρες της Εκκλησίας και είχε την τύχη να τον διδάξουν σημαίνοντες καθηγητές. Ο υψηλός, γεροδεμένος, γαλανομάτης έφηβος, απέκτησε γρήγορα φήμη, χάρις στα πνευματικά του προσόντα. Όταν τελείωσε τη Σχολή, εργάσθηκε για ένα βραχύ διάστημα ως δάσκαλος. Μετά, αντί να φύγει στην Ευρώπη ή στη Ρωσία και να γίνει γιατρός ή έμπορος, όπως συνηθιζόταν τότε για τους προικισμένους νέους, αυτός αποφάσισε να ακολουθήσει το δρόμο του Χριστού. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1791, μετονομάσθηκε σε Κύριλλο και έγινε γραμματεύς – ήταν άριστος καλλιγράφος – της Ιεράς Μητροπόλεως, όταν Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως ήταν ο Καλλίνικος, ο οποίος είχε διαβλέψει τις πλούσιες πνευματικές του ικανότητες. Όταν ο Καλλίνικος έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1801) κάλεσε στην Πόλη τον Κύριλλο και τον διόρισε Μέγα Αρχιδιάκονο του Πατριαρχείου.

Ο Κύριλλος, όπως η πλειονότης των ιερωμένων της εποχής, πίστευε θερμά ότι η μόρφωση του υποδούλου Γένους ήταν η κατά το ήμισυ εξασφάλιση της προσεχούς ελευθερίας. Γι’ αυτό βάλθηκε με όλες του τις δυνάμεις να έλθει αρωγός σε δραστηριότητες παιδείας δηλαδή ελληνομάθειας. Μαζί με τον Δημήτριο Μουρούζη – τον αργότερα διερμηνέα της Πύλης – που είχε επίσης την άποψη ότι η μόρφωση θα έκανε τους Έλληνες να υπερισχύσουν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και να την υποκαταστήσουν, όπως έγινε και με τους Ρωμαίους, συνεργάσθηκαν, για να αναστήσουν την Μεγάλη του Γένους Σχολή, που πρό της Αλώσεως ήταν η κορυφαία Σχολή των Ελλήνων στην οποίαν οι τρόφιμοι διδάσκονταν, εκτός από την αρχαία ελληνική γλώσσα, φιλοσοφία, θεολογία, μαθηματικά και φυσική. Χρειάσθηκε να ξεπερασθούν πολλά εμπόδια και να διασκεδασθούν οι αντιδράσεις των Τούρκων, για να επαναλειτουργήσει η Μεγάλη του Γένους Σχολή. Με πρωτοβουλία του Κυρίλλου – ο οποίος είχε γίνει στο μεταξύ αρχιμανδρίτης – ανοίχθηκε ένας μεγάλος έρανος ανάμεσα στους Έλληνες της αυτοκρατορίας και έτσι εξασφαλίστηκαν οι πόροι λειτουργίας της. Ο Κύριλλος, εκτός από τα κατά Κυριακήν κηρύγματά του από άμβωνος, ασχολήθηκε και με την συγγραφή. Το 1802 το Τυπογραφείο του Πατριαρχείου Κων/λεως εξέδωκε το βιβλίο του «Ιερογραφική αρμονία» που είχε ως αντικείμενο του τη βυζαντινή ποίηση του Γεωργίου Πισίδου, του Θεοδώρου Προδρόμου και του Νικηφόρου Ξανθοπούλου.

Ο ζήλος του για την οργάνωση της Ελληνικής Παιδείας

Το 1803 ο Κύριλλος, σε ηλικία περίπου 30 ετών έγινε Μητροπολίτης Ικονίου. Ήταν μια περιοχή στην οποίαν επικρατούσε το τουρκικό στοιχείο. Επειδή δεν υπήρχαν ούτε ιερείς ούτε δάσκαλοι, οι ΄Ελληνες είχαν ξεχάσει την γλώσσα τους και το μόνο που τους συντηρούσε ως Γένος ήταν η μακρινή ανάμνηση της Ορθοδόξου πίστεως. Ο Κύριλλος αναγκάσθηκε να κάνει το κήρυγμά του στα τουρκικά, για να γίνεται κατανοητός και σιγά σιγά άρχιζε να τους εισάγει στην ελληνική γραφή και από εκεί στη γλώσσα. Τους έγραφε δηλαδή τα τουρκικά με ελληνικούς χαρακτήρες (καραμανλίδικα) και βαθμιαία άρχισαν οι Έλληνες να μαθαίνουν την γλώσσα τους με ιερείς και διδασκάλους που μετεκάλεσε ο Κύριλλος και με την ίδρυση ελληνικών σχολείων. Εκεί, στο Ικόνιο, πατρίδα των μαρτύρων Κηρύκου και Ιουλίττης, έγραψε ένα απολυτίκιο κατά την εορτή τους (15 Ιουλίου) το οποίο περιελήφθη στην Ακολουθία…

Εκτός από την υμνογραφία ο Κύριλλος συνέταξε ένα Χωρογραφικό Πίνακα της περιοχής του Ικονίου (τυπώθηκε το 1812 στη Βιέννη με επιστασία του Άνθιμου Γαζή), και μια Ιστορική Περιγραφή της περιοχής της Αδριανουπόλεως (και τα δύο κείμενα βρίσκονται στη Γεννάδειο βιβλιοθήκη). Από την Ιστορική Περιγραφή αποσπώ ένα κομμάτι χάριν παραδείγματος απλής γραφής:

«Η Αδριανούπολις εκαλείτο το πάλαι Ορεστιάς, από Ορέστου, του υιού του Αγαμέμνονος, έπειτα κτισθείσα και αυξηθείσα υπό του αυτοκράτορος των Ρωμαίων Αδριανού Αιλίου, γαμβρού του Τραϊανού, ονομάσθη Αδριανούπολις και Αιλία· κείται δε εν μέσω σχεδόν της Ρωμανίας (Ρούμελι κοινώς, ο εστί γη των Ρωμαίων).»

Ουσία και Αρτηρία

Επαναλαμβάνω ότι χρησιμοποιώ τα στοιχεία αυτά που αναφέρονται στον Κύριλλο ως παράδειγμα αναγωγής στον ιστορικό ρόλο της Ορθοδοξίας. Και σκέφτομαι αυτόν τον ρόλο όχι μόνο κατά την Τουρκοκρατία, αλλά και μετά την ανεξαρτησία του ελληνικού κρατιδίου, όταν η Εκκλησία πρωτοστατούσε οικουμενικώς με τα ίδια ιδεολογικά μέσα αφυπνίσεως στον αλύτρωτο και στον απόδημο ελληνισμό…

… Οι αιώνες της σκλαβιάς «δεν μπόρεσαν να σβήσουν την ελληνική ψυχή μας γιατί υπήρξαν οι Κύριλλοι». Μιλώντας με το παράδειγμα του Κυρίλλου ανάγομαι αυτομάτως στις χιλιάδες των Κυρίλλων, δηλαδή στην Εκκλησία της Ορθοδοξίας, που κράτησε σε διαρκή εγρήγορση και αγονάτιστη την συνείδηση του Γένους ως επαλήθευση παθών και αναστάσεως…

Όταν το 1810 πέθανε ο μητροπολίτης Αδριανουπόλεως Γαβριήλ, οι αδριανουπολίτες εζήτησαν από τον τότε Οικουμενικό Πατριάρχη Ιερεμία να αναλάβει τον δεσποτικό θρόνο της πόλης τους ο συντοπίτης τους Κύριλλος. Έτσι και έγινε. Ο Κύριλλος, μόλις επέστρεψε από το Ικόνιο στη γενέτειρά του, άρχισε εμμέσως τις προσφιλείς του δραστηριότητες για την ελληνική παιδεία και εμερίμνησε για την Ελληνική Σχολή της Αδριανουπόλεως. Είναι δε χαρακτηριστικό το εξής: Επειδή είχε μάθει ότι σ’ εκείνη την σχολή εσπούδαζε – ο κατόπιν διάσημος φωστήρας της επιστήμης – Στέφανος Καραθεοδωρής, που ήταν και μακρινός συγγενής του, εζήτησε να τον δεί, για να τον χρησιμοποιήσει. Όταν τον επληροφόρησαν ότι ο Καραθεοδωρής είχε φύγει για την Ευρώπη, για να σπουδάσει την ιατρική, είπε λυπημένος τον στίχο του δημοτικού τραγουδιού: «Επέταξε μας το πουλί, οπούχαμε στα χέρια!». Το 1813 ο Οικουμενικός Θρόνος της Κων/λεως έμεινε κενός, επειδή η τουρκική διοίκηση υποπτευόμενη τον Πατριάρχη Ιερεμία ότι ευνοούσε ανατρεπτικές κινήσεις, τον εξανάγκασε σε παραίτηση. Οι συνοδικοί του Πατριαρχείου εξέλεξαν στην θέση του, παρά την θέλησή του τον Κύριλλο, τον οποίον οι Τούρκοι δέχθηκαν να ενθρονίσουν με τους γνωστούς τίτλους: «Ανώτατος βαθμούχος Παναγιώτατος Ρωμηός, Πατριάρχης Σταμπούλ».

Στην θέση του, στον μητροπολιτικό θρόνο της Αδριανουπόλεως ο Κύριλλος άφησε τον εκ Χίου σοφό Δωρόθεο Πρώιο. Στην Κωνσταντινούπολη ο νέος Πατριάρχης άρχισε πάλι τις ενέργειές του για την Μεγάλη του Γένους Σχολή. Επέτυχε να πείσει τελικά τον Κωνασταντίνο Κούμα, τον διάσημο σχολάρχη της Σχολής της Σμύρνης, να αναλάβει την μεγάλη Σχολή του Γένους. Παράλληλα, εργάσθηκε με ζήλο για την επανίδρυση της σχολής της Τραπεζούντος, διότι σύμφωνα με τις πληροφορίες, είχε τόση αμάθεια καταλάβει την περιοχή της ένδοξης βυζαντινής πόλης:

«... ώστε μηδέ το χαρακτηριστικόν του ελληνικού και χριστιανικού γένους (την καθομιλουμένην φαμέν διάλεκτον) σώζεσθαι παρά πάσιν καθαράν και ακεραίαν και περί τα ήθη δε πολλήν συμβαίνειν την διαφθοράν.»

Η επανιδρυθείσα Σχολή της Τραπεζούντος ακτινοβόλησε έως την Καταστροφήν του 1922. Ο άοκνος ζήλος του Κυρίλλου για την Παιδεία επεξετάθει σε όλα τα σημεία της αυτοκρατορίας. Ιδιαίτερη μάλιστα πρόνοια επέδειξε για την οργάνωση των μοναστηριών, που τα θεωρούσε πνευματικές εστίες του Ελληνισμού. Το 1815 ίδρυσε στην Κων/λη «Μουσικήν Σχολήν της νέας βυζαντινής Τεχνολογίας και μουσικής μεθόδου» (από την οποίαν ύστερα από λίγα χρόνια προτάθηκε και εγκρίθηκε σύστημα μετρικής καταγραφής της βυζαντινής μουσικής, από τον μητροπολίτη Χρύσανθο, Γεώργιο Χουρμούζιο και Γρηγόριο Λευίτη, που ισχύει από τότε).

Τους έσφαξαν μπροστά στις οικογένειές τους

Παρενθετικώς ως πρός την περίοδο αυτή, ο αναγνώστης πρέπει να προσέξει δύο πράγματα που έχουν σχέση με το θέμα μας: Πρώτον, υπήρχε από τότε κυρίως στις μορφωμένες τάξεις του Γένους η αντιδικία μεταξύ δυτικοφρόνων και ρωσοφρόνων, που οι συνέπειες της δεν άφησαν ανεπηρέαστες τις εξελίξεις στο Πατριαρχείο και τις παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Δεύτερον, η εποχή της πατριαρχείας του Κυρίλλου ΣΤ΄ συμπίπτει με την ίδρυση και εξάπλωση της Φιλικής Εταιρείας, για το έργο της οποίας δεν ήταν απληροφόρητοι οι Τούρκοι. Το 1818 ήρθαν στην Πόλη πρώτα ο Σκουφάς και μετά ο Τσακάλωφ και με τους Σέκερη και Κουμπάρη εμύησαν τους δημογέροντες, τους προέδρους και τους μεγαλεμπόρους. Δεν άργησαν να αντιδράσουν οι Τούρκοι. Στις 13 Δεκεμβρίου 1818 εξεθρόνισαν τον Κύριλλο ως ανίκανο να κρατήσει τους λαούς σε υποταγή. Πατριάρχης έγινε για Τρίτη φορά ο Γρηγόριος ο Ε΄. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι μεταβολές αυτές γίνονταν βάσει επιλογών, αναλόγως κατά το αν επικρατούσαν δυτικόφρονες ή ρωσόφρονες εισηγήσεις. Ο Κύριλλος επέστρεψε στην Αδριανούπολη, όπου ο μητροπολίτης Δωρόθεος Πρώιος ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας.

Όταν το 1821 ο Υψηλάντης διέβη τον Προύθο και ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ αντιλαμβανόμενος ότι η Ρωσία, παρά τα θρυλούμενα, δεν θα εκινείτο και για να αποτρέψει την καθολική σφαγή των χριστιανών της αυτοκρατορίας, προέβει στον αφορισμό, η Αδριανούπολη κατάλαβε τι την περίμενε. Ο αφόρισμος απέτρεψε κατά ένα μέρος την απειλή της γενικής εξολοθρεύσεως αλλά δεν εμπόδισε την καταδίκη των κεφαλών του Γένους, όπως συνέβει με τον απαγχονισμό του Γρηγορίου Ε΄ και πλείστων άλλων. Τον Απρίλιο του 1821, την Μ. Εβδομάδα συνελήφθησαν όλες οι κεφαλές των Ρωμηών στην Αδριανούπολη και πρώτος ο φιλικός Μητροπολίτης Πρώιος. Την Κυριακή του Θωμά οι Γενίτσαροι τους έσφαξαν όλους μπροστά στις οικίες τους και ενώπιον των οικογενειών τους. Και ενώ αυτοί σφάζονταν ήλθε φερμάνι από τον Τούρκο Βεζύρη προς τον Τούρκο Νομάρχη, που έλεγε μεταξύ άλλων τα εξής:

«Επειδή εξικριβώθη ότι και ο εκ της εν Κωνσταντινουπόλει Πατριαρχείας των Ρωμαίων απολυθείς και εν Αδριανουπόλει εξορισθείς Κύριλλος, ο προκάτοχος του εκτελεσθέντος Πατριάρχου, ενέχεται επίσης εις το κίνημα το παρασκευαζόμενον μεταξύ του Ρωμαϊκού Έθνους και εδέησε να εξαλειφθεί και ούτος εκ του προσώπου της γης προς παραδειγματισμόν των άλλων, εξέδωκα μυστικώς το υψηλόν τούτο φιρμάνιον, δι ου διατάσσω την απαγχόνισιν του ειρημένου Κυρίλλου εντός της Αδριανουπόλεως, μετά της ην περιβάλλεται ενδυμασίας.»

Ηυδόκησεν ο Κύριος

Την Δευτέραν μετά την Κυριακήν του Θωμά ο Κύριλλος οδηγήθηκε έφιππος προ του νομάρχη, κατά την περιγραφή. Μετά σιωπή λέει ο Τούρκος:

› Κατά τας ημέρας αυτάς πολλά δεινά ενέσκηψαν κατά του έθνους των Ελλήνων.

Ο Κύριλλος απάντησε:

› Ούτως ηυδόκησεν ο Κύριος.

Ο Τούρκος προσπάθησε να δικαιολογηθεί αλλά ο Ιεράρχης του είπε:

› Θάρρει ηγεμών, όλοι μίαν ημέραν θα αποθάνωμεν, γεννηθήτω το θέλημα του Κυρίου.

Ήπιε τον προσφερθέντα καφέ και ανεχώρησε. Έξω από το διοικητήριο, τον περίμεναν οι Γενίτσαροι. Τον δένουν και τον οδηγούν στην Μητρόπολη, διασχίζοντας δρόμους, όπου ο λαός ανήμπορος να βοηθήσει έβλεπε «τον Ποιμένα αγόμενον ως πρόβατον επί σφαγήν». Πριν φθάσει η πομπή στην Μητρόπολη, ο Κύριλλος πρόλαβε να δεί δύο ακέφαλα σώματα που έσταζαν αίμα. Ήταν του πρωτοσύγκελλου Θεοκλήτου και του ιερομονάχου Ιακώβου Αρζουμάνογλου. Στο κιγκλίδωμα του παραθύρου του Συνοδικού της Μητροπόλεως, οι Τούρκοι κρέμασαν το σχοινί και του πέρασαν την θηλιά στον λαιμό. Ήταν στις 18 Απριλίου 1821.

Το σώμα του Κυρίλλου έμεινε κρεμασμένο στο κιγκλίδωμα τρεις μέρες. Δίπλα του κρεμασμένος και ο πρωτοσύγκελλος Αγαθάγγελος και άλλοι στενοί φίλοι του Κυρίλλου. Οι Τούρκοι απαγόρευσαν την ταφή του πρώην Πατριάρχη, καθώς και των κληρικών και των προεστώτων. Τα πτώματα τους ρίχθηκαν στα νερά του Έβρου. Το σκήνωμα του Κύριλλου το βρήκε στο φράκτη ενός νερόμυλου ένας πιστός πατριώτης και το έθαψε μέσα στο σπίτι του. Ύστερα από οκτώ χρόνια με τον ρωσοτουρκικό πόλεμο οι Ρώσοι εισέρχονται στην Αδριανούπολη (1829) και υπογράφεται στην πόλη αυτή η γνωστή Συνθήκη με την οποίαν αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία της Ελλάδος. Πέρασαν εκατό χρόνια από τον απαγχονισμό του Κυρίλλου και το 1920 ο ελληνικός στρατός ελευθέρωσε την Αδριανούπολη. Τότε, έγινε πάνδημο μνημόσυνο για τον εθνομάρτυρα ανοίχθηκε το επί εκατό χρόνια κλειστό παράθυρο, από το κιγκλίδωμα του οποίου είχαν κρεμάσει τον Πατριάρχη και έθεσαν εκεί μία πινακίδα με το ακόλουθο επίγραμμα:

«Κυρίλλω τω ΣΤ΄ γόνω μεν τήσδε πόλεως ευκλεεί, δεξιώς δε την Ολκάδα της Μ. Εκκλησίας οιακοστροφήσαντι υπέρ πίστεως και πατρίδος τον δι’ αγχόνης υποστάντι θάνατον η Πατρίς ελευθερωθείσα και μεγάλη ήδη τούτο ιδρύσατο σήμα μνημείον μεν της προς αυτόν αϊδίου τιμής και σεβασμού δείγμα δ’ αρετής τοις επιγιγνομένοις.»

Με την καταστροφή του 1922 η Αδριανούπολη παραδόθηκε και πάλι στους Τούρκους και όλος ο πληθυσμός την εγκατέλειψε. Η Μητρόπολη εγκαταστάθηκε στην Ορεστιάδα.

* * * * * *

Ο συγγραφέας του βιβλίου στον οποίο οφείλω τις πληροφορίες αυτές, αφιερώνει στους κληρικούς και τους εκπαιδευτικούς την έρευνα του. Εγώ, περιορίζομαι απλώς να απευθύνω το σημείωμα τούτο στους Έλληνες πολιτικούς με την ευχή, όταν υψώνουν χέρι και κεφάλι στην Εκκλησία, να μή ξεχνούν ότι μπορούν να μιλάνε και να ενεργούν ελεύθεροι τώρα, επειδή τότε «υπήρξαν οι Κύριλλοι».

Εξεδόθη σύντομη βιογραφία του Αγίου όπου δημοσιεύονται και αυθεντικές μαρτυρίες αυτοπτών για τα πολλά θαύματα πού έχει επιτελέσει ο Άγιος. Τμήμα των τιμιωτάτων λειψάνων του Ιερομάρτυρος ανευρέθη στην Ιερά Βατοπεδινή Σκήτη του Αγίου Δημητρίου του Αγίου Όρους -σήμερα δε φυλάσσεται στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου› υπάρχει εκεί μια μικρή ασημένια λειψανοθήκη με ένα μικρό τεμάχιο Αγίου Λειψάνου και παλαιό χειρόγραφο πού αναφέρει ότι ο Άγιος Κύριλλος εμαρτύρησε στις 18 Απριλίου 1821.

Στις 26 Ιουνίου 1988 θεμελιώθηκε παρεκκλήσιο του Αγίου με δαπάνες της κας Λίνας Καλλά-Χατζή εις μνήμην του συζύγου και των γονέων της. Ο τάφος του Αγίου ανοίχθηκε στις 11 Μαΐου 1989, οπότε μυρόβλησε όλο το Πύθιο. Στις 8 Σεπτεμβρίου 1991 έγιναν τα εγκαίνια του Ναού. Τέλος στις 8 Ιουλίου 1993 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος κατέταξε τον Άγιο νέο Ιερομάρτυρα Κύριλλο Στ΄ Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας.

(Πηγή: από το βιβλίο «ΚΑΤΑΡΡΕΩ › ΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ» Τάσου Λιγνάδη, Σειρά: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ – 6, Φεβρουάριος 1996, Εκδ. ΑΚΡΙΤΑΣ σ. 237-247, Διακόνημα)

Ο Άγιος στη Γερμανία (1998)

Με λένε Βασιλική και μένω στη Γερμανία. Εγέννησα πριν από ένα χρόνο ένα κοριτσάκι το βάπτισα και το είπα Μαρίνα, ένα υγιέστατο παιδάκι ήταν, ξαφνικά όμως όταν έγινε οκτώ μηνών έμεινε παράλυτο. Δεν κουνούσε ούτε χέρια ούτε πόδια και το έπιαναν σπασμοί. Το πήγα στο νοσοκομείο δεν μπορούσαν να βρούν οι γιατροί από που έπαθε αυτή την ανίατη αρρώστεια, εγώ δεν έπαψα να καίω το καντηλάκι του Αγίου Κυρίλλου και στο κομοδίνο του παιδιού μου είχα την εικόνα του Αγίου και τον παρακαλούσα μέρα και νύχτα για το παιδί μου. Μετά από 7 μήνες παίρνω την εικόνα του Αγίου και τη βάζω επάνω του, αμέσως αυτή την στιγμή άρχισε να κουνάει χέρια και πόδια, οί γιατροί δεν μπορούσαν να το εξηγήσουν και με ρωτούσαν ποιός Άγιος ειναι και πώς τον λένε και τους είπα ολόκληρη την ιστορία με τον Άγιο Κύριλλο και το θαύμα. Δοξάζω το Θεό όπου η χάρις του Αγίου έκανε καλά το παιδί μου. Είθε η ΧΑΡΙΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ να σκεπάζει όλο τον κόσμο!

Ο Αγιος στο Βέλγιο (18-3-98)

Ονομάζομαι Ελένη Καραφυλλάκη και ο σύζυγος Μιχάλης. Πατρίδα μας είναι το ακριτικό χωριό του Έβρου, η πατρίδα του Μεγάλου μας Αγίου Κυρίλλου, το Πύθιο. Εμείς όμως μένουμε έδω και πολλά χρόνια στο εξωτερικό, στο Βέλγιο. Ο σύζυγος μου ασθένησε πολύ βαριά και έπρεπε να κάνει 3 εγχειρήσεις. Ηταν πολύ σοβαρές, και αφορούσαν το συκώτι, τον πνεύμονα και το νεφρό του. Πήγαμε σε πολλούς γιατρούς έδω στο Βέλγιο οι οποίοι μας παρουσίασαν τα πράγματα πολύ δύσκολα αφού δεν υπήρχε συγκεκριμένη θεραπεία. Μια μέρα όπως γυρίσαμε στο σπίτι μετά το γιατρό άρχισα να κλαίω απαρηγόρητη και απελπισμένη όπως ήμουν βγάζω από το συρτάρι μου το βιβλιαράκι με το βίο του Αγίου, το αγκαλιάζω και φωνάζω με πίστη:

› Άγιε μου, σώσε τον άνδρα μου.

Το βράδυ βλέπω στον ύπνο μου το συγχωρεμένο τον πατέρα μου, με τον Άγιο Κύριλλο (τον αναγνώρισα από την άγια εικόνα του στο βιβλίο) και μου λέει:

› Ελένη παιδί μου, μη στεναχωριέσαι, ο Άγιος διάβασε τον άνδρα σου και δεν έχει τίποτα.

Την άλλη μέρα το πρωί, πήγαμε στο νοσοκομείο για εξετάσεις και περάσαμε άπό τον ακτινολόγο ο οποίος κοιτάζοντας τις ακτινογραφίες μας είπε:

› Οί άκτινογραφίες είναι πεντακάθαρες. Ή έγινε μεγάλο θαύμα ή λάθος διάγνωση είχαμε κάνει!

Μεγάλη η χάρη του Αγίου. Πάντοτε θα τον επικαλούμαστε εγώ και η οικογένειά μου με πίστη.

(Πηγή: «Θαύματα του Αγίου Κυρίλλου Στ’ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως» Διακόνημα)

Θαύμα του Αγίου Κυρίλλου ΣΤ’ σε καρκινοπαθή ανήμερα στη μνήμη του το 1998

Ονομάζομαι Γιαννούλα Παπαδούλη και είμαι κάτοικος του χωρίου Ποιμενικόν Νέας Ορεστιάδος. Πριν ένα χρόνο είχα πάρει την εικόνα του Αγίου Κυρίλλου ΣΤ’ και στην προσευχή μου παρακαλούσα τον Άγιο να με αξιώσει να πάω στο Πύθιο να προσκυνήσω στην εκκλησία και στον τάφο του. Φέτος την Κυριακή του Θωμά που ήταν η μνήμη του πήγαμε με’ την αδελφή μου Αθηνά και το γαμπρό μου Στρατή στην Εκκλησία του.

Εκεί προσκυνήσαμε την εικόνα Του και είδαμε και οι τρεις μας μερικά γράμματα στο μέτωπο Του. Τα διαβάσαμε αλλά τα ξεχάσαμε αμέσως. Μόνο το γράμμα Α θυμόμαστε όλοι. Δε μπορέσαμε να δώσουμε καμία εξήγηση. Κατάπληκτοι πήραμε λίγο λαδάκι από το καντηλάκι που καίγεται μπροστά στην εικόνα του για να σταυρώσουμε τον ετοιμοθάνατο πατέρα μας που υπέφερε από καρκίνο. Δυστυχώς όλο το αίμα του είχε αλλοιωθεί και οι γιατροί από το Νοσοκομείο Διδυμοτείχου, μας είπαν ότι δεν έχει νόημα να κάθεται μέσα και να τον πάρουμε στο σπίτι για να πεθάνει ήσυχος.

Μόλις τον σταυρώσαμε άνοιξε τα μάτια του, ζήτησε να φάει και υστέρα κοιμήθηκε ήρεμα. Το πρωί ξύπνησε και αισθανόταν εντελώς καλά σαν να μην είχε υποστεί καμία ταλαιπωρία. Δοξάζουμε το Θεό και το θαυματουργό του Άγιο, τον Άγιο Κύριλλο τον ΣΤ’ πού είναι προστάτης μας! Κάθε χρόνο θα τον προσκυνούμε με πίστη την ημέρα της μνήμης του.

(Πηγή: «Θαύμα του Αγίου Κυρίλλου ΣΤ’ σε καρκινοπαθή ανήμερα στη μνήμη του το 1998» Διακόνημα)

Απολυτίκιον Ήχος α’.
Της ερήμου πολίτης. Βυζαντίου τον θρόνον αρεταίς κατεκόσμησας, Ανδριανουπόλεως θρέμμα, Ιερότατε Κύριλλε· ζηλώσας, γαρ τας τρίβους αθλητών δεινώς αγχόνη ηωρήθης απηνώς και Πυθίου ανεδείχθης πανσθενουργός προστάτης· όθεν κράζομεν· Δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τω σε κραταιώσαντι, δόξα τω νεοάθλων κοινωνόν σε αναδείξαντι.

Κοντάκιον Ήχος πλ. δ΄.
Τη Υπερμάχω. Τον Πατριάρχην τον φιλόθεον και άριστον οφθέντα πάσιν αθλητήν εγκωμιάσωμεν, Βυζαντίου τον κοσμήτορα και ποιμένα αληθή του εν πικρά δουλεία στένοντος ορθοδόξων δήμου, θείοις μελωδήμασιν ανακράζοντες· Χαίροις, πάντιμε Κύριλλε.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις, ο προθύμως αποκτανθείς ως ποιμήν, θεόφρον, Εκκλησίας Χριστού καλός, Κύριλλε τρισμάκαρ, υπέρ του σου ποιμνίου Αγαρηνών προτάσσων την ιταμότητα.

Πηγή: Διακόνημα, Διακόνημα, Διακόνημα, Ἀναβάσεις

Ἃ μὲν οὖν εἴποι τις ἂν ἐπικόπτων τὴν περὶ τὸν λόγον αὐτῶν ἑτοιμότητα καὶ ταχύτητα, καὶ τὸ τοῦ τάχους ἐπισφαλὲς ἐν πᾶσι μὲν πράγμασι, μάλιστα δὲ ἐν τοῖς περὶ θεοῦ λόγοις, ταῦτά ἐστιν. ἐπεὶ δὲ τὸ μὲν ἐπιτιμᾷν οὐ μέγα· ῥᾷστον γὰρ καὶ τοῦ βουλομένου παντός· τὸ δὲ ἀντεισάγειν τὴν ἑαυτοῦ γνώμην ἀνδρὸς εὐσεβοῦς καὶ νοῦν ἔχοντος· φέρε, τῷ ἁγίῳ θαρρήσαντες πνεύματι, τῷ παρ᾿ αὐτῶν μὲν ἀτιμαζομένῳ,

Κάθε φορά που "φεύγει" από αυτή τη ζωή ένας γνήσιος, σπουδαίος συναγωνιστής που τίμησε με την έμπρακτη Αντίστασή του την Ελλάδα και την Κύπρο μας, όποιος τον γνώριζε προσωπικά ή μέσα από τους αγώνες του, γράφει κάποιο κείμενο για να τιμήσει τη μνήμη του.

Οι γιατροί εξαναγκάζονται να αφαιρέσουν τα υπολείμματα του σώματος του μωρού από τη μήτρα

Πολλές φορές εἶχα ἀκούσει τούς Δωδεκανήσιους συμφοιτητές μου νά μιλοῦνε μέ πολύ σεβασμό γιά τόν ἄγνωστο σέ μένα, π. Ἀμφιλόχιο, τόν

Γέροντα τῆς Πάτμου, ὅπως τόν ἔλεγαν. Ἀλλά καί ἡ καθηγήτρια τῶν Παιδαγωγικῶν τῆς Σχολῆς μας, μακαριστή Μαρία Πετρούτσου, πολλές φορές κατά τή διάρκεια τῶν παραδόσεών της ἀνέφερε γνῶμες τοῦ κληρικοῦ αὐτοῦ. Αὐτά ἄναψαν τήν ἐπιθυμία μου νά τόν γνωρίσω.

Ἡ εὐκαιρία δέν ἄργησε νά ρθεῖ. Μιά μέρα στό διάλειμμα μέ πλησίασε ὁ Ροδίτης συμφοιτητής μου Λουκᾶς καί μοῦ λέγει: «ἦρθε στή Ρόδο γιά ἰατρικές ἐξετάσεις ὁ π. Ἀμφιλόχιος, θέλεις νά πᾶμε νά τόν γνωρίσεις;» Δόξασα τό Θεό γιά τήν εὐκαιρία πού μοῦ ἔδωσε νά ἰκανοποιήσω μιά ἐπιθυμία μου. «Κανόνισε, τοῦ λέγω, νά πᾶμε».

Πράγματι τό ἀπόγευμα τῆς ἄλλης ἡμέρας βρεθήκαμε μπροστά σέ μιά σιδερένια πόρτα τῆς ὁποίας τό κουδούνι ἔγραφε: «Μετόχιον ῾Ι. Μ. Εὐαγγελισμοῦ Μητρός τοῦ ᾽Ηγαπημένου». Μιά μοναχή μᾶς ἄνοιξε καί μᾶς ὁδήγησε στό ἀρχονταρίκι ὅπου μᾶς περίμενε ὁ Γέροντας π. Ἀμφιλόχιος. Ὁ Γέροντας ἦταν ψηλός καί ἀδύνατος, σωστό κυπαρίσσι. Ἀφοῦ τόν χαιρετίσαμε, καθήσαμε κι ἀκούγαμε τά, πράγματι, σοφά του λόγια. Ἀρχισαν κι οἱ ἐρωτήσεις. Τήν περίοδο ἐκείνη εἶχαν ἀρχίσει τά ἀλισβερίσια τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου μέ τό Βατικανό, ἦταν φυσικό νά πάρουμε τή γνώμη τοῦ Γέροντα: «Ὁ Χριστός, παιδιά μου, ἴδρυσε μία ἐκκλησία, τήν ᾽Εκκλησία μας, τήν ᾽Ορθοδοξία μας. Μόνο αὐτή κρατάει ἀνόθευτη καί ἀκέραια τή διδασκαλία Του. Ὅλοι οἱ ἄλλοι κάτι πρόσθεσαν ἤ κάτι ἀφαίρεσαν, γι᾽ αὐτό εἶναι σχηματικοί ἤ αἰρετικοί. Πάντως οἱ παπικοί θέλουν μέ κάθε τρόπο νά μᾶς ὑποτάξουν καί νά μᾶς ἀφομοιώσουν. Τό τί ὑπέφεραν οἱ ᾽Ορθόδοξοι Ἕλληνες κατά τήν κατοχή τῶν Δωδεκανήσων ὄχι μόνον ἀπό τούς Ἰταλούς στρατιῶτες ἀλλά καί ἀπό τούς Ἰταλούς μισιονάριους πού εἶχαν ἔλθει στά Δωδεκάνησα γιά νά μᾶς παρασύρουν στόν παπισμό˙ χρειάζεται πολλή προσοχή καί προσευχή ἐκ μέρους μας. Δέν πρέπει ὅμως νά ξεχνοῦμε ὅτι τό σκάφος τῆς ᾽Εκκλησία μας δέν τό κυβερνοῦν ἄνθρωποι ἀλλά αὐτός ὁ ἴδιος Χριστός.

- Γέροντα, πῶς θά καταλάβουμε ἄν ἕνας κληρικός εἶναι εὐλαβής, ἄν φοβᾶται τό Θεό; τόν ρώτησα.

- Παιδί μου, αὐτό εἶναι πολύ εὔκολο. ᾽Εσύ πᾶς μέσα στό ἱερό. Τό ἱερό θά σέ βοηθήσει νά καταλάβεις ἄν ὁ ἱερέας εἶναι εὐλαβής κι ἔχει πάνω του φόβο Θεοῦ. Δές πῶς συμπεριφέρεται, ὄχι μόνον τήν ὥρα πού λειτουργεῖ ἀλλά καί τίς ἄλλες ὧρες πού βρίσκεται μέσα σ᾽ αὐτό. Ἄν γελάει, ἄν ἀστειεύεται, ἄν φωνάζει, ἄν δέν ἔχει συναίσθηση ὅτι βρίσκεται στά ῞Αγια τῶν ῞Αγίων, ἄν δέν πιστεύει ὅτι τό ἱερό εἶναι γεμάτο ἀπό Ἀγγέλους πού ἀκατάπαυστα δοξολογοῦν τόν Κύριο πού εἶναι πάνω στήν ῾Αγία Τράπεζα, τότε ὁ κληρικός αὐτός ἔχει ἐξοικειωθεῖ μέ τό ῾Ιερό. Οἱ κληρικοί αὐτοί θά δώσουν γιά τή συμπεριφορά τους αὐτή μιά μέρα λόγο στό Θεό. Τούς κληρικούς αὐτούς νά τούς ἀποφεύγετε. Ἡ ἐξοικείωση μέ τά ῞Αγια εἶναι πολύ εὔκολη, εἶναι μεταδοτική.

Ἡ ἄλλη μου ἐρώτηση ἦταν: -Γέροντα, τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τόν ᾽Επίσκοπο;

- Τά παραπάνω ἰσχύουν καί γιά τούς ᾽Επισκόπους καί γιά ὅλους ὅσοι μπαίνουν μέσα στό ῾Ιερό. Μόνο γιά τόν ᾽Επίσκοπο πρέπει νά προσθέσουμε καί κάτι ἄλλο. Ὁ ᾽Επίσκοπος κρίνεται καί ἀπό τόν ὁδηγό του, μή σᾶς φαίνεται παράξενο. Ὁ ὁδηγός εἶναι ὁ καθρέπτης του.

Δυστυχῶς ἠ ὥρα εἶχε περάσει κι ἔτσι ἀφοῦ πήραμε τήν εὐχή του καί ἀσπασθήκαμε τή δεξιά του ξεκινήσαμε νά φύγουμε. Ἡ φωνή τοῦ Γέροντα μᾶς ἔκανε νά σταματήσουμε:

- Λουκᾶ, παιδί μου πρόσεξε μήν ἐξοικειωθεῖς μέ τό ἀναλόγιο κι ἐσύ, Γιῶργο, μήν ἐξοικειωθεῖς μέ τό ἱερό. Ἄντε στήν Εὐχή τοῦ Θεοῦ καί πεῖτε καί κανένα Κύριε ἐλέησον καί γιά μένα, τό ἔχω μεγάλη ἀνάγκη. 

Σιωπηλοί καί μέ αἰσθήματα χαρμολύπης φύγαμε ἀπό τό ῾Ιερό Μετόχιο.

Τέκνον τῆς Πάτμου

Τήν ἄλλη μέρα ὁ συμφοιτητής μου Λουκᾶς μοῦ ἔδωσε τίς πρῶτες πληροφορίες γιά τόν Γέροντα Ἀμφιλόχιο. Τόν γνώριζε καλά. ᾽Εξάδελφος του, ὁ νῦν Μητροπολίτης Νέας Ζηλανδίας Ἀμφιλόχιος, ἦταν ὑποτακτικός τοῦ Γέροντα.

Ὁ Γέροντας Ἀμφιλόχιος Μακρῆς, κατά κόσμον Ἀθανάσιος Μακρῆς, γεννήθηκε στό ἱερό νησί τῆς ἀποκάλυψης, τήν Πάτμο τό 1889. Οἱ γονεῖς του, ᾽Εμμανουήλ καί Εἰρήνη, ἄνθρωποι εὐλαβείς καί ἐνάρετοι, τόν ἀνέθρεψαν «ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου» καί φρόντισαν νά ἀποκτήσει ἐκκλησιαστικό φρόνημα. Τοῦ μιλοῦσαν μέ πολλή εὐλάβεια γιά τήν ἁγία μας ᾽Ορθοδοξία καί γιά τήν πατρίδα μας, τήν ῾Ελλάδα. Ὁ Γέροντας εἶχε τρία ἀδέλφια: τόν Νικόλαο, πού κοιμήθηκε σέ μικρή ἡλικία, τήν Αἰκατερίνα, μετέπειτα Μαγδαληνή μοναχή καί τήν Καλλιόπη, μετέπειτα Μάρθα μοναχή.

Ἀπό μικρός βοηθοῦσε τούς γονεῖς του στίς γεωργικές ἐργασίες καί στό ψάρεμα. Τοῦ ἔμαθαν ἀκόμα τήν ἀξία τοῦ ἐκκλησιασμοῦ καί τήν ὑποχρέωσή του νά ἐφαρμόζει στή ζωή του τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.

Τακτικά μέ τούς γονεῖς του πήγαινε γιά προσκύνημα στό σπήλαιο τῆς Ἀποκαλύψεως ἤ ἀνέβαιναν στό καστρομονάστηρο τοῦ ῾Αγίου καί Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου. Στά προσκυνήματα αὐτά γνώρισε καί συνδέθηκε μέ ὁσιακές μορφές πού ἀσκοῦνταν ἐκεῖ. Οἱ πατέρες δίδασκαν στούς πιστούς ὅτι πρέπει νά ἀγαποῦν τήν ᾽Ορθόδοξη πίστη μας καί ὅτι ἡ ᾽Ορθοδοξία εἶναι ἡ ᾽Εκκλησία πού ἵδρυσε ὁ Κύριός μας καί ὅτι μόνον αὐτή κρατᾶ ἀνόθευτη καί ἀκέραια τή διδασκαλία Του, «ὅλοι οἱ ἄλλοι ἀπομακρύνθηκαν ἀπό τήν ἀλήθεια διότι  ἥ πρόσθεσαν σ᾽ αὐτά πού δίδαξε ὁ Κύριος καί οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι ἤ ἀφαίρεσαν δογματικές ἀλήθειες». Αὐτά καί ἄλλα πού τοῦ ἔλεγαν οἱ μοναχοί ὁ Ἀμφιλόχιος τά ἔβαζε μέσα του καί σιγά σιγά ἄναψε ἡ ἐπιθυμία του νά ἀφιερωθεῖ στόν Κύριο.

Ἀργότερα ὁ Γέροντας ἔλεγε: «Ἀπό μικρό παιδί ἔβλεπα τόν ἄγιο Ἰωάννη τό Θεολόγο τόν ὁποῖο ἀγαποῦσα πάρα πολύ, προσευχόμουν σ᾽ αὐτόν καί τόν παρακαλοῦσα νά γίνω μαθητής του καί ὁπαδός του». Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ἔδωσε ἀπάντηση στίς προσευχές του. Ἔτσι σέ ἡλικία 17 ἐτῶν, τό Μάρτιο τοῦ 1906 μέ τήν εὐχή τῶν γονέων του περνᾶ τήν κεντρική πύλη τῆς Μονῆς τοῦ ἡγαπημένου Μαθητή τοῦ Κυρίου μας ὄχι γιά προσκύνημα, ἀλλά γιά νά γίνει μέλος τῆς ἀδελφότητος. Ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς μέ χαρά τόν δέχτηκε, τόν γνώριζε ἀπό πολλά χρόνια, καί τόν ἔγραψε στόν κατάλογο τῶν δοκίμων τῆς Μονῆς.    Μέ τήν ὑπακοή, τήν προσευχή καί τή μελέτη πατερικῶν κειμένων γρήγορα ξεπέρασε στήν ἀρετή πολλούς μοναχούς πού ἀσκοῦνταν ἐκεῖ ἀπό χρόνια καί γι᾽ αὐτό τόν Αὔγουστο τοῦ ἴδιου χρόνου κείρεται μικρόσχημος μοναχός καί παίρνει τό ὄνομα Ἀμφιλόχιος. Οἱ νέοι ἀγῶνες, τά νέα παλαίσματα καί ὁ μεγαλύτερος πόλεμος ἀπό τόν μισόκαλο διάβολο δέν πτοοῦν τόν στρατιώτη τοῦ Κυρίου μας. Στό στόμα καί τό νοῦ του ἔχει συνεχῶς τήν εὐχή «Κύριε, Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με».   

Τὸ 1911 μὲ λαχτάρα ἐπισκέπτεται τὸ ῞Αγιον ῎Ορος κι ἔτσι ἐκπληρώνει μιά παλαιά του ἐπιθυμία.

Ὁ ἡγούμενος καί ἡ γεροντία τῆς Μονῆς βλέποντας τήν πνευματική του πρόοδο ἀποφάσισαν νά γίνει μεγαλόσχημος μοναχός. Στὶς 23 Μαρτίου 1913 στὸ ἐρημητήριο τοῦ Ἀπολλοῦ κείρεται μεγαλόσχημος μοναχὸς ἀπὸ τὸν εὐλαβή καί αὐστηρὸ Πνευματικό, Ἱερομόναχο Μακάριο Ἀντωνιάδη. Μετά τή μεγασχημία του μέ τήν εὐλογία τῶν Πατέρων πηγαίνει γιά προσκύνημα στούς ῾Αγίους Τόπους.

Τήν ἴδια χρονιά γνωρίζει τόν ταπεινό, μαρτυρικό καί σοφό Ἀρχιθύτη Μητροπολίτη Πενταπόλεως ῞Αγιο Νεκτάριο μέ τόν ὁποῖο συνδέθηκε πνευματικά κι ἔγινε μαθητής του. Ὁ σύνδεσμος αὐτός δέν διακόπηκε ποτέ καί σήμερα συνεχίζεται εἰς τούς οὐρανούς ὅπου καί οἱ δύο ἀπολαμβάνουν τή δόξα τοῦ Θεοῦ.

Στίς 27 Ἰανουαρίου 1919 μετὰ ἀπὸ ἀπόφαση τοῦ Ἡγουμενοσυμβουλίου τῆς Μονῆς χειροτονεῖται Διάκονος στόν ἱερό Ναό ῾Αγίου Νικολάου Κῶ καί στίς 5 Ἀπριλίου τοῦ ἰδίου ἔτους  στό Βαθύ τῆς Σάμου στόν ἰερό ναό τοῦ ῾Αγίου Σπυρίδωνος παίρνει τό δεύτερο βαθμό τῆς ἱεροσύνης

Ἀπό τό 1920-1926 ὑπηρετεῖ τήν ἐκκλησία ἀπό διάφορες ἐπάλξεις.

Στίς 14 Νοεμβρίου 1935 ψηφίζεται, ἀπό τή Πατμιακή Ἀδελφότητα, Καθηγούμενος καὶ Πατριαρχικός Ἔξαρχος Πάτμου. Τό ὑψηλό του ἀξίωμα δέν τόν ἔκανε, ὅπως δυστυχῶς γίνεται, ἐγωιστή καί ἀλαζόνα ἀλλά ὑπηρέτησε τό μοναστήρι μέ ταπείνωση, σύνεση καί αὐταπάρνηση. Σύντομα, τό 1937, ἦρθε σέ ρήξη μέ τούς Ἰταλούς κατακτητές. Ἀντιστάθηκε μέ γενναιότητα καί σθένος στὰ σχέδια τους γιὰ τὸν ἐξιταλισμό τῶν Δωδεκανήσων, τήν αὐτονόμηση τῶν νησιῶν ἀπὸ τὴν Μητέρα Ἐκκλησία, τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο καὶ τήν ὑπαγωγή τους στὸν Πάπα τῆς Ρώμης. Τό ἀποτέλεσμα τοῦ ἀγώνα του ἦταν νά χάσει τήν ἡγουμενία καί νά ἐξορισθεῖ ἀπό τήν Πάτμο στήν ἡπειρωτική ῾Ελλάδα.

Κατά τήν ἐξορία του δέν τόν κυρίεψε ἡ κατάθλιψη καί ἡ μελαγχολία, οὔτε ἔπεσε στήν ἀδράνεια, ἀλλά θεώρησε ὅτι αὐτή ἦταν δῶρο ἀπό τό Θεό γιά νά ἐργαστεῖ γιά τή δόξα Του καί γιά τήν Πατρίδα. Δέν ἔχασε τήν εὐκαιρία πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός νά ἐργαστεῖ κι ἐδῶ μέ ἱεραποστολικό ζῆλο. Οἱ κατακτητές νόμισαν ὅτι φεύγοντας ἀπό τήν Πάτμο ὁ γέροντας θά διαλυόταν τό τεράστιο πνευματικό του ἔργο. Πόσο ἀπατήθηκαν! Μπορεῖ νά ἔφυγε γιά λίγο ἀπό τήν ἀγαπημένη του Πάτμο, ἀλλ᾽ ὠφέλησε πολύ τήν ὑπόλοιπη ῾Ελλάδα μέ τήν ἱεραποστολική του δράση.

Μέσα του κυριαρχοῦσε τό ἐρώτημα «πῶς θά σωθοῦν οἱ Ἕλληνες ἀπό τόν ἐξιταλισμό καί τούς μισιονάριους τοῦ Πάπα». «Μέ τήν ἵδρυση μοναστηριῶν» ἀπαντᾶ ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ.

Ὅταν ἐπέστρεψε στήν Πάτμο ἀρχίζει νὰ ὀργανώνει τὸ ἱερὸ γυναικεῖο κοινόβιο τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ὑπὸ ἀντίξοες συνθῆκες, μὲ τὴν ἄμεση συνεργασία τῆς πνευματικῆς του κόρης, τῆς δασκάλας ἀπὸ τὴν Κάλυμνο, Καλλιόπης Γούναρη, τῆς μετέπειτα πρώτης Ἡγουμένης τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, Εὐστοχίας μοναχῆς.

Τό 1939 τοῦ ἀνατέθηκαν καθήκοντα ἐφημερίου στό ναό «Παναγία Διασώζουσα» καί τό 1940 ἱδρύει τό ἱερό Κάθισμα τοῦ ῾Αγίου Ἰωσήφ στή θέση Κουβάρι.

Οἱ Πατέρες ἐκτιμῶντας τίς ἰκανότητές του καί τήν πνευματικότητά του τό 1942 τοῦ ἐμπιστεύονται τά καθήκοντα τοῦ  ἐφημερίου τοῦ ῾Ιεροῦ Σπηλαίου τῆς Ἀποκαλύψεως. Κι ἐδῶ φάνηκαν τά τάλαντά του καί τά προσόντα του. Καλλώπισε τό ναό τῆς Ἀποκαλύψεως μέ τοιχογραφίες καί ἀνακαίνισε τό δάπεδο τοῦ ναϊδρίου τῆς ῾Αγίας Ἄννης.

Τό Μάρτιο τοῦ 1947 μετά ἀπό πολλούς ἀγῶνες καί θυσίες στά Δωδεκάνησα κυματίζει ξανά ἡ Γαλανόλευκη. Στή Ρόδο στά χρόνια τῆς Ἰταλικῆς κατοχῆς οἱ παπικές καλόγριες εἶχαν ἱδρύσει ὀρφανοτροφεῖο στό ὁποῖο προσπαθοῦσαν νά ὡθήσουν στόν παπισμό τίς  ὀρθόδοξες κοπέλες πού ἀνέτρεφαν. Ὅταν οἱ καθολικές καλόγριες ἔφυγαν μαζί μέ τά στρατεύματα κατοχῆς, ὁ Μητροπολίτης Ρόδου Τιμόθεος καί ὁ διοικητής Δωδεκανήσων κάλεσαν τόν π. Ἀμφιλόχιο νά ἀναλάβει τό ὀρφανοτροφεῖο. Ὁ Γέροντας παρά τά προβλήματα ὑγείας πού εἶχε, πῆγε στήν Κάλυμνο νά βρεῖ τή δασκάλα ῾Ερασμία, μετέπειτα μοναχή ᾽Εμμέλεια γιά νά ἀναλάβει μαζί μέ τή μοναχή Εὐστοχία τό ὀρφανοτροφεῖο. Οἱ δυό αὐτές ἀδελφές ἐργάσθηκαν ἀφιλοκερδῶς καί μέ αὐταπάρνηση στό μετερίζι πού τίς ἀνατέθηκε καί μάλιστα βραβεύθηκαν ἀπό τήν βασίλισσα Φρειδερίκη.

Ὁ Γέροντας πίστευε ὅτι οἰ μοναχοί εἶναι οἱ εὔζωνοι τῆς ἐκκλησίας γι᾽ αὐτό προσπάθησε νά ἱδρύσει πολλά μοναστήρια. «Τά μοναστήρια, ἔλεγε, θά διαφυλάξουν ἀνόθευτη τήν πίστη μας. Αὐτά θά ἀγωνισθοῦν γιά νά ἐπικρατήσει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στή γῆ». Ἔτσι ἵδρυσε τό 1950 τό ῾Ιερό Γυναικεῖο Κοινόβιο τοῦ ῾Αγίου Μηνᾶ Αἰγίνης καί τό 1954 ἀνέλαβε τήν πνευματική ἐπιστασία τῆς ἀνασυσταθείσης ῾Ιεράς Γυναικείας Μονῆς Ευαγγελισμοῦ Ἰκαρίας.

Ὁ π. Ἀμφιλόχιος σέ ὅλη του τή ζωή βασανίζονταν ἀπό διάφορες ἀσθένειες καί ἦταν εὐαίσθητος στά κρυολογήματα. Τέλη Μαρτίου 1970 προσβλήθηκε ἀπό πνευμονία, κατάλαβε ὅτι σύντομα θά ἀφήσει τό μάταιο τοῦτο κόσμο καί ὅτι θά φύγει ἀπό τή στρατευομένη ᾽Εκκλησία καί θά γίνει πολίτης τῆς Θριαμβεύουσας ᾽Εκκλησίας.

Ἡ ὁσιακή του κοίμηση

Ἡ εἴδηση ὅτι ὁ Γέροντας εἶναι βαριά ἄρρωστος διαδόθηκε ἀστραπιαία παντοῦ. Τά πνευματικοπαίδια του ἀπό ὅλα τά σημεῖα τοῦ πλανήτη κατέφθασαν στό ἱερό νησί τῆς Ἀποκαλύψεως. Ἄν καί δέν εἶχε δυνάμεις δέν ἔπαψε νά δίνει τίς τελευταῖες του συμβουλές.

Ἔδωσε σέ ὅλους τίς συμβουλές πού ὁ καθένας εἶχε ἀνάγκη. Ὁ π. Ἀμφιλόχιος εἶχε τό προορατικό χάρισμα. Στήν προσπάθεια τῶν πνευματικῶν του παιδιῶν νά τόν κρατήσουν μέ ὀρούς λίγες μέρες στή ζωή, παρακαλοῦσε κι ἔλεγε: -ἀφῆστε με, καλά μου παιδιά, νά φύγω, ἦρθε ἡ ὥρα μου.

- Γιατί, Γέροντα, τούλεγαν, δέ μένεις μαζί μας καί τοῦτο τό Πάσχα; Δίσταζε νά ἀπαντήσει. Μετά ἀπό ἐπίμονες ἐρωτήσεις εἶπε, στόν π. Παῦλο: -Εἶδα τήν Παναγία καί τόν Θεολόγο πρό ὁλίγου καί τούς παρεκάλεσα νά μείνω κοντά σας κι αὐτό τό Πάσχα, ἀλλά μοῦ εἶπαν δέ γίνεται ἄλλο, ἐλήφθη ἡ ἀπόφαση, Πάσχα θά κάμεις στούς Οὐρανούς μαζί μας.  Αὐτό τό λέγω σάν ἐξομολόγηση, ἐπειδή μέ πιέζετε, μήν τό πεῖτε σέ ἄλλους.

Λίγο πρίν ἀπό τήν κοίμησή του χρειάσθηκε νά κάνει μία ἐξέταση αἵματος. Μικροβιολόγος δέν ὑπῆρχε στήν Πάτμο καί ἔτσι τοῦ πῆραν αἷμα καί τό μετέφεραν σέ ἕνα μικροβιολόγο στή Λέρο γιά νά πραγματοποιήσει τήν ἐξέταση. Ὅταν ἔφθασε τό αἷμα στό ἰατρεῖο καί ὁ ἰατρός τό ἄνοιξε, βρέθηκε πρό ἐκπλήξεως τόσο ὁ ἴδιος ὅσο καί αὐτός πού τό μετέφερε. Τό αἷμα εὐωδίαζε, ἀνεξήγητα γιά τήν ἀνθρώπινη λογική, ὄχι ὅμως καί γιά τή θεία, πού οἰκονομεῖ τά πάντα ὥστε νά μαρτυρεῖ, κατά τήν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ, καί νά ἀναδεικνύει ὅλους τούς ἐκλεκτούς δούλους του, μέ τόν τρόπο πού Ἐκεῖνος γνωρίζει.

Ὁ ἀλησμόνητος Γέροντας στίς 16 Ἀπριλίου 1970 μέ πλήρη διαύγεια τῶν αἰσθήσεών του ἔφυγε ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο γιά τήν οὐράνια πατρίδα πού τόσο ποθοῦσε κι ἐπιθυμοῦσε καί πῆγε νά πάρει ἀπό τά χέρια τοῦ ἀδέκαστου Κριτή τό στεφάνι τῆς ἁγιότητος.

Ἔφυγε ὁ Γέροντας ἀπό τή ζωή αὐτή, ἀφοῦ ἔδωσε ὅλη του τή ζωή γιά τούς ἄλλους,τούς ἀδελφούς του καί ἀδελφούς τοῦ Κυρίου μας, ἀφοῦ ἐργάσθηκε ὡς δόκιμος ἐργάτης στόν ἀμπελώνα τοῦ Κυρίου, ἀφοῦ ὑπηρέτησε τήν ᾽Εκκλησία καί τήν Πατρίδα σάν καλός χριστιανός καί γνήσιος ῾Ελληνας.

Τό λείψανό του, ὅπως ὁμολογοῦσαν ὅλοι ὅσοι παρευρέθηκαν στήν ἐξόδιο ἀκολουθία, πῆρε μορφή οὐράνια, ὅψη χαρούμενη κι εἰρηνική. Ἀπέραντη γαλήνη βασίλευε στό ἀσκητικό του πρόσωπο, πράγματι ἁγιασμένου ἀνθρώπου ἔκφραση, πού κοιμήθηκε ἐν Κυρίω.... 

Ἄς δοῦμε τώρα τούς τομεῖς στούς ὁποίους ἐργάσθηκε μέ αὐταπάρνηση καί θεϊκό ζῆλο ὁπ. Ἀμφιλόχιος.

῾Ιδρύει τήν ῾Ιερά Μονή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ

Ὁ π. Ἀμφιλόχιος, «ἀφορισμένος ἐκ κοιλίας μητρός του» γιά μοναχός εἶναι φυσικό νά ἤθελε κι ἄλλοι νά ἀκολουθήσουν τό δρόμο του. Πέρασε κατά τήν ἐπίγεια ζωή του ἀπό ὅλα τά στάδια τοῦ μοναχισμοῦ. Ἔκανε δόκιμος στό Μοναστήρι, ὑποτακτικός, μικρόσχημος καί μεγαλόσχημος μοναχός, ἱερομόναχος, ἡγούμενος καί τέλος Γέροντας μοναστικῶν ἀδελφοτήτων. Ὁ παππούλης θεωροῦσε τό μοναχισμό ὡς μαρτύριο καί ὄχι σάν ἐφαλτήριο γιά δόξες, τιμές, ἀνέσεις καί ἀξιώματα. Ἔλεγε: «Τὸ νὰ παραμένεις πιστὸς στὸ Μοναχισμὸ θεωρεῖται μαρτύριο».    

Ἡ προσεκτική καί ἁγία ζωή του ἔγινε μαγνήτης νά συγκεντρωθοῦν γύρω του κοπέλες πού ἐπιθυμοῦσαν νά ζήσουν τόν ἰσάγγελο βίο. Ἔτσι τό 1937 ἀποφάσισε νά δώσει ζωή στό ἐρημητήριο τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ πού βρισκόταν στό νοτιοδυτικό τμῆμα τοῦ νησιοῦ καί ἔχει ἐκπληκτική θέα πρός τόν κόλπο τῶν Κήπων, ἀφοῦ εἶναι χτισμένο στήν ἄκρη τοῦ βράχου. Τή χρονιά αὐτή μετά τίς ἀπαραίτητες διαδικασίες τό ἐρημητήριο ἔγινε γυναικεία Μονή ἀφιερωμένη στόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου Μητρός τοῦ  ᾽Ηγαπημένου. Στά ὑπάρχοντα ἐρειπωμένα κτήρια πού ἀνακαινίσθησαν προστέθηκαν καί νέα καί στό χῶρο ἐγκαταστάθηκαν οἱ πρῶτες μοναχές ὑπό τήν καθοδήγηση τῆς Γεροντίσσης Εὐστοχίας. Ἡ Μονή, πού πῆρε μεγάλη πνευματική ἀνάπτυξη χάρη στό ἄγρυπνο καί ἀνύστακτο ἐνδιαφέρον τοῦ π. Ἀμφιλοχίου, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά τήν Ἰταλική κατοχή, καθῶς οἱ μοναχές στήν προσπάθειά τους νά διατηρήσουν τήν ῾Ελληνική γλώσσα ἵδρυσαν «κρυφά σχολεῖα» σέ ὅλους τούς συνοικισμούς τῆς Πάτμου καί παράλληλα  ἀσχολήθηκαν μέ τή διδασκαλία της στά μικρά παιδιά.

Ἡ ἐθνική του δράση

Τό 1923 τά Δωδεκάνησα περνοῦν στήν κυριαρχία τῶν Ἰταλῶν μέ πρῶτο κυβερνήτη τόν Μάριο Λάγκο. Ὁ Ἰταλός κυβερνήτης τά πρῶτα διατάγματα πού ἔβγαλε εἶχαν ὡς στόχο  τήν ἀπόπειρα ἀλλοίωσης τῆς ἐθνικῆς συνείδησης καί ἐξιταλισμοῦ τῶν Δωδεκανησίων. Σύμφωνα μέ διάταγματοῦ 1925, οἱ κάτοικοι θεωροῦντανἸταλοί πολίτες , ἐνῶ τό 1926 ὁρίστηκε σχολικός κανονισμός βάσει τοῦ ὁποίου ἡ διδασκαλία τῆς ἰταλικῆς γλώσσας ἦταν υποχρεωτική, ἱδρύθηκε δέ Διδασκαλεῖο γιά τήν ἐκπαίδευση τῶν δασκάλων. Ἀπό τό 1929 γιά τήν ἄσκηση ἑνός ἐπαγγέλματος πού ἀπαιτοῦσε πανεπιστημιακές σπουδές, ἔγινε ὑποχρεωτική ἡ φοίτηση ἤ τουλάχιστον ἡ μετεκπαίδευση στό Πανεπιστήμιο τῆς Πίζας˙ γιά νά διευκολύνει τή φοίτησή τους τούς ἔδινε ὑποτροφίες.

Παράλληλα, ἔγινε προσπάθεια νά ἀποδυναμωθεῖ ἡ ᾽Ορθόδοξη ᾽Εκκλησία. Στήν ἀρχή μέ διάταγμα τοῦ 1926 ἡ ᾽Ορθόδοξη ἐκκλησία ἔχασε τήν ἐποπτεία τῶν κοινοτικῶν σχολείων. Τό 1928 ἱδρύθηκε ἀρχιεπισκοπή τῆς Καθολικῆς ἐκκλησίας μέ ἕδρα τή Ρόδο κι ἀμέσως ἐνισχύθηκε ὁ ρόλος της στήν εκπαίδευση. Τήν ἐποχή ἐκείνη στά Δωδεκάνησα ὅπως εἶναι φυσικό ἡ διδασκαλία στά σχολεία γινόταν στήν ἰταλική γλώσσα μέ ἀποτέλεσμα τά ἑλληνόπουλα νά κινδυνεύουν νά μή μιλοῦν τά ἑλληνικά.

Τό γεγονός αὐτό δέν ἄφησε ἀμέριμνο τόν π. Ἀμφιλόχιο. Ἡ ἑλληνική του συνείδηση δέν τοῦ ἐπέτρεπε νά μείνει ἀδρανής γι᾽ αὐτό ἀποφάσισε νά κάνει ὅ,τι ἔκανε ἡ ἐκκλησία κατά τήν τουρκοκρατία˙ ἵδρυσε κρυφά σχολεῖα.

Μέ τήν προτροπή του δημιουργήθηκαν σέ ὅλα τά νησιά κατηχητικά σχολεῖα στά ὁποία τά ἑλληνόπουλα μαζί μέ τήν ὀρθόδοξη κατήχηση διδάσκονταν τήν ἐλληνική γλώσσα καί τήν ἱστορία.

Ἡ μακαριστή Παιδαγωγός Μαρία Πετρούτσου γράφει γιά τήν περίοδο αὐτή:

«Συνδεθήκαμε ἰδιαίτερα μέ τόν π. Ἀμφιλόχιο καθῶς συνεργαστήκαμε στό «Κρυφό Σχολειό» ὅταν τό 1937 ἡ Ἰταλική Κυβέρνηση κατάργησε τήν ῾Ελληνική Παιδεία καί στά σχολεῖα τά ῾Ελληνόπουλα τῆς Δωδεκανήσου διδάσκονταν μόνο τήν Ἰταλική γλώσσα.

Ὁ Γέροντας ὑπῆρξε τότε γιά μένα τό στήριγμα, ὁ ἀπεσταλμένος τοῦ Θεού κι ὁ σοφός συμπαραστάτης. Ὅταν ἡ δική μου συνείδηση ἐπαναστατοῦσε γιά τά ὅσα ἤμουν ὑποχρεωμένη νά λέω ἤ νά κάνω στό δημόσιο τότε Σχολεῖο, ὅταν ἄγρια τρικυμία ἀναστάτωνε τό εἶναι μου, ἔτρεχα στό Γέροντα νά βρῶ ἀνακούφιση.«Δέν ἀντέχω ἄλλο, Γέροντα!», τοῦ ἔλεγα μέ λυγμούς, «θά παραιτηθῶ!». ᾽Εκεῖνος, μέ ἄκουγε ψύχραιμος, ἀλλά κατά βάθος ὑπέφερε μαζί μου. Μοῦ ἔλεγε: «Ἔ, ἔ! Νά παραιτηθεῖς, Μαρία! Νά μείνουν τά ἑλληνόπουλα μόνα τους μαζί μέ τούς Ἰταλούς δασκάλους (ἤμουν ἡ μοναδική ἑλληνίδα στό δημόσιο σχολεῖο). ᾽Εσύ θά ἡσυχάσεις κι ἐκείνα δέν θά βλέπουν πιά ἕναν ἄνθρωπο δικό τους νά βρίσκεται κοντά τους!». Ἔτσι, μέ βοηθοῦσε νά βλέπω τό βαθύτερο νόημα τοῦ σταυροῦ μου καί νά τόν αἰσθάνομαι ἐλαφρύτερο. Ὅταν ἦταν ἀργία, πήγαινα μέ τά παιδιά στήν ἐξοχή γιά νά μαζέψουμε χόρτα καί ἀγριολούλουδα, μέ σκοπό νά περάσουμε κι ἀπό τήν Μονή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ γιά νά τόν συναντήσουμε, νά τά συμβουλέψει, νά τά ἐξομολογήσει. Ἡ Γερόντισσα τῆς Μονῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, Εὐστοχία, μᾶς μάθαινε τραγούδια ἐθνικοῦ καί θρησκευτικοῦ περιεχομένου καί ἐκκλησιαστικούς ὕμνους. Μερικοί τούς ἔλεγαν ὅτι οἱ ἐπισκέψεις μας ἐκεῖ στό Μοναστήρι ἦταν ἐπικίνδυνο πρᾶγμα. Ἀλλά ἐκείνοι δέν λογάριαζαν τίποτα.

Ἡ πατρίδα μας ὀφείλει πολλά στόν Γέροντα τῆς Πάτμου, π. Ἀμφιλόχιο, γιά τή δράση του κατά τήν περίοδο τῆς Ἰταλικῆς κατοχῆς. Ὁ Γέροντας, ὄχι μόνο μέ τήν ἵδρυση «κρυφῶν σχολείων» ἀλλά καί μέ τίς συμβουλές καί κυρίως μέ τό παράδειγμά του κράτησε ζωντανό τό ἐθνικό φρόνημα τῶν κατοίκων τῶν Δωδεκανήσων καί ἀναπτέρωσε τίς ἐλπίδες τους ὅτι σύντομα τά νησιά θά ἑνωθοῦν μέ τή μητέρα πατρίδα, τήν ῾Ελλάδα.

Πολύ θλίβονταν ὅταν ἀντίκριζε ἀπό τήν Πάτμο τά βουνά τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ὅπου ὑπάρχουν οἱ ἑπτά σβησμένες Λυχνίες τῆς Ἀποκαλύψεως, δηλαδή ἡ Ἔφεσος, ἡ Σμύρνη, ἡ Πέργαμος, τά Θυάτειρα, οἱ Σάρδεις, ἡ Φιλαδέλφεια καί ἡ Λαοδίκεια. Ἡ μόνη Λυχνία πού ἦταν ἀναμμένη ἤτανε ἡ Λυχνία τῆς Ἀποκαλύψεως (στήν Πάτμο).

Σέ ὁμαδα προσκυνητῶν εἶπε: «Ἔχουμε ἕνα ἀνεξόφλητο χρέος πρῶτα πρός τούς κρυπτοχριστιανούς ἀπέναντι οἱ ὁποίοι περιμένουν μέχρι τώρα κάτι ἀπό ἐμᾶς καί δεύτερο στόν τουρκικό λαό ὁ ὁποῖος στό σύνολό του μάλλον περίπου κατά τό 50% εἶναι Ἕλληνες ἐξισλαμισθέντες.

Ὁ π. Ἀμφιλόχιος πίστευε ἀκράδαντα πώς ἡ ῾Ελλάδα μποροῦσε νά παίξει σπουδαῖο ρόλο στίς μέρες μας, διότι ἡ πανοπλία της εἶναι ἡ ᾽Ορθόδοξη πίστη μας ἡ ὁποία, μόνον αὐτή, μπορεῖ νά δώσει ζωή στήν πεθαμένη πνευματικά Εὐρώπη καί στήν ταλαιπωρημένη Μικρά Ασία καί ὄχι ὁ καλπάζων τεχνικός πολιτισμός.

Πρωτότυπο ἐπιτίμιο

Ἡ ἱερά νῆσος τῆς Πάτμουἔχει ἔδαφος βραχῶδες καί ἄγονο καί τόπράσινό της ἀκόμα καί σήμερα εἶναι ἐλάχιστο. Ὁ μακαριστός π. Ἀμφιλόχιος γνωρίζοντας τήν ἀξία πού ἔχει γιά ἕνα τόπο ἕνα δένδρο ἄρχισε νά φυτεύει δένδρα καί νά τά περιποιεῖται. Τήν ἀγάπη του αὐτή πρός τά φυτά προσπάθησε νά τήν περάσει καί στά πνευματικά του παιδιά. Αὐτό τό κατόρθωσε μέ τόν ἑξῆς τρόπο: Ὅταν τά πνευματικοπαίδια του πήγαιναν νά καταθέσουν στό πετραχήλι του τίς πτώσεις τους, ἄν ἔπρεπε σύμφωνα μέ τούς κανόνες τῆς ἐκκλησίας νά τούς βάλει κάποιο ἔπιτίμιο, αὐτός γιά κανόνα τούς ἔβαζε νά φυτέψουν ἕνα ἤ δύο δένδρα καί νά τά περιποιοῦνται μέχρι νά μεγαλώσουν. Μ᾽ αὐτόν τόν πνευματικό τρόπο ἄρχισε νάπρασινίζει τό νησί καί νά ἀλλάζει ἡ ὅψη του.

῾Ιεραπόστολος

Ὁ Γέροντας Ἀμφιλόχιος, ὅπως προαναφέραμε, ἔδρασε σέ ὅλη του τή ζωή καί σέ ὅλους τούς τομεῖς πού τοῦ ἀνέθεσε ἡ ᾽Εκκλησία ἱεραποστολικά. Δεχόταν μέ τήν ἴδια ἀγάπη καί τούς ᾽Ορθόδοξους καί τούς ἑτερόδοξους, χωρίς αὐτό, φυσικά, νά σημαίνει ὅτι ἔκαμνε ὁποιαδήποτε ὑποχώρηση δογματική ἤ στά τῆς πίστεως. Οἱ ἑτερόδοξοι μπροστά του ἔκλιναν τό γόνυ τους καί ἀρκετοί μεταστράφηκαν στήν ᾽Εκκλησία τοῦ Χριστοῦ, τήν  ᾽Ορθοδοξία μας.

Ἕνα, ἀπό τά πολλά, παράδειγμα εἶναι καί τό παρακάτω. Μία Ἀγγλίδα καθηγήτρια πανεπιστημίου χάρι στόν Γέροντα βαπτίσθηκε ᾽Ορθόδοξη˙ ὅταν τή ρώτησαν -τί ἦταν αὐτό, πού τήν ἔκανε νά ἔρθει στήν ᾽Ορθοδοξία, ἀπάντησε: «Δύσκολη ἡ ἐρώτησή σας. Ἄν, ὅμως ἐπιμένετε νά σᾶς ἀπαντήσω, σᾶς λέω ὅτι γιά μένα ᾽Ορθοδοξία εἶναι αὐτός ὁ Γέροντας».

Ὁ ἐπίσκοπος Διοκλείας Καλλίστος Γουέαρ μετεστράφη στήν ᾽Ορθοδοξία μετά τή γνωριμία του μέ τόν Γέροντα. Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μαυροβονίου κ. Ἀμφιλόχιος (Ράντοβιτς) ὁμολογεῖ ὅτι ἀποφάσισε νά γίνει κληρικός μετά τήν ἐξομολόγηση πού ἔκανε στό Γέροντα καί τήν προτροπή του νά εἰσέλθει στίς τάξεις τοῦ κλήρου.

Ὁ π. Ἀμφιλόχιος συμβούλεψε τόν μακαριστό ἱεραπόστολο π. Χρυσόστομο Παπασαραντόπουλο νά πάει στήν Οὐγκάντα καί νά ἐργασθεῖ ἱεραποστολικά.

Ὁ Σεβ. κ. Ἀμφιλόχιος (Τσούκος) πού διακόνησε τήν ᾽Εκκλησία ὡς ἱεραπόστολος στήν Ἀφρική, μέ τήν προτροπή τοῦ Γέροντα, καί σήμερα εἶναι Μητροπολίτης Νέας Ζηλανδίας ὅπου καί ἐργάζεται στήν εὐρύτερη περιοχή της ἀθόρυβα ἱεραποστολικά ἦταν, πνευματικοπαίδι τοῦ π. Ἀμφιλοχίου.

Ἡ μοναχή ᾽Εμμέλεια, εἴχαμε τήν εὐλογία νά τή γνωρίσουμε, πού γιά χρόνια ἐργάστηκε μέ αὐταπάρνηση καί θεῖο ζῆλο στό ᾽Ορφανοτροφεῖο θηλέων τῆς Ρόδου, ἐκτός ἀπό τή διοίκηση τοῦ ᾽Ορφανοτροφείου, ἀνέπτυξε παράλληλα μεγάλη ἱεραποστολική δραστηριότητα στή Ρόδο κάνοντας κατηχητικά καί κύκλους συμμελέτης τῆς ῾Αγίας Γραφῆς. Οἱ Ροδίτες ἀκόμα τήν ἐνθυμοῦνται καί τή φέρνουν σάν παράδειγμα πρός μίμηση.

Νέος ῞Αγιος τῆς ᾽Εκκλησίας

Ὅσοι γνώρισαν τό σεμνό καί φωτισμένο κληρικό, τόν π. Ἀμφιλόχιο Μακρῆ, ὁμολογοῦν ὅτι ἦταν ἕνας ἅγιος ἄνθρωπος. Οἱ πιστοί ὅταν εἶχαν προβλήματα καί δυσκολίες κετέφευγαν σ᾽ αὐτόν νά τά ξεπεράσουν. Μ᾽ ἕνα τηλέφωνο ἤ μ᾽ ἕνα γράμμα γνώριζαν στό Γέροντα τό πρόβλημά τους καί τόν παρακαλοῦσαν νά προσευχηθεῖ γι᾽ αὐτούς. Οἱ προσευχές του πάντα ἔφερναν τό ποθούμενο ἀποτέλεσμα, ἀρκεῖ νά ἦταν σύννομο μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.

Πολλοί ὁμολογοῦν ὅτι πολλές φορές μέ τή φώτιση τοῦ Θεοῦ διάβαζε τή σκέψη τους, εἶχε δηλαδή τό προορατικό χάρισμα. Μέ τίς κατάλληλες συμβουλές πολλούς ἔσωσε ἀπό ἐπικίνδυνα μονοπάτια καί ἀπό βέβαιες πτώσεις. Διάβαζε τόν συνομιλητή του καί ποτέ μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ δέν ἔπεφτε ἔξω.

Ἀλλά καί τό λείψανό του μετά τήν κοίμησή του πῆρε μορφή οὐράνια, ὅψη χαρούμενη κι εἰρηνική, ἀπέραντη γαλήνη βασίλευε στό ἀσκητικό του πρόσωπο, πράγματι ἁγιασμένου ἀνθρώπου ἔκφραση, πού κοιμήθηκε ἐν Κυρίω.... 

Ὁ ἱερομόναχος π. ᾽Ηλίας Καλατζῆς ἔγραψε: -Τὀ 1981, στίς 19 Σεπτεμβρίου, κατόπιν πιέσεων πολλῶν πιστῶν καί τῶν ὑπευθύνων τῆς Μεγάλης Μονῆς τοῦ ῾Αγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, πραγματοποιήθηκε ἡ ἐκταφή τῶν λειψάνων τοῦ Γέροντος. Ὅταν ἀνοίχθηκε ὁ τάφος, ὁ ὁποῖος βρίσκεται μέσα στά πεῦκα, ὅλη ἡ γύρω περιοχή εὐωδίασε, μέ ἀποτέλεσμα οἱ παρευρισκόμενοι νά ἀρχίσουν νά ἀναρωτιοῦνται τί συμβαίνει. Ἡ εὐωδία διαρκοῦσε καί μετά τήν πλύση τῶν ἁγίων λειψάνων. Ὁ Ἡγούμενος τῆς Μονῆς τοῦ Θεολόγου Ἰσίδωρος -ὁ μετέπειτα μακαριστός ἐπίσκοπος Τράλλεων - ὁ ὁποῖος παρευρισκόταν στήν ἐκταφή, χρειάστηκε νά φύγει γιά λίγο ἀπό τό νησί γιά ἀνάγκες τῆς Μονῆς μας. Ὅταν ἐπέστρεψε μοῦ εἶπε: -Μύρισε τά χέρια μου, ἀκόμη εὐωδιάζουν μετά τό ἄγγιγμα τῆς κάρας τοῦ Γέροντα.

Γιά τήν κατάταξη τοῦ π. Ἀμφιλοχίου στό ἁγιολόγιο τῆς ᾽Εκκλησίας μας οἱ ἀδελφές τῆς ῾Ιερᾶς Μονῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου ὑπέβαλλαν στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ὅπως εἶναι καθιερωμένο, τεκμηριωμένο φάκελο μέ ὅλες τίς ἀποδείξεις ὅτι ὁ Γέροντας εἶναι σήμερα κοντά στό θρόνο τοῦ Θεοῦ καί ὅτι συναγάλλεται καί δοξολογεῖ τόν ῞Υψιστο μαζί μέ τούς Ἀγγέλους καί τούς ἄλλους ῾Αγίους. Πιστεύουμε ὅτι σύντομα ἡ ᾽Εκκλησία μας θά τόν ἀνακηρύξει ὡς ἅγιο καί θά ὁρίσει τήν ἡμέρα πού τόν κάλεσε ὁ Θεός κοντά Του ὡς ἡμέρα πού θά ἑορτάζουμε τή μνήμη του.

Ἀπό τίς νουθεσίες του

Ὁ π. Ἀμφιλόχιος, ἄν καί ἦταν ἀσθενικῆς κράσεως, δέν ἔπαυε νά νουθετεῖ καί νά συμβουλεύει ὅσους τοῦ τό ζητοῦσαν. Μέ συγκίνηση οἱ πιστοί θυμοῦνται ἀκόμα τίς συμβουλές του. Μερικές ἀπό αὐτές θά δοῦμε στή συνέχεια. Ἔλεγε:

• Νά σᾶς ἀξιώσει ὁ Θεός νά πάρετε τό Φῶς ἀπό τήν ἀναμμένη Λυχνία τῆς Ἀποκαλύψεως (τήν Πάτμο) καί νά τό μεταφέρετε ἀπέναντι γιά νά ἀνάψετε τίς σβησμένες Λυχνίες τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου στή Μικρά Ἀσία.
• Προσκυνητής τόν ρώτησε:-Γιατί ἐπέτρεψε ὁ Θεός νά ξερριζωθοῦν οἱ ῾Ελληνες ἀπό τή Μικρά Ἀσία; Ἡ ἀπάντησή του ἦταν: -᾽Επέτρεψε ὁ Θεός νά φύγουνε γιά νά μή βρεθοῦνε ἐκεῖ τήν ἡμέρα πού θά γίνει τό μεγάλο κακό. Φαίνεται, σημειώνει βιογράφος του, ὅτι ὁ Θεός τοῦ τό ἀποκάλυψε αὐτό γιατί εἶχε μεγάλη ἀγωνία γι᾽ αὐτό τό θέμα, τοῦ φανέρωσε ὅτι ἐκεῖ θά γίνει μεγάλο κακό κι ὅτι ὁ πόλεμος θά ἀρχίσει ἀπό τή Συρία…
• Πολλές φορές ἔρχεται ὁ Χριστός καί σοῦ χτυπάει τήν πόρτα τῆς ψυχῆς σου, τόν βάζεις νά καθίσει στό σαλόνι τῆς ψυχῆς σου κι ἐσύ ἀπορροφημένος ἀπό τίς ἀσχολίες σου ξεχνᾶς τό μεγάλο ἐπισκέπτη. ᾽Εκεῖνος περιμένει νά ἐμφανιστεῖς, περιμένει κι ὅταν πλέον ἀργήσεις πολύ σηκώνεται καί φεύγει. Ἄλλη φορά πάλι εἶσαι τόσο ἀπασχολημένος πού τοῦ ἀπαντᾶς ἀπό τό παράθυρο. Δέν ἔχεις καιρό οὔτε ν᾽ ἀνοίξεις.
• Προσέξτε τά ζῶα, ὅταν βόσκουν στά λιβάδια ἐπιλέγουν τήν τροφή τους. Τά βότανα πού εἶναι δηλητηριώδη τά γνωρίζουν μέ τήν ὄσφρηση καί δέν τά τρώγουν. Ὅλα τά χορτάρια δέν εἶναι ὠφέλιμα γιά ὅλα τά ζῶα. Ἡ ἐπιλογή εἶναι αύστηρά δική τους καί μόνον. ᾽Εμεῖς οἱ ἄνθρωποι, λογικοί ὄντες, κάνουμε αὐτήν τή διάκριση τῶν ἀλόγων ζώων ἤ καταβροχθίζουμε μέ τή σκέψη, τά μάτια μας καί γενικά τίς αἰσθήσεις μας ὅ,τι μᾶς σερβίρει ὁ διάβολος; Δυστυχία μας˙ δέ ξεχωρίζουμε τό καλό ἔντυπο ἀπό τό κακό, τόν διεστραμμένο λόγο άπό τόν οἰκοδομητικό, γιατί χρησιμοποιοῦμε τήν καταραμένη φράση: «νά δοκιμάσω».
• Κοιτάξτε τά δένδρα πού συνεχῶς προσπαθοῦνε τήν κορυφή τους νά τή βγάζουν στόν ἥλιο. Ἄν ὑπῆρχε κάποιος τρόπος νά βλέπαμε τήν προσπάθεια πού κάνει κάθε κλαρί νά τραβήξει καί τήν ἐλάχιστη ύγρασία γιά νά ριζώσει στή γῆ, θά μέναμε ἐκστατικοί. Πότε ἐμεῖς τείνουμε στόν ἥλιο τῆς δικαιοσύνης, τό Χριστό; Πότε ἀγωνιζόμαστε νά ριζώσει μέσα μας ἡ πίστη;
• Ἀκοῦστε τά πουλιά πῶς μέσα στή βαρυχειμωνιά δειλά-δειλά μέ τό κελάηδημά τους προαναγγέλλουν τήν ἄνοιξη, κι ὄχι μόνον τά πτηνά ἀλλά καί πολλά δένδρα μᾶς δίνουν τήν παρηγοριά τῆς ἐρχόμενης ἄνοιξης. ᾽Εμεῖς συναισθανόμαστε καί στοχαζόμαστε τόν ἐρχομό τοῦ Κυρίου ἤ τρώγουμε καί πίνουμε, χωρίς νά ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι ὑπάρχει τέλος σ᾽ αὐτό τό θέατρο τῆς ζωῆς;
• Καλά μου παιδιά, πάρτε μαθήματα ἀπό τή φύση καί προσ­αρμόστε τα στή ζωή σας. Ὁ Θεός δέ μᾶς ἔδωσε μόνον τή Βί­βλο νά μᾶς διδάσκει ἀλλά καί ὁλόκληρη τήν κτίση. Ὅλα τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μᾶς βοηθοῦνε νά βροῦμε τή σωτηρία, ἀλλ᾽ ἐμεῖς τά ἀποστρεφόμαστε. Οἱ προτιμήσεις μας καί οἱ ἐπιλογές μας εἶναι πάντα τό εὔκολο καί τό εὐχάριστο. Μεγάλη δασκάλα ἡ φύση! Καί οἱ Προφῆτες καί οἱ Ἀπόστολοι κι ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας τήν χρησιμοποιοῦσαν γιά νά μᾶς διδάξουν έκφραστικότερα. ᾽Εμεῖς, ὄχι μόνο δέ μαθητεύουμε, ἀλλά τήν ἀποστρεφόμαστε καί τήν καταστρέφουμε.
• Νά καλλιεργεῖς τήν εὐχή καί θά ἔρθει καιρός πού ἡ καρδιά σου θά σκιρτάει ἀπό χαρά, ὅπως ὅταν πρόκειται νά δεῖς ἕνα πολυαγαπημένο σου πρόσωπο.
• Τή βραδινή προσευχή νά μήν τήν ἀμελεῖς. Νά προσεύχεσαι μέ διάθεση, ὅπως ἐκείνοι πού πηγαίνουν σέ συμπόσιο. Εἶναι ξύπνιοι καί αἰσθάνονται ὅλο χαρά. Ἔτσι κι ἐσύ ἀφοῦ πρόκειται νά μιλήσεις μέ τό Νυμφίο σου, νά μήν ἀκοῦς ὅταν σοῦ λέγει ὁ πειρασμός διάφορα γιά νά σέ ἐμποδίσει, γιατί ξέρεις ἔχουμε ἕναν πού ἐνδιαφέρεται πολύ γιά μᾶς.
• Η φιλοξενία…. ἡ μεγαλύτερη τῶν ἀρετῶν. ᾽Επισύρει τή χάρη τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. Στό πρόσωπο κάθε ξένου νά βλέπουμε τόν ἴδιο τό Χριστό.
• Στή Θεία Λειτουργία γιά νά ἔρθει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ πρέπει νά ἔχεις συγκέντρωση, εἰρήνη καί νά μή σκέφτεσαι τίποτα.
• Ὁ Χριστός εἶναι κοντά μας, ἂς μή τόν βλέπουμε… καμιά φορά μᾶς δίνει καί κανένα μπάτσο ἀπό πολλήἀγάπη.
• Ὁἄνθρωπος ὅταν δέν ζητάει τά δικαιώματά του θά φωτίσει ὁ Θεός τόν ἄλλον νά τοῦ τά δώσει.
• Ὅταν ἡ καρδιά μας δέν ἔχει τήν ἀγάπη πρός τό Χριστό δέν μποροῦμε νά κάνουμε τίποτα. Εἴμαστε σάν πλοῖα πού δέν ἔχουν φωτιά καί βενζίνη στή μηχανή τους.
• Ὅσο ὁἄνθρωπος ἀγαπάει τό Θεό, τόσο ἔχει ἀγάπη καί γιά τούς ἀνθρώπους. Τούς ἀγαπάει σάν εἰκόνες Θεοῦ, μέ σεβασμό, λεπτότητα καίἁγιασμό.
• Ὁἄνθρωπος πούἔχει ἐγωισμό δέν ἑλκύει κανένα. Καίἂν κάποιον ἑλκύσει, γρήγορα θ᾿ἀπομακρυνθεῖ. Ὁ πνευματικός σύνδεσμος γίνεται ἀδιάλυτος ὅταν συναντήσει παιδικὸ πνεῦμα, ἀθωότητα καίἁγιασμό. Ὁἄνθρωπος πού δέν ἔχει Χριστό τά βλέπει ὅλα δύσκολα καί σκοτεινά.
• Στό Μοναστήρι πρέπει νά ξέρετε, ἄλλους ἀνθρώπους στέλνει ὁ Θεός καὶἄλλους στέλνει ὁ διάβολος. Ὁ Θεός γιά νάἐνισχύσουν, ὁ διάβολος γιά νά διαλύσουν τό Μοναστήρι.
• Σᾶς δίνω μία συμβουλή, ποτέ μή δέχεστε πρόσωπα, μέ κωδωνοκρουσίες, μέἐπαίνους καί θαυμασμούς. Θά τά δέχεστε μέἀγάπη μετρημένη. Ποτέ μή παίρνετε πρόσωπα μέ τή σκέψη τῆς μονιμότητας, χωρίς δοκιμή. Ὅταν δέν ὑπάρχει στόν ἄνθρωπο ἡἐσωτερική θερμότητα τότε καί καλοκαίρι νά εἶναι κρυώνει, παγώνει…
• Πρέπει ὁἐξομολόγος πολλές φορές νά κλάψει, νά πονέσει περισσότερο ἀπό τόν ἐξομολογούμενο γιά νά μπορέσει νά τόν ξεκουράσει. Εἰλικρινά πρέπει νά θλίβεται, γιατί τό νιώθει ἡ ψυχή. (Ἰούλιος 1969).
• Ἡ εὐχή εἶναι δωρεά τοῦ Θεοῦ. Νά ζητᾶς πάντα μέἐλπίδα.
• Τή φιλοξενία, παιδί μου, νά τήν ἀγαπᾶς γιατί αὐτή εἶναι πούἀνοίγει τίς πύλες τοῦ Παραδείσου. Μέ αὐτή φιλοξενεῖς κι ᾿Αγγέλους «Ξένους ξένιζε, ἵνα μὴ τῷ Θεῷ ξένη γένῃ».
• Μήν τρέχετε στά ψαλτήρια καί στούς ὕμνους, πολύ μέ λυπεῖ αὐτό τό πρᾶγμα. Πιό σιγάψάλλετε γιά νά συμμετέχει ὁ νοῦς καίἡ καρδιά σας σέὅ,τι λέτε. ᾽Εγώ θάἤθελα νά κλαῖτε ὅταν ψάλλετε, ἀλλά αὐτό γιά σᾶς… Νά δῶ πότε θά μάθετε νά κλαῖτε. Οἱ παλιοί μοναχοί κρατοῦσαν πάντοτε μαντήλια στίς ἀκολουθίες.
• Ἄς κλείσουμε μέ τίς τελευταῖες ὑποθῆκες του πρός τίς μοναχές τῆς ῾Ιερᾶς Μονῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, 14 Ἀπριλίου 1970, 10η μ.μ.
• Στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν βασιλεύει ἡ εἰρήνη καί ἡ χαρά, παιδί μου.
• Νά ἔχετε ἀγάπη μεταξύ σας, νά παρακαλεῖτε τό Θεό νά μέ συγχωρήσει, διότι δέ σᾶς ἔδωσα τίποτε ὡς πατέρας... (Γερόντισσα συγκινημένη). Τό πᾶν, Γέροντα, μᾶς ἔδωσες.

Ἀπευθυνόμενος στίς μοναχές εἶπε: -Τή Γερόντισσα νά τἠν ἀγαπᾶτε. Στή συνέχεια λέγει στή Γερόντισσα: -Ὁ Θεός νά σᾶς ἐνισχύει νά ὁδηγήσετε καλῶς τό ποίμνιον πού σᾶς ἔδωκε νά διευθύνετε. Θά αἰσθάνομαι πολλή χαρά ὅταν σᾶς βλέπω νά προχωρεῖτε. Νά παρακαλεῖτε νά μέ βάλει καί μένα ὁ Κύριος εἰς τήν θέση σας. Πάντα θά εὔχομαι νά ζήσουμε ἀενάως εἰς τήν δόξαν τοῦ Παραδείσου. Θέλω νά συνέχισεις πιστά τό ἔργον μου ὅταν θά φύγω. Θά χαίρομαι ὅταν θά βλέπω ὅτι προχωρεῖτε εἰς τίς ἅγιες γραμμές τοῦ Μοναχισμοῦ....

Θαύματα

Ἕνα ἀπό τά τεκμήρια ὅτι ἕνας πιστός εἶναι κοντά στό Θεό, δηλαδή εἶναι ἅγιος, εἶναι ἡ θαυματουργία. Ὁ μακαριστός Γέροντας ἔκανε, μέ τίς προσευχές του, πολλά θαύματα ὅταν ζοῦσε καί κάνει καί σήμερα ἀρκεῖ νά τοῦ τό ζητήσουμε μέ πίστη καί ταπείνωση. Ἀπό τό πλῆθος τῶν θαυμάτων του θά μεταφέρουμε ἐδῶ ὁρισμένα.

Θαύματα πού ἔγιναν ὅταν ζοῦσε. Ὁ Γέροντας ἐνῶ βρισκόταν στό κελί του, στή Μονή τῆς Πάτμου, ἀκούει κάποια ῾Ελένη ἀπό τήν Ἰκαρία νά τόν φωνάζει νά πάει νά τή σώσει.

Δέ χάνει καιρό, κατεβαίνει στό λιμάνι τοῦ νησιοῦ καί ὡς ἐκ θαύματος βρίσκει ἰστιοφόρο πού ἔφευγε γιά τήν Ἰκαρία. Θαλασσοδαρμένος φθάνει στόν προορισμό του κι ἀμέσως ρωτᾶ ἄν ὑπάρχει κάποια ῾Ελένη χήρα καί πληροφορεῖται ὅτι πρό ἡμερῶν ἔχασε τόν ἄνδρα της˙ ἀμέσως ρώτησε νά μάθει ποῦ μένει. Ὅταν ἐνημερώθηκε σπεύδει χωρίς καθυστέρηση, ἡ φωνή τῆς ῾Ελένης σριφογυρίζει στό μυαλό του. ᾽Εκεῖ πού βάδιζε βλέπει μιά ἔξαλλη γυναίκα νά τρέχει ἀπελπισμένη, τή φωνάζει μέ τό ὄνομα της καί τῆς λέγει: «῾Ελένη, ποῦ πηγαίνεις, γιά σένα ἦλθα». Ἡ πονεμένη γυναίκα συνέρχεται, βλέπει τόν πνευματικό, σκέπτεται αὐτό πού θά ἔκανε καί ἐξομολογεῖται ὅτι πήγαινε νά πνιγεῖ στή θάλασσα. Ἡ γυναίκα σώθηκε, τό θαῦμα ἔγινε, ὅπως ἡ ἴδια τό ὁμολόγησε. 

Πνευματικό του τέκνο, ἡ Μ.Κ., διηγήθηκε ὅτι τό Νοέμβριο τοῦ 1954 ἐπισκέφθηκε τόν Γέροντα στήν Πάτμο καί τή φιλοξένησε στό ῾Ι. Κοινόβιο τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Γιά δύο μερες παρέμενε στόν πῦργο τῆς Μονῆς˙ τήν τρίτη μέρα ὁ ἀείμνηστος ἐπέμενε νά μή κοιμηθεῖ πλέον στό μέρος αὐτό, πρᾶγμα πού ἔγινε. Τή νύκτα ἐκείνη ἔπεσε ἀκριβῶς σ᾽ αὐτό τό κρεβάτι κεραυνός. Εἶναι τυχαῖο γεγονός ἡ σωτηρία ἑνός ἀνθρώπου μέ τήν ἐπιμονή τοῦ πνευματικοῦ του πατρός;

Θαύματα μετά τήν κοίμησή του. Μία πιστή ἐξιστορεῖ. «1η Μαΐου 1991. Πρωί πρωί παίρνω ἕνα τηλεφώνημα ἀπό τήν ῾Ι. Μονή Εὐαγγελισμοῦ Πάτμου, μέ τό ὁποῖο μέ εἰδοποιοῦν, ὅτι ἡ νύμφη τοῦ π. ᾽Ηλία, Εἰρήνη Καλαντζῆ εἶχε εἰσαχθεί ἐπειγόντως στόν «Εὐαγγελισμό» μέ συμπτώματα ὀξείας παγκρεατίτιδας κι ὅτι ἡ κατάστασή της ἦταν πολύ κρίσιμη˙ μοῦ εἶπαν νά μεταφέρω στήν ἀσθενή ἀπό τό ἁγιασμένο νερό μέ τό ὁποῖο πλύθηκαν τά ἱερά λείψανα τοῦ μακαριστοῦ π. Ἀμφιλοχίου -μετά τήν ἐκταφή-, τό ὁποῖο φύλαγα ὡς ἁγίασμα στό σπίτι μου. Ἀμέσως πῆγα στό νοσοκομεῖο ὅπου βρίσκω τήν Εἰρήνη σέ κωματώδη σχεδόν κατάσταση˙ στά χέρια της ὀροί, στή μύτη σωληνάκια, μόλις καἰ μιλοῦσε˙ γεμάτη πίστη τῆς λέω: ὁ π. ᾽Ηλίας μοῦ παρήγγειλε νά σοῦ φέρω τό νεράκι τοῦ Γέροντα Ἀμφιλοχίου, αὐτό θά σέ κάνει καλά˙ πράγματι ἀμέσως μέ τή βοήθεια συγγενοῦς της, πού παρεστέκετο στήν ἀσθενή, ἀλείψαμε μέ τό νεράκι τήν περιοχή τοῦ σώματός της, ὅπου ἦταν τό πάσχον ὄργανον. Τήν ἄλλη μέρα οἱ δικοί της μοῦ εἶπαν ὅτι μετά τήν ἐπάλειψη μέ τό ἁγιασμένο νερό παρουσίασε μία ἀπροσδόκητη γιά τούς ἰατρούς βελτίωση, πού συνεχίστηκε στίς ἐπόμενες μέρες ὡς τήν τελεία ἀποθεραπεία της».

-Ἡ Νίκη Τραχανίδου, κόρη τοῦ ᾽Εμμανουήλ Γαμπιεράκη ἀπό τόν Κάμπο τῆς Πάτμου, διηγήθηκε. «῏Ηλθα ἀπό τόν Πειραιά, πού μένω, στήν Πάτμο. Ἡ πρώτη μου δουλειά, ἦταν νά πάω νά προσκυνήσω τόν τάφο τοῦ μακαριστοῦ Γέροντα Ἀμφιλοχίου. Ἀπό τό καντήλι τοῦ τάφου του πῆρα λαδάκι καί τό ἔφερα στόν Πειραιά. Μιά μέρα συνάντησα μιά γνωστή μου κυρία ἡ ὁποία μοῦ εἶπε ὅτι ἑτοιμαζόταν νά κάνει ἐγχείρηση στό πόδι, διότι κινδύνευε. Τῆς εἶπα νά ἔλθει νά τήν ἀλείψω μέ τό λάδι τοῦ τάφου τοῦ Γέροντα. Πράγματι ἦλθε σπίτι μου κι ἀφοῦ κάναμε παράκληση στήν Παναγία, τήν ἄλειψα μέ λαδάκι στό πονεμένο πόδι καί σέ ὅλο τό σῶμα. Τό βράδυ στόν ὕπνο μου βλέπω τό Γέροντα ὁ ὁποῖος μοῦ εἶπε, ὅτι θά γίνει καλά καί νἄρθει στήν Πάτμο νά προσκύνησει τόν τάφο μου καί νά ὁμολογήσει τό θαῦμα. Ἡ ἀσθενής κυρία ἔγινε καλά, ἀπόφυγε τήν ἐγχείρηση καί πῆγε στήν Πάτμο νά ἐκπληρώσει τήν ὑποχρέωσή της. Ὁμολόγησε τό θαῦμα μπροστά στίς Μοναχές καί τούς προσκυνητές πού ἦταν ἐκεῖ».

Τέλος ὁ ῾Ιερομόναχος Ἀμφιλόχιος Διακάκης ἐνημέρωσε τή Μονή γράφοντας: -Πρό ἐτῶν, ξαφνικά στίς 2.30 τό πρωί, μέ ἔπιασε ἕνας ὀξύς πόνος, ὅπως λέμε κολικός. Μή γνωρίζοντας ὅμως τί σημαίνει κολικός καί πῶς ἐκδηλώνεται, νόμιζα ὅτι πεθαίνω ἐκείνη τήν ὥρα. Λέγω τότε· «Γέροντά μου, σῶσε με». Αὐτομάτως σταμάτησε ὁ πόνος καί τό πρωί διαπίστωσα τήν πτώση μιᾶς πέτρας στό μέγεθος τοῦ κριθαριοῦ. ᾽Εδῶ ἦταν τό θαυμαστό σημεῖο. Εἴχαμε θεραπεία κολικοῦ. Οἱ γιατροί μάλιστα ἀπόρησαν γιά τό γεγονός, γιατί στίς ἐξετάσεις ποῦ ἔγιναν φάνηκε ἡ ἀποβολή πέτρας. Δέν πρόλαβα νά ὁλοκληρώσω τήν ἐπίκληση τοῦ Γέροντα καί αὐτόματα παρενέβη.

Ὁμολογοῦν

Τήν ἁγιότητα τοῦ Γέροντα δέν τήν φανερώνουν μόνον τά θαύματά του, τήν τονίζουν καί τήν παραδέχονται κι ὅσοι τόν γνώρισαν. Ἄς δοῦμε τίς γνῶμες τους καί πῶς τόν σκιαγρφοῦν.

-Ὁ ᾽Επίσκοπος Διοκλείας κ. Κάλλιστος Ware, Καθηγητής στό Πανεπιστήμιο τῆς ᾽Οξφόρδης καί γνωστός συγγραφέας, γράφοντας σ᾽ ἕνα βιβλίο του γιά τήν πνευματική ζωή στήν ῾Ελλάδα λέει ὅτι ὁ Γέρων Ἀμφιλόχιος Μακρῆς ὑπήρξε ὁ μεγαλύτερος πνευματικός τῆς ῾Ελλάδας τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα.

-Ὁ μακαριστός Καρδιολόγος καί Καθηγητής τῆς Ἰατρικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Γ. Παπαζᾶχος ἔλεγε: ᾽Επρόκειτο πραγματικά γιά ἕναν ἅγιο Γέροντα. Τόν συναντοῦσα στήν Πάτμο, ὅπου μόναζε, ἀλλά καί στήν Ἀθήνα. Μιά φορά πού εἶχε ἔρθει, εἶχα τήν εὐλογία νά τόν φιλοξενήσω στό σπίτι μου. ῏Ηταν γαλήνιος, ἤπιος, χαιρόσουν καί μόνο νά τόν βλέπεις. Τήν πρώτη φορά, πού τόν συνάντησα στήν Πάτμο, μόλις μέ εἶδε ἀπό μακριά, χωρίς νά μέ γνωρίζει, ἄνοιξε τά χέρια του καί μοῦ φώναξε «εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος». Μ᾽ ἀγκάλιασε ὕστερα καί μέ φίλησε. Αὐτή εἶναι ἡ ἀγάπη τῶν Γερόντων˙ σ᾽ ἀγκαλιάζουν καί ζεσταίνουν πραγματικά τήν ψυχή σου. Μετά μέ πῆρε καί μοῦ εἶπε: -Ἔλα νά καθίσουμε ἔξω στόν πρωτογιό μου. -Ποιό πρωτογιό σας, Γέροντα; -Αὐτό, πού βλέπεις ἐδῶ πέρα, εἶναι ὁ πρωτογιός μου. -Ποιό, παππούλη; -Αὐτό τό πεῦκο. ῏Ηταν ἕνα πεῦκο, κάτω ἀπό τό ὁποῖο εἶχε βάλει ἕνα μακρόστενο τραπέζι, ὅπου ἔτρωγε μέ διάφορους ἀνθρώπους, πού πήγαιναν νά τόν ἐπισκεφθοῦν. Καί συνέχισε: -Βλέπεις; ᾽Επάνω στόν κορμό του ἔχω καρφώσει αὐτό τό σιδερένιο σταυρό. Τό πεῦκο, λοιπόν, αὐτό εἶναι ὁ πρωτογιός μου καί τόν ἔχω κάνει καί μεγαλόσχημο. Ἔλα τώρα νά κάνουμε τό ἑξῆς. Νά μή μιλήσεις καθόλου καί ν᾽ ἀκούσεις πῶς ὁ πρωτογιός μου μιλᾶ μέ τή θάλασσα. Πραγματικά, φυσοῦσε ὁ ἀέρας μέσα ἀπό τά κλαδιά τοῦ πεύκου ἀκουγόταν τό θρόισμα τᾶν πευκοβελόνων κι ἀπό κάτω ἀκουγόταν τό κῦμα τῆς θάλασσας. ῏Ηταν μιά σκηνή ἀπερίγραπτης εὐδαιμονίας «νά κάθομαι κοντά σ᾽ ἕνα τέτοιο ἅγιο ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος δέν μιλοῦσε, ἀλλά προσευχόταν, ἐπικοινωνοῦσε μέ τό Θεό. Κάποια στιγμή μοῦ εἶπε:

-Αὐτή ἡ πλαγιά, πού τώρα εἶναι γεμάτη πεῦκα, ἦταν ἐντελῶς ξερή. Ὅποιος, λοιπόν, ἐρχόταν κοντά μου γιά ἐξομολόγηση, τοῦ ἔβαζα μετά «κανόνα» νά φυτέψει δέντρα. -Πολύ ὡραῖο αὐτό, νά πρασινίσει μία κατάξερη πλαγιά ἀπό τήν ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν τῶν ἀνθρώπων.

Ὁ Γέροντας ὑπέφερε ἀπό σάκχαρο, ἦταν διαβητικός. Ὅταν ἔμεινε στό σπίτι μας, ἡ γυναίκα μου ἀντιμετώπισε κάποια δυσκολία ὅσον ἀφορούσε τό διαιτολόγιό του. Κι ἐκεῖνος τῆς εἶπε: -Κόρη μου, καμιά στενοχώρια, ὅ,τι ἔχεις ἐτοιμάσει. Ὁ Ἀμφιλόχιος εἶναι ἁπλός. Πράγματι, ἦταν τόσο ἁπλός, πού σ᾽ ἔβγαζε ἀμέσως ἀπό τή δύσκολη θέση κι ἔμπαινε ἀπό τήν πρώτη στιγμή μέσα στήν καρδιά σου. ῏Ηταν τόσο ἐξαγιασμένος ἄνθρωπος, πού προσωπικά δέν ἔχω ἀμφιβολία ὅτι ἡ διοικοῦσα ᾽Εκκλησία θά τόν ἀνακηρύξει καί ἐπίσημα ἅγιο.

Ὁ εὐπατρίδης τῆς ᾽Εκκλησίας

Ὅλοι ὅσοι τόν γνώρισαν ὁμολογοῦν ὅτι ὁ μακαριστός Γέροντας τῆς Πάτμου ἦταν μιά χαρισματική καί δυσεύρετη μορφή μέσα στή νεώτερη ἱστορία τῆς ᾽Εκκλησίας μας. Τοῦ ταιριάζει ἀπόλυτα ὁ τίτλος τοῦ εὐπατρίδη. Τόν Γέροντα τόν διέκρινε μία σπάνια πνευματική ἀρχοντιά καί εὐγένεια καί ὑπῆρξε ὁμολογουμένως ἕνας ἀπό τούς βασικούς πρωτεργάτες τῆς ἀναγέννησης τοῦ μοναχισμοῦ,«τοῦ εὐζωνικοῦ τάγματος τῆς ᾽Εκκλησίας»,ὅπως τόν ἀποκαλοῦσε. Ἄν ἡ ζωή μᾶς φέρει στήν Πάτμο ἄς μήν ἀμελήσουμε νά πᾶμε στό μοναστήρι του νά προσκυνήσουμε τόν τάφο του καί νά τοῦ ποῦμε τούς καημούς καί τά προβλήματά μας. Ὁ Γέροντας πάντα ἀκούει ὅτι τοῦ ζητοῦνε οἱ πιστοί, τρέχει στό θρόνο τοῦ Θεοῦ καί ἐναποθέτει στά πόδια Του τά αἰτήματά μας καί παρακαλεῖ γιά τήν ἐκπλήρωσή τους.

Ας ἔχουμε τήν εὐχή του καί τίς προσευχές του. Ἀμήν.

Γεώργιος Θ. Μηλίτσης, διδάσκαλος

(Πηγή: Γεώργιος Θ. Μηλίτσης, διδάσκαλος, Άγια Μετέωρα)

Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής: Την αγιοκατάταξη του αποφάσισε σήμερα, Τετάρτη, 29 Αυγούστου 2018, το Οικουμενικό Πατριαρχείο 

Η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία συνεδριάζει στο Φανάρι, υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, αποφάσισε την Τετάρτη 29 Αυγούστου 2018, την αγιοκατάταξη του Γέροντος της Πάτμου Αμφιλοχίου Μακρή (1889-1970).

(Πηγή: Τράπεζα Ιδεών)

(Πηγή: Eastern Orthodoxy)

(Πηγή: Άπαντα Ορθοδοξίας)

 Σοφαί νουθεσίαι του αγιασμένου Πατρός Αμφιλοχίου Μακρή...

(νουθεσίαι του αγιασμένου Πατρός Αμφιλοχίου Μακρή προς Μοναχές)

• Το να παραμένης πιστός εις τον Μοναχισμόν θεωρείται μαρτύριον.

• Θέλει ο Χριστός να σου βγάλη τα αγκάθια, διότι είναι κηπουρός και συ θέλεις την ησυχία σου.
• Ο Χριστός είναι κοντά μας, ας μη τον βλέπομε... καμμιά φορά μας δίδει και κανένα μπάτσο από πολλήν αγάπην...
• Πρέπει να χαίρεσαι. Καλλιτεχνική σμίλη κρατά στα χέρια του ο Ιησούς. Θέλει να σε ετοιμάση ένα άγαλμα του ουρανίου παλατιού.
• Είσθε βασιλικά πρόσωπα, προορίζεσθε για τον ουράνιο νυμφώνα.
• Όταν ιδής άνθρωπον κουρασμένον (πνευματικώς) μη του βάλης άλλο φορτίο διότι τα γόνατα δεν αντέχουν.
• Αγάπησε τον Ένα να σε αγαπούν και τα θηρία.
• Αληθινός πλούτος για μένα είναι να σας δω στην Βασιλείαν των Ουρανών.
• Όταν υπάρχει η φλόγα της αγάπης, ό,τι κακό πλησιάζει το κατακαίει.
• Ο άνθρωπος όταν δεν ζητά τα δικαιώματά του θα φωτίση ο Θεός τον άλλον να του τα δώση.
• Το φως του Κυρίου να σε φωτίζη και να σε οδηγή πάντοτε.
• Ο διάβολος φρίττει όσον μάλιστα βλέπει νέες υπάρξεις να κάθωνται εδώ διά τον Χριστόν.
• Όταν έχετε πειρασμούς τότε κατέρχεται η χάρις του Θεού. Φαίνεται ότι του χαλάτε (του πειρασμού) τα σχέδια.
• Ο άνθρωπος που αγαπά πνευματικώς αισθάνεται προσευχόμενος, ότι ευρίσκεται εντός του Θεού και του αδελφού του. Λυπάται όταν δεν πορεύεται καλώς ο αδελφός του και προσεύχεται διά την πρόοδόν του. Ουδέποτε αλλάσσει εκείνος που έχει την χριστιανικήν αγάπην...

Ερώτησις: Αφού βλέπετε, Γέροντα, τόσο καθαρά τις αδυναμίες μας, τα λάθη μας, γιατί δεν μας τα υποδεικνύετε;
Απάντησις: Λυπούμαι για όσα βλέπω ως πατέρας, αλλά ελπίζω εις την καλλιτέρευσιν. Υποδεικνύω όσα πρέπει, αλλά πιο κερδισμένος είσαι, όταν χύσης δυο ή τρία δάκρυα εμπρός εις τον Χριστόν δι' αυτά, παρά να πης πολλά λόγια. Εκείνος είναι ο ιατρός και παιδαγωγός μας. Ο Χριστός χθες και σήμερον ο αυτός, αλλά εμείς εκλείσαμε τα μάτια μας και βλέπομε σκοτεινά. Αφού προχωρούμε έτσι άλλοι λασπώνονται και άλλοι σκοτώνονται.

Πολλές φορές την ήμερα έρχεται ο Χριστός και σου χτυπά, αλλά εσύ έχεις δουλειές...

Εκείνος που ταράσσεται δεν σκέπτεται λογικά, ορθά. Κάμνε υπομονήν και θα βραβευθής με στέφανον. Θέλω να είσθε ήρεμες για να συναντώμεθα. Άμα είσθε κουρασμένες δεν λειτουργούν οι ασύρματοι.

• Το Πνεύμα του Θεού να μη φεύγη από το νου και την καρδία σας.
• Ο Κύριος να σας ενισχύη, να κρατήσετε σταθερά τη σημαία της αληθείας και της εγκράτειας.
• Ο Χριστιανός είναι πραγματικά άνθρωπος. Ξέρει όλους τους τρόπους της ευγενείας.
• Όταν η καρδία μας δεν έχει την αγάπη προς τον Χριστόν δεν μπορούμε να κάνωμε τίποτε. Είμαστε σαν πλοία που δεν έχουν φωτιά, βενζίνη στη μηχανή τους.
• Όσον ο άνθρωπος απλοποιείται, θεοποιείται. Γίνεται άκακος, ταπεινός, πράος, ελεύθερος, γίνεται... γίνεται...
• Αυτά που ακούμε (πολέμους, σεισμούς, καταστροφές, είναι βροντές και θα έλθη και η βροχή...).
• Πρέπει λοιπόν να είμαστε έτοιμοι προς απολογίαν και μαρτύριον.
• Να γίνετε άνθρωποι άξιοι της άνω Ιερουσαλήμ.
• Η Χάρις του Παναγίου Πνεύματος κάνει τον άνθρωπον να εκπέμπη ακτίνας. Πρέπει όμως ο άλλος να έχη καλόν δέκτην διά να το καταλάβη.
• Πρέπει να έχωμε στον ουρανόν τα βλέμματά μας. Τότε δεν θα μας κλονίζη τίποτε.
• Παρακαλώ τον Θεόν να σας αγιάση, να σας οδηγήση εις τον Παράδεισον. Αυτήν την προίκα παρακαλώ να σας δώση ο Κύριος...
• Εις την λειτουργίαν διά να έλθη η χάρις του Θεού πρέπει να έχης συγκέντρωσιν, ειρήνην και να μη σκέπτεσαι τίποτε.
• Όσον ο άνθρωπος αγαπά τον Θεόν, τόσον έχει αγάπην και για τους ανθρώπους. Τους αγαπά σαν εικόνες Θεού, με σεβασμόν, λεπτότητα και αγιασμόν.
• Καθημερινώς προσεύχομαι να σας δω στις τάξεις των οσίων γυναικών...
• Παράδεισον χωρίς εσάς παιδιά μου, δεν τον θέλω.

Ερώτησις: Πώς κατορθώνετε να έχετε τέτοια υπομονή και καρτερία εις τα διάφορα;
Απάντησις: Η χάρις του Θεού βοηθά. Πάντα πιστεύω παιδί μου εις την δύναμιν του Θεού που όλα τα μεταβάλλει και τα ρυθμίζει προς το συμφέρον της ψυχής μας.

• Όταν θα δήτε τα δάκρυα τότε είναι επίσκεψις του Θεού εν τη προσευχή.
• Όταν κοινωνής όχι μόνον παίρνεις δύναμη, άλλά φωτίζεσαι, βλέπεις ορίζοντας ευρείς, αισθάνεσαι χαράν... διαφορετικά νοιώθει ο καθένας, ανάλογα με την διάθεση και την φλόγα της ψυχής του. Άλλος αισθάνεται χαρά και ξεκούρασι, άλλος ειρήνη, άλλος πνεύμα αφοσιώσεως και άλλος μίαν ανέκφραστη αγάπη προς πάντας. Ένοιωθα πολλές φορές κουρασμένος αλλά μετά την θεία Κοινωνία αισθανόμουν τον εαυτό μου σαν να μην είχα τίποτα.
• Η αθωότης είναι ανωτέρα από την ιδιοφυΐα.
• Ο άνθρωπος που έχει εγωισμό δεν ελκύει κανένα. Και αν κάποιον ελκύση, γρήγορα θ' απομακρυνθή. Ο πνευματικός σύνδεσμος γίνεται αδιάλυτος όταν συναντήση παιδικό πνεύμα, αθωότητα και αγιασμό.
• Ο άνθρωπος που δεν έχει Χριστό τα βλέπει όλα δύσκολα και σκοτεινά.
• Εις το Μοναστήρι πρέπει να ξέρετε άλλους ανθρώπους στέλνει ο Θεός και άλλους στέλνει ο διάβολος. Ο μεν Θεός για να ενισχύουν, ο δε διάβολος για να διαλύουν τα Μοναστήρια.
• Όταν η καρδιά μας δεν έχη τον Χριστόν, τότε θα βάλωμε μέσα ή χρήματα ή κτήματα ή ανθρώπους.
• Σας παρακαλώ να εφαρμόσετε αυτήν την εντολήν. Όσο μπορείτε να καλλιεργήσετε την αγάπην προς το πρόσωπο του Χριστού. Σε τέτοιο σημείο που όταν θα προφέρετε τ' όνομά Του να τρέχουν δάκρυα από τα μάτια σας. Η καρδία σας πρέπει να καίγεται πραγματικά. Τότε Αυτός θα είναι ο δάσκαλος σας.
• Αυτός θα είναι ο οδηγός σας, ο αδελφός σας, ο πατέρας και ο Γέροντάς σας.
• Μη δώσετε ποτέ σημασία σε κανένα γήϊνο και ασταθές.
• Να έχετε προσοχή, υπομονή και εν τη απομονώσει να βλέπετε και να εξετάζετε τον εαυτόν σας.
• Ας καλλιεργήσουμε πρώτα τον εαυτόν μας, ο κόσμος θέλει να δη ανθρώπους εφαρμοστάς του Νόμου του Θεού. Αυτοί σπανίζουν εις την εποχήν μας.
• Αγαπήσατε με όλην την καρδία σας τον Νυμφίον σας Χριστόν και όλοι οι άνθρωποι θα σας αγαπούν και θα σας περιποιούνται.
• Εύχομαι να ζήσετε άγια και να ακολουθήσετε τις άγιες γραμμές των πατέρων μας από τώρα που είσθε νέες, για να βρεθείτε όλες εις τον Παράδεισον. Αυτός είναι ο προορισμός σας.
• Το Άγιον Πνεύμα να μη φύγη από πάνω σου, από την καρδιά σου.
• Είναι ωραίον, θαυμάσιον πράγμα να βλέπης να συνδέωνται πρόσωπα με την αγάπη του Χριστού.
• Ο πειρασμός αδημονεί στενοχωρείται και δη¬μιουργεί εξωτερικούς πολέμους. Ξεύρει τόσες τέχνες... σέρνει τον άνθρωπον σε αμφιβολία. Γι' αυτό έχουμε πολλά ναυάγια.
• Όταν ιδώ τον άνθρωπον να διψά πολύ (διά Θείαν Κοινωνίαν) δεν δίδω πολλήν σημασίαν εις την νηστείαν. Μερικοί δείχνουν τόσην μετάνοιαν που πρέπει να υποβοηθούνται.
• Ο πειρασμός ξέρεις τι μάστορας είναι; τα ελάχιστα τα κάνει μεγάλα. Μεταχειρίζεται μεγάλη πολιτική.
• Επιθυμώ την αναγέννησιν του Μοναχισμού, διότι κατά την γνώμην μου το Ευζωνικόν Τάγμα της Εκκλησίας είναι ο Μοναχισμός.
• Αι ψυχαί έχουν διάθεσιν να ιδούν το κάλλος της μορφής του Θεού.
• Η προστασία του Θεού αδυνατεί τους πειρασμούς μας.
• Όταν υπάρχη ο φόβος του Θεού δίδεται η σοφία.
• Όλοι οι άγιοι ησθάνοντο χαράν και αγαλλίασιν όταν εσκέπτοντο την ουράνιον βασιλείαν του Θεού.
• Επειδή είναι γενική εξαχρείωσις, δεν μπορούν να καταλάβουν ότι υπάρχει πνευματική αγάπη.
• Όταν ιδώ άνθρωπον ερεθισμένον προσεύχομαι να τον ειρήνευση ο Κύριος και δεν ακούω τι λέγει. Γι' αυτό και δεν στενοχωρούμαι. Όταν θα ηρεμήση και θα δοθή η κατάλληλη ευκαιρία τότε του ομιλώ, διότι τότε είναι ακριβώς σε θέση να καταλάβη την αφροσύνη του...
• Οι κοσμικοί άνθρωποι σε κουράζουν, διότι σαν ηλεκτρικά κύματα έρχονται επάνω σου ό,τι υπάρχει αποθηκευμένο μέσα τους.
• Πρέπει να είμεθα άνθρωποι της χάριτος και όποιος μας πλησιάσει να ξεκουράζεται.
• Να βλέπωμεν όλους ανωτέρους, όσες αδυναμίες και αν παρουσιάζουν. Να μην φερώμεθα με σκληρότητα, αλλά πάντοτε να έχωμεν εις την σκέψιν μας ότι είναι και ο άλλος του αυτού προορισμού.
• Εγώ, με τη χάρι του Θεού, πάντοτε έβλεπα όλους ανωτέρους από εμένα και αγίους.
• Αδιαφόρει για όλα τα εμπόδια. Η μόνη απασχόλησίς σου, η σκέψις σου να είναι ο Νυμφίος σου. Να μιλάς μόνον με Αυτόν.
• Ημείς πρέπει να έχωμεν αγάπην. Το μεγαλύτερο κακό να μας κάνουνε πρέπει να τους αγαπούμε. Μόνον με την αγάπη θα μπούμε στον Παράδεισο.
• Να καλλιεργής την ευχή και θα έλθη καιρός που η καρδία σου θα σκιρτά από χαρά, όπως όταν πρόκειται να δης ένα πολυαγαπημένο σου πρόσωπο.
• Την βραδυνή προσευχή να μην την αμελής. Να προσεύχεσαι με διάθεσιν όπως εκείνοι που πηγαίνουν σε συμπόσιον. Είναι ξύπνιοι και αισθάνωνται όλο χαρά. Έτσι και συ αφού πρόκειται να ομιλήσης με τον Νυμφίο σου, να μην ακούς όταν σου λέγη ο πειρασμός διάφορα για να σε εμπόδιση, γιατί ξέρεις έχομεν έναν που ενδιαφέρεται πολύ για μας.

Ερώτηση: Πώς πρέπει, Γέροντα, να σκεπτώμεθα τον Χριστό;
Απάντησις: Πάντα με αγάπη, πρέπει να φέρνωμε στη μνήμη μας το Χριστό. Μπορεί να κρατούμε στα χέρια μας μια φωτογραφία ενός ανθρώπου αλλά επειδή δεν τον γνωρίζομεν, ή μάλλον δεν αγαπούμεν δεν μας συγκινεί. Ενώ όταν πάρωμε την φωτογραφία της μάννας μας αμέσως η ψυχή μας σκιρτά και κλαίει από αγάπη.

Ερώτησις: Θα σωθούμε, Γέροντα;
Απάντησις: Μα γι' αυτό βάλαμε τα ράσα για να σωθούμε. Ο πνευματικός αγώνας θα μας οδηγήση εις τον Παράδεισον. Το ότι πολεμούμε τους λογισμούς, ο κόπος αυτός θα μας βάλη εις τον Παράδεισο.

• Οι εφημερίδες του Ουρανού τα γράφουν όλα όσα γίνονται εδώ και τα καλά και τα κακά.
• Εκείνον που μας πληγώνει και μας κάνει να πονάμε οφείλομε να τον αγαπούμε διπλά.
• Όπως εξυπηρετείς τον πρώτον, έτσι πρέπει να βοηθής τον δεύτερον, τον τρίτον και τον τελευταίον.
• Δεν είναι τα φτερά που μπορούν να υψώσουν τον άνθρωπον πάνω από τη γη, αλλ' η καθαρότης και η απλότης της καρδιάς. Πρέπει να είσαι απλός στις πράξεις σου και καθαρός στη σκέψι και στα αισθήματα σου. Με την καθαρή καρδιά θα αναζητάς τον Θεό, με την απλότητα θα τον βρίσκεις και θα τον χαίρεσαι. Η καθαρή καρδιά περνά εύκολα τις πύλες του ουρανού.
• Η αυταπάρνησις πρέπει να καλλιεργήται μετά διακρίσεως, διότι διαφορετικά φτάνομε στην αυτοκτονία.
• Στο πέλαγος της ζωής βρισκόμαστε, πότε θα έχωμεν φουρτούνα και πότε γαλήνη. Η χάρις του Θεού δεν μας αφήνει. Διαφορετικά θα είχαμε καταποντισθή εάν δεν μας συγκρατούσε.
• Οι άγιοι πάντοτε εσκέπτοντο την άλλη ζωή. Είναι χάρισμα η μνήμη του θανάτου.
• Ο Θεός μάς προφυλάττει από τον πειρασμόν. Δεν αφήνει να πειρασθούμε άνω των δυνάμεων μας. Όλα τα επιτρέπει για το καλό μας.
• Όταν αυξηθή η πνευματικότης, θα καταπολεμηθή και η υπνηλία.
• Η προσευχή είναι χάρις. Την δίδει ο Θεός όταν υπάρχει ζήλος και ταπείνωσις.
• Έχε εμπιστοσύνην εις τον Κύριον για όλα και αυτός θα σε διαθρέψη σε ώρα λιμού.
• Με ένα καλόν λόγον διά τον πλησίον σου, υπερασπίζοντάς τον, αγοράζεις τον Παράδεισον.
• Η μετάνοια πρέπει να γίνεται όχι διά τον φόβον της τιμωρίας αλλά διότι αμαρτήσαμε προς τον Θεόν.
• Γλύκανε τη σκέψι σου με λογισμούς παραμυθίας και ελπίδος, τα λόγια σου πύρωσε τα με τη θέρμη της αγάπης στον Νυμφίο σου και ενθυμού τα δικά του παθήματα τα οποία υπέστη υπέρ σου για να μείνης σταθερή, αφοσιωμένη και ταπεινή.
• Παράδωσε τον εαυτό σου ολόκληρο στην προστασία και σκέπη της Παναγίας.
• Την φιλοξενία παιδί μου να την αγαπάς γιατί αυτή είναι που ανοίγει τας πύλας του Παραδείσου. Με αυτήν φιλοξενείς κι Αγγέλους «Ξένους ξένιζε ίνα μη τω Θεώ ξένη γένη».
• Οι Άγιοι Πατέρες υπετάσσοντο με απλότητα σαν μικρά παιδιά εις ό,τι τους έστελνε ο Θεός, «Έτσι το θέλεις ας γίνη το θέλημα σου».
• Η φιλοξενία... η μεγαλύτερη των αρετών. Επισύρει την χάριν του Αγίου Πνεύματος.
• Στο πρόσωπο κάθε ξένου, παιδί μου, βλέπω τον ίδιον τον Χριστόν.
• Η θλίψις είναι ευάρεστος εις τον Θεόν εφ' όσον δεν μας αφαιρεί το θάρρος ν' αγωνιζώμεθα.
• Είναι απαραίτητον και συμφέρον να γίνεται κατά περιόδους μια γενική αυτοεξομολόγηση (μνήμη όλων των προτέρων αμαρτημάτων). Το έκαναν και οι Άγιοι.
• Χρειάζεται καλλιέργεια για να έχωμεν την αγάπην προς όλους με το μέτρον που θέλει ο Χριστός. Όλα τα ζητήματά σου να τ' αφήσης στα χέρια του Θεού. Ό,τι θέλεις να το ζητάς σαν το παιδί από τον πατέρα του. Η ευχή είναι δωρεά του Θεού. Να ζητάς πάντα με ελπίδα.
• Δεν θα μας σώσουν, αδελφή μου, τα έργα μας, αλλά το άπειρον έλεος του Θεού. Απόκτησε θάρρος και υπομονήν εις τον αγώνα σου...

(Πηγή: (Αναδημοσίευσις από το περιοδικόν «Άγιος Νεκτάριος» Θεσ/νίκης του 1982), (Ψυχοσωτήρια Διδάγματα Συγχρόνων Γερόντων, Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη", Θεσσαλονίκη), Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου)

Η Ακολουθία του Αγίου Αμφιλοχίου Μακρή

Η ακολουθία ΕΔΩ σε εκτυπώσιμη μορφή

Πηγή: (Ιωάννης Παναγόπουλος)

Εκπομπή με τον π. Αρσένιο Βλιαγκόφτη της Κυριακής 14 Απριλίου 2024.

Η απόφαση πάρθηκε στο πλαίσιο διευθέτησης αγωγής για παραβίαση της ιδιωτικότητας περιήγησης στο διαδίκτυο

Θεολόγος στην θεωρία και την πράξη

Η Ιωσηφίνα γεννήθηκε στις 2 Μαρτίου 1980, ημέρα που η Εκκλησία μας γιορτάζει την μνήμη του οσίου Νικολάου Πλανά, του οποίου πολύ αγαπούσε να διαβάζει τον βίο.

Κατά την βάπτισή της πήρε το όνομα του μνήστορος Ιωσήφ.

Από την ηλικία των 3 1/2 ετών άρχισαν να εκδηλώνονται τα συμπτώματα της ασθενείας «Μυοδυστροφία»: έπεφτε πολύ εύκολα κάτω, δεν μπορούσε να ανέβει σκάλες, ένα πετραδάκι που βρίσκονταν κάτω από τα πόδια της ήταν ικανό να την ρίξει κάτω.

Κι όμως, ποτέ δεν έκλαιγε όταν έπεφτε, παρόλο που κάθε φορά σχεδόν που έπεφτε χτυπούσε πρώτα τα γόνατα κι αμέσως μετά το κεφάλι της, γιατί ήταν βαρύ και δεν μπορούσε να το συγκρατήσει.

Από την ηλικία των 5 1/2 ετών σταμάτησε και να περπατάει.

Έτσι σαν παιδί, δεν έτρεξε, δεν έπαιξε μ' άλλα παιδιά, κι όμως από μικρή είχε μια πηγαία καλοσύνη κι ένα αυθόρμητο, χαμόγελο.

Στο Δημοτικό σχολείο, την πήγαινε η μητέρα της σχεδόν αγκαλιά στις πρώτες τάξεις. Μετά συνέχισε Γυμνάσιο στο ΕΛΕΠΑΑΠ (Ελληνική Εταιρεία Προστασίας και Αποκαταστάσεως Αναπήρων Παίδων) και συνέχισε σε Νυκτερινό Λύκειο. Αναπηρικό καρότσι χρησιμοποιούσε από την ηλικία των 12 ετών. Όταν διάβαζε, γυρνούσε τις σελίδες των βιβλίων μ' ένα μολύβι. Όταν καθόταν στο καρότσι ακουμπούσε το κεφάλι της σε μια προέκταση που υπήρχε πίσω από την πλάτη της, επειδή το κεφάλι της ήταν βαρύ και επειδή είχε μία κλίση προς τα πίσω. Όταν της έφερναν το σώμα της μπροστά για να ξεκουράζεται, αυτό στηριζόταν σε μια ζώνη.Να πώς την θυμάται μία καθηγήτρια από το Λύκειο: «Συνάντησα την Ιωσηφίνα στην Α' Λυκείου το 1994. Πάντα ήταν με ένα καλό λόγο για όλους, με απέραντη καλοσύνη και ένα γλυκό χαμόγελο.

Μπορούσε να γράφει μόλις μετά βίας σέρνοντας το χεράκι της. Ποτέ όμως δεν επικαλέστηκε την φυσική της αδυναμία για να αποφύγει τις σχολικές της υποχρεώσεις. Πάντα διαβασμένη, πρώτη μαθήτρια, χωρίς να της χαρίζεται τίποτα. Οι συμμαθητές της την λάτρευαν, το ίδιο και οι καθηγητές της.

Όταν την ρωτούσες, τι κάνεις; η απάντηση ήταν, Δόξα τω Θεώ, πολύ καλά!

Την ίδια απάντηση μου έδωσε και μια μέρα πριν από το τέλος, στο Νοσοκομείο».

Μετά συνέχισε στην Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. από όπου πήρε πτυχίο με άριστα και λόγω μεγαλυτέρου βαθμού είπε αυτή τον όρκο στις 12.12. 2003. Το περιοδικό ΛΥΔΙΑ (Ιανουάριος 2004) έγραψε:

«Της Ιωσηφίνας το αναπηρικό καρότσι είναι άμβωνας που μας λέει πως η ζωή με τον Θεό δεν μπορεί να είναι μεμψίμοιρη. Η ζωή με τον Θεό γίνεται δημιουργική, δυναμική, έχει στόχους, γίνεται στίβος αρετών. Με τον Θεό δεν μπορεί η γκρίνια, το παράπονο, η μιζέρια να γίνει τρόπος ζωής.

Συγκινήθηκα όταν έσφιξα το χέρι της για να την συγχαρώ για το άριστα... μα και ντράπηκα. Γιατί εγώ κλαίω σε ασήμαντα εμπόδια, κατσουφιάζω, όταν για λίγες μέρες μένω ακίνητη στο κρεβάτι, χάνω τον έλεγχό μου όταν δεν γίνεται όπως το προγραμματίζω».

Πώς έβλεπε η ίδια την ασθένεια της

Έγραφε σ' ένα γράμμα στον πατέρα Αυγουστίνο Καντιώτη (το 2002): «Ο Θεός επέτρεψε εδώ και μερικά χρόνια, 10 και πλέον, να είμαι ακινητοποιημένη σε καρότσι. Το πρόβλημα εξελίσσεται συνεχώς. Ανθρωπίνως δεν θεραπεύεται. Με την βοήθεια του Θεού δεν θλίβομαι προς το παρόν για την κατάστασή μου, αφού ούτε και προσεύχομαι για να γίνω καλά. Αυτό που με φοβίζει είναι η έλλειψη υπομονής σε πιο δυσμενείς συνθήκες, όπως η υγεία της μητέρας μου, η επιδείνωση της ασθένειας μου. Γι' αυτό εύχεσθε να μας επισκιάζει η χάρις του Θεού, ώστε να υπομείνουμε εις τέλος...».

Σ' ένα άλλο γράμμα της σε ένα γέροντα γράφει:«Κατάλαβα με τη χάρι του Θεού και την βοήθεια ενός βιβλίου ότι όλοι έχουμε μέσα μας ένα οχυρό που λέγεται εγωισμός και όταν επιτίθεται σ' αυτό ο πόνος, όσο αρνείται να παραδοθεί, τόσο μεγαλύτερη είναι η πίεση που δέχεται. Πόσο μάλλον σε μένα που έχω το οχυρό Ρούπελ!...
Ευχηθείτε, γέροντα, να προσθέτει ο Θεός πίστη και χάρη για να υπομείνουμε εις τέλος...».

Από απάντηση που της έστειλε ο Γέροντας Εφραίμ από πολύ μακριά, 2 μέρες αμέσως μετά από το φαξ που του είχε στείλει: «παιδί μου Ιωσηφίνα... Αγωνίζου πολύ στην προσευχή. Μίλα με τον Θεό συνεχώς και θα νοιώσεις όμορφα και δυναμικά. Χωρίς προσευχή παραλύει ο άνθρωπος και παθαίνει ψυχική αναιμία και τότε τον σφίγγουν τα ψυχικά άσχημα αισθήματα. Την ευχή του Ιησού να μην την σταματάς καθόλου και θα έχεις την καλύτερη και άγια συντροφιά. Την μελέτη του Ευαγγελίου και άλλων πνευματικών βιβλίων να την έχεις κάθε μέρα· έστω και λίγη, αρκεί να παίρνεις κάτι μέσα σου αγιογραφικό.

Εύχομαι να σου δίνει συνέχεια ο Κύριος υπομονή και προσευχή για να τα βγάλεις πέρα. Να έχεις τις ελπίδες στην Παναγία μας. Γονάτιζε και προσεύχου παιδί μου. Η προσευχή κάνει θαύματα. Στηρίξου στον Χριστό μας με πίστη...».

Η ίδια της, θέλοντας να παρηγορήσει μια μητέρα που έχασε το παιδί της μεταξύ άλλων έγραφε:«Ο γιος σας φέρει το στεφάνι της νίκης και του μαρτυρίου, όπως τόσα εκατομμύρια αγίων... Ο θάνατός του εκφράζεται ως αγάπη του Θεού προς εσάς, διότι έτσι εργάζεται την σωτηρία της ψυχής σας. Πιστεύω ότι και η δική μου αναπηρία όσο κι αν φαίνεται στα μάτια των ανθρώπων αδικία ή καταδίκη είναι το αποκορύφωμα της αγάπης Του, διότι έτσι μ' έχει ασφαλίσει κατά ένα τρόπο. Κι εσείς μόνο με τα μάτια του Θεού κι όχι των ανθρώπων, αν δείτε την απουσία του παιδιού σας, θα νικήσετε τον πόνο σας και θα ειρηνεύσει η καρδιά σας. Μην επιτρέψετε στην ψυχή σας να εναντιωθεί στον Θεό, αλλά εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία να τον προσεγγίσετε περισσότερο και σίγουρα θα αναπαυθείτε».

Αυτά τα έγραψε περίπου 3 μήνες πριν πεθάνει.Η Ιωσηφίνα συνδύαζε στην ζωή της την βίωση του Ευαγγελίου του Χριστού με την μετάδοση της αγάπης προς τους άλλους μέσω της προσευχής της.

Τής έλεγαν: κάνε προσευχή κι εκείνη έγραφε ονόματα... πολλλά ονόματα....Μόνο αυτή γνωρίζει τι προσευχές έκανε, γιατί δεν έλεγε τίποτα γι' αυτό το έργο της.Όμως τα αποτελέσματα φαίνονταν από τον τρόπο που ακτινοβολούσε τη Χάρι του Θεού στους άλλους και από την παρηγοριά και ανακούφιση που ένοιωθε οποίος είχε συνάντηση μαζί της.

Μοναχοί, κληρικοί και λαϊκοί ζητούσαν την προσευχή της. Ένας γέροντας της είχε πει:-Ένα κόμπο από το κομποσχοίνι σου και για μένα....

Και εκείνη χωρίς να έχει καμιά ιδέα μεγάλη για τον εαυτό της, από υπακοή, και την λίγη κίνηση που είχε στα χέρια της την αξιοποιούσε, και όταν άκουγε ότι κάποιος έχει ανάγκη, έκανε την ευχούλα έστω αργά - αργά.

Κήρυττε τον Χριστό με την χάρη που εξέπεμπε το πρόσωπο της, τα διακριτικά της λόγια. Το χαμόγελο, που δεν έλειπε από το πρόσωπό της που έλαμπε, δεν ανταποκρίνονταν στην φυσική της κατάσταση. Γιατί τις πιο πολλές μέρες και πονούσε και είχε δυσκολίες πολλές.

Η Ιωσηφίνα με την φίλη της Κλεονίκη την ήμερα της ορκωμοσίας της. Η Ιωσηφίνα την ημέρα που ως αριστούχος απήγγειλε τον όρκον εξ ονόματος των αποφοίτων.

Τι αναφέρουν όσοι την γνώρισαν

Μία εθελόντρια: «Στην αρχή είχα την ψευδαίσθηση, ότι την βοηθούσε η συντροφιά μου όταν την επισκεπτόμουν. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι εκείνη με βοηθούσε. Βρισκόμασταν κάθε εβδομάδα. Την αγαπούσα πολύ γιατί σου μετέδιδε χαρά. Ήταν πανέξυπνη και δεν σ' άφηνε να την λυπηθείς. Μπροστά της ένοιωθες εσύ σαν άτομο με ειδικές ανάγκες. Ήταν δυναμική, με χιούμορ. Εγώ είχα απορίες διαβάζοντας διάφορα βιβλία κι εκείνη μου τις έλυνε.

Το τελευταίο διάστημα της ζωής της ήταν δύσκολα, υπήρξαν στιγμές που σαν άνθρωπος λύγισε, όμως και στο νοσοκομείο έδειχνε καρτερία. Όταν πήγα μου είπε να της πιέσω λίγο την κοιλιακή χώρα για να μπορεί να αναπνέει. Έχει χαραχτεί στη μνήμη μου αυτή η στιγμή. Το ένοιωσα σαν ευλογία. Φεύγοντας με αποχαιρέτησε μ' ένα χαμόγελο που γλύκανε ιδιαίτερα την ψυχή μου. Ήταν διαφορετικό από τα άλλα. Ήταν το τελευταίο! Εγώ την αισθάνομαι δίπλα μου. Ελπίζω να με θυμάται και εκείνη εκεί που βρίσκεται».

Μια άλλη φίλη που της συμπαραστάθηκε στα κινητικά προβλήματα, αλλά δέχτηκε την συμπαράσταση της Ιωσηφίνας στα πνευματικά μας αναφέρει:

«Δεν είχε τίποτα κατά κόσμον κι όμως είχε τα πάντα. Είχε ακέραιο πνεύμα. Μετέδιδε Χριστό σε όσους την συναντούσαν, ήταν σαν πνευματικός καθοδηγητής. Μου έδιδε και δεν έπαιρνε τίποτα. Ώρες ολόκληρες κουβεντιάζοντας μαζί της, δεν βαριόσουν. Δεν φοβόταν τον θάνατο, ήθελε να αντέχει. Δεν έβγαζε αρνητική διάθεση σε άλλους. Ζούσε για την αγάπη. Μερικοί όταν την έβλεπαν στο δρόμο, έκαναν τον σταυρό τους, για να ξορκίσουν (;) δήθεν το «κακό» (;) ή για ό,τι άλλο, κι όμως αυτή σημασία δεν έδινε, γελούσε. Σε καθοδηγούσε και με την σιωπή της. Ένιωθες αν και ήταν μικρότερη σε ηλικία, πολύ σεβασμό απέναντι της.

Δεν έκανε συγκρίσεις, δεν γκρίνιαζε, ήταν πρόσχαρη και προσιτή. Την ασθένειά της την αντιμετώπιζε με υπομονή και πρωτόγνωρο δυναμισμό.Τα πρώτα χρόνια έκανε και χειροτεχνήματα, σελιδοδείκτες, συνθήματα με χαντρούλες και πλαστικό σπάγγο».

Ένας εθελοντής έγραψε:«Η Ιωσηφίνα μας, περισσότερο έδινε, παρά έπαιρνε. Περισσότερο ωφελούσε παρά ωφελούνταν κι ενώ θα περίμενε κανείς να ζητεί παρηγοριά, γινόταν η ίδια παραμυθία και παρηγοριά για τους άλλους, απλόχερα, χωρίς όρους και χωρίς όρια.

Όταν ήσουν κοντά της αναλογιζόσουν πόσο αχάριστοι είμαστε όλοι εμείς που έχουμε όλα τα καλά του Θεού και παρόλα αυτά πάντα κάτι μας φταίει... γιατί πάντα κάτι μας λείπει... κάτι που δεν έλειπε από την Ιωσηφίνα, δηλαδή η πίστη στον Θεό και η εκούσια παράδοση της ανθρώπινης ζωής στα χέρια Του».

Η γειτόνισσα και φαρμακοποιός Ευαγγελία Τ., γράφει τα εξής:

«Ιωσηφίνα... Ένας επίγειος άγγελος απ' αυτή την ζωή. Το μαρτύριο της αναπηρίας την ανέβασε σε πνευματικά ύψη.

Υπάκουη στους γονείς της και δεχόταν υπομονετικά ό,τι θα της προσφερόταν. Δεν παραπονιόταν, ήταν χαρούμενη. Υπομονετική στους πόνους, καθηλωμένη στην αναπηρική καρέκλα, μια άμορφη μάζα σάρκας που κρατιόταν μ' έναν ιμάντα στην αναπηρική καρέκλα, αλλά αυτό το κάθισμά της είχε τόση αρχοντιά. Η ματιά της σε δίδασκε την υπομονή, η σιωπή της την σοφία. Το κάθισμά της την υπομονή, και η όλη στάση της δίδασκε την ταπείνωση.

Δεν αγάπησε αυτό τον μάταιο κόσμο, αλλά τις ουράνιες μονές της βασιλείας του Θεού.Δεν την ενδιέφερε να γίνει καλά, γιατί δεν είχε θέ-λημα, αλλά την ενδιέφερε να κάνει το θέλημα του Θεού.

Κι ο Θεός οικονομούσε η Ιωσηφίνα να προχωρεί ταπεινά προς την αγιότητα. Το πνεύμα της στηλωμένο στον Κύριο, στις εντολές Του.

Ο Κύριος της χάρισε να Τον γνωρίσει καλύτερα με το να σπουδάσει Θεολογία. Αλλά η Ιωσηφίνα βίωνε όλα τα άγια πράγματα. Είχε κοινωνία με τον Κύριο γιατί ζούσε στην ταπείνωση κι ο Κύρος την πήρε κοντά Του και την ανάπαυσε την ήμερα του Λαζάρου για να αναστηθεί στην κοινή ανάσταση το ταλαιπωρημένο σώμα της μαζί με την γενναία ψυχή της.

Με την Ιωσηφίνα κάναμε το απόδειπνο, διαβάζαμε την Αγία Γραφή, συζητούσαμε συμπροσευχόμασταν, πηγαίναμε μαζί σ' αγρυπνίες, την ζούσα καθημερινά στο σπίτι της -καθόσον είμαι γειτόνισσα της- στην ίδια πολυκατοικία. Την αγαπούσα και την αγαπώ. Ήμουν η φαρμακοποιός της. Αφέθηκε στον Κύριο κι έφυγε από την γη ταπεινά για να λάμψει στους ουρανούς.

Η Ιωσηφίνα μας δίδαξε την υπομονή, την ταπείνωση, ήταν τύπος Χριστού, ας εύχεται στον Θεό γι' εμάς, για να ζούμε εν αληθεία, ταπείνωση, πίστη και αγάπη για τον Κύριο...».

Τώρα που με αφήνουν οι σωματικές μου δυνάμεις, συ Κύριε, μη με εγκαταλείψεις (Ψαλμ. 70) Από το Σεπτέμβριο του 2005, 7 μήνες σχεδόν πριν από την κοίμησή της, παρουσιάστηκαν δυσκολίες κατά την κατάποση της τροφής. Ειδικοί γιατροί έκαναν λόγο για ασυνέργεια μυών κατάποσης, άλλοι το απέδωσαν σε νευρομυϊκή εξασθένιση.... άλλοι σε άλλα αίτια.

Δεν μπορούσε να κατεβάσει παρά λίγο ζεστό νερό μερικές μέρες και τις τροφές τις πολτοποιούσε η μητέρα της. Περνούσε η Ιωσηφίνα το μαρτύριο της πείνας και δίψας. Επειδή δεν μπορούσε να μείνει καθισμένη σε ορθή γωνία, το κεφάλι έφευγε προς τα πίσω και δεν μπορούσε ούτε το σάλιο της να καταπιεί. Αισθανόταν ότι έχει ένα κόμπο στο λαιμό. Είχε αδυνατίσει τόσο πολύ που είχε μείνει πετσί και κόκκαλο. Άρχισε πλέον να μην μπορεί να κάθεται στο καρότσι, διότι πονούσαν τα κόκκαλα και είχε δυσκολία στην αναπνοή. Ήθελε να μένει ξαπλωμένη και πότε -πότε να την πιέζουν στην κοιλιά για να αναπνέει καλύτερα. Είχαν αλλοιωθεί οι μυς των ζωτικών οργάνων.

Η μητέρα της μάς μεταφέρει στις τελευταίες ώρες της: «Λίγες μέρες πριν την κοίμηση της είχε έντονη δυσφορία, ταχυσφυγμία, μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ. Από τις εξετάσεις βρέθηκε ότι υπολειτουργούσαν όλα τα συστήματα. Την 2η ήμερα έπεσε σε κώμα. Όταν την έβαλαν σε οξυγόνο, χαμογέλασε με βαθειές αναπνοές. Φωτίστηκε το δωμάτιο από το χαμόγελό της. Για λίγο ανένηψε - καλά είμαι είπε. Σε λίγο, σαν να είδε κάποιον, προσήλωσε το βλέμμα της και χαμογελούσε. Ανοιγόκλεινε το στόμα της, όμως μιλούσε την άλλη γλώσσα, δεν ακουγόταν αυτά που έλεγε... Καταλάβαινα ότι ζει απ' την φλέβα που χτυπούσε στο λαιμό της. Άρχισε να μιλάει πνευματικά, να μιλάει με κάποιον που έβλεπε... Χαμογελαστά έσβησε».Μόλις μία γνωστή, τοποθέτησε στο χέρι της ένα Σταυρό, ενώ η Ιωσηφίνα είχε τόση αδυναμία, έσφιγγε τον σταυρό.

Όλη την νύκτα δεν κινήθηκε. Την άλλη μέρα 11 η ώρα το πρωί πέρασε στην άλλη ζωή.Ήταν του Λαζάρου (15 Απριλίου 2006). Ήταν 26 ετών.

Η κηδεία της έγινε μέσα στην στολισμένη με βάγια εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής. Ήταν άσπρο το φέρετρο και τα πολλά άσπρα λουλούδια με τα βάγια έδιναν μια παραδείσια ομορφιά. Όσοι την έβλεπαν μέσα στο φέρετρο ήταν σαν να κοιμόταν κι ακόμη διεπίστωναν ότι ήταν μαλακή, σαν κερί, σαν να ήταν μοναχή.Ήταν σαν να έλεγε «συ ει η υπομονή μου, Κύριε· Κύριε, η ελπίς μου εκ νεότητας μου... εν σοι η ύμνησίς μου διαπαντός».

Πηγή: (Γίνονται θαύματα Σήμερα; Φωτεινά υποδείγματα αρετής Εκδόσεις "Ορθόδοξες Κυψέλη"), Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου

Οι ραγδαίες εξελίξεις που μας κατακλύζουν μοιάζουν ότι δύνανται να αποβούν καταστροφικές...

Μόλις είχα τελειώσει το στρατιωτικό μου – διηγείται ο κ. Ιωάννης Μακρυγιάννης –, αμέσως βρήκα εργασία, και μάλιστα μου δώσανε πολύ υπεύθυνη θέση από την πρώτη στιγμή και σε λίγο θα γινόμουν προϊστάμενος. Είχα τρομερό άγχος για να μπορέσω να μάθω σε λίγο διάστημα τόσα πολλά πράγματα.

Ὁ τόπος μας, ἀγαπητοί μου, εἶνε φτωχός· οἱ πόροι ἐλάχιστοι. Πῶς νὰ ζήσουμε, πῶς νὰ ἀναπτυχθοῦμε; Σπάζουν τὰ κεφάλια τους οἱ εἰδικοὶ καὶ προτείνουν διάφορα σχέδια· ἕνας τὸ ἕνα, ἄλλος τὸ ἄλλο, καθένας τὸ δικό του.

Εἰσερχόμενοι στήν Μ. Ἑβδομάδα τῶν Ἀχράντων Παθῶν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καλούμαστε νά «συμπορευθῶμεν Αὐτῷ καί συσταυρωθῶμεν καί νεκρωθῶμεν δι’Αὐτόν ταῖς τοῦ βίου ἡδοναῖς ἵνα καί συζήσωμεν Αὐτῷ». Αὐτό ἀκριβῶς παριστάνει μιά τοιχογραφία στήν ἱ. Μονή Διονυσίου στό ἅγιο Ὄρος, ὅπου εἰκονίζεται ὁ Ἑσταυρωμένος μοναχός.

Η ημικατεχόμενη Κύπρος για να έχει αξιόπιστη αποτρεπτική ικανότητα έναντι της Τουρκικής επιθετικότητας που συνεχίζεται, είναι απαραίτητο να συνάψει αμυντική συμμαχία με την Ελλάδα , με την οποία έχει κοινά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο(ΑΜ) και αντιμετωπίζουν κοινό εχθρό, την Τουρκία

Yπ’ αριθμόν 171 πολεμικό ανακοινωθέν:
«Περιωρισμέναι τινές τοπικαί ενέργειαι«

Ἆσμα, ἀγαπηγοί μου, ᾆσμα δηλαδὴ τραγούδι, ποὺ ἔψαλαν οἱ πρόγονοί μας, οἱ Χριστιανοὶ τοῦ Βυζαντίου, εἶνε ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος. Περιλαμβάνει ἑκατὸν σαραντατέσσερα (144) «Χαῖρε», μὲ τὰ ὁποῖα ἐπαναλαμβάνει τὸν χαιρετισμὸ ποὺ εἶπε ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ πρὸς τὴν Θεοτόκο «Χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετὰ σοῦ…» (Λουκ. 1,28).

Διαδικτυακή Σύναξη «ΚΟΙΝΩΝΙΑ» με θέμα «Η Παλαιά Διαθήκη σε διαρκές ερμηνευτικό σταυροδρόμι»

Οι νέες γυναίκες και τα ζευγάρια αναβάλλουν συνήθως την δημιουργία οικογένειας όταν τα παιδιά έρχονται άνετα και φυσικά, σε νέα ηλικία. Χρησιμοποιούν αντισύλληψη, προχωρούν σε εκτρώσεις, σκέπτονται να καταψύξουν γενετικό υλικό για «αργότερα».