Η παρούσα επιστολή προέκυψε από την επισκόπηση του εκπαιδευτικού υλικού και των οδηγιών προς τους δασκάλους και θεολόγους καθηγητές, που διατίθενται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) βάσει των νέων Προγραμμάτων Σπουδών (Π.Σ.) για το μάθημα των Θρησκευτικών. Φυσικά απόκειται στον εκπαιδευτικό η ειδικότερη χρήση των κειμένων και μουσικών έργων της διδακτέας ύλης, που δεν αποτελούν σχολικά βιβλία. Ωστόσο το δημοσιευμένο, πλέον, υλικό μετουσιώνει σε πρακτική μορφή σε ποιο μαθησιακό αποτέλεσμα αποβλέπουν τα νέα Π.Σ. και παρουσιάζει με απτό τρόπο τον χαρακτήρα και τους σκοπούς του νέου μαθήματος. Η δημοσίευση του παραπάνω υλικού επιτρέπει και επιβάλλει να εκφράσω τις πρόδηλες απορίες και αντιρρήσεις, που δημιουργούνται από την μελέτη του, σε συνδυασμό και με τις θέσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας σχετικώς προς το μάθημα.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ

ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Δ/νσις : Ἰωάννου Γενναδίου 14 – 115 21, Ἀθῆναι

Τηλ. 210-72.72.204, Fax 210-72.72.210, e-mail:

contact@ecclesia.gr

Αθήνα 27 Σεπτεμβρίου 2016

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ Β’

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥΣ

ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ

Αξιότιμε Κύριε Πρόεδρε,

Η παρούσα επιστολή προέκυψε από την επισκόπηση του εκπαιδευτικού υλικού και των οδηγιών προς τους δασκάλους και θεολόγους καθηγητές, που διατίθενται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) βάσει των νέων Προγραμμάτων Σπουδών (Π.Σ.) για το μάθημα των Θρησκευτικών. Φυσικά απόκειται στον εκπαιδευτικό η ειδικότερη χρήση των κειμένων και μουσικών έργων της διδακτέας ύλης, που δεν αποτελούν σχολικά βιβλία. Ωστόσο το δημοσιευμένο, πλέον, υλικό μετουσιώνει σε πρακτική μορφή σε ποιο μαθησιακό αποτέλεσμα αποβλέπουν τα νέα Π.Σ. και παρουσιάζει με απτό τρόπο τον χαρακτήρα και τους σκοπούς του νέου μαθήματος. Η δημοσίευση του παραπάνω υλικού επιτρέπει και επιβάλλει να εκφράσω τις πρόδηλες απορίες και αντιρρήσεις, που δημιουργούνται από την μελέτη του, σε συνδυασμό και με τις θέσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας σχετικώς προς το μάθημα.

Εν πρώτοις οφείλω να επαναλάβω το αυτονόητο, για ποιο λόγο είμεθα συνομιλητές της Πολιτείας. Μέχρι σήμερα η δημόσια επιχειρηματολογία του κ. Υπουργού Παιδείας, Έρευνας καί Θρησκευμάτων κατέληγε διαρκώς με την επωδό ότι «η Πολιτεία αποφασίζει», σαφώς υπονοώντας ότι η Εκκλησία επιθυμεί να ποδηγετήσει στην Πολιτεία. Άραγε στην δημοκρατική μας πατρίδα έχει χώρο η λουδοβίκεια άποψη ότι Πολιτεία είναι μόνο ο Υπουργός; Το ότι επαναλαμβάνεται διαρκώς ότι άρθρο 3 παρ. 1 του Συντάγματος έχει χαρακτήρα αριθμητικής διαπιστώσεως, όταν γίνεται λόγος για

επικρατούσα θρησκεία, είναι κάτι ασήμαντο για την λήψη πολιτικών αποφάσεων σε μία δημοκρατία, εφ’ όσον πρόκειται για ζητήματα θρησκευτικής εκπαιδεύσεως; Η Εκκλησία της Ελλάδος, στο τομέα της θρησκευτικής αποστολής Της, δεν εκπροσωπεί την θρησκευτική πλειοψηφία των κατοίκων αυτής της χώρας; Απευθυνόμαστε λοιπόν στην πολιτική ηγεσία της Πατρίδας ως μια κοινωνική ομάδα, ενότητα Κλήρου και Λαού, επί ενός ζητήματος θρησκευτικής αγωγής, που μας αφορά.

Δεύτερον, όλο αυτό το διάστημα η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου εμφανιζόταν να επιχειρηματολογεί απέναντι σε αιτήματα, που ουδέποτε προέβαλε η Εκκλησία προκειμένου να προσπεράσει τις επιφυλάξεις μας ως φανατικές, παλαιολιθικές, ή αντιδημοκρατικές. Ουδέποτε ισχυρίσθηκε η Ιερά Σύνοδος ότι το άρθρο 16 παρ. 2 του Συντάγματος υποχρεώνει την Πολιτεία να «κατηχεί» τα παιδιά μέσα στις σχολικές αίθουσες, ώστε να γίνουν χριστιανοί ή ότι η Εκκλησία αναμένει τέτοιου είδους εξυπηρετήσεις από το Κράτος στο πλαίσιο του μαθήματος των Θρησκευτικών. Και εν πάση περιπτώσει η Εκκλησία δεν κρύβεται πίσω από το Σύνταγμα · η σχέση του ελληνικού Λαού με την ορθόδοξη πίστη είναι ενεργό συλλογικό βίωμα με ιστορικό βάθος, για το οποίο οι κληρικοί είμαστε κυρίως υπεύθυνοι, και δεν επιβάλλεται εξουσιαστικά από νομικούς κανόνες. Αυτές λοιπόν είναι αναληθείς υπεραπλουστεύσεις, που μας αποδόθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας, προκειμένου να αποφευχθεί μία έντιμη και σοβαρή συζήτηση για την βελτίωση της θρησκευτικής εκπαιδεύσεως στο σχολείο, την οποία και η Εκκλησία επιθυμεί.

Η Ορθοδοξία δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από την σύγκριση με τα άλλα θρησκεύματα και δόγματα. Η σύγκριση όμως προϋποθέτει ότι το μάθημα παρέχει στον μαθητή συνεκτική και πλήρη εικόνα της ιδιαιτερότητας της Ορθοδοξίας, δηλαδή ένα σύνολο δομημένων γνώσεων με ψύχραιμη, επιστημονική - θεολογική προσέγγιση και όχι σκόρπιες ψηφίδες κοινωνιολογικού ή φιλοσοφικού προβληματισμού με αφορμή το θρησκευτικό φαινόμενο. Επί πλέον, προϋποθέτει το απαραβίαστο και ανέλεγκτο του θρησκευτικού φρονήματος του μαθητή από το Κράτος.

Ήδη από το 2015 η ρητορική των εκπροσώπων του Υπουργείου Παιδείας συστηματικά διαστρέβλωνε, κατά βολικό τρόπο, τον ρόλο του υπάρχοντος μαθήματος των Θρησκευτικών ως μίας δήθεν ανελεύθερης και προσηλυτιστικής διαδικασίας «παραγωγής πιστών» της ορθόδοξης Εκκλησίας μέσα στις σχολικές αίθουσες. Ακούσθηκαν επιθετικές απόψεις κατά του μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, ότι δηλαδή επηρεάζει τὴν

«ταύτιση ή η σύγχυση των χώρων του θρησκευτικού με τον δημόσιο που είναι κατεξοχήν κοσμικός και ανεξίθρησκος», όπως δήλωσε, σχεδόν αμέσως μετά την ανάληψη του χαρτοφυλακίου της, η Αναπλ.Υπουργός κ. Σία Ἀναγνωστοπούλου, η οποία τάχθηκε υπέρ της απαλλαγής χωρίς οποιαδήποτε επίκληση λόγων θρησκευτικών συνειδήσεως (και κατ'

οὐσίαν δηλαδή υπέρ της μετατροπής τοῦ μαθήματος από υποχρεωτικό σὲ προαιρετικό).

Αργότερα εντός του έτους 2015, άρχισε να κυκλοφορεί μία νεώτερη θέση του Υπουργείου Παιδείας ότι το μάθημα οφείλει να αλλάξει, διότι αίφνης η πολιτική ηγεσία άρχισε να ανησυχεί για τη διαφύλαξη της «υποχρεωτικότητάς» του εν όψει του μέχρι τότε δήθεν κατηχητικού – προσηλυτιστικού του χαρακτήρα. Αυτό σηματοδοτούσε την έναρξη μίας προσπάθειας να τεθεί σε εκβιαστική βάση η κατάργηση της πλειοψηφικής παρουσίας του γνωστικού υλικού για την Ορθοδοξία και του θεολογικού χαρακτήρα του μαθήματος, προκειμένου να εισαχθεί πλέον ένα μάθημα μη θεολογικό (π.χ. κοινωνιολογικό, ιστορικό ή φιλοσοφικό) και με υποβαθμισμένη την ορθόδοξη θρησκευτική παράδοση υπό την απειλή της

–ειδάλλως– καταργήσεως του μαθήματος.

Πιο πρόσφατα άρχισε να κυκλοφορεί και ακόμα νεώτερη επιχειρηματολογία του Υπουργείου Παιδείας, ότι η ομαλή ένταξη των μεταναστών και προσφυγών στην ελληνική κοινωνία, επιβάλλει πλέον ένα διαφορετικό μάθημα Θρησκευτικών. Η Ορθόδοξη Εκκλησία πρώτη συνέτρεξε και στηρίζει αυτούς τους απελπισμένους αδελφούς μας χωρίς διακρίσεις φυλής ή θρησκείας. Απομένει όμως να διευκρινισθεί, εάν αυτή η δικαιολογία περί της μεταβολής του μαθήματος των Θρησκευτικών συνδέεται με την υποβάθμιση των μαθημάτων των Αρχαίων Ελληνικών και της Ιστορίας, για τα οποία προτείνεται να μην εξετάζονται στο τέλος του σχολικού έτους. Υφίσταται ευρύτερος σχεδιασμός, ώστε οι επόμενες γενιές Ελλήνων πολιτών να αποτελούνται από μία σχετική πλειοψηφία ελληνογενούς πληθυσμού με ασθενή ταυτότητα και ένα άθροισμα εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, για τις οποίες θα ακολουθείται η πολιτική της μη ομαλής αφομοιώσεώς τους από την ελληνική κοινωνία; Εάν έτσι είναι, πρόκειται για μια εκπαιδευτική επιλογή εθνικής και ιστορικής εμβέλειας, για την οποία οφείλουν οι υπεύθυνοι να δημοσιοποιήσουν τις προθέσεις τους.

Σε αντίθεση με την άποψη περί μη προσκολλήσεως στο παρελθόν, πιστεύω ότι τα μαθήματα των Θρησκευτικών, της Ελληνικής γλώσσας, Λογοτεχνίας και Ιστορίας αποτελούν αναγκαία μαθήματα ταυτότητας και διαδραματίζουν σοβαρό ρόλο στη διαμόρφωση του φρονήματος των αυριανών Ελλήνων πολιτών. Για τον λόγο αυτό, οι απόψεις της Εκκλησίας υπερβαίνουν τις συγκυριακές διαφωνίες επιστημονικών ή πολιτικών χώρων. Η Ιερά Σύνοδος συνειδητά δεν τοποθετήθηκε στην σχετική επιστημονική διαφωνία των δύο ενώσεων θεολόγων, της «Πανελλήνιας Ενώσεως Θεολόγων» και του «Καιρού». Οι απόψεις μας δεν σημαίνουν την συμπαράταξη ή αντιπαράθεση της Εκκλησίας με τις προτάσεις εκατέρας των επιστημονικών ενώσεων ή των πολιτικών κομμάτων επί των θέματος.

Στις 14.1.2016 επισκέφθηκε τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας καί Θρησκευμάτων κ. Νικόλαο Φίλη αντιπροσωπεία της Ιεράς Συνόδου για να του παραδώσει υπόμνημα με τις θέσεις της Ιεράς Συνόδου για το μάθημα των Θρησκευτικών, απευθυνόμενο σε αυτόν. Με το κείμενο αυτό η Εκκλησία της Ελλάδος α) δήλωνε ότι διαφωνούσε με την άποψη ότι το υπάρχον μάθημα ήταν «κατηχητικό», δηλαδή ότι αποβλέπει στη δημιουργία πιστών, β) δήλωνε ότι είναι στο πλευρό της Πολιτείας με στόχο τη βελτίωση του μαθήματος, όμως με κριτήρια επιστημονικά και παιδαγωγικά, και όχι με πολιτική στόχευση και γ) πρότεινε επίσης να διατηρηθούν οι παιδαγωγικές κατευθύνσεις και σκοποί των υπαρχόντων Προγραμμάτων Σπουδών και να εμπλουτισθούν με όσα χρήσιμα (θρησκειολογικά, φιλοσοφικά κ.λπ.) στοιχεία είχαν τα -τότε Πιλοτικά και ήδη ισχύοντα- νέα Π.Σ..

Ο κ. Υπουργός δήλωσε στην αντιπροσωπεία της Ιεράς Συνόδου ότι θα πράξει ό,τι του υποδείξει ο επιστημονικός σύμβουλος του Υπουργείου, το Ι.Ε.Π., και παρέδωσε τον φάκελο στον εκεί παριστάμενο Πρόεδρο του Ι.Ε.Π., Καθηγητή κ. Γεράσιμο Κουζέλη, αρνούμενος να διαβάσει το κείμενό μας με την αιτιολογία ότι πρόκειται για καθαρώς επιστημονικό ζήτημα αποκλειστικής αρμοδιότητας του Ι.Ε.Π.. Αναρωτιέται κανείς γιατί δεν επέδειξε ανάλογη αυτοσυγκράτηση και διακριτικότητα απέναντι στις αρμοδιότητες του Ι.Ε.Π., όταν ακολούθως έσπευσε να προκαταλάβει το αποτέλεσμα του διαλόγου για το μάθημα, δηλώνοντας επανειλημμένα τις προσωπικές του βεβαιότητες ότι είναι

«κατηχητικά» τα υπάρχοντα Π.Σ. των Θρησκευτικών, αναφερόμενος μάλιστα στις δικές του σχολικές εμπειρίες από τα βιβλία των Θρησκευτικών. Τα ισχύοντα όμως βιβλία δεν γράφθηκαν τη δεκαετία του 1970 και η πολιτική δεν ασκείται βάσει παιδικών αναμνήσεων ή ιδεολογικών απωθημένων.

Δεν αντελήφθη ότι με τον τρόπο αυτό αδίκησε ένα χρήσιμο σχολικό μάθημα, στοχοποίησε και περιθωριοποίησε τους θεολόγους – εκπαιδευτικούς του Υπουργείου Παιδείας, εμφανίζοντας τους ως μισσιονάριους, που διεξάγουν θρησκευτική προπαγάνδα μέσα στην σχολική τάξη. Είναι ενδεικτικό ότι προχθές μόλις και η κ. Αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας υπέπεσε στο ίδιο σφάλμα, όταν δήλωσε ότι δεν καταλαβαίνει «γιατί η Εκκλησία θεωρεί ότι απειλείται, όταν ο Υπουργός Παιδείας αποφασίζει να εφαρμόσει αυτό που οι ίδιοι οι θεολόγοι, δηλαδή η επιτροπή, τού έχει εισηγηθεί» (24.9.2016). Δηλαδή η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου εμμένει στην προκατάληψη ότι οι επιστήμονες θεολόγοι, εκπαιδευτικοί του Υπουργείου ή επισημονικοί σύμβουλοι του Ι.Ε.Π., εκπροσωπούν την Εκκλησία μέσα στην σχολική κοινότητα.

Έθεσε λοιπόν ως αφετήρια της δημόσιας συζητήσεως τις προσωπικές του πεποιθήσεις ως ευκλείδεια αξιώματα και προεξόφλησε το αποτέλεσμα, χωρίς να έχει παραλάβει οποιοδήποτε σχετικό επιστημονικό πόρισμα του Ι.Ε.Π.. Η διαπίστωση του υπάρχοντος μαθήματος ως «κατηχητικού» δεν προέκυψε ούτε από τον «Εθνικό και Κοινωνικό Διάλογο για την Παιδεία». Εν πάση περιπτώσει αν υπήρξε επιστημονικό πόρισμα του Ι.Ε.Π. περί του «κατηχητικού» χαρακτήρα των προηγούμενων Π.Σ., όφειλε να το θέσει στη δημοσιότητα.

Ακόμα και εάν ήταν το μάθημα ομολογιακό (όρος που δεν ταυτίζεται με το κατηχητικό) μέχρι σήμερα, δεν νομίζω ότι είναι οπισθοδρομικές οι ευρωπαϊκές χώρες, που προσφέρουν στο ωρολόγιο πρόγραμμα των σχολείων μάθημα Θρησκευτικών με ομολογιακό χαρακτήρα: η Νορβηγία, η Αυστρία, η Κύπρος, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Βόρεια Ιρλανδία (:Μ. Βρετανία), η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σλοβακία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Λετονία, η Μάλτα και η Λιθουανία.

Οφείλω επίσης να επαινέσω την νομοθετική πρωτοβουλία του κ. Υπουργού Παιδείας να φέρει προς ψήφιση στην Βουλή διάταξη, με την οποία, πολύ εύλογα, έδωσε το δικαίωμα στους Έλληνες Ισραηλίτες και Ρωμαιοκαθολικούς συμπολίτες μας, ώστε να διδάσκονται τα παιδιά τους την θρησκευτική τους πίστη με εκπαιδευτικό του δόγματός τους και της επιλογής τους, τον οποίο προτείνει η οικεία θρησκευτική κοινότητα και τον προσλαμβάνει το Υπουργείο Παιδείας (άρθρο 55 Νόμου 4386/2016, ΦΕΚ Α΄ 83). Φυσικά το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά των μουσουλμάνων συμπολιτών μας στη Δυτική Θράκη. Το αναπάντητο ερώτημα είναι γιατί το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε να στερήσει το δικαίωμα ανάλογης θρησκευτικής εκπαίδευσης στα παιδιά των ορθόδοξων χιστιανικών οικογενειών της χώρας μας.

Παρ' όλα αυτά δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 13 Σεπτεμβρίου 2016 οι Υπουργικές Αποφάσεις, που καθιερώνουν νέα Προγράμματα Σπουδών σε Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο βιαστικά, χωρίς να προηγηθεί καμία προπαίδευση και ενημέρωση των καθηγητών θεολόγων και χωρίς να έχουν ετοιμασθεί νέα βιβλία Θρησκευτικών.

Είχε σπεύσει μάλιστα ο εν λόγω κ. Υπουργός, λίγο πριν την ορισθείσα συνάντησή μας μαζί με τον κ. Πρωθυπουργό το βράδυ της 1^ης.9.2016, να προκαταλάβει τις εξελίξεις με αιφνιδιαστική δήλωση στη Βουλή και Δελτίο Τύπου το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, ότι «από φέτος σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης θα εφαρμοσθεί το νέο πρόγραμμα του μαθήματος των θρησκευτικών».

Σχόλια για το περιεχόμενο των Προγραμμάτων.

Υφίσταται πάντοτε μία κατηγορία καλοπροαίρετων ανθρώπων, που θέλουν να είναι προοδευτικοί, και στο άκουσμα κάθε μεταρρυθμίσεως τάσσονται αυθωρεί, λόγω ιδεολογικού αυτοματισμού, υπέρ της μεταβολής μόνο και μόνο επειδή πρόκειται για κάτι καινούριο, χωρίς φυσικά να είναι ενήμεροι για το περιεχόμενό της. Η υποστήριξη είναι επόμενο να συμβαίνει ιδίως για την μεταρρύθμιση σε ένα μάθημα, όπως τα Θρησκευτικά, που έχουν στοχοποιηθεί ως «συντηρητικό» και

«εκκλησιαστικό». Λόγοι υπευθυνότητας επέβαλαν στην Εκκλησία να μην υπαναχωρήσει, προτού μάλιστα λάβει και γνώση του εκπαιδευτικού υλικού, από τις επιφυλάξεις και αντιρρήσεις, που εξέφρασε στον κ. Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων γραπτώς με το υπ’ 158/72/14.1.2016 υπόμνημα της Ιεράς Συνόδου και τις προβάλλαμε ήδη από την εποχή που έγιναν γνωστοί οι σχεδιαζόμενοι στόχοι και μέθοδοι του νέου μαθήματος.

Πλέον, από το εκπαιδευτικό υλικό κειμένων και μουσικών έργων και τις σχετικές οδηγίες, δηλαδή το βασικό όχημα εφαρμογής των νέων Π.Σ., που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Ι.Ε.Π. ( http://www.iep.edu.gr/index.php/el/?option=com_content&view=article&id= 451 ) σταχυολογώ μερικά παραδείγματα και διατυπώνω την απορία: αν υποθέσουμε ότι ήταν υπερβολικά «χριστιανικό» ή και «κατηχητικό» το μάθημα των Θρησκευτικών μέχρι τώρα, τι είδους μάθημα διαμορφώνουν πλέον οι παρακάτω υπερβολές ή τα άσχετα με το θεολογικό αντικείμενο κείμενα και μουσικά έργα;

Α. στην Γ΄ Δημοτικού, που είναι η πρώτη τάξη διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών, το εκπαιδευτική υλικό αναλύει θρησκευτικές έννοιες και το περιεχόμενό τους σε διάφορα θρησκεύματα:

1. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Θρησκευτικές γιορτές: μέρες γεμάτες χαρά και σημασίες» ο μαθητής των 7-8 ετών διδάσκεται «Χαιρόμαστε γιορτάζοντας»: την Ρος Ασανά (Εβραϊκή Πρωτοχρονιά), την Ιντ αλ-φιτρ των μουσουλμάνων. Για τις ορθόδοξες εορτές υπάρχει μία μονοσέλιδη αναφορά για τα είδη τους.

2. ακολουθεί αναφορά στα θρησκευτικά σύμβολα της κάθε θρησκείας και ανάλυσή τους, ενώ το εκπαιδευτικό υλικό πληροφορεί τον οκτάχρονο μαθητή για «Τα 99 Ωραιότατα Ονόματα για τον Αλλάχ των μουσουλμάνων» και τα «Τα ονόματα του Θεού για τους Εβραίους: Γιαχβέ, Αδωναϊ, Ελοχίμ».

Σε αυτόν τον θεματικό κύκλο εκτίθενται οι εορτές με τα σύμβολα του Θεού, χωρίς να υπάρχει οργανική και λογική σύνδεση ανάμεσά τους. Σε μια από τις θεματικές με τίτλο «Αναγνωρίζοντας σύμβολα του Θεού» αναφέρονται θρησκευτικά σύμβολα, που δεν είναι σύμβολα του θεού των θρησκειών. Δίπλα στα σύμβολα του Θεού στον Χριστιανισμό (ιχθύς, άμπελος κ.λπ.), παρατίθενται σύμβολα, όπως η ημισέληνος, το Γιν και Γιάνγκ κ.ά. που δεν είναι σύμβολα των θεών των συγκεκριμένων θρησκευμάτων. Εντελώς άσχετη με την συγκεκριμένη Θεματική Ενότητα (εορτές) και τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματά της είναι η υποενότητα με τα ονόματα του θεού των μουσουλμάνων και των εβραίων. Δηλαδή, η απόπειρα συσσώρευσης κοινών στοιχείων από διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις είναι ολοφάνερα πιεσμένη και επιπόλαια, με αποτέλεσμα την σύγχυση των μαθητών.

3. πιο κάτω υπάρχουν λίγες παράγραφοι υπό τον τίτλο «Η Κυριακή των Χριστιανών» και ακολουθεί το «Σάββατο των Εβραίων» (Τι σημαίνει «Σάββατο», Η Συναγωγή, Η Τορά, Η Μενορά, κ.λπ), «Η Παρασκευή των Μουσουλμάνων» (Ποια η σημασία της «Παρασκευής», Το κάλεσμα σε προσευχή του μουεζίνη από τον μιναρέ, Νίψεις προσώπου, χεριών και ποδιών, ανυποδησία, Οι πιστοί μέσα στο τζαμί την ώρα της προσευχής, Κοράνιο, Ιμάμης, Κοράνιο, Ιμάμης, Μια παρουσίαση του τζαμιού από Μουσουλμάνους συμμαθητές μας).

4. δίδεται ως εκπαιδευτικό υλικό (σελ. 34) στους μαθητές απόσπασμα για την Υπαπαντή του 12ετούς Ιησού («Ο Συμεών υποδέχεται τον μικρό Ιησού – Υπαπαντή») και παράλληλα δίδεται στον μαθητή η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού (UNICEF 1989). Αναρωτιέται κανείς εάν πρόκειται για εκπαιδευτικό υλικό για το μάθημα των Θρησκευτικών σε παιδιά Γ΄ Δημοτικού ή υλικό σεμιναρίου κάποιας μη κυβερνητικής οργανώσεως για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το γεγονός λοιπόν της Υπαπαντής του Ιησού ως παιδιού δεν αντιμετωπίζεται ως αντικείμενο ανάλυσης της θεολογικής επιστήμης, αλλά στο πλαίσιο μιας κοινωνικής, πολιτικής και νομικής ανάλυσης για την ιδιαίτερη θέση και σημασία των παιδιών στον κόσμο και την κοινωνία.

5. στη «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 6: Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός;» το εκπαιδευτικό υλικό προτείνει στον μαθητή για τον Χριστό τα εξής κεφαλαιώδη χαρακτηριστικά του Ιησού: «1. Ήρθε στον κόσμο σαν ξένος»,

«2. Ο Μεσσίας που όλοι προσδοκούσαν», «3. Ένας δάσκαλος που όλοι θαύμαζαν» «4. Κοντά σε όλους χωρίς διάκριση», «5. Αρνήσεις και κατατρεγμοί» και μέχρις εκεί. Ο Χριστός δηλαδή για εμάς τους ορθοδόξους ήταν περίπου ένας φέρελπις, σοφός και κατατρεγμένος μετανάστης – δάσκαλος. Αγνοούνται ιδιαίτερες θεολογικές διαστάσεις που αναδεικνύουν μία μοναδικότητα της αποστολής και του προσώπου του Κυρίου, χωρίς σύγχυση με κοσμικές έννοιες (δάσκαλος, ξένος κ.λπ.). Η πολύ βασική σωτηριολογική προοπτική της έλευσης του Ιησού «Οὐκ ἦλθον κρῖναι τόν κόσμον, ἀλλά σῶσαι τόν κόσμον» επίσης παραβλέπεται πλήρως.

Β. στην Δ΄ Δημοτικού:

1. Στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: Όταν οι άνθρωποι προσεύχονται» ο μαθητής των 9 ετών μαθαίνει γενικώς, με οριζόντια ανάπτυξη, περί της «προσευχής» στην Βίβλο, στην Καινή Διαθήκη, στο Ισλάμ, στον Ιουδαϊσμό καθώς και μία Ινδιάνικη προσευχή. Η προσευχή δεν αναλύεται δηλαδή μέσα ένα θεολογικό πλαίσιο, αλλά ως μια διεθνής συνήθεια, από την άποψη της κοινωνιολογίας των θρησκειών.

2. ακολουθεί η «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3: Σπουδαία παιδιά», όπου μεταξύ άλλων, δίδεται εκπαιδευτικό υλικό για τον Ισαάκ, τον Μωυσή, Δαβίδ και ακολουθεί ο «Ο διψασμένος κότσυφας», λαϊκό παραμύθι από το Μπαγκλαντές και «Ο Φαντασμένος» της Ζωρζ Σαρρή – όλα αυτά μαζί. Το βάρος πέφτει όχι στο παιδί ως έννοια μέσα στην θεολογία, αλλά στο πώς οι διάφορες θρησκευτικές παραδόσεις, λαϊκές παραδόσεις, λογοτεχνικά κείμενα κ.λπ. αντιμετωπίζουν το παιδί.

3. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 4: Όλοι ίσοι, όλοι διαφορετικοί» παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό μεταξύ άλλων για το χριστιανικό Βάπτισμα, για το Βάπτισμα και Χρίσμα των Ρωμαιοκαθολικών, Βάπτισμα των Προτεσταντών, τις «Τελετές ενηλικίωσης στον Ιουδαϊσμό», τις «Τελετές ενηλικίωσης των Μουσουλμάνων». Είναι ξεκάθαρη η μη θεολογική, λαογραφική και εθνολογική οπτική της ανάλυσης.

4. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 5: Ιεροί τόποι και ιερές πορείες» δίδεται εκπαιδευτικό υλικό με εναρκτήριο το κείμενο: «Οι συμμαθητές και οι συμμαθήτριές της την ακούν και την ζηλεύουν: και πού δεν έχει πάει η Ζωή! Αυτά, όμως, μέχρι πέρσι· γιατί φέτος άλλαξε προορισμούς η Ζωή: πρώτα σε ένα κοντινό κέντρο φιλοξενίας προσφύγων, μετά στο νοσοκομείο της πόλης μας, στο τέλος σε μια φυλακή. Τρόμαξαν τα άλλα παιδιά μόλις άκουσαν τους νέους προορισμούς». Προφανώς το κείμενο αποβλέπει, πλην άλλων, να ευαισθητοποιήσει τα παιδάκια της Δ΄ Δημοτικού για το προσφυγικό πρόβλημα ως ανθρωπιστικό ζήτημα. Το κάνει όμως όχι απλώς με όρους απολύτως μη θεολογικούς και γενικά μη θρησκευτικούς. Το εκθέτει ως ζήτημα κοινωνικής ψυχολογίας ή ως έρεθισμα για αναθεώρηση της προσωπικής μας βιοθεωρίας –η θεολογική διάσταση απουσιάζει.

Στο ίδιο κεφάλαιο συνδέεται το εκπαιδευτικό υλικό συγκεχυμένα με την πορεία των Εβραίων προς την Γη της Επαγγελίας, τα ταξίδια του Ιησού, και με τους τόπους προσκυνήματος των χριστιανών στην Ελλάδα, των Ρωμαιοκαθολικών στην Πορτογαλία, το χατζ στην Μέκκα, το Μπενάρς των ινδουϊστών στο Γάγγη κ.λπ.. Το ζήτημα είναι η περιπλάνηση του ανθρώπου στην αναζήτηση του Θεού, που δεν διαφέρει από την περιπλάνηση ενός πρόσφυγα, ως αντικείμενο κοινωνιολογικής εξιστόρησης και φιλοσοφικής μελέτης.

5. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 6: Χριστιανοί άγιοι και ιερά πρόσωπα άλλων θρησκειών» δίδεται εκπαιδευτικό υλικό για τον άγιο Φραγκίσκο και τα ζώα, την Αγία Λυδία την Φιλιππησία, Μωάμεθ, τον απεσταλμένος του Αλλάχ, Ραβίνο Ελεάζαρ, τον Bούδα τον «φωτισμένο δάσκαλο», όπως αποκαλείται, τον Κομφούκιο τον «φιλόσοφο της Ανατολής», τον Λάο-Τσε τον γεροδιδάσκαλο κ.λπ..

6. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 7: Ιερά βιβλία» δίνεται εκπαιδευτικό υλικό για την Αγία Γραφή το «Ιερό βιβλίο των Χριστιανών», το Κοράνιο των Μουσουλμάνων, την Τανάκχ των Εβραίων, τις Βέδες των Ινδουϊστών, το Ταό-Τε-Κίνγκ του Λάο Τσε. Εκτός των προβλημάτων που δημιουργεί η πρόχειρη παράθεση διαφορετικών θρησκευτικών στοιχείων κάτω από «κοινές» έννοιες, επιπρόσθετες δυσκολίες δημιουργούνται από τις διαφορές στη νοηματοδότηση των στοιχείων αυτών. Εν προκειμένω, τα ιερά κείμενα έχουν διαφορετική σημασία και αξία στη ζωή των πιστών τον Ινδοϊσμό από ό,τι στο Ισλάμ. Ο κατακερματισμός των θρησκειών σε επιμέρους στοιχεία προκειμένου να αναδειχθούν κάποιες ομοιότητες μεταξύ τους, δεν επιτρέπει στους μαθητές να κατανοήσουν τη λειτουργική θέση των στοιχείων αυτών σε ένα οργανωμένο όλο, όπως είναι η θρησκεία, από την οποία έχουν αποκοπεί τα στοιχεία αυτά.

Γ. στην Ε΄ Δημοτικού:

1. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: Μαθητές και δάσκαλοι» ο Χριστός παρουσιάζεται βάσει του εκπαιδευτικού υλικού στους μαθητές απλώς ως δάσκαλος που «δίδασκε παντού» («Ο Θεάνθρωπος ως διδάσκαλος, συνοδοιπόρος και οδηγός»).

2. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Συμπόρευση με όρια και κανόνες» δίδεται ως εκπαιδευτικό υλικό η «ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΗΕ (1948)». Η ύλη αυτή προσφέρεται σε παιδιά, που, σε αυτήν την ηλικία, ακόμα δεν είναι σε θέση να αντιληφθούν τι είναι ο Ο.Η.Ε. και η νομική και πολιτική έννοια των

«ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Και εξ άλλου αυτό το υλικό έχει σχέση με ένα μάθημα θρησκευτικής αγωγής ή τα Θρησκευτικά έγιναν μάθημα πολιτικής ηθικής ή προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;

3. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Συμπόρευση με όρια και κανόνες» παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό στα παιδιά για τις Δέκα Εντολές, την εντολή του Κυρίου για την αγάπη προς τους εχθρούς, και τους

«Κανόνες σε άλλες θρησκείες»: την Χαντίθ των μουσουλμάνων, τον νόμο του Ντάρμα των Ινδοϊστών, τον κανόνα της μη βίας των Βουδιστών, την αφοσίωση των Εβραίων στον νόμο,

4. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3: Προχωράμε αλλάζοντας» το εκπαιδευτικό υλικό ξεκινά με τον όρο «Ζητώντας συχώρεση / δίνοντας συχώρεση» (sic) και κείμενα για την «Μετάνοια και συγχώρηση στη βιβλική εμπειρία», την «Συγγνώμη και άφεση στην παράδοση της Εκκλησίας», την Νηστεία και άσκηση στις θρησκείες του κόσμου: Ισλάμ, Ινδοϊσμός, Βουδισμός.

5. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 6: Αποστολές για την «καλή είδηση» παρουσιάζεται μέσα από κείμενα το: ¨«Χριστός Ανέστη!» Μια

«καλή είδηση» για όλο τον κόσμο¨. Η Ανάσταση εμφανίζεται στον μαθητή αποθρησκευτικοποιημένη, εξομοιωμένη με την εμπειρία μίας καλής ειδήσεως να δίνεται βαθύτερη εξήγηση μέσα από τα προτεινόμενα κείμενα της θεολογικής διάστασης της Ανάστασης στην ορθόδοξη θεολογία.

Δ. στην ΣΤ΄ Δημοτικού και στο Κεφάλαιο «3. Μπροστά στον «ξένο» σήμερα» ο μαθητής διδάσκεται την άποψη του μαρξιστή δημιουργού Μπέρτολτ Μπρεχτ για τους ξένους μέσα από το ποίημά του ¨Για τον όρο

«μετανάστες»¨. Ο μαθητής παραμένει ανυποψίαστος ότι πολλά περισσότερα και βαθύτερα για τον «ξένο» είχαν ειπωθεί στη γραμματεία της Εκκλησίας μας (σε επόμενη τάξη (Β΄ Γυμνασίου) παρατίθεται ο λόγος Αγίου Επιφανίου «Δος μοι τούτον τον ξένον») και κυρίως για την ορθόδοξη οπτική του ξένου όχι ως «άλλου» με τους όρους της κοινωνιολογίας και της πολιτικής ή εθνολογικής θεωρίας, αλλά ως

«πλησίον» κατά την ορθόδοξη θεωρεία.

Δυστυχώς όλη η διδακτική ύλη είναι διαιρεμένη σε αφηρημένες έννοιες της ψυχολογίας, της πολιτικής επιστήμης, της κοινωνιολογίας της θρησκείας, της ηθικής φιλοσοφίας (λατρεία, αυτογνωσία, αγιότητα, επικοινωνία, ήθος, προσευχή, γιορτή κ.λπ.), για τις οποίες παρατίθενται σε διαθρησκειακό και πολιτιστικό επίπεδο απόψεις και δείγματα γραφής από κείμενα.

Γνωρίζετε όμως κ. Πρόεδρε ότι για την συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών το μάθημα στο σχολείο λειτουργεί στην συνείδησή τους ως μια αυθεντική φωνή, μία κυριαρχική υπόδειξη του σχολείου για το σωστό και το λάθος. Το μάθημα των Θρησκευτικών λειτουργεί επίσης και ως ένα μάθημα βιοθεωρίας. Γι' αυτό και τα παιδιά πολλές φορές διατυπώνουν αντιρρήσεις ή αμφιβολίες για τις απόψεις των γονέων τους, με βάση όσα διδάχθηκαν στην σχολική τάξη. Και αυτός είναι και ο σπουδαίος παιδαγωγικός ρόλος της Πολιτείας μέσω της εκπαίδευσης των παιδιών και των νέων. Έτσι λοιπόν όλα τα παραπάνω παρέχονται ως εκπαιδευτικό υλικό σε ηλικίες, που ο μαθητής - παιδί ορθόδοξης οικογένειας είναι αδύνατο να έχει ακόμα ολοκληρωμένη και απόλυτα συνειδητή εικόνα της δικής του θρησκευτικής πίστης, ακόμα και εάν πηγαίνει σε κατηχητικό σχολείο της Ενορίας του. Και έρχεται το εκπαιδευτικό υλικό όχι μόνο να μην βοηθήσει το παιδί μιας ορθόδοξης οικογένειας στη διαμόρφωση μιας συνεκτικής εικόνας για την Ορθοδοξία, αλλά να κλονίσει και τις νωπές ακόμα θρησκευτικές του πεποιθήσεις, να του προκαλέσει σύγχυση, ενσπείροντας του την λογική αμφιβολία ότι δεν αποκλείεται τελικά ο Χριστός να είναι και προφήτης του Ισλάμ ή ότι όλες οι θρησκευτικές παραδοχές είναι το ίδιο αληθείς - όλα αυτά σε παιδιά των 8 ή 9 ετών ετών χωρίς την ανεπτυγμένη κριτική ικανότητα και το στέρεο γνωστικό υπόβαθρο, που προϋποθέτει μια τέτοια συζήτηση.

Ε. χωρίς να έχει προηγηθεί μια εις βάθος ανάλυση για τον Χριστό (Χριστολογία) ο μαθητής φθάνει στην Β΄ Γυμνασίου για να πληροφορηθεί:

1. στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Ποιος είναι ο Θεός των Χριστιανών; «Τίνα με λέγουσιν οι άνθρωποι είναι;» σχετικά με τις

«Γνώμες των ανθρώπων για τον Ιησού Χριστό i. Πρόσωπα της εποχής του (Πιλάτος, Νικόδημος, Ιώσηπος, Κέλσος) ii. Φιλόσοφοι, καλλιτέχνες (Μπ. Πασκάλ, Μ. Μπούμπερ, Μ. Γκάντι, Τ. Λειβαδίτης)» και μετά από ένα εκπαιδευτικό υλικό με κείμενα και υποθέματα με τίτλο «ΙΙ. Ο Ιησούς Χριστός στην Καινή Διαθήκη» ακολουθεί εκπαιδευτικό υλικό: «III. Ο Ιησούς στο Κοράνιο και στις Χαντίθ i. Κοράνιο, Ο Υιός της Μαρίας (2, 87 και 253. 3,45 και 4.157,171), Ιησούς και λόγος του Θεού (3, 39, 45 και 4, 71)

Προφήτης (3, 49, 53), Εσχατολογικός προφήτης (93, 61) Θαυματουργός (21, 91 και 66, 12), ii. Χαντίθ. Ο Ιησούς απρόσβλητος από τον πειρασμό τη στιγμή της γέννησής του, i. Κοράνιο: Ο Υιός της Μαρίας (2, 87 και 253. 3,45 και 4.157,171), Ιησούς και λόγος του Θεού (3, 45 κ.α.)» κ.λπ. και για τον Χριστό στην: «ii. Χαντίθ. Ο Ιησούς απρόσβλητος από τον πειρασμό τη στιγμή της γέννησής του». Προκύπτει το ερώτημα για πόσους «Χριστούς» θα αποκτήσει γνώσεις ο μαθητής των 13 ετών; Η ισόρροπη ανάπτυξη σ' αυτήν την ηλικία, χωρίς μια στέρεη χριστολογική ανάλυση σε προηγούμενες τάξεις, δεν προκαλεί, το λιγότερο, θρησκευτική σύγχυση σε έναν ορθόδοξο μαθητή, που μπορεί να έχει ακούσει στην οικογένεια ή στο κατηχητικό για τον Ιησού και πληροφορείται στο σχολείο ότι υπάρχουν, όχι ένας, αλλά 3 «Χριστοί»;

2. στη Β΄ Γυμνασίου και στην «ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3. Ποιος είναι ο άνθρωπος;» το εκπαιδευτικό υλικό εκτείνεται «Από τον Οδυσσέα μέχρι τους υπερήρωες των σύγχρονων κόμικ» (ακολουθεί προτεινόμενο δοκίμιο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου «Το τέλος του ηρωισμού», στίχοι από τα τραγούδια ο «Μικρός Ήρωας» του Λ. Κηλαηδόνη, και «Ο αγαπημένος ήρωάς μου» της Τατιάνας Ζωγράφου).

Ακολουθούν οι απόψεις του Έριχ Φρομ και του Άγγελου Τερζάκη στο βασικό θέμα: «ii. Η δύναμη και η αδυναμία του σύγχρονου ανθρώπου» για να συνεχίσει η ύλη στο: «II. Ο σκοπός και το νόημα της ζωής του ανθρώπου: Η βιβλική πρόταση και η θεολογική ερμηνεία» με αποσπάσματα κειμένων και βιογραφιών ορθοδόξων Αγίων (8 σελίδες) και να καταλήξει με κείμενα για το βασικό θέμα: «IV. Ο άνθρωπος στις άλλες θρησκείες i. Ιουδαϊσμός, Ο άνθρωπος ως αντικείμενο της θείας φροντίδας (Ψλ 8, 5-7) ii. Ισλάμ, Ο άνθρωπος ως «χαλίφης» (τοποτηρητής) της δημιουργίας του Θεού (Κοράνιο, 2, 30-34), Ορθοπραξία (Κοράνιο, Πέντε Στύλοι), Ο άνθρωπος ως μικρόκοσμος (Ρουμί, Ντιβάν 13, 7-11), iii. Ινδουισμός, Κάρμα και άτμαν: Καλές πράξεις και ατομική «ψυχή», Η

λύτρωση του ανθρώπου μέσα από την αφοσίωση και την αγάπη, iv. Βουδισμός, Ο σεβασμός απέναντι σε όλα τα πλάσματα).

Δηλαδή ο άνθρωπος εντάσσεται σε ένα προβληματισμό, που αφορά καλλιτέχνες, φιλοσόφους, παιδαγωγούς, ψυχολόγους και την αντίληψη των θρησκειών. Κέντρο της ανάλυσης του εκπαιδευτικού υλικού είναι ο άνθρωπος ως έννοια όχι απαραίτητα θρησκευτική και επ' ευκαιρία της ανάλυσης αυτής δίδεται υλικό για την θέση του ανθρώπου στα διάφορα θρησκεύματα. Είναι σαφές ότι το παραπάνω αντικείμενο θεματικά και μεθοδολογικά δεν έχει πλέον κεντρική σχέση με την θεολογία, αλλά μπορεί να το διδάξει ένας φιλόλογος για το μάθημα της «Έκφρασης- Έκθεσης» ή της φιλοσοφίας.

3. στη Β΄ Γυμνασίου "ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 4: Εμείς και οι

«άλλοι»" ουσιαστικά το μάθημα εκτρέπεται σε πολιτική επιστήμη, κοινωνιολογία, ηθική φιλοσοφία, και θεωρία ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα βασικά θέματα επαναλαμβάνουν την ύλη της ΣΤ΄ Δημοτικού, αφορούν τον «άλλον», τον ξένον, τη διαφορετικότητα και τον σεβασμό προς αυτήν και είναι: «Ποιος είναι για μας ο «άλλος»; i. Από τις παραδοσιακές κλειστές κοινότητες στις σύγχρονες πλουραλιστικές κοινωνίες των

«άλλων», ii. Ο άλλος ως ξένος. Από τον «μακρινό» στον «ανεπιθύμητο», iii. Όψεις της ετερότητας (γλωσσική, θρησκευτική, πολιτισμική, φυλετική ετερότητα), iv. Ο πολιτισμένος κόσμος απέναντι στον «άλλο»,

• Ακρότητες και εντάσεις: Μισαλλοδοξία, ρατσισμός, διακρίσεις, πόλεμοι, γενοκτονίες και «ολοκαυτώματα», προσφυγιά, ξενοφοβία, • Ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και η νομική κατοχύρωσή τους: Μια απάντηση του πολιτισμένου κόσμου» ενώ ακολουθεί υλικό με βασικά θέματα: «ΙΙ. Ο ξένος σε διάφορες θρησκευτικές παραδόσεις i. Ιουδαϊσμός

«Ξένον μην καταπιέζετε, γιατί ξέρετε πώς αισθάνεται ο ξένος, αφού κι εσείς ήσασταν κάποτε ξένοι» (Εξ 23, 9. Λευ 19, 33-34. Αρ 15, 15-16), ii. Ισλάμ, Η μετοίκηση του Μωάμεθ και ο μετανάστης στο Κοράνιο, Ο πιστός ως ξένος στον κόσμο για χάρη της πίστης (Κοράνιο, 2, 18), iii. Ινδοϊσμός, Η ξενιτειά και η περιπλάνηση ως όρος της φωτισμένης ζωής, iv. Βουδισμός, Σεβασμός και φροντίδα για τον ξένο και τον περιπλανώμενο, Ιουδαϊσμός,

«Ξένον μην καταπιέζετε, γιατί ξέρετε πώς αισθάνεται ο ξένος, αφού κι εσείς ήσασταν κάποτε ξένοι» (Εξ 23, 9. Λευ 19, 33-34. Αρ 15, 15-16).

δ. αξίζει να σημειωθεί ότι η «Ορθοδοξία και Νέος Ελληνισμός» ως

«βασικό θέμα» δίδεται μόνο στη Β΄ Γυμνασίου και με εκπαιδευτικό υλικό 26 σελίδων στο τέλος της διδακτέας ύλης και επομένως και του σχολικού έτους (ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 6), χωρίς να εκτίθεται ως βασικό θέμα σε καμία άλλη τάξη από την Γ΄ Δημοτικού μέχρι την Γ' Λυκείου.

ε. εξ ίσου εντυπωσιακό είναι ότι η Μητέρα Εκκλησία των Ορθοδόξων Εκκλησιών, το «Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης» υπάρχει ως «βασικό θέμα» μόνο στην εκπαιδευτικό υλικό της Β΄ Γυμνασίου και στο τέλος της σχολικής ύλης, καταλαμβάνοντας έκταση μόλις μισής σελίδας (με 2 παραγράφους «α. Η ιστορία του», «β. Ο ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη σύγχρονη Ορθοδοξία»).

Ακόμα λοιπόν και εάν το μάθημα των Θρησκευτικών επιθυμούσε να μελετήσει την Εκκλησία, ως ιστορικό φαινόμενο, μετατρεπόμενο σε

«ιστορία θρησκειών», οι παραπάνω επιλογές αποκαλύπτουν μια επίμονη ενασχόληση του εκπαιδευτικού υλικού με σύγχρονα πολιτικά, φιλοσοφικά και κοινωνικά προβλήματα, και όχι με την ανάλυση της πορείας της Εκκλησίας στον ιστορικό χρόνο, ούτε με την ανάλυση σύγχρονων εκκλησιαστικών θεσμών, οι οποίοι αντιμετωπίζονται μόνο σε όσο μέτρο έχουν συνάφεια με επίκαιρα και κοσμικά προβλήματα.

ΣΤ. Στο Λύκειο το εκπαιδευτικό υλικό για το μάθημα επικεντρώνεται στην μελέτη εννοιών από την άποψη της ηθικής φιλοσοφίας, της κοινωνιολογίας, της φιλοσοφίας της θρησκείας και κοινωνιολογίας της θρησκείας. Ενδεικτικά:

1. στην Α΄ Λυκείου (Θρησκεία και σύγχρονος άνθρωπος) και στην

«ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1.1. Αναζήτηση του Θεού» δίδεται στους μαθητές το τραγούδι «Ο Προσκυνητής» του Αλκίνοου Ιωαννίδη με κενά σε ορισμένους στίχους και ο μαθητής καλείται να βρει από πού λείπουν και συμπληρώσει τις λέξεις: «ταξίδι - ψυχή μου - κάποιος – τάματα (2) - προσευχή - έρωτας – αγάπη».

2. στην Α΄ Λυκείου, στη «ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1.3. Επικοινωνία» (με τους ανθρώπους; με τον Θεό;) το εκπαιδευτικό υλικό παραθέτει προς διδασκαλία και μελέτη: α) ένα ινδιάνικο παραδοσιακό παραμύθι (Ο Άνεμος) για τον «Άνεμο», που απήγαγε την όμορφη κόρη ενός ινδιάνου φύλαρχου, β) τους στίχους από το τραγούδι «Ο Μπαγάσας» του Νικόλα Άσιμου (1997, «Ρε μπαγάσα! Περνάς καλά εκεί πάνω...»), γ) τους στίχους από το «Περιβόλι» (1966) και την «Συννεφούλα» (1966) του Διον. Σαββόπουλου, δ) τον 61^ο Ψαλμό, ε) στίχους από το τραγούδι «Umbrella» (2007) της Rihanna, στ) κείμενα για τον «Θείο Έρωτα» και την «Προσευχή», ζ) κείμενο του Ισπανού Αγίου της Ρ/καθολικής Εκκλησίας Ιωάννου του Σταυρού, η) τους στίχους από το τραγούδι «Δίψα» (2003) του Νίκου Πορτοκάλογλου («Δεν είν’ η Κίρκη, η μάγισσα, του σεξ η θεά, η Καλυψώ, η Ναυσικά με του μπαμπά τα λεφτά...») και θ) αμέσως μετά ακολουθεί απόσπασμα από την «Επί του Όρους ομιλία» (Ματθ. κεφ. 5-7). Προφανώς, μόνο εάν υποβαθμισθεί η βαθειά θεολογική και ανθρωπολογική διάσταση της «Επί του Όρους ομιλίας» μπορεί να συνδεθεί με τους στίχους των παραπάνω τραγουδιών. Το εκπαιδευτικό υλικό δίνει τροφή για σκέψη πάνω σε έννοιες, όπως η «επικοινωνία», που έχουν, πλην άλλων, και θρησκευτική σημασία, προσπαθώντας όμως να προβληματίσει γι' αυτές με τα εργαλεία της ψυχολογίας ή της μουσικής κ.λπ., αλλά πάντως όχι ως κύριο αντικείμενο θεολογικού προβληματισμού.

3. στην Α΄ Λυκείου το κεντρικό ζήτημα της ελευθερίας και του αυτεξούσιου του ανθρώπου, στο οποίο έχει συνεισφέρει τόσα πολλές και κεφαλαιώδεις προτάσεις η ορθόδοξη πατερική και εν γένει θεολογική γραμματεία («ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 4.1 Ελευθερία») περιορίζεται σε εκπαιδευτικό υλικό με πατερικά κείμενα μόλις 1 σελίδας και εμπλέκεται με, άσχετα προς την ορθόδοξη οπτική, δοκίμια για τους φυλακισμένους, στίχους από ελληνικό παραδοσιακό τραγούδι για την φυλακή, στίχους για την «Έξοδο» των Εβραίων από ξένα τραγούδια (spirituals, όπως το «Go Down Moses» του Louis Armstrong κ.λπ.). Είναι σαφές και εδώ πού πέφτει το κέντρο βάρους: η βασική θέαση του ζητήματος της ελευθερίας με αφετηρία την κοσμική οπτική διαφόρων τεχνών και επιστημών (πολιτική, κοινωνιολογία κ.λπ.), στην οποία απλώς συνεισφέρει και συμβάλλει και η θεολογική προσέγγιση.

4. στην Β΄ Λυκείου δίνονται στον μαθητή ως αφορμές για προβληματισμό γύρω από την έννοια «Στερεότυπα» διάφορες φωτογραφίες, της μουσουλμάνας μαθήτριας με μανδίλα σε ελληνική παρέλαση, από κατάστημα μουσουλμάνου ιδιοκτήτη με αραβική επιγραφή στο κέντρο της Αθήνας, η φετινή φωτογραφία της Αιγύπτιας αθλήτριας και της Γερμανίδας αθλήτριας από αγώνα μπιτς βόλεϊ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Είναι ενδεικτική και εδώ η εξαλλαγή του μαθήματος με επίκεντρο την κοινωνιολογία της θρησκείας, την εθνολογία ή την πολιτική επιστήμη και όχι τον θεολογικό προβληματισμό πάνω στις διαθρησκειακές ή εθνολογικές διαφορές.

5. στην ίδια τάξη, στο πλαίσιο νοηματοδοτήσεως της έννοιας

«Διάλογος» δίδεται μία γελοιογραφία του Economist για τους θρησκευτικούς πολέμους: ένα πεδίο μάχης γεμάτο ερείπια και νεκρούς, ένας επιζών αναφέρει «Όλα ξεκίνησαν με μια διαφωνία ποιανού ο θεός ήταν πιο ειρηνικός, καλοσυνάτος και συγχωρητικός». Πρόκειται για αντιθρησκευτικά ερεθίσματα, που υποβάλλουν στον μαθητή, στο πλαίσιο ενός μαθήματος θρησκευτικής αγωγής, την αποδοχή της ιδέας ότι οι θρησκείες είναι υπαίτιες για την βία στον κόσμο και ότι η ισχυρή πίστη οδηγεί σε μισαλλοδοξία. Αυτή είναι η θέση του επίσημου σχολείου στο πλαίσιο του μαθήματος των Θρησκευτικών; Και εν πάση περιπτώσει μήπως αυτό είναι αντικείμενο ανάλυσης της κοινωνιολογίας των θρησκειών ή του μαθήματος της αγωγής του πολίτη;

6. επίσης στην ίδια τάξη, κατά την νοηματοδότηση της έννοιας

«Διάλογος», παρατίθεται και η εξιστόρηση του Σχίσματος Δυτικής Εκκλησίας και Ανατολικής Εκκλησίας του Χριστού. Η εξιστόρηση αυτή στο πλαίσιο της έννοιας «Διάλογος» βγάζει το σύνθετο πρόβλημα του Σχίσματος από την ανάλυση της θεολογικής διαφοράς των δύο

Εκκλησιών, και το αντιμετωπίζει απλώς ως ένα πρόβλημα έλλειψης

«Διαλόγου» με κοσμικά κριτήρια κοινωνικής ή ηθικής ανάλυσης.

Z. Η διδακτέα ύλη των Θρησκευτικών στο Δημοτικό Σχολείο συμπληρώνεται από προτεινόμενο μουσικό υλικό για εκπαιδευτική χρήση. Τα προτεινόμενα μουσικά έργα συσχετίζονται με τις «θεματικές ενότητες» της ύλης και τα «βασικά θέματά» τους και προτείνονται με ορισμένη σειρά μουσικά έργα της εκκλησιαστικής και της κοσμικής μουσικής. Χωρίς φυσικά πρόθεση υποτιμήσεως του έργου και της αξίας των δημιουργών, των οποίων τα τραγούδια επιλέχθηκαν και προτείνονται ως διδακτέα ύλη στο μάθημα των Θρησκευτικών, αναρωτιέται κανείς τι σχέση μπορεί να έχουν μεταξύ τους, αλλά και με το μάθημα των Θρησκευτικών, τραγούδια που θα μπορούσαν να είναι σπουδαίο αντικείμενο προβληματισμού και διδασκαλίας σε άλλα μαθήματα ηθικής ή μουσικής αγωγής, όπως ενδεικτικά:

α. στην Θεματική Ενότητα 1 της Γ΄ Δημοτικού «Ζούμε μαζί» προτείνεται το τραγούδι «Ας κρατήσουν οι χοροί» (1983) του Διονύση Σαββόπουλου και μαζί προτείνεται στους μαθήτες (αμέσως μετά στο ίδιο κεφάλαιο) το «Απολυτίκιο Τριών Ιεραρχών, Ἦχος α΄».

β. στην Θεματική Ενότητα 5 της Γ΄ Δημοτικού «Τα παιδιά: H χαρά και η ελπίδα του κόσμου» με βασικό θέμα: «ΙΙ. Ο Ιησούς ως παιδί» προτείνονται τα τραγούδια «Ήσουν παιδί σαν τον Χριστό» (1966) του Μάνου Χατζηδάκη, «Καλημέρα, τι κάνεις» (1992) του Σταμάτη Σπανουδάκη, ακολουθεί το «Ἀπολυτίκιον Ὑπαπαντής» και μετά προτείνεται το τραγούδι «Η μικρή Ελπίδα» (1994) των «Χαΐνηδων». Πρόκειται για αξιόλογα τραγούδια, αλλά, επειδή αναφέρονται στα παιδιά, αρκεί αυτό για να συνδεθούν, από την άποψη του συγκεκριμένου μαθήματος, με το εκκλησιαστικό γεγονός του Υπαπαντής του Ιησού ως παιδιού και να αποτελούν εκπαιδευτικό υλικό για τα «Θρησκευτικά»; Αφήνοντας στην άκρη ότι εκκοσμικεύεται και ισοπεδώνεται η ιδιαιτερότητα της εορτής της Υπαπαντής για τους ορθοδόξους χριστιανούς, δεν είναι αυτή μια εξαιρετικά ρηχή και μη θεολογική προσέγγιση της εισόδου του μικρού Χριστού στον Ναό των Ιεροσολύμων, που την αποσυνδέει από τις βαθύτερες θρησκευτικές και σωτηριολογικές διαστάσεις της; Αν το Υπουργείο Παιδείας πιστεύει ότι ο μαθητής του Δημοτικού είναι ακόμα ανέτοιμος για να διδαχθεί και να κατανοήσει την θεολογική σημασία ενός εκκλησιαστικού γεγονότος είναι προτιμότερο να το αφήσει για επόμενη σχολική τάξη, αντί να το υποβιβάζει ή να υπεραπλουστεύει την σημασία του, προκαλώντας και σύγχυση στα παιδιά.

γ. το μουσικό υλικό της Ε΄ Δημοτικού ξεκινά με την υπόμνηση προς τον εκπαιδευτικό: « … , καλό είναι να υπάρχει μια σχετική προετοιμασία από τον διδάσκοντα πριν την ακρόαση ή να προτρέπονται οι μαθητές

ώστε να αντλήσουν τις σχετικές πληροφορίες. Ένα παράδειγμα: αποκτά άλλη διάσταση η ακρόαση του τραγουδιού «Η δική μου η πατρίδα» (1998), σε στίχους της Νεσιέ Γιασίν και μουσική του Μάριου Τόκα, αν γνωρίζουν τα παιδιά ότι οι στίχοι του τραγουδιού γράφτηκαν το 1977 από τη τότε δεκαοχτάχρονη τουρκοκύπρια ποιήτρια Νεσιέ Γιασίν (Neshe Yashin), σήμερα καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου, και ότι ο ελληνοκύπριος μουσικοσυνθέτης Μάριος Τόκας υπηρετούσε τη θητεία του ως φαντάρος κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974. Και, βέβαια, έχει τη δική του σημασία να ακουστεί το τραγούδι ερμηνευμένο, εκτός από τον Γιώργο Νταλάρα, και από Μάριο Τόκα ή την Δικοινοτική Χορωδία για την Ειρήνη, τραγουδισμένο και στις δύο γλώσσες». Το συγκεκριμένο τραγούδι δεν περιλαμβάνεται στο προτεινόμενο μουσικό υλικό. Ωστόσο οι υποδείξεις του Ι.Ε.Π. για την δυνατότητα παρουσίασης της Τραγωδίας της Κύπρου μέσα από ένα τραγούδι, το οποίο κατά το Ι.Ε.Π. συμβολίζει τη «δικοινοτική συναδέλφωση» δίνει ένα ξεκάθαρο στίγμα: ότι το Ι.Ε.Π. ενθαρρύνει, όποιον δάσκαλο επιθυμεί, να περάσει μέσα από το μάθημα των Θρησκευτικών συγκεκριμένες πολιτικές απόψεις πάνω σε ηθικά, πολιτικά, κοινωνικά ζητήματα. Δεν νομίζω ότι επιτρέπεται το μάθημα των Θρησκευτικών να μετατραπεί σε διαδικασία μυήσεως των μαθητών σε συγκεκριμένες ιδεολογικές τοποθετήσεις, που θα διχάσουν την σχολική κοινότητα και για τις οποίες καλό είναι τα παιδιά, αφού μορφωθούν κατάλληλα, να αποκτήσουν προσωπική γνώμη, χωρίς την αφ' υψηλού υπαγόρευση του σχολείου.

δ. στην Θεματική Ενότητα 2 της Ε΄ Δημοτικού με τίτλο

«Συμπόρευση με όρια και κανόνες» προτείνονται ως εκπαιδευτικό υλικό τα τραγούδια το «Κανονάκι» (1979) του Διον. Σαββόπουλου, το «Ρίσκο» (1985) των «Φατμέ», η «Βαβέλ» (2016) της Νατάσας Μποφίλιου κ.λπ.. Παραμένει και εδώ ασαφές τι σχέση μπορούν να έχουν με ένα μάθημα θρησκευτικής αγωγής, αντί να ενταχθούν σε ένα μάθημα μουσικής παιδείας ή ηθικής.

ε. στην Θεματική Ενότητα 3 της Ε΄ Δημοτικού με τίτλο «Προχωράμε αλλάζοντας» με βασικό θέμα: «Όλοι κάνουμε λάθη» προτείνονται ως εκπαιδευτικό υλικό τα τραγούδια «Ο παπαγάλος» (2000) του Μίλτου Πασχαλίδη, «Φτιάξε καρδιά μου το δικό σου παραμύθι» (1996) του Διονύση Τσακνή, και αμέσως μετά με θέμα «ΙΙ. Μετάνοια και συγχώρηση στη βιβλική εμπειρία» προτείνεται το «Ελέησόν με, ο Θεός» (ηχογράφηση 2016 από τον Πατριαρχικό Ναό Αγ. Γεωργίου Κων/πόλεως).

στ. στην ίδια τάξη, Θεματική Ενότητα 4 «Οι Προφήτες της Βίβλου: Κλήση για μετάνοια και αναγγελία του ερχομού του Μεσσία» και βασικό θέμα: «Κλήση και αφοσίωση, i. Ζωή γεμάτη περιπέτειες και αφοσίωση στον Θεό: • Ηλίας (Β΄ Βασ 17) • Ησαΐας» προτείνεται ως εκπαιδευτικό υλικό το τραγούδι «Κεμάλ» (1993) του Μάνου Χατζηδάκι, ένα σπουδαίο

τραγούδι κοινωνικού και επαναστατικού προβληματισμού, άσχετο όμως με το θέμα του ερχομού του Μεσσία ως θεολογικού γεγονότος, μετά ο

«Καλόγερος» (1972) του Γιάννη Μαρκόπουλου και στο ίδιο κεφάλαιο ακολουθούν ο Ψαλμός «Μακάριος ο φοβούμενος τον Κύριον» και τέλος το τραγούδι «Άγγελος Εξάγγελος» (1972) των Μπομπ Ντίλαν – Διον. Σαββόπουλου.

ζ. στην ΣΤ΄ Δημοτικού στην Θεματική Ενότητα 4 με τίτλο «Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας» με βασικό θέμα «ΙΙ. Το μυστήριο της Θείας Λειτουργίας ή Ευχαριστίας: η καρδιά της εκκλησιαστικής ζωής» προτείνεται ως εκπαιδευτικό υλικό το τραγούδι

«Εφτά ποτάμια» (2005) των «Χαΐνηδων», ακολουθεί ο «Μυστικός Δείπνος» (1985) του Σταμάτη Σπανουδάκη, η «Λειτουργία του Αγίου Χρυσοστόμου» του Sergei Rachmaninoff (Opus 31) κ.λπ. Πρόκειται για απόλυτο κυκέωνα.

Αναρωτιέμαι κανείς ποια λογική ακολουθεί, εάν υπάρχει, αυτή η

«λίστα τραγουδιών» ως εκπαιδευτικό υλικό για το μάθημα των Θρησκευτικών στο Δημοτικό. Επιδιώκει να προσεγγίσει την «θρησκεία» ως κοινωνικό φαινόμενο, έξω από την εσωτερική, θρησκευτική διάσταση που έχει για τα ίδια τα μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας εν προκειμένω; Προσπαθεί να περάσει στον μαθητή της προεφηβικής ηλικίας την υποσυνείδητη παραδοχή ότι δεν έχει και τρομερή διαφορά έναν Ψαλμός του Δαυίδ από ένα τραγούδι του Μπομπ Ντίλαν; Ότι κατά βάθος η Εκκλησία είναι κοινωνικό - ανθρώπινο γεγονός, μην αποδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στο κυρίαρχο για εμάς τους ορθοδόξους γεγονός ότι την έχει ιδρύσει ο Χριστός; Κατά συνέπεια, το σχολείο προτείνει μία εξωτερική, καθαρά κοσμική οπτική για την Εκκλησία, που αμβλύνει την ιδιαιτερότητά της σε σχέση με άλλες εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας και μάλιστα με μη θρησκευτικό περιεχόμενο (π.χ. κοσμική μουσική).

Μετά τα ανωτέρω προκύπτει ότι το μάθημα των Θρησκευτικών όντως δεν μετατράπηκε σε «θρησκειολογία», διότι και η «θρησκειολογία» είναι κλάδος της Θεολογικής επιστήμης. Απλώς το μάθημα καταργήθηκε και πρόκειται πλέον για ένα μη θεολογικό μάθημα, καθώς έχει εξαλλαχθεί πλέον σε διδασκαλία βασικών εννοιών μέσα από πολιτιστική, φιλοσοφική, ιστορική, κοινωνιολογική, ηθική ή και καλλιτεχνική προσέγγιση του θρησκευτικού φαινομένου. Το κέντρο βάρος έφυγε από την θεολογική ανάλυση, ο μαθητής παρατηρεί την θρησκεία απέξω, από την άποψη άλλων επιστημών και τεχνών, όχι ως αντικείμενο της θεολογικής επιστήμης. Παράλληλα, το νέο μάθημα ψάχνει και εκθέτει στον μαθητή θρησκευτικές αναφορές στον χώρο των επιστημών και των

τεχνών, στην κοινωνιολογία, στην ιστορία, στην ηθική φιλοσοφία, στην λαογραφία, στην λογοτεχνία, στην μουσική κ.λπ..

Το βέβαιο είναι ότι από αυτές τις ψηφίδες γνώσεων δεν γίνεται στην σχολική τάξη αυτοτελής διδασκαλία του δόγματος και της λειτουργικής της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης ή των άλλων θρησκευτικών παραδόσεων και η όποια σύγκριση δεν λειτουργεί σε θεολογική βάση, αλλά σε έδαφος παρατήρησης των κοσμικών εκδηλώσεών τους.

Είναι απολύτως σαφές ότι για ένα παιδί και ιδίως της προεφηβικής ηλικίας, χωρίς την κριτική ικανότητα ενός ενήλικα, το εκπαιδευτικό υλικό συγχέει τις διαφορές των θρησκευτικών αντιλήψεων και το κυριώτερο, δεν καταφέρνει να μεταδώσει ολοκληρωμένες γνώσεις για την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση ως αρμονικό σύνολο και τις θεολογικές διαφορές της από τα άλλα θρησκεύματα. Οι θρησκευτικές παραδόσεις όμως δεν μπορούν, κατά την ανάπτυξη του μαθήματος των Θρησκευτικών, να αντιμετωπίζονται περίπου ως ποδοσφαιρικές ομάδες με τα εργαλεία της κοινωνιολογίας, της ιστορίας, της πολιτικής ή της αισθητικής ανάλυσης.

Πλέον το νέο μάθημα έγινε μία διδασκαλία ηθικής και πολιτικής θεωρίας, καλλιτεχνικής παιδείας, κοινωνιολογία των θρησκειών, πολιτισμός και ιστορία θρησκειών, και όλα αυτά για να διασωθεί, υποτίθεται, η «υποχρεωτικότητά» του. Η θεολογική ύλη, όπου υπάρχει, αντιμετωπίζεται ασπόνδυλα, διότι ακριβώς το εκπαιδευτικό υλικό αρθρώνεται όχι με κριτήρια μιας επιστημονικά δόκιμης διδασκαλίας ενός θεολογικού μαθήματος, αλλά με κριτήρια την υπηρέτησης της σύνδεσής τους με την κοσμική τέχνη και τις επιστήμες άλλων κλάδων και την ανάπτυξη μιας «κριτικής θρησκευτικότητας».

Ο όρος «κριτική θρησκευτικότητα» που αναφέρεται ως εκπαιδευτικός στόχος του μαθήματος των Θρησκευτικών στις πρόσφατες Υπουργικές Αποφάσεις τι σημαίνει; Ότι προφανώς ο μαθητής εκπαιδεύεται με στόχο να αναπτύξει μια συγκεκριμένη στάση εκλογίκευσης απέναντι στις θρησκείες. Και ο όρος χρησιμοποιείται αντιθετικά προς την «άκριτη θρησκευτικότητα».

Δεν νομίζω ότι επιτρέπεται σε ένα δημοκρατικό Υπουργείο Παιδείας να στοχεύει στην ποδηγέτηση των μαθητών για τον πολιτικά ορθό τρόπο του «θρησκεύειν», ασκώντας θρησκευτικό πατερναλισμό. Όπως ο καθένας είναι ελεύθερος να μην πιστεύει, είναι ελεύθερος να πιστεύει με τον συναισθηματικό, μυστικιστικό ή περισσότερο λογικό τρόπο που επιθυμεί. Έργο του Κράτους, στο πλαίσιο άλλων μαθημάτων, είναι να διδάξει τον σεβασμό κοινών ηθικοπολιτικών αξιών, ακόμα και εάν η ατομική θρησκευτική τοποθέτηση τις αποδοκιμάζει. Δεν μπορεί όμως να εκριζώνεται η θεολογική επιστήμη από το μάθημα των Θρησκευτικών, προκειμένου το μάθημα να υπηρετήσει (κοινά ή μη κοινά αποδεκτούς) σκοπούς πολιτικής καθοδηγήσεως.

Επομένως, το συμπέρασμα είναι ότι το μάθημα των Θρησκευτικών τώρα πλέον έγινε «κατηχητικό» μετά τις Υπουργικές Αποφάσεις της 13.9.2016, διότι προσπαθεί, με σαφή πολιτικά κριτήρια, να κατηχήσει και να στρατεύσει τους μαθητές σε μια εκκοσμικευμένη στάση απέναντι στο θρησκευτικό φαινόμενο. Παράλληλα συντηρεί μία θεολογικά ρηχή προσέγγιση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, εκμηδενίζοντας την ιδιαιτερότητα του ορθόδοξου δόγματος και της χριστιανικής παράδοσης, αφού τα καταβιβάζει και τα μελετά στο επίπεδο του απλού κοινωνικού ή φιλοσοφικού κινήματος, όπως ο τροσκισμός ή η οικολογική κίνηση.

Πρόταση

Η παιδαγωγική στάθμιση ότι οι νέοι μας πρέπει να έχουν και θρησκευτική μόρφωση δεν είναι κατάλοιπο σκοταδισμού ή κάποιας ξεπερασμένης συντηρητικής ιδεολογίας, αλλά μορφωτική επιλογή, με σαφή παιδαγωγική στοχοθεσία, η οποία δεσμεύει την Πολιτεία, ακόμα και εάν οι προσωπικές πολιτικές θέσεις των υπεύθυνων ή οι κομματικές αντιλήψεις οποιουδήποτε χώρου δεν συμφωνούν με αυτό.

Στην μοναδική συνάντηση που διοργανώθηκε από το Ι.Ε.Π. με την συμμετοχή Επιτροπής της Εκκλησίας της Ελλάδος, το αίτημα της Επιτροπής ήταν σαφές: η έναρξη ουσιαστικού, επιστημονικά τεκμηριωμένου και δομημένου διαλόγου, προκειμένου να τεθούν ουσιαστικές βάσεις, ώστε με ασφάλεια να τύχουν εφαρμογής στην εκπαίδευση οι αλλαγές, που θα αποφασισθούν για το μάθημα. Το αίτημα αυτό δεν απαντήθηκε ποτέ από το Ι.Ε.Π., ούτε υπήρξε πρόσκληση για άλλη συνάντηση. Το αίτημά μας για ανοικτό και ουσιαστικό διάλογο παραμένει σε εκκρεμότητα, αλλά με προαπαιτούμενο την έναρξή του από μηδενική βάση.

Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ

Ο ΑΘΗΝΩΝ ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ

Εκ του Γραφείου Τύπου της Ιεράς Συνόδου

Με το Ν. 3512/2006 «Ισλαμικό Τέμενος Αθηνών και άλλες διατάξεις» αποφασίστηκε η ανέγερση του Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών. Παρότι έχει παρέλθει μία δεκαετία από την ψήφιση του νόμου, η ανέγερση του Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών, πλέον ουδεμία ανάγκη ανέγερσης και λειτουργίας του υφίσταται. Κατά συνέπεια, η τυχόν κατάργηση του Ν. 3512/2006 και η ανάκληη των διοικητικών πράξεων που εκδόθηκαν κατ' εφαρμογή του δεν θα προσβάλουν την θρησκευτική ελευθέρια των μουσουλμάνων της Αθήνας.

Πηγή: Radical Islam Monitor in Southeast Europe

Σε μια άκρως προκλητική δήλωση έμπλεη νέο-οθωμανικού αναθεωρητισμού κατά της χώρας μας προχώρησε την 29 Σεπτεμβρίου 2016 ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας σε εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοικήσεως. Αναφερόμενος στην κατάσταση της χώρας μετά από το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου δήλωσε με έμφαση ότι: «… Την Λωζάννη μας έκαναν να πιστέψουμε ότι ήταν νίκη. Όμως χάσαμε τα νησιά μας όπου εκεί υπάρχουν ακόμη τα τζαμιά μας!» (Πηγή: http://www.milliyet.com.tr/erdogan-muhtarlarla-yeniden-bulustu-siyaset-2318633/).

Εμπνευσμένη από την ρητορική του Αχμέτ Νταβούτογλου, μέντορος του Ερντογάν και αθέατου δρώντα από το προεδρικό παρασκήνιο, η δήλωση του Τούρκου προέδρου μόνον τυχαία δεν είναι, καθώς ακολούθησε σήμερα δημοσίευμα της Sabah με τίτλο:

«Να τα νησιά που είπε ο Ερντογάν ότι δώσαμε με την Λωζάννη» περιέχοντας φωτογραφίες (!) και χάρτη και αναφέροντας τα: Αστυπάλαια, Χάλκη, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Κως, Λέρος, Νίσυρος, Πάτμος, Ρόδος, Σύμη, Τήλος, Καστελόριζο, Αδελφοί Σύρνας, Αγαθονήσι, Αντίτηλος, Αρκοί, Αρμαθιά, Αλίμια, Αστακιδονήσια, Αυγό, Χαμηλή, Διβούνια, Φαρμακονήσι, Γιαλεσίνο, Γλάρος, Γυαλί, Ίμια, Καλόλυμνος, Κανδειλούσα, Κίναρος, Λειψοί, Λεβίθα, Λιάδι, Μαρμαράς, Μαύρα, Νίμος, Οφειδούσα, Παχιά, Περγούσα, Πλατύ, Ψέριμος, Σύρνα, Σέσκλιο, Σοφράνα, στοχοποιώντας τα Δωδεκάνησα και επιχειρώντας να παρουσιάσει ένα νέο κατάλογο αμφισβητήσεως νήσων και νησίδων.

Σε παράλληλη εξέλιξη στην τουρκική εφημερίδα Yeni Safak εμφανίσθηκε άρθρο, στο οποίο στοχοποιείται ο πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος ενθρόνισε προσφάτως νέο μητροπολίτη Σμύρνης (σ.σ. για πρώτη φορά μετά το 1922) και διερωτάται ο αρθρογράφος εάν με την πράξη αυτή παραβιάστηκε η Συνθήκη της Λωζάννης, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση προτρέπονται οι Τούρκοι ιστορικοί να μελετήσουν τρόπους ανταποδόσεως στο πλαίσιο της αμοιβαιότητας!

Η νέα κατάφωρη, εμφανέστατη αναθεωρητική και προσεκτικώς μελετημένη δήλωση του Ερντογάν σε αγαστή αρμονία με προφανώς κατευθυνόμενα δημοσιεύματα έρχεται να πυροδοτήσει τη νέα σαφώς προμελετημένη ένταση μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, προδικάζοντας θερμό Φθινόπωρο.

Όλα αυτά συμβαίνουν προτού καν παρέλθει μια εβδομάδα από την συνάντηση Τσίπρα και Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, συνάντηση που έμεινε στη μνήμη για τις αστοχίες της ελληνικής πλευράς και κυρίως για την ακολουθία υπερπτήσεων στις οποίες προέβη η Τουρκία ως απάντηση στις διπλωματικές αβρότητες και δηλώσεις υπέρ της Τουρκίας τόσο του πρωθυπουργού όσο και του υπουργού Εξωτερικών Ν. Κοτζιά.

Θυμίζουμε ότι πραγματοποιήθηκαν εντός τριών ημερών δύο υπερπτήσεις από τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις στο σύμπλεγμα Οινουσσών (την Κυριακή 25/09 στη νησίδα Παναγιά από CN-235) και στην περιοχή Φούρνων (την Τρίτη 27/09 στη νησίδα Ανθρωποφάγοι) γεγονός που αποδεικνύει ότι 2,5 μήνες μετά από το πραξικόπημα η νέο-οθωμανική αναθεωρητική πολιτική επιστρέφει δριμύτερη και με νέες αποσταθεροποιητικές στοχεύσεις.

Ωστόσο, αξίζει να διερευνηθεί από τις ελληνικές πολιτικές αρχές (σ.σ. κυβέρνηση και αντιπολίτευση) εκτός από τις αρμόδιες στρατιωτικές και διπλωματικές, η επιλογή της νέας ρητορικής του Τούρκου προέδρου. Η αναφορά στην Συνθήκη της Λωζάννης η οποία παρουσιάστηκε από τους κεμαλιστές (σ.σ. οι οποίοι σκιαγραφούνται χωρίς να αναφέρονται) και εμφανίστηκε ως νίκη – υπονοώντας ότι αντιθέτως επρόκειτο για ήττα – καθώς επιβεβαιώθηκε η απώλεια νησιών προς την Ιταλία και όχι προς την Ελλάδα, εγείρει από την Τουρκία εκ νέου θέματα κυριαρχίας και μάλιστα σε ανώτατο επίπεδο.

Η διασύνδεση δε των δηλώσεων και των δημοσιευμάτων με το περιεχόμενο της Συνθήκης της Λωζάννης δεν θα πρέπει να μας εκπλήξει εάν αποτελέσει αφορμή για προσπάθεια επαναδιαπραγματεύσεως συνολικώς της Συνθήκης της Λωζάννης από το καθεστώς Ερντογάν, γεγονός που θα παράξει άκρως αποσταθεροποιητικά αποτελέσματα.

Η συναισθηματική θρησκευτική σύνδεση με την υπενθύμιση ότι εκεί έχουμε ακόμα τα τζαμιά μας, δεν αφήνει καμία αμφιβολία περί των προθέσεων του διδύμου Ερντογάν-Νταβούτογλου και της νέας προσθήκης εργαλείων στην αναθεωρητική τουρκική γεωστρατηγική. Το ζήτημα που προέκυψε από τον πρόεδρο της Τουρκίας σε συνδυασμό με τις υπερπτήσεις είναι πολύ σοβαρό για να υποβαθμιστεί κατά τη συνήθη πρακτική της αυτοφινλανδοποιημένης ελληνικής κυβερνήσεως και θα επανέλθουμε με ιδιαίτερη πληρέστερη ανάλυση.

Ένα πρώτο συμπέρασμα εξάγεται από τη νέα προσχεδιασμένη έξαρση των τουρκικών διεκδικήσεων. Εκτιμάται ότι το καθεστώς Ερντογάν πιθανώς ετοιμάζεται να προκαλέσει κρίση στο Αιγαίο και στην Κύπρο, καθώς αντιμετωπίζει σοβαρά αδιέξοδα στο συριακό πρόβλημα και επιχειρεί να εκμεταλλευτεί την αμερικανική προεκλογική περίοδο, μέσω της ασκήσεως γεωστρατηγικού bullying κατά της χώρας μας.

Το ζήτημα είναι ιδιαίτερα περίπλοκο και χρήζει ιδιαίτερης αναλύσεως καθώς οφείλουμε να συνεκτιμήσουμε και άλλους παράγοντες σε συνδυασμό με τις νέες παραμέτρους που έθεσαν εσχάτως οι Αγγλοσάξονες και οι Ισραηλινοί, προκαλώντας σφοδρότατη ενόχληση στην Άγκυρα…

*Ο υπογράφων επιθυμεί να ευχαριστήσει θερμά τον Τουρκολόγο αναλυτή Χρήστο Μηνάγια, για τη μετάφραση και παράθεση των τουρκικών πηγών.

Πηγή: Defence-point.gr

Παραθέτομεν αποκλειστικώς την έκθεσιν του Καθηγουμένου της Ι. Μ. Σταυρονικήτα Πανοσ. Αρχιμ. Τύχωνος και εν συνεχεία σχολιάζομεν:

Εν Αγίω Όρει τη 21-7-2016

Προς την σεβαστήν Ιεράν Κοινότητα

του Αγίου Όρους, εις Καρυάς

Την Υμετέραν Πανοσιολογιότητα αδελφικώς εν Κυρίω κατασπαζόμεθα,

Συμφώνως προς την εντολήν της Εκτάκτου Διπλής Ιεράς Συνάξεως (202ας Συνόδου), μετέβην εις Κρήτην, από της 15ης Ιουνίου μέχρι της 26ης συμφώνως προς το πρόγραμμα το οποίον μου εστάλη από την Αρχιγραμματείαν, δια τας εργασίας της Αγίας και Μεγάλης Παν­ορδοδόξου Συνόδου, ως σύμβουλος της αντιπροσωπίας του Σεπτού Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Η ιδιότης αυτή του συμβούλου κατά την πρόοδο των εργασιών της Αγίας Συνόδου εφάνη ότι ήτο τιμητική – συμβολική, καθόσον δεν μας ανετέθη κάποια τυχόν αρμοδιότης και δεν μας εζητήθη η συμμετοχή μας εις σχετικήν τινα διεργασίαν. Είχομεν όμως την δυνατότητα της πλήρους συμμετοχής εις τας εργασίας της Αγίας Συνόδου και τας σχετικάς εκδηλώσεις. Συνέπεια τούτου ήτο η συναναστροφή μετά των μελών όχι μόνον της Πατριαρχικής αντιπροσωπίας, αλλά και αυτάς των άλλων Εκκλησιών. Είχα λοιπόν την ευκαιρία να γνωρίσω και να επικοινωνήσω με πλήθος Αρχιερέων, να λάβω την ευχή τους και συγχρόνως να γίνω αποδέκτης του προς το Αγιώνυμον Όρος σεβασμού των, αλλά και των προσδοκιών των δια την συνέχισιν της εμπράκτου υποδειγματικής πνευματικής ζωής και ακτινοβολίας αυτής προς τον εν ποικίλαις περιστάσεσιν ευρισκόμενον κόσμον. Επίσης διεπίστωσα την απλότητα και ανεπιτήδευτον καταδεκτικότητα των περισσοτέρων εξ αυτών, καθώς και την μετ’ αυτών εν Πνεύματι Αγίω κοινωνίαν, συννενόησιν και ταυτότητα προσεγγίσεως εν πολλοίς των θεμάτων της Αγίας Συνόδου, αλλά και πολλών άλλων.

Η ευσυνειδησία αυτή και συνέπεια προς την ιδιότητα του Ορθοδόξου Αρχιερέως ήτο εμφανής εις την συντριπτικήν πλειοψηφίαν των μελών της Αγίας Συνόδου, ώστε να γίνεται πλέον αντιληπτή και φανερή, η αδυναμία τινών εξ αυτών να συλλάβουν και να εκφράσουν διακριτικά και επίκαιρα τον θεολογικόν λόγον, καθώς και η έντονη επήρεια τινών εκ του κοσμικού φρονήματος. Όμως εις κανένα δεν δυνάμεθα να αποδώσωμε, τουλάχιστον δεν άφησεν κανείς να εννοηθή κάτι ανάλογο, διάθεσιν η πρόθεσιν σχετικοποιήσεως της Ορθοδόξου Πίστεως και ιδιαίτερα όσον αφορά τον διάλογο και την επικοινωνίαν με τους Ρωμαιοκαθολικούς. Αντιθέτως μάλιστα ομοφώνως εγένετο δεκτόν και κατεγράφη ως απαράδεκτος προσηλυτιστική μέθοδος η ουνία.

Είναι πράγματι απαράδεκτος και άνευ ουδενός ερείσματος η όλη πολεμική εναντίον της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και φανερώνεται τώρα μάλιστα εκ των υστέρων, το πως ο αντικείμενος κατάφερε να παρασύρη και καλούς ακόμη αδελφούς, με επιχειρήματα στηριζόμενα στις υπόνοιες και στις υποψίες, να δημιουργούν ένα πλαίσιο συκοφαντικών κατηγοριών, το οποίον σε τελική ανάλυσι στρέφεται εναντίον αυτής ταύτης της αμωμήτου Ορθοδόξου Εκκλησίας. Διότι πράγματι εάν και μέρος τι εκ των κατηγοριών, αι οποίαι εξετοξεύθησαν εναντίον της Αγίας Συνόδου είχον κάποιαν υπόστασιν, τότε δικαιολογημένα θα μπορούσε κανείς να διερωτηθή εάν υφίσταται ακόμη η Ορθόδοξος Εκκλησία. Όμως εις πείσμα του αντικειμένου η Αγία Σύνοδος τόσων Ορθοδόξων Αρχιερέων και αρκετών άλλων μελών Αυτής, ως συμβούλων, έδειξεν την πανσθενουργόν και ζωοποιόν Χάριν του Παναγίου Πνεύματος ενεργουμένην όχι μόνον εις τας κατά παράδοσιν Ορθοδόξους χώρας, αλλά, λόγω των διαμορφουμένων κοινωνικών συνθηκών, εξαπλουμένην παγκοσμίως, μαρτυρούσα δε την Αλήθειαν του Μονογενούς και προσκαλούσα πάντας εις σωτηρίαν.

Πλέον συγκεκριμένως, η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος ησχολήθη με τα έξι Θέματα, τα οποία είχον προετοιμασθή υπό των Πανορθοδόξων Προσυνοδικών Διασκέψεων και τα οποία είχον σταλή προς όλας τας Ορθοδόξους Εκκλησίας, και προς την ημετέραν Ιεράν Κοινότητα, και εζητείτο η σχετική τοποθέτησις επ’ αυτών. Ούτω το πρώτον θέμα “Η αποστολή της Εκκλησίας εν τω συγχρόνω κόσμω” συνεπληρώθη εις τινα σημεία προς καλυτέραν θεολογικήν διασάφησιν του κειμένου. Ετέθη ως αρχή του κειμένου το χωρίον “Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον Υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόλλυται, αλλ’ έχει ζωήν αιώνιον» κ.λπ. καθώς επίσης προσετέθη και η πέμπτη παράγραφος, η οποία αναφέρεται εις την ιεραποστολήν, επισημαίνοντας ότι η μεταφορά του μηνύματος του Ευαγγελίου συμφώνως προς την τελευταίαν εντολήν του Χριστού “Πορευθέντες κ.λπ.» αποτελεί διαχρονικήν αποστολήν της Εκκλησίας. Επίσης εγένοντο μερικαί βελτιώσεις και προσθαφαιρέσεις εις διατυπώσεις του Α  κεφαλαίου περί της αξίας του ανθρώπου και εις το Β  περὶ ελευθερίας και ευθύνης, εις το οποίον προσετέθη εις την δευτέραν παράγραφον ως συνέπεια του κακού και η φράσις “παρατηρούμενα νοσηρά φαινόμενα της λήψης εξαρτησιογόνων ουσιών και της υποταγής εις άλλους εθισμούς». Τέλος εις το εκτενέστερον ΣΤ  κεφάλαιο εγένοντο μερικαί επαναδιατυπώσεις εις τας παραγράφους 11, 14 και 15. Σημαντικώτερη, νομίζομεν, είναι η προσθήκη εις την 14ην παράγραφον η οποία λέει “Η Εκκλησία προσδοκώσα την ανακεφαλαίωσιν των πάντων εις το εν Σώμα του Χριστού, υπενθυμίζει εις πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, ότι ο Χριστός πάλιν θα έλθη κατά την Δευτέραν Παρουσίαν Του “κρίναι ζώντας και νεκρούς» και ότι “της Βασιλείας Αυτού ουκ έσται τέλος». Με την προσθήκην αυτήν αποσαφηνίζεται η εσχατολογική προοπτική της Εκκλησίας και επισημαίνεται ότι ο σκοπός του ανθρώπου είναι η επιτυχής προετοιμασία του δια την συμμετοχήν του εις την επουράνιον μελλοντικήν Βασιλείαν του Κυρίου. Καταλήγει δε το περί ου ο λόγος κείμενον αναφέροντας ότι “η Εκκλησία προβάλλει την θυσιαστικήν αγάπην του Εσταυρωμένου Κυρίου Της ως την μόνην οδόν προς ένα κόσμον ειρήνης, δικαιοσύνης, ελευθερίας και αλληλεγγύης μεταξύ των ανθρώπων και των λαών, των οποίων μόνον και έσχατον μέτρον είναι πάντοτε ο υπέρ της του κόσμου ζωής θυσιασθείς Κύριος….».

Εις το δεύτερον θέμα “Η Ορθόδοξος Διασπορά», δεν υπήρξαν σημαντικαί παρατηρήσεις. Προσετέθη εις τας περιοχάς των Επισκοπικών συνελεύσεων ως ιδιαιτέρα περιοχή ο Καναδάς, καθώς επίσης και εις τον κανονισμόν αυτών των συνελεύσεων, εις το άρθρον 5 εδάφιον γ , η φράσις, μετά των άλλων Εκκλησιών, διορθώθηκε, μετά των ετεροδόξων, δείχνοντας τοιουτοτρόπως και την τάσιν του Σώματος της Αγίας Συνόδου σχετικώς με το θέμα του­το. Εγένετο σχετική συζήτησις περί του κανονικώς ορθού να υφίσταται ένας Επίσκοπος εις εκάστην περιοχήν – πόλιν. Όμως απετέλεσε κοινήν διαπίστωσιν, ότι λόγω της μεταναστεύσεως και των ισχυρών δεσμών των μεταναστών με τους τόπους καταγωγής των, δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθή η κανονική ακρίβεια και εγένετο αποδεκτή η ενδιάμεσος λύσις των Επισκοπικών Συνελεύσεων, προς κοινήν Ορθόδοξον παρουσίαν έναντι των εκασταχού Αρχών, με προοπτικήν όμως την εξομάλυνσιν της καταστάσεως κατά το μέλλον.

Εις το τρίτον θέμα “Το Αυτόνομον και ο τρόπος ανακηρύξεως αυτού», δεν υπήρξε κάποια ουσιώδης συζήτησις εκτός κάποιων προβληματισμών, τους οποίους εξέφρασεν ο Σεβασμιώτατος Ταλλίνης και Εσθονίας κ. Στέφανος.

Εις το τέταρτον θέμα “Το Μυστήριον του Γάμου και τα κωλύματα αυτού», καταδικάζονται σαφώς, η πίεσις δια την αναγνώρισιν νέων μορφών συμβιώσεως, ο πολιτικός λεγόμενος γάμος ως διάφορος προς τον ευλογούμενον υπό του Θεού και της Εκκλησίας γάμον, τα σύμφωνα συμβιώσεως του αυτού φύλου, καθώς και Πάσα άλλη μορφή συμβιώσεως διαφορετική του γάμου. Εις τα κωλύματα του γάμου εγένοντο ωρισμέναι μεταβολαί, αι οποίαι δεν φαίνεται μεν να επιφέρουν κάποιαν αλλαγήν εις την επικρατούσαν κατάστασιν, δίδουν όμως το δικαίωμα δια υποψίαν τινά αλλαγής της στάσεως της Εκκλησίας απέναντι του θέματος του δευτέρου γάμου των κληρικών. Συγκεκριμένως το 4° εδάφιο, ενώ έλεγε “Η ιερωσύνη αποτελεί, συμφώνως προς την ισχύουσαν κανονικήν παράδοσιν (κανών 3 της Πενθέκτης εν Τρούλλω συνόδου) κώλυμα προς σύναψιν γάμου», διεμορφώθη ως εξής, “Η ιερωσυνη αυτή καθ’ εαυτήν δεν αποτελεί κώλυμα γάμου, αλλ’ όμως συμφώνως προς την ισχύουσαν κανονικήν παράδοσιν (κανών 3 της Πενθέκτης εν Τρούλλω συνόδου) μετά την χειροτονίαν κωλύεται η σύναψις γάμου». Ας ελπίσουμε ότι δεν θα χρησιμοποιηθή η διατύπωσις αυτή από οποιονδήποτε δια καταστρατήγησιν της σαφούς εντολής των Ιερών Κανόνων. Όμως θα ήτο παράλειψις να μη αναφέρω την παρέμβασιν του Σεβ. Αρχιεπισκόπου Πολωνίας, ότι το μυστήριον του γάμου είναι ιερόν και κατ’ ενώπιον Θεού και η ένωσις την οποίαν επιφέρει εις τους προσερχόμενους έχει αιωνίαν ισχύν και επεκτείνεται και εις τον μέλλοντα αιώνα και δι’ αυτό δεν μπορεί να είναι επιτρεπτόν εις ένα ιερέα να υποβιβάζη την αξίαν του ιερού τούτου Μυστηρίου και να γίνεται αρνητικόν παράδειγμα δια το πλήρωμα της Εκκλησίας.

Επίσης εις την παράγραφον 5,ι σχετικώς με τον γάμον Ορθοδόξων μεθ’ ετεροδόξων, αφηρέθη το δεύτερον σκέλος αυτής, το οποίον ανεφέρετο εις την κατά συγκατάβασιν και φιλανθρωπίαν δυνατότητα ευλογίας αυτού προς ικανοποίησιν της Εκκλησίας της Γεωργίας. Όμως η τελευταία παράγραφος 7 περί εφαρμογής της εκκλησιαστικής οικονομίας, ετέθη αμέσως μετά ως παράγραφος 5,ιι αφίνουσα εν τέλει εις την διάκρισιν εκάστης Εκκλησίας το θέμα της τελέσεως των μικτών γάμων.

Εις το πέμπτον θέμα “Η σπουδαιότης της νηστείας και η τήρησις αυτής σήμερον», παρ’ όλον που δεν υπήρχεν ουδεμία πρότασις αλλαγής του σχετικού κειμένου, η επιπολαιότης, κατά την γνώμην μου, ελαχίστων επισκόπων προεκάλεσεν ου μικράν συζήτησιν. Κατ’ αρχήν εζητήθη από τον Σεβ. Περγάμου να αφαιρεθή η τελευταία φράσις της πρώτης παραγράφου, η οποία και ολοκλήρωνε την παράγραφον, λέγοντας δια την νηστείαν “και ως εικών της μελλούσης ζωής», η οποία ως αναφέρεται εις την ιδίαν παράγραφον είναι φράσις ειλημμένη εκ του Τριωδίου. Εθεώρησε λοιπόν ο Σεβασμιώτατος ότι δεν δύναται να συνδέεται με την μέλλουσαν ζωήν η νηστεία, επειδή εμείς μετά το Πάσχα καταλύομε και διακόπτομε την νηστείαν και ότι ο όρος εικών δέον να αναφέρεται εις τον Χριστόν η εις τον άνθρωπον ως κατ’ εικόνα Θεού πλασθέντα. Νομίζω ότι δεν χρειάζεται ιδιαιτέρα σοφία δια να κατανοήση κανείς ότι ο όρος εικών αποτελεί εις την Ορθόδοξον θεολογίαν μίαν πολυσήμαντον έννοιαν και εις την προκειμένην περίπτωσιν θέλει ο υμνωδός να μας διδάξη και να μας μυήση ότι με την νηστείαν προετοιμαζόμεθα και προγευόμεθα την μέλλουσαν ζωήν και τα μοναδικά, άφθαρτα και ανεκτίμητα πνευματικά της αγαθά, τα οποία οφείλουν να αποτελούν εικονικώς και κατά την παρούσαν ζωήν, τον κύριον σκοπόν μας. Όμως συμφωνούντος του Σεβ. Μπάτσκας κ. Ειρηναίου και παρ’ όλην την σωστήν παρέμβασιν του Σεβ. Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου η φράσις αύτη του Τριωδίου απελείφθη εκ του κειμένου.

Εν συνεχεία εγένετο παρέμβασις από δύο κυρίως επισκόπους, ένα εκ της Ελληνικής Εκκλησίας και ένα εκ της Κυπριακής Εκκλησίας, οι οποίοι εκφράζοντες ιδίας απόψεις, υπεστήριζαν ενθέρμως και μετά ρητορικής δεινότητος την ελάφρωσιν του κόσμου εκ των υπερβολικών νηστειών και την καθιέρωσιν προαιρετικών και υποχρεωτικών νηστειών, προσπαθήσαντες, ελπίζομεν εξ αγνοίας και αγαθότητος, να παρασύρουν την Αγίαν Σύνοδον εις το θεολογικόν ατόπημα του συμβιβασμού και συσχηματισμού της Εκκλησίας με το κοσμικόν πνεύμα και όχι της προωθήσεως και καθοδηγήσεως του κόσμου υπό της Εκκλησίας εις την Ευαγγελικήν τελειότητα συμφώνως προς την διακριτικήν διδασκαλίαν της αγίας μας Παραδόσεως περί τούτου. Τελικώς δια της βοής των πολλών επισκόπων να μείνη ως έχει, δεν εγένετο άλλη παρέμβασις εις το κείμενον.

Ενώ συνεζητείτο το θέμα της νηστείας, ήκουσα απροσδοκήτως εις παρέμβασίν του ο Σεβ. Περγάμου να καταφέρεται κατά τινων, οι οποίοι υπερβάλλουν και επιβάλλουν επί πλέον νηστείας, ως νηστείαν του Σαββάτου, τριήμερον νηστείαν προ της Θείας Κοινωνίας κ.λπ. υπερβολάς. Εις τους συντελεστάς αυτού του ατοπήματος ανέφερε γενικά κάποιους γέροντας και ονομαστικά το Άγιον Όρος, κατά την αντίληψίν μου με άκρως υποτιμητικόν και περιφρονητικόν τρόπον. Φυσικά εγνώριζα τον Κανονισμόν και δεν εσκέφθην ποτέ να τον παραβιάσω, αλλά μετά τα όσα ελέχθησαν δια το Άγιον Όρος, ως απεσταλμένος της Διπλής Ιεράς Συνάξεως του Αγίου Όρους, εθεώρησα υποχρέωσίν μου να απαντήσω και να αποκαταστήσω την αλήθειαν και προς του­το εζήτησα τον λόγον. Ο Παναγιώτατος το αντελήφθη αμέσως, το ανέφερε εις το σώμα με σαφώς θετικήν διάθεσιν, αλλά επεσήμανε την αδυναμίαν Του να ικανοποιήση το αίτημά μου λόγω της δεσμεύσεώς Του εκ του κανονισμού. Εν συνεχεία και με την παρότρυνσιν πολλών άλλων μελών της Αγίας Συνόδου, ο Παναγιώτατος ανέφερε ότι θα μου δώση τον λόγο μετά το πέρας της συνεδρίας, το οποίον και επραγματοποιήθη. Αξίζει, νομίζω, να σημειωθή ότι μαζί με την όλην θετικήν, “πνευματικήν και Ορθόδοξον θεολογικήν παρουσίαν της Εκκλησίας της Πολωνίας, κατά τας εργασίας της Συνόδου, και εις το σημείον αυτό παρενέβη δια του ελληνομαθούς Σεβ. επισκόπου Σιεμιατίτσε κ. Γεωργίου και εζήτησε με την ευλογίαν του Αρχιεπισκόπου Πολωνίας να επιτραπή να ομιλήση ο εκπρόσωπος του Αγίου Όρους εκ μέρους της Εκκλησίας της Πολωνίας.

Είχα λοιπόν την ευκαιρίαν ενώπιον της ολομελείας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, αποκαθιστώντας την αλήθειαν να αναφέρω ότι εις το Άγιον Όρος δεν παραβιάζεται η κατάλυσις του Σαββάτου εκτός του Μεγάλου Σαββάτου, δεν απαγορεύεται η προσέλευσις εις το Ιερόν Μυστήριον της Θείας Κοινωνίας κατά την Κυριακήν και ότι όχι μόνον δεν αποτρέπονται οι μοναχοί από την συχνήν Θείαν Κοινωνίαν αλλά και προτρέπονται προς τούτο μαζί με τους ευλαβείς προσκυνητάς, επειδή θεωρείται απαραίτητον στοιχείον της γνησίας πνευματικής ζωής. Επίσης ανέφερα ότι οι αγιορείται πνευματικοί τυγχάνουν ευρύχωροι πνευματικά και προσπαθούν διακριτικά με πόνον και αγάπην δια τον κάθε άνθρωπον, να τον βοηθήσουν εις την επώδυνον οδόν της μετανοίας και να τον προωθήσουν φιλάδελφα εις την Ευαγγελικήν υπόδειξιν της πορείας προς την τελειότητα. Και τέλος ανέφερα ότι χάριτι Θεού συνεχίζεται η φιλοκαλική Πατερική παράδοσις και σήμερον εις το Αγιώνυμον Όρος εις όλας τας μορφάς του μοναχικού βίου, προξενώντας αισθήματα αισιοδοξίας και πνευματικής χαράς σε όλους όσους το αγαπούν, κατανοούν τον πνευματικόν Του πλούτον και εμπνέονται από αυτόν.

Εις το έκτον θέμα “Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν Χριστιανικόν κόσμον», επικεντρώθη περισσότερον η προσοχή όλων, καθόσον είχε δεχθή την μεγαλυτέραν κριτικήν και είχον προταθή πολλαί παρατηρήσεις επί του κειμένου υπό των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Η Εκκλησία της Ρουμανίας είχεν ήδη αποστείλει τας παρατηρήσεις της επί των κειμένων εις την Γραμματείαν της Αγίας Συνόδου και τας οποίας υπεστήριξεν επιτυχώς ο Μακαρ. Πατριάρχης Αυτής κ. Δανιήλ, με ουσιαστικήν θεολογικήν επιχειρηματολογίαν και πνευματικόν δυναμισμόν, συμβάλων ούτω αποτελεσματικώς εις την αισίαν έκβασιν των εργασιών της Μεγάλης Συνόδου.

Το σημείον εις το οποίον παρουσιάσθη η μεγαλύτερα δυσ­κολία συνεννοήσεως ήτο εις την παράγραφον 6, όπου αναφέρεται εις την αναγνώρισιν της ιστορικής ονομασίας των άλλων Εκκλησιών και ομολογιών. Η μία άποψις υπεστήριζεν ότι διαχρονικά απεδίδετο εις τους ετεροδόξους ο χαρακτηρισμός Εκκλησία, δια λόγους ιστορικούς, κοινωνιολογικούς και λόγω του αυτοπροσδιορισμού των ως Εκκλησίαι, χωρίς αυτό να σημαίνη εις καμμίαν περίπτωσιν την ταύτισιν η την εξίσωσιν με την ουσιαστικήν και δογματικήν έννοιαν του όρου Εκκλησία. Αυτήν την άποψιν υπεστήριζον κυρίως το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, η Εκκλησία της Αλβανίας κ.α. Η άλλη άποψις υπεστήριζε την απάλειψιν του όρου Εκκλησία προς χαρακτηρισμόν των ετεροδόξων, προς σαφεστέραν αποτύπωσιν των ουσιαστικών δογματικών διαφορών αι οποίαι υφίστανται μετά της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Την γνώμην αυτήν υπέβαλον με διαφόρους παραλλαγάς η Εκκλησία της Ελλάδος, της Ρουμανίας, Πολωνίας κ.α.

Εις την απογευματινήν συνεδρίαν της Παρασκευής 24 Ιουνίου, ο πρόεδρος της Συνόδου, Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος αντιληφθείς την επερχομένην δυσκολίαν προς διευθέτησιν του θέματος, επρότεινε να συσταθή μία επιτροπή με την συμμετοχήν των Εκκλησιών, αι οποίαι έχουν προτάσεις, προκειμένου να ευρεθή μία έκφρασις και διατύπωσις του υπό συζήτησιν θέματος, η οποία να ικανοποιή όλας τας πλευράς. Σημειωτέον ότι δεν αντελήφθην να έχη υπάρξει κάποια, έστω και υποτυπώδης, γραμματειακή επεξεργασία και προετοιμασία των διαφόρων θέσεων των Εκκλησιών προς διευκόλυνσιν των εργασιών της Συνόδου. Δυστυχώς εκείνην την κρίσιμον στιγμήν εζήτησε και έλαβε τον λόγον ο Σεβ. Περγάμου, ο οποίος, κατά την αντίληψίν μου ευρισκόμενος εκτός πρα-γματικότητος, είπε ότι το κείμενον είναι πολύ καλόν και δεν βλέπει τον λόγον να γίνη επιτροπή και δι’ αυτό δεν χρειάζεται κάποια τέτοια κίνησις. Η υποχώρησις του Παναγιωτάτου εις την παντελώς αδιάκριτη και ακατανόητη εμμονή του Σεβ. Περγάμου εις τα όσα είχον διατυπωθή εις το κείμενον, χωρίς διάθεσιν διαλόγου, κατανοήσεως της απόψεως των άλλων Εκκλησιών και προσπάθειας συγκερασμού των διαφορετικών προσεγγίσεων του θέματος, επέφερε την εύλογον αντίδρασιν, μέχρι και εμφανούς εκνευρισμού, του μέχρι τότε ηρέμου και με θεολογικά επιχειρήματα συμμετέχοντος εις τας συζητήσεις Πατριάρχου Ρουμανίας. Επιπλέον και το Πατριαρχείον Σερβίας κατέθεσε γραπτήν γνώμην, με την οποίαν υπεστήριξεν ότι το θέμα δεν είναι ώριμον και δι’ αυτό πρέπει η να αναβληθή η να παραταθούν αι εργασίαι της Συνόδου προς καλυτέραν επεξεργασίαν του κειμένου.

Αι εργασίαι έληξαν εκείνο το απόγευμα σε κλίμα μεγάλης πνευματικής δυσφορίας, απογοητεύσεως και εντόνου προβληματισμού δια την εξέλιξιν του θέματος κατά την επομένην ημέραν. Δεν δύναμαι να αποκρύψω και τα έντονα αισθήματα αγανακτήσεως, τα οποία διεπίστωνα να ανέρχωνται εις τον νουν μου, και όχι μόνον εις τον ιδικόν μου αλλά και πολλών άλλων, δια τα πρόσωπα τα οποία δια της στενόκαρδης, η να το διατυπώσωμεν ειλικρινέστερον, υπερφίαλης συμπεριφοράς των, άφησαν να διακινδυνεύση η αξιοπρέπεια και η υπόστασις όχι μόνον του Οικουμενικού Πατριαρχείου αλλά και αυτής ταύτης της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Ίσως όλα αυτά να τα επέτρεψεν ο Κύριος, δια να μη ξεχνάμε την τραγικήν ανθρωπίνην αδυναμίαν μας και ότι πράγματι την Εκκλησίαν την οδηγεί και την σώζει η πανσθενουργός Χάρις του Παναγίου Πνεύματος. Το πρωί της επομένης ημέρας, συναισθανόμενοι ίσως όλοι περισσότερον τας ευθύνας των, επροτάθη και έγινεν αποδεκτή η διατύπωσις “Παρά ταύτα η Ορθόδοξος Εκκλησία αποδέχεται την ιστορικήν ονομασίαν των μη ευρισκομένων εν κοινωνία μετ’ αυτής άλλων ετερόδοξων χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών». Με αυτήν την διατύπωσιν καθίσταται σαφές ότι η ονομασία Εκκλησία προς τις ετερόδοξες Εκκλησίες, οι οποίες σημειωτέον δεν ευρίσκονται σε κοινωνίαν πίστεως και Ιερών Μυστηρίων με την Μίαν Εκκλησίαν, αποδίδεται εις αυτάς, επειδή έτσι ονομάζονται κατά την ροήν της ιστορίας και έχει, αύτη η ονομασία, σημασίαν και περιεχόμενον αποκλειστικώς ιστορικόν και κοινωνιολογικόν και σε καμμίαν περίπτωσιν ουσιαστικόν και δογματικόν τοιούτον.

Εν συνεχεία διορθώθησαν και αποσαφηνίσθησαν και ωρισμέναι ακόμη φράσεις, όπως παράγραφος 5, της απολεσθείσης ενότητος των Χριστιανών, διορθώθηκε με την απάλειψιν της λέξεως απολεσθείσης, ώστε να μη δύναται κανείς να υπονοήση ότι και η Ορθόδοξος Εκκλησία έχει κάποιο έλλειμα σχετικώς με το πλήρωμα της Αληθείας. Επίσης, δια παρομοίους λόγους, εις την παράγραφον 7 απελείφθη η φράσις και «αι κοιναί προσπάθειαι προς αποκατάστασιν της χριστιανικής ενότητος». Επίσης εις το τέλος της 9ης παραγράφου προσετέθη με πρωτοβουλίαν της Εκκλησίας της Ρουμανίας η φράσις “Οι διμερείς και πολυμερείς θεολογικοί διάλογοι δέον όπως υπόκεινται εις πανορθοδόξους περιοδικάς αξιολογήσεις», προς διασφάλισιν καλυτέρου ελέγχου της πορείας των θεολογικών διαλόγων. Εις την παράγραφον 16 προσετέθη πριν από το “Χριστιανικάς Εκκλησίας και Ομολογίας» η λέξις ετεροδόξους. Επίσης εις την παράγραφον 17 αντικατεστάθη η φράσις “εις την μαρτυρίαν της αληθείας και την προαγωγήν της ενότητος των Χριστιανών.» με την φράσιν “δια την προώθησιν της ειρηνικής συνυπάρξεως και της συνεργασίας επί των μειζόνων κοινωνικοπολιτικών προκλήσεων.», μη αποδίδοντας πλέον το έργον της μαρτυρίας της αληθείας και της προαγωγής της ενότητος των Χριστιανών εις το Π.Σ.Ε., αλλά προσδιορίζοντας το έργον του εις την προώθησιν της ειρήνης και των κοινωνικών προκλήσεων.

Ακολούθως εις το άρθρον 19 προσετέθη απόσπασμα από την δήλωσιν του Τορόντο, η οποία διευκρινίζει ότι η συμμετοχή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις το Π.Σ.Ε. δεν συν­επάγεται ότι θεωρεί τας άλλας Εκκλησίας, ως Εκκλησίας υπό την αληθή και πλήρη έννοια του όρου. Επίσης εις το άρθρον 20 αντί μετά των άλλων χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών, διορθώθηκε, μετά του λοιπού χριστιανικού κόσμου. Εις το άρθρον 21 αντί προσέγγισιν των Εκκλησιών διορθώνεται εις προσέγγισιν των χριστιανών, ενώ εις το τέλος τίθεται σημαντική προσθήκη “διότι αι μη Ορθόδοξοι Εκκλησίαι και Ομολογίαι παρεξέκκλιναν εκ της αληθούς πίστεως της μιας, αγίας, καθολικής και αποστολικής Εκκλησίας.». Εις το άρθρον 22 παρ’ όλην την φιλότιμον θεολογικήν προσπάθειαν του Πατριάρχου Ρουμανίας, ο οποίος εξέφραζε τας παρομοίας με τας ιδικάς μας απόψεις της Εκκλησίας της Ρουμανίας, προσέκρουσε εις αδυναμίαν κατανοήσεως των ορθών απόψεών του παρά των λοιπών, με αποτέλεσμα να δυνηθή να περάση μίαν ελαφράν βελτίωσιν εις το τέλος “το οποίον ανέκαθεν εν τη Εκκλησία απετέλει την ανωτάτην αυθεντίαν επί θεμάτων πίστεως και κανονικών διατάξεων. (κανών 6 της Β  Οἰκουμενικῆς Συνόδου)», απολειφθείσης της φράσεως “τον αρμόδιον και έσχατον κριτήν». Δια να αντιληφθήτε το μέγεθος της δυσκολίας προς συνεννόησιν, αρκεί να αναφέρω την άποψιν αρχιερέως τινός, σχετικώς με την δυνατότητα να εκφράζεται η ορθή πίστις ενίοτε και δια μέσου προσώπων, ότι δεν πρέπει να αφήσωμεν άλλο περιθώριο εις τους γεροντάδες, αρκετά τους έχουμε παραχωρήσει, αυτά ανήκουν σ’ εμάς τους επισκόπους, αγνοώντας προφανώς ότι το Πνεύμα όπου θέλει πνει και ότι κανείς μας δεν μπορεί να αναπληρώση την πνευματικήν του ένδειαν με διοικητικάς επιβολάς και διατάξεις.

Εις το άρθρον 23 προσετέθη με πρότασιν της Εκκλησίας της Ελλάδος και συμφωνίαν όλων, η ουνία ως απαράδεκτος ενέργεια η μέθοδος προσεγγίσεως των Χριστιανών. Εδώ εφάνη η μεγάλη αγανάκτησις όλων των Ορθοδόξων απέναντι εις την απαισίαν ταύτην μέθοδον των Δυτικών, η οποία και σήμερον ακόμη χρησιμοποιείται υπ’ αυτών, όπως εμφαίνεται με τον πρόσφατον διορισμόν ουνίτου επισκόπου εις Αθήνας. Επίσης κατωτέρω η φράσις “εμπνεόμενοι υπό των κοινών θεμελιωδών αρχών της πίστεως ημών» διορθώθηκε με την “εμπνεόμενοι υπό των κοινών θεμελιωδών αρχών του Ευαγγελίου,» ώστε να αποφευχθή οποιαδήποτε υπόνοια περί ταυτότητος της πίστεως με τας άλλας ομολογίας.

Εν τέλει, εξεδόθη και μία εγκύκλιος της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου προς ενημέρωσιν του χριστεπωνύμου πληρώματος με συνοπτικώτερον τρόπον. Νομίζω ότι χαρακτηρίζεται από πλέον ουσιαστικόν, ζωντανόν και ρέοντα θεολογικόν λόγον και συμπεριλαμβάνει το σημαντικόν θέμα, το οποίον και ημείς είχομεν προτείνει,». Το συνοδικόν έργον συνεχίζεται εν τη ιστορία αδιακόπως δια των μεταγενεστέρων, καθολικού κύρους συνόδων – ως λ.χ. της επί Μεγάλου Φωτίου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, Μεγάλης Συν­όδου (879 – 880) και των επί αγίου Γρηγορίου του Παλαμά συγκληθεισών Μεγάλων Συνόδων (1341, 1351, 1368), δια των οποίων εβεβαιώθη η αυτή αλήθεια της πίστεως, εξαιρέτως δε περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος και περί της μεθέξεως του ανθρώπου εις τας ακτίστους θείας ενεργείας».

Καταλήγοντας, θα ήθελα να σημειώσω, ότι αι παρατηρήσεις επί των προσυνοδικών κειμένων, εις τας οποίας προέβημεν και κατεγράψαμεν εις την απαντητικήν προς τον Παναγιώτατον Πατριάρχην κ. Βαρθολομαίον επιστολήν της ΕΔΙΣ, συνέπιπτον και σχεδόν εταυτίζοντο με τας παρατηρήσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, όπως αναφέρει και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών εις την προς την Ιεράν Κοινότητα απάντησίν Του, της Εκκλησίας της Ρουμανίας κ.α. Δεν γνωρίζω εάν υπήρξε κάποια αλληλεπίδρασις εις την διαμόρφωσιν των θέσεων των Εκκλησιών, αλλά αυτό καθ’ εαυτό το γεγονός της εκφράσεως κοινών θέσεων και της εκ τούτου διαπιστώσεως της υπάρξεως κοινού υποβάθρου του ορθοδόξου πνευματικού βιώματος και της θεολογικής αντιλήψεως, πρέπει να μας χαροποιή ιδιαιτέρως και να μας εμποιή αισιόδοξα αισθήματα δια το μέλλον.

Μετά την παρέλευσιν κάποιου χρονικού διαστήματος, νομίζομεν ότι δυνάμεθα να αποτιμήσωμεν νηφαλιώτερον τας εργασίας της Αγίας Συνόδου. Θεωρούμε λοιπόν επιτυχίαν και μόνον την σύγκλησιν αυτής της Μεγάλης Συνόδου, διότι δεν είναι δυνατόν να προετοιμάζεται μόνον επί δεκαετίας, χωρίς ποτέ να συγκαλήται. Αποτελεί μίαν επιτυχή, δυναμικήν και πνευματικώς επιβεβλημένην ενέργειαν του Παναγιωτάτου, η οποία αφού διήλθε δια μέσου των συμπληγάδων των ανθρωπίνων αδυναμιών και μικροτήτων, χάριτι Θεού και τη απείρω Αυτού μακροθυμία ήχθη εις αίσιον πέρας. Κατόπιν μάλιστα των διορθώσεων και διασαφηνίσεων επί του κειμένου δια τας σχέσεις με τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον, τα κείμενα απηχούν και εκφράζουν το διαχρονικόν Ορθόδοξον βίωμα επικαιροποιημένον, ώστε να αντιμετωπίζη την σύγχρονον πραγματικότητα και μέρος των προβλημάτων τα οποία αντιμετωπίζουν σήμερα οι πιστοί. Δεν νομίζομεν ότι δικαιολογείται κανείς πλέον σήμερα, μετά την διάψευσιν των προσυνοδικών ψευδολογιών και ανυπόστατων φόβων, να διεγείρη θέματα άσχετα με τας αποφάσεις της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και να δημιουργή προβλήματα εις τας συνειδήσεις των απλών πιστών.

Θα ήθελα να μου επιτρέψητε, πριν κλείσω την ελλιπή μου ταύτην έκθεσιν, να προτείνω ταπεινώς προς το Ιερόν Σώμα, την ανάθεσιν εις επιτροπήν η όπως άλλως κρίνη Αύτη, την επεξεργασίαν και τοποθέτησιν επί διαφόρων θεολογικών και εκκλησιαστικών θεμάτων της Αγιορειτικής Κοινότητος εν ηρεμία και χωρίς οιανδήποτε χρονικήν πίεσιν, ως ευσυνειδήτου διακονίας και ταπεινής συμβολής εις την Ορθόδοξον θεολογικήν επίγνωσιν και ενίσχυσιν της πίστεως του πληρώματος της Εκκλησίας. Διεπίστωσα ότι μίαν τοιαύτην ταπεινήν θεολογικήν διακονίαν, συγχρόνως με την αγίαν βιοτήν και την Μυστηριακήν ζωήν, αναζητά και προσδοκά όλον το Ορθόδοξον πλήρωμα απανταχού της γης.

Επί δε τούτοις, ευχαριστών Υμάς δια την τιμήν ην μοι προσεποιήσατε φιλαδέλφως και εκζητών την Υμετέραν επιείκειαν εις τας ατελείας μου, διατελώ μετά πολλής της εν Χριστώ φιλαδελφίας και αγάπης.

Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής του Σταυρονικήτα

Αρχιμανδρίτης Τύχων

Σχόλιον Ο.Τ. εις την άνωθεν έκθεσιν προς την Ι. Κοινότητα

Η ως άνω έκθεσις του Πανοσιολογιωτάτου Καθηγουμένου αποτελεί κειμήλιον δια την εκκλησιαστικήν ιστορίαν του μέλλοντος όχι μόνον διότι αναφέρεται εις λεπτομερείας των εσωτερικών διεργασιών της Συνόδου της Κρήτης, αλλά πολύ περισσότερον επειδή εγράφη υπό ευλαβούς Ηγουμένου ενός εκ των 20 ιστορικών Ι. Μονών του Αγίου Όρους, αι οποίαι και σήμερον δίδουν εις τους Ορθοδόξους απανταχού της οικουμένης και οδοδείκτας της ορθής πνευματικής πορείας της Εκκλησίας, αναβλύζοντες τους ποταμούς της Παραδόσεως καθ’ ον μέτρον όμως στοιχούνται προς την αδιάκοπον υπερχιλιετή άσκησιν και βίωσιν της αληθείας του Κυρίου φανερουμένη εις τα πρόσωπα, τας πράξεις και τους λόγους των αγιασάντων Αθωνιτών Πατέρων. Δια τούτο με μεγάλην προσοχήν οφείλει κανείς να μελετήση αυτήν.

Εις την αρχήν της εκθέσεως αναφέρεται ότι η πρόσκλησις του Πανοσ. Καθηγουμένου ήτο «τιμητική-συμβολική» καθώς δεν ανετέθη εις αυτόν κάποια αρμοδιότης.  Μας λυπεί αυτό ιδιαιτέρως, διότι το πλήρωμα της Εκκλησίας ανέμενε το Άγιον Όρος να έχη βαρύνοντα ρόλον και ευθύνην δια το γεγονός της Συνόδου, η οποία διεκδικεί κατά τους συγκαλέσαντας αυτήν οικουμενικόν κύρος. Επομένως, η πρόσκλησις και εν συνεχεία ο παροπλισμός του Ηγουμένου μάλλον εντάσσεται εις το γενικόν πλαίσιον της Συνόδου, όπου υπήρχαν αντιπρόσωποι, όμως απεφάσισαν οι Προκαθήμενοι. Αν συνυπολογίση κανείς ότι την ιδιότητα του συμβούλου είχε και η Πανοσ. Καθηγουμένη της Ι. Μ. Χρυσοπηγής καθώς και η συνεργασθείσα με την CIA Καθηγ. κ. Ελισάβετ Προδρόμου, μάλλον συμπεραίνει ότι κάθε άλλο παρά τιμητική ήτο η προσ­κλησις εις το Άγιον Όρος, το οποίον δι’ αυτής υπεβιβάσθη εις ένα φορέα ως κάθε άλλος. Ο π. Τύχων μετέβη μεν ως Ηγούμενος του ζώντος φρονήματος του Αγίου Όρους επέστρεψε δε ως υποτακτικός των κελευσμάτων προσαρμογής της Ορθοδόξου ζωής εις τα μέτρα των σημερινών Επισκόπων. Η αβρότης των Επισκόπων έναντι του Αγίου Όρους, την οποία διεπίστωσεν, εις τας συνομιλίας του, εμάλαξε την Αγιορειτικήν ακρίβειαν. Τοσούτον μάλιστα, ώστε να παραβλέπεται το γεγονός ότι ήτο φανερή «η αδυναμία τινών εξ αυτών να συλλάβουν και να εκφράσουν διακριτικά και επίκαιρα τον θεολογικόν λόγον, καθώς και η έντονη επήρεια τινών εκ του κοσμικού φρονήματος»! Διερωτώμεθα αν η σχετικοποίησις της Ορθοδόξου Πίστεως τυγχάνει πάντοτε εμπρόθετος η μήπως πολλάκις προέρχεται εκ της αλλοτριώσεως από το κοσμικόν φρόνημα; Αν κάποιος Επίσκοπος αρνεί­ται εις τα λόγια την σχετικοποίησιν είναι ασύνηθες εις την πράξιν να πορεύεται διαφορετικώς; Δεν είμεθα της γνώμης ότι τα εχέγγυα παρέχει εις αυτό η ομόφωνος καταδίκη της ουνίας, καθώς αυτή ευρίσκεται ήδη από παλαιοτέραν Σύνοδον καταδεδικασμένη.

Αναγινώσκομεν εις την έκθεσιν ότι «η όλη πολεμική» εναντίον της Συνόδου είναι «απαράδεκτος και άνευ ουδενός ερείσματος» διότι τα επιχειρήματα στηρίζονται εις «υπόνοιες και στις υποψίες». Άγιοι ως ο Ιουστίνος Πόποβιτς κ.α. έπεφταν τόσον έξω; Οι ένδεκα Μητροπολίται που ηρνήθησαν να συμμετάσχουν εις την Σύνοδον παρεσύρθησαν; Οι Ιεράρχαι που δεν υπέγραψαν κάποια εκ των κειμένων είναι ανίδεοι; Καθηγηταί ως ο π. Γεώργιος Μεταλληνός, ο π. Θεόδωρος Ζήσης, ο κ. Δ. Τσελεγγίδης κ.α. τυγχάνουν απαίδευτοι; Ποία επιχειρήματα δεν ευσταθούν; Μήπως ότι είναι η πρώτη φορά εις την δισχιλιετή πορείαν της Εκκλησίας κατά την οποίαν αφηρέθη η ψήφος από τους Επισκόπους, είναι συκοφαντία; Μήπως είναι συκοφαντία ότι οι παρόντες Επίσκοποι παρεβίασαν την εντολήν που έλαβαν από το σύνολο της τοπικής τους Ιεραρχίας; Μήπως δεν ισχύει ότι αι Αυτόνομαι Εκκλησίαι εξεπροσωπήθησαν μόνον εκ των Προκαθημένων τους αντιθέτως προς την εκκλησιολογίαν; Μήπως ο ίδιος ο Παν­οσιολογιώτατος δεν γράφει ότι δια του κειμένου περί του γάμου ηνοίχθη δυνατότης δια δεύτερον γάμον εις τους κληρικούς; Αυτά όλα και άλλα πολλά «άτινα εάν γράφηται καθ’ εν, ουδέ αυτόν οίμαι χωρή­σαι» εις δεκάδας τόμους χαρακτηρίζονται ως συκοφαντικαί κατηγορίαι; Εις την έκθεσιν όμως γίνεται εμμέσως επίκλησις των «τόσων Ορθοδόξων Αρχιερέων» οι οποίοι μετείχαν. Να υπενθυμίσωμεν ότι αυτοί έφθασαν μόλις τους 160, ολιγώτεροι και από αυτούς της Β  Οἰκουμενικῆς Συνόδου, η οποία είχε συγκληθή ως τοπική και όχι «Μεγάλη», αποτελούν δε μόλις το 1/6 των Ορθοδόξων Επισκόπων!

Εις την συνέχειαν της εκθέσεως δίδεται αναφορά περί ενός εκάστου των κειμένων. Δια το κείμενον περί της «αποστολής της Εκκλησίας εις τον σύγχρονον κόσμον» αναφέρονται απλώς άνευ ιδιαιτέρων σχολίων αι προσθαφαιρέσεις. Δια το κείμενον αυτό όπως και δια τα υπόλοιπα υπάρχουν εξαντλητικαί μελέται, τας οποίας δεν προτιθέμεθα να επαναλάβωμεν. Θα αρκεσθώμεν μόνον να θέσωμεν το ερώτημα, το οποίον αν και διαλανθάνη της προσ­οχής είναι θεμελιώδες: Υπήρχεν ανάγκη, ώστε η Εκκλησία να συναχθή δια να καθορίση εκ νέου την «αποστολήν της εις τον σύγχρονον κόσμον»; Οφείλει να μεταβληθή η αποστολή της Εκκλησίας εις το παραμικρόν μετά από δύο χιλιάδας έτη; Ήτο ασυγχρόνιστος με την εποχή της; Δια πόσα έτη συνέβαινε αυτό;! Μήπως αυτό δεν ήτο και το σύνθημα της Β  Βατικανῆς; Αν το κείμενον διετύπωσε νέα πράγματα, τότε έως τώρα ήτο παρωχημένη η Εκκλησία, αν επανέλαβε τα ίδια τότε προς τι η επαναβεβαίωσις; Δια πρόκλησιν εντυπώσεων; Δια να γραφή ένα κείμενον «εκθέσεως ιδεών»; Η μήπως ήτο επιτακτική ανάγκη Συν­οδος να συμπεριλάβη, ως και έπραξε, τας «γενετικάς αλλαγάς», τον ρατσισμόν «των φύλων» και τα «μέσα ενημερώσεως» εις την αποστολήν της;

Δια το κείμενον δια την «Διασποράν» τα πράγματα ομιλούν από μόνα τους. Ενημερωνόμεθα ότι ελέχθη ποίον είναι το «κανονικώς ορθόν», όμως  η Σύνοδος κατέληξεν εις «ενδιάμεσον λύσιν». Τι τελικώς είναι η λύσις αυτή; Οικονομία η αντικανονικότης; Υπάρχει οικονομία εις δογματικά ζητήματα η πρόκειται απλώς δια διοικητικόν θέμα; Θα ηδύνατο δηλαδή η δομή της στρατευομένης Εκκλησίας να έχη και ετέραν μορφήν; Εις ποίον ιστορικόν προηγούμενον εστηρίχθη η Σύνοδος δια την απόφασιν; Εις αυτά τα ερωτήματα τα οποία είναι ουσιώδη οφείλουν να δώσουν όσοι συμμετείχαν εις την Σύνοδον –και οι σύμβουλοι- κρυσταλλίνην απάντησιν. Δυστυχώς, η Σύνοδος αδυνατούσα να δώση λύσιν εποίησε δύο και πονηρά: επεκύρωσε συνοδικώς την ανωμαλίαν (δηλ. εσχετικοποίησε την Κανονικήν παράδοσιν) και προέτεινεν αυτήν δια καθολικήν αποδοχήν, διότι «πρέπει να είμεθα πραγματισταί», ως εδήλωσεν Ιεράρχης (δηλ. εισήγαγε την εκκοσμίκευσιν: ότι το κριτήριον της αναγκαιότητος υπερβαίνει το κριτήριον της φύσεως της Εκκλησίας).

Εις το ζήτημα του «Αυτονόμου» αφιερώνονται μόλις τρεις γραμμαί! Αγνοείται τελείως, ώστε να επισημανθή, ότι εις την Εκκλησιαστικήν Ιστορίαν δεν υπήρξαν Αυτόνομοι Εκκλησίαι. Ο «θεσμός» εδημιουργήθη εις τα νεώτερα έτη λόγω δυσλειτουργίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις το διοικητικόν πεδίον και κατ’ επίδρασιν οθνείων αντιλήψεων. Δεν υπήρχον ουδέποτε υπάλληλοι σχέσεις μεταξύ των τοπικών Εκκλησιών! Όμως και αυτό το επεκύρωσεν η Σύνοδος αποδούσα μάλιστα προσωπικώς και όχι συνοδικώς εις τον Πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως το δικαίωμα, που ποτέ προηγουμένως δεν κατείχε, να αποφαίνεται εις διενέξεις Αυτοκεφάλων Εκκλησιών δια μίαν Αυτόνομον Εκκλησίαν!

Το κείμενον περί «γάμου» κρύβει ένα από τα πιο προκλητικά γεγονότα της Συνόδου. Ο Ηγούμενος της Ι. Μ. Σταυρονικήτα αποδέχεται με τον πλέον κατηγορηματικόν τρόπον ότι αι μεταβολαί εις το κείμενον «δίδουν το δικαίωμα δια υποψίαν τινά αλλαγής της στάσεως της Εκκλησίας»! Τελικώς μετετοπίσθη εν δυνάμει έστω και ελαχίστως η παράδοσις της Εκκλησίας; Μήπως επιβεβαιούνται τώρα αι «συκοφαντίαι»; Ακατανόητη τυγχάνει η φράσις «ας ελπίσουμε ότι δεν θα χρησιμοποιηθή η διατύπωσις αυτή από οποιονδήποτε δια την καταστρατήγησιν» των Ι. Κανόνων! Επαφίεται πλέον εις τον καθένα η ερμηνεία της και εμείς θα ελπίζωμεν ότι δεν θα το πράξη; Ευρίσκουν ισχυρόν έρεισμα, συνοδικά επικυρωμένον, όσοι κληρικοί επιθυμούν να τελέσουν δεύτερον γάμον; Όποιος επικαλεσθή το κείμενον αυτό η απάντησις θα είναι ότι πρέπει να συνέλθη επομένη Σύνοδος, δια να το διευκρινίση; Ανοίγωμεν με ελαφράν την καρδίαν περιπετείας δια την Εκκλησίαν… Ούτε όμως δια τους μεικτούς γάμους λαμβάνει θέσιν ο π. Τύχων. Τους αποδέχεται; Συμφωνεί η παράδοσις του Αγίου Όρους εις αυτό; Παρακαλούμεν δι’ απάντησιν!

Δια το κείμενον περί «νηστείας» το πρόβλημα επισημαίνεται εις την «επιπολαιότητα», ως αναφέρεται, ελαχίστων Επισκόπων. Δι’ εν τόσον «μεγάλο» γεγονός επιτρέπεται η επιπολαιότης και μάλιστα από Επισκόπους; Δια τας ενστάσεις έναντι της Συνόδου οι προσδιορισμοί ήσαν βαρύτατοι εις την έκθεσιν, όμως δια την επιπολαιότητα των Επισκόπων ευρέθησαν ευκόλως αι απαλύνουσαι αυτήν χαρακτηρισμοί (ρητορική δεινότητα, άγνοια, αγαθότητα κ.λπ.). Ποίον είναι δεινότερον η αυστηρά κριτική, η επισκοπική επιπολαιότης η μήπως η υστερόβουλος κολακεία; Δύο εκ των Επισκόπων, οι οποίοι δι’ άγνωστον λόγον(;) δεν κατονομάζονται, εζήτησαν την μείωσιν της νηστείας. Ποίος νους θα ηδύνατο να διανοηθή ότι υπάρχουν ακόμη υπολείμματα υποστηρικτών των θέσεων του Μ. Μεταξάκη, ο οποίος όταν εσχεδίαζε την Συν­οδον αυτήν, επεθύμει την τροποποίησιν της νηστείας. Αν ευρέθησαν έστω και δύο να υποστηρίζουν αυτάς τας θέσεις παρά το γεγονός ότι είχον μεσολαβήσει προ ετών αι αντιδράσεις του Αγίου Όρους δια το κείμενον της νηστείας, ώστε να ευρεθή εις την σημερινήν του μορφήν, τι θα είχε συμβή αν δεν είχαν λάβει χώραν ποτέ; Μήπως και «οι υπόνοιες και υποψίες», ως αρνητικώς εχαρακτηρίσθησαν αι αντιδράσεις των συγχρόνων, μήπως δεν συνεκράτησαν την Σύνοδον από τα χειρότερα;

Αλγεινήν εντύπωσιν προκαλεί η στάσις του Σεβ. Περγάμου, ο οποίος κατεφέρθη «με άκρως υποτιμητικόν και περιφρονητικόν τρόπον» κατά του Αγίου Όρους. Πως ανέχεται η Ι. Κοινότης να υβρίζεται η χιλιετής πορεία των Αγίων του μοναδικού εις τον κόσμον περιβολίου της Υπεραγίας Θεοτόκου; Υπήρξεν όμως μεγαλυτέρα προσβολή από την λεκτικήν: συμφώνως με μαρτυρίαν του Σεβ. Ναυπάκτου τελικός κριτής των κειμένων ήτο ο Σεβ. Περγάμου, εκμαγείον της θεολογίας του οποίου κατέστησε τας αποφάσεις. Η Ι. Κοινότης ανέχεται την προσβολήν του Άθωνα, θα ανεχθή και την διαβολήν της Ορθοδόξου θεολογίας από την αποκλίνουσαν «ζηζιούλιαν» θεολογίαν; Όμως δεν εξέπληξε κανένα η στάσις του, διότι όπως μετέδωσεν από τας στήλας του ο Ο.Τ., δις κατά συνέντευξιν τύπου αι τοποθετήσεις του εκπροσώπου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως π. Ιωάννου Χρυσαυγή ήσαν εξίσου υποτιμητικαί δια το Άγιον Όρος. Το ίδιον επίσης υποτιμητική ήτο και η στάσις του Πατριάρχου ότε εζητήθη ο λόγος υπό του Ηγουμένου της Σταυρονικήτα. Η δικαιολογία ότι δεσμεύεται από τον κανονισμόν είναι ανήκουστος. Δεν ενεθυμήθη ότι εις Οικουμενικήν Σύνοδον, την Έκτην, ικανοποιήθη παράλογον αίτημα μοναχού, διότι οι Πατέρες όντως Πνευματοκίνητοι έπραξαν κατά το Αποστολικόν ότι εξ ανάγκης «και μετάθεσις νόμου γίνεται»!

Δια το κείμενον περί των διαχριστιανικών σχέσεων καιρία κατά την έκθεσιν ήτο η συμβολή του Πατριάρχου Ρουμανίας, ο οποίος είναι γνωστός «εν τη Ιουδαία»… Το ενδιαφέρον έλκει περισσότερον ότι ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος επαινείται τελευταία δια την υποδειγματικήν προεδρίαν της Συνόδου, υπεχώρησε και συνετάχθη πλήρως με τον Σεβ. Περγάμου παρά τας διαφωνίας των Εκκλησιών! Δεν επιθυμούμε να εικάσωμεν τι θα συνέβαινε, αν δεν υπήρχαν ισχυραί αντιδράσεις (ιδού δι’ άλλην μία φοράν ωφελούν). Όμως παρά το γεγονός ότι υπήρχαν τρεις λύσεις (ονομασία των ετεροδόξων ως Εκκλησιών, απάλειψις του όρου Εκκλησίαι και αναβολή του ζητήματος δι’ επομένην Σύνοδον) επελέγη η πρώτη! Ενώ είχε την δυνατότητα η Σύνοδος με τας δύο λύσεις να οικοδομήση γεφύρας με τους αντιοικουμενιστάς επελέγη η πρώτη, η οποία προφανώς μοναδικόν σκοπόν είχε να ικανοποιήση τους ετεροδόξους! Η τελική διατύπωσις, παρά την άποψιν της εκθέσεως ότι είναι ιστορική και κοινωνιολογική (ως η Σύνοδος να είναι επιστημονικόν όργανον) έχει επιβεβαιωθή από συγγραφάς οικουμενιστών ότι αναγνωρίζει τους ετεροδόξους ως Εκκλησίας. Άλλωστε, είναι δυνατόν θεολογικώς να υπάρξη διάστασις μεταξύ ιστορίας και πραγματικότητος; Επιπλέον θα ηδύνατο η Σύνοδος να συμπληρώση απλώς έξι λέξεις, αλλά δεν το έκανε: «οι ετερόδοξοι δογματικώς δεν είναι Εκκλησίαι».

Ο π. Τύχων ισχυρίζεται ότι με την αλλαγήν κάποιων διατυπώσεων δεν αποδίδεται το έργον ενότητος των Χριστιανών εις το ΠΣΕ, αλλά μόνον η προώθησις της ειρήνης και η αντιμετώπισις των κοινωνικών προκλήσεων. Πέραν από το γεγονός ότι ακόμη και αυτά τα ζητήματα άπτονται της πνευματικότητος, η οποία διαφέρει εις την Ορθοδοξίαν και εις τας αιρέσεις, το ότι η Σύνοδος προσδιώρισεν έτσι το ΠΣΕ δεν σημαίνει ότι εις το εξής το ΠΣΕ θα παύση να αυτοπροσδιορίζεται ως θεσμός προωθήσεως της «ενότητας» και οι μετέχοντες εις αυτό θα το αποδέχωνται. Επομένως, αντί να διορθωθή η ρίζα του προβλήματος, δηλ. να απορριφθή η συμμετοχή εις το ΠΣΕ, θέτομεν την κεφαλήν μας εις το χώμα, ως ποιεί η στρουθοκάμηλος.

Το περιστατικόν Αρχιερέως που κατεφέρθη εναντίον της αδιαψεύστου αρχής ότι και πρόσωπον και όχι μόνον Σύνοδος δύναται να ορθοτομή, αποτελεί την επιβεβαίωσιν ότι πολλοί εκ των συμμετεχόντων Επισκόπων έχουν αλλοτριωθή εκ του κοσμικού φρονήματος, αποφασίζουν όμως δι’ όλην την Εκκλησίαν! Ο Ο.Τ. είχε γράψει ότι ένας από τους λόγους, δια τους οποίους δεν έπρεπε να συγκληθή η Σύνοδος αυτή είναι ότι κανείς εκ των συμμετεχόντων δεν διεκρίνετο δια την αγιότητά του.

Όσον αφορά την προσθήκην με αναφοράν περί της «καθολικού κύρους Συνόδου», η έκθεσις υπονοεί ότι επρόκειτο δια διασφάλισιν της Παραδόσεως. Η άλλη ανάγνωσις όμως, η χρήσιμος δια τους οικουμενιστάς, είναι η διασφάλισις ότι η παρούσα Σύνοδος είναι και αυτή μέρος των «καθολικού κύρους Συνόδων». Δεν είναι τυχαίον ότι οι εκπρόσωποι τύπου και άλλοι Ιεράρχαι επανελάμβαναν συνεχώς περί της Συνόδου της Κρήτης ότι «οι Πατέρες της Συνόδου» και άλλας παρομοίους εκφράσεις, δια να υποβάλουν παντού την ιδέαν ότι πρόκειται δια μίαν Σύνοδον, ως εκείναι εις τας οποίας μετείχον Άγιοι και ωρθοτόμησαν δια δογματικά ζητήματα, παρά το γεγονός ότι η παρούσα Σύνοδος εις ουδέν δεν ωμοίαζε προς αυτάς.

Ο Άγιος Καθηγούμενος κατακλείει την έκθεσιν με την βεβαιότητα της επιτυχίας αυτής της Συνόδου. Δεν τον στενοχωρούν αι αποτειχίσεις; Δεν τον προβληματίζουν αι διακοπαί μνημοσύνων; Δεν αγωνιά δια την στάσιν των Πατριαρχείων που απουσίασαν; Μέλημα όλων θα έπρεπε να είναι η ενότης της Εκκλησίας και όχι η ρήξις με όσους διαφωνούν δια των προκλητικών εκφράσεων περί «προσυνοδικών ψευδολογιών και ανυποστάτων φόβων». Αλλά όταν μέλημα καθίσταται το πως θα είμεθα ευάρεστοι εις την προϊσταμένην μας αρχήν, τότε λησμονούμεν ότι εικών του Θεού είναι κάθε αδελφός.

Πηγή: Ορθόδοξος Τύπος

Είναι αργά. Πολύ αργά τη νύχτα. Ακόμη ένα βράδι που δεν με πιάνει ο ύπνος. Σκέψεις. Πολλές σκέψεις για όσα έγιναν, για όσα γίνονται. Δεν υπάρχει χώρος στο μυαλό μου για να μπορέσω να δω αυτά που έρχονται. Κάποιες φορές ρίχνω φευγαλέες ματιές στο αύριο και φοβάμαι. Όχι. Δεν φοβάμαι για εμένα. Φοβάμαι εμένα. Στη ζωή μου έκανα πολλά άσχημα και λίγα καλά. Πιό πολλά όμως είναι εκείνα που δεν έκανα. Φοβάμαι όλα αυτά που δεν θα κάνω και που θα μου καταστρέψουν το τελευταίο μου καταφύγιο, την ελπίδα.

Χρόνια τώρα είμαι χωρίς δουλειά. Είμαι ένας από αυτούς που καταστράφηκαν από τους «σωτήρες» αυτού του τόπου. Δεν έχω να προσφέρω στην οικογένειά μου. Στα 52 μου χρόνια ζω με τα 100 ευρώ που μου δίνει η μάνα μου και τα 70 ευρώ της κάρτας αλληλεγγύης. Ντράπηκα πολύ όταν πήγα τα χαρτιά μου για να την αποκτήσω. Ντρέπομαι περισσότερο κάθε φορά που στέκομαι μπροστά στην χαμογελαστή ταμία του σούπερ-μάρκετ και την δίνω για να πληρώσω. Ντρέπομαι περισσότερο που δεν κάνω τίποτε για να αλλάξω κάτι, για να γίνει καλύτερη η ζωή μου, όπως κάποτε, τότε που δούλευα και που χωρίς σπατάλες ζούσα με αξιοπρέπεια... Όμως κρύβομαι από τον ίδιο μου τον εαυτό κάθε φορά που σκέφτομαι ότι τα νέα παιδιά δεν θα έχουν μνήμες από μια καλή ζωή, δεν θα έχουν μνήμες από μια αξιοπρεπή ζωή…

Είναι πολύ δύσκολη η νύχτα. Κάθε νύχτα είναι δύσκολη. Μα, πιο δύσκολη είναι η σιωπή που με περιτριγυρίζει και που στο τέλος μπαίνει μέσα στα σωθικά μου και με γεμίζει με ένα απίστευτο πηχτό κενό. Δεν έχω πια όνειρα. Εφιάλτες έχω. Και οι εφιάλτες αυτοί ζωντανεύουν κάθε φορά που κοιτάζω έναν νέο άνθρωπο στα μάτια. Γιατί ξέρω πως εγώ είμαι ένας από αυτούς που σώπασαν, ένας από αυτούς που έτρεξαν να κρυφτούν στον μικρόκοσμό τους, όταν ένιωσαν την απειλή. Ένας από αυτούς που έκλεισαν τα μάτια, τα αφτιά, το στόμα τους, γνωρίζοντας πως αυτό που συμβαίνει είναι ανθρωποσφαγή. Χωρίς αίμα, τόσοι πολλοί νεκροί και είναι όλοι σχεδόν νέοι.

Βγήκα έξω να περπατήσω. Γύρισα πίσω μου να δω και στο πέρασμά μου υπήρχε μια σκιά. Αυτό είμαι τώρα. Μια σκιά που τρέχει να κρυφτεί στο σκοτάδι που κατακτά τον χώρο παντού ολόγυρά μου. Περπατώντας σκέφτηκα τους νεκρούς και αναρωτήθηκα σε τι διαφέρω. Είναι βαθιά η νύχτα. Περιμένω να ξημερώσει για να ξαναζήσω μια ακόμη άδεια ημέρα. Με σκυμμένο το κεφάλι και με τα μάτια μου να κοιτάζουν στο πουθενά. Αποφεύγοντας τους φίλους που ντρέπομαι να με κερνάνε έναν καφέ και που τους κρύβω όλα όσα περνάω. Και τα περνάω επειδή σώπασα όταν έπρεπε να μιλήσω. Επειδή κρύφτηκα όταν έπρεπε να δηλώσω παρών. Επειδή φοβήθηκα και διάλεξα να προσπαθήσω να κρατήσω κάτι μικρό, που θα είναι δικό μου. Δεν ήξερα, δεν πίστευα πως θα μου τα πάρουν όλα. Δεν ήξερα πως είχα γίνει απόβλητος εκείνων που ποτέ δεν ανησύχησαν για να γεμίσουν το πιάτο του φαγητού, που ποτέ δεν ένιωσαν την αγωνία της επόμενης ημέρας, που ποτέ δεν αντίκρυσαν τα μάτια τους παιδιού τους να τους κοιτάζουν με απορία και ένα μεγάλο γιατί…

Κάθομαι σιωπηλός στο σκοτεινό δωμάτιο και περιμένω ξέροντας πως αυτή η σιωπή είναι και η οριστική μου καταδίκη. Κάνω τον σταυρό μου, ζητάω έλεος για όσα έχω κάνει και όσα δεν έχω κάνει. Δεν ζητάω έλεος για εμένα. Αλλά για τα παιδιά. Για τους νέους. Για να μπορέσουν να καταλάβουν πως έγιναν φτηνά εμπορεύματα στους πάγκους των διεθνών αγορών και των ντόπιων υπηρετών τους. Για να μπορέσουν γρήγορα να σηκωθούν όρθια και να πάρουν τις ζωές τους πίσω. Γιατί αν αργήσουν, τότε θα μάθουν να ζουν σαν δούλοι. Και γι αυτό θα φταίω εγώ. Δώσε μου δύναμη Θεέ μου, να σηκωθώ όρθιος για να αντιμετωπίσω τους φόβους και τους δαίμονές μου σε μια μάχη που το έπαθλό της θα είναι η αξιοπρέπεια και η ίδια η ψυχή μου.

Άραγε, αργεί πολύ να ξημερώσει;

Πηγή: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους

Στὴν κατάσταση τοῦ φωτισμοῦ ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ τὴν ἐλευθερία τοῦ Πνεύματος.

«Γι' αὐτὸν τὸν λόγο, ἐπειδὴ εἴχαμε αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους σὲ ὅλη τὴν Τουρκοκρατία, γι' αὐτὸ καὶ δὲν ἔσβησε ἡ Ὀρθοδοξία. Ἐὰν οἱ Ὀρθόδοξοι τότε στὴν Τουρκοκρατία ἦταν αὐτοὶ ποὺ εἶναι σήμερα, θὰ εἶχε σβήσει ἡ Ὀρθοδοξία. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἱστορικὸ πικρὸ γεγονός.

Λοιπόν, ἐλεύθερος κατὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος βρίσκεται σὲ κατάσταση φωτισμοῦ. Γι' αὐτὸ καὶ λέμε στὴν Ἐκκλησία «Εἰρήνη πάσι», διότι ἔτσι ἔχει τὴν εἰρήνη.

«Εἰρήνην τὴν ἐμὴν δίδωμι ὑμὶν» (Ἰω Ιδ’, 27). Καὶ ὅταν λέει ὅτι σᾶς δίδω εἰρήνη, σημαίνει ὅτι σᾶς δίδω Πνεῦμα ἅγιον, προσευχὴ στὴν καρδιά, καὶ ἔτσι ὁ ἄνθρωπος εἰρηνεύει, ἔχει τὴν δικαίωση. Ἔχει τὴν καταλλαγὴ μὲ τὸν Θεό. Ἀρχίζει νὰ γίνεται φίλος τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν φωτισμὸ καὶ μετὰ...

στὴν θέωση εἶναι 100% πλέον φίλος τοῦ Θεοῦ καὶ ἐλεύθερος.

Αὐτὴ εἶναι ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, ὅταν φθάνει στὸ νὰ ἀπαλλαγεῖ, ὄχι μόνο ἀπὸ τὴν συμφεροντολογία, ὅπως στὴν κατάσταση τοῦ φωτισμοῦ, ἀλλὰ καὶ στὴν κατάσταση τῆς Θεώσεως ἀπαλλάσσεται ἀπὸ τὴν δουλεία καὶ τὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως, διότι τρέφεται ἀπὸ τὸν Ἴδιο τὸν Θεὸ καὶ σ' αὐτὴν τὴν κατάσταση ἐὰν συνεχίσει μπορεῖ νὰ πάει καὶ χρόνια καὶ μῆνες κ.ο.κ. Ὁπότε ἡ καλύτερη μελέτη εἶναι νὰ ἐπανέλθουμε στοὺς βίους τῶν Ἁγίων νὰ τὰ δοῦμε ἐκεῖ καὶ νὰ καταλάβουμε ὅτι ἁμαρτία εἶναι ἔλλειψη φωτισμοῦ, ἐλευθερία εἶναι ἀπὸ τὸν φωτισμὸ στὴν θέωση.

Αὐτὰ εἶναι πολὺ ἁπλὰ τὰ πράγματα καὶ εἶναι ἡ θεραπεία τῆς προσωπικότητος τοῦ ἀνθρώπου. Γι' αὐτὸ λέγω ὅτι, ἐὰν ἐμφανιζόταν σήμερα ἡ Ὀρθοδοξία στὴν ἀκμή της καὶ ὄχι στὴν κατάπτωσή της, ὅπως σήμερα, θὰ θεωρεῖτο κατὰ πάντα θετικὴ ἐπιστήμη καὶ θὰ ἦτο κάτι παραπάνω ἀπὸ ψυχολογία καὶ ψυχιατρική».

Πηγή: (Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ἰεροθέου, «Ἐμπειρικὴ Δογματική τῆς Ὀρθοδόξου, Καθ ολικῆς Ἐκκλησίας κατὰ τὶς προφορικὲς παραδόσεις τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη» Τόμος Β΄), Τρελογιάννης, Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό

1. Οι πρωτοπόροι στον αγώνα κατά της κλασικής παιδείας

Πριν από 10 περίπου χρόνια και συγκεκριμένα κατά τη διετία 2006-2007 ο χώρος της εκπαίδευσης είχε γνωρίσει σοβαρές αναταράξεις εξαιτίας εκείνου του αλήστου μνήμης βιβλίου Ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού, το οποίο η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΠΘ έστερξε τελικά να αποσύρει το Φθινόπωρο 2007. Τότε ορισμένοι εξέφρασαν τη βεβαιότητα ότι μπορεί να είχε κερδηθεί μια μάχη, αλλά ο πόλεμος θα συνεχιζόταν αδυσώπητος, γιατί η άλλη πλευρά θα επανερχόταν δριμύτερη, κραδαίνοντας ως τίτλους τιμής τις ηροστράτειες επιδόσεις ορισμένων εκπροσώπων της[1]. Οπότε εμείς οι άλλοι θα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι, ώστε να την αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά με την ενότητά, την ενημέρωση και προπάντων την πειστικότητα των επιχειρημάτων μας.

Δυστυχώς οι προβλέψεις εκείνες επαληθεύτηκαν ήδη, αν κρίνει κανείς από τα μέτρα του Υπουργείου Παιδείας για το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών στο γυμνάσιο. Συγκεκριμένα:

1. Αφαιρούνται τρεις συνολικά ώρες από τη διδασκαλία του στο γυμνάσιο και ειδικότερα μία από κάθε τάξη, με αποτέλεσμα να γίνουν δύο (2) οι εβδομαδιαίες ώρες για κάθε τάξη αντί των τριών που υπήρχαν προηγουμένως. Και

2. Το μάθημα παύει πλέον να εξετάζεται κατά τις προαγωγικές και τις απολυτήριες εξετάσεις του γυμνασίου.
Την ίδια στιγμή δημιουργείται μια ευκρινής και αναπόδραστη «δυναμική», που οδηγεί νομοτελειακά στο οριστικό ξεθεμελίωμα και των τελευταίων υπολειμμάτων της κλασικής παιδείας σε ολόκληρη τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Θα ήθελα, λοιπόν, με την ευκαιρία, να συγχαρώ την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων και προσωπικά τον πρόεδρό της, το φίλο και συμφοιτητή μου Τάκη Στέφο, για την ευαισθησία τους να οργανώσουν ειδική ημερίδα (16/9/2016) με σκοπό την έντονη διαμαρτυρία για τον απηνή διωγμό που υφίσταται η κλασική παιδεία στη γενέθλια χώρα της.

Η τωρινή επίθεση εναντίον της κλασικής παιδείας στην Ελλάδα δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Είναι πολλοί αυτοί που δικαιούνται να διεκδικήσουν επί του προκειμένου τον τίτλο του σκαπανέα και του πρωτοπόρου. Το έχει η μοίρα αυτού του τόπου να πριονίζουν το πολιτιστικό κλαδί στο οποίο ακουμπάμε ως έθνος οι ίδιοι οι υποτιθέμενοι πνευματικοί ταγοί του.

Άλλοτε πρόκειται για λαμπρούς κατά τα άλλα κλασικούς φιλολόγους με σημαντικό διδακτικό και συγγραφικό έργο, που όμως αντιμάχονται με απίστευτη αδιαλλαξία την παιδευτική αξιοποίηση των Αρχαίων Ελληνικών στον εκπαιδευτικό χώρο, επειδή κατατρύχονται από ένα περίεργο Σύνδρομο Επίκτητης Αρχαιοελληνικής Αντιπάθειας[2]. Και άλλοτε για ηγετικά στελέχη του πάλαι ποτέ Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με σημαντική εκπαιδευτική προσφορά, που, ελαυνόμενα ίσως από συντεχνιακή νοοτροπία, προωθούσαν προς τα τέλη της δεκαετίας του ’90 τη μείωση των ωρών διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών και την ισόποση αύξηση των διδακτικών ωρών των μαθημάτων της δικής τους ειδικότητας, με την ανομολόγητη αλλά πιθανολογούμενη προσδοκία ότι θα μπορούσαν έτσι να απορροφηθούν από το δημόσιο μερικές εκατοντάδες αδιόριστoι ομότεχνοί τους[3]. — Εξάλλου στο ενδιαφέρον βιβλίο του Ελλάδος Σήμα ο ομότιμος καθηγητής και πρώην κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ Εμμανουήλ Μικρογιαννάκης, επίσης φίλος και συμφοιτητής, γράφει μεταξύ άλλων τα εξής : «Μερικοί στα Πανεπιστήμιά μας με ύπουλο τρόπο τεμαχίζουν τον όλο εθνικό βίο, απορρίπτουν το πρώτο τμήμα, το αρχαιοβυζαντινό, και αποδέχονται μόνον την μετά το 1821 περίοδο (με την Τουρκοκρατία ως προοίμιο). Η τμήση που επιχειρούν είναι αυθαίρετη και πολλαπλώς επιζήμια»[4]. Το πώς και το γιατί θα το δούμε στη συνέχεια.

Αλλά η επίθεση κατά της κλασικής παιδείας έχει να επιδείξει, επιπλέον, και τίτλους ανακολουθίας και σύγχυσης. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 το βιβλίο του J.-Β. Duroselle (1991) με θέμα την ευρωπαϊκή Ιστορία, το οποίο αποσιωπούσε τη συμβολή της Ελλάδας στη διαμόρφωση της Ευρώπης, είχε προκαλέσει στη χώρα μας γενικευμένη και από κάθε άποψη δικαιολογημένη αγανάκτηση. Αυτό, βέβαια, δεν είχε εμποδίσει πολλούς από τους αγανακτισμένους και διαμαρτυρομένους να αντιταχθούν σθεναρά στη διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής στο γυμνάσιο. Α, όλα κι όλα! Καλή και άγια η κλασική παιδεία και τα αγαθά της αλλά μόνο με την προϋπόθεση ότι θα την υμνολογούν οι ξένοι. Αντίθετα, για τους Έλληνες μαθητές κρίνεται ακατάλληλη, γιατί τους κάνει κακό! — Τότε είχαν ορισμένοι αναφέρει σκωπτικά μια παροιμιακή έκφραση, με την οποία η καυστική θυμοσοφία του λαού μας στηλιτεύει παρόμοιες περιπτώσεις ασυνέπειας και υποκρισίας: «Κλάψτε μου τον άντρα μου, γιατί εγώ σκοτίζομαι»Ι[5]

Υπάρχει, όμως, ένα ακόμη λαμπρό δείγμα του ψυχικού διχασμού και της ανακολουθίας που μας χαρακτηρίζουν ως λαό: ενώ απαιτούμε επίμονα –και έχουμε κάθε ιστορικό και πολιτιστικό δικαίωμα να το κάνουμε– τα ελγίνεια μάρμαρα από το Βρετανικό Μουσείο, ταυτόχρονα καρατομούμε την κλασική παιδεία στην ίδια την ιστορική της κοιτίδα. Ας μη βιαστούν ορισμένοι να ισχυριστούν ότι πρόκειται για δύο άσχετα, μεταξύ τους πράγματα, γιατί θα είναι σαν να ομολογούν ότι τα ελγίνεια μάρμαρα μάς χρειάζονται αποκλειστικά και μόνο για να αυξηθεί θεαματικά η τουριστική κίνηση της χώρας μας με συνακόλουθη κατακόρυφη άνοδο της εισροής συναλλάγματος. Αλλά η παραθεώρηση της παιδευτικής σημασίας του αρχαίου πνεύματος το οποίο συμβολίζουν, ακριβώς, τα ελγίνεια μάρμαρα και η αντιμετώπισή των τελευταίων με πνεύμα στυγνής υλιστικής χρησιμοθηρίας, εκτός της κραυγαλέας ασυνέπειας που υποδηλώνουν, προσφέρουν και ένα πρώτης τάξεως επιχείρημα στην άλλη πλευρά, που έχει τους δικούς της λόγους να απορρίπτει το δίκαιο αίτημά μας.

2. Ψευδεπίγραφη προοδευτικότητα ή επιδερμικός μαρξισμός;

Είναι ολέθριο λάθος να αποκόπτονται οι γλωσσικοί και οι πολιτιστικοί δεσμοί της ελληνικής νεολαίας με τη μακραίωνη πνευματική παράδοση του λαού μας, και αυτό στο όνομα μιας ψευδεπίγραφης προοδευτικότητας. Δεν αποκτά κανείς τίτλους προοδευτικότητας όταν απεμπολεί τον αρίφνητο γραμματειακό πλούτο της ελληνικής αρχαιότητας, ο οποίος άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στο δυτικό πολιτισμό. Και κυρίως, όταν φτωχαίνει δραματικά τη γλώσσα του έθνους, η οποία επέτρεψε στον ελληνισμό, σε πείσμα των ατέλειωτων ιστορικών περιπετειών του, να επιβιώσει στη διαδρομή των αιώνων και να σταθεί όρθιος. Αντίθετα, η στάση του κατ’ επίφαση προοδευτικού είναι κραυγαλέα περίπτωση παιδευτικής μειοδοσίας, που ισοδυναμεί με καίριο πλήγμα εναντίον της εθνικής συνείδησης του λαού μας.

Και επειδή οι καιροί είναι δύσκολοι και πονηροί, ας μας επιτρέψουν οι θιασώτες της πολιτικής ορθότητας να σταθούμε για λίγο σε αυτό το τελευταίο σημείο. Ό,τι συγκροτεί και συγκρατεί ένα λαό είναι η εθνική του συνείδηση, δηλαδή η άγρυπνη εκείνη συλλογική βούληση των πολιτών να ζήσουν ενωμένοι και ελεύθεροι το παρόν και το μέλλον τους – μια βούληση που αναβλύζει από τη ζωντανή σύνδεση με το παρελθόν και τροφοδοτείται από αυτήν.

Ταυτόχρονα, η εθνική συνείδηση αποτελεί εγγύηση της ευνομίας, της κοινωνικής συνοχής, της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Όταν, λοιπόν, το παρελθόν ενός λαού «κόπτεται και εις πυρ βάλλεται», η πολιτιστική ιδιοπροσωπία του λαού αυτού ξεθωριάζει, ενώ ατονεί ταυτόχρονα και απονευρώνεται η εθνική του συνείδηση με αποτέλεσμα οι πολίτες να αρχίζουν σταδιακά να νιώθουν μετέωροι και να μετατρέπονται σε ένα ουδετεροεθνές συνονθύλευμα καταναλωτών. Οπότε, στο πλαίσιο του πολυπολιτισμικού μωσαϊκού που μεθοδεύεται διεθνώς, οι τοπικές κοινωνίες μπορούν κάλλιστα να μεταλλαχτούν σε πιόνια της γεωπολιτικής σκακιέρας, τα οποία, χωρίς αντιστάσεις και αμυντικούς μηχανισμούς, προσφέρονται για ανομολόγητους «σχεδιασμούς» και είναι ευάλωτα σε κάθε λογής κακόβουλα «σενάρια».

Με αυτά τα δεδομένα, ο εδαφικός ακρωτηριασμός ή και διαμελισμός του αντίστοιχου κράτους, αν δεν βρίσκεται επί θύραις, είναι πάντως μια κατάσταση που δυνητικά θα μπορούσε να προκύψει, εφόσον βέβαια παρουσιάζονταν ή «δημιουργούνταν» οι κατάλληλες συνθήκες και ευκαιρίες… Πολύ σωστά παρατηρεί με επιγραμματικότατα ο Μικρογιαννάκης ότι «στη ζωή των εθνών η απεμπόληση χρόνου ακολουθείται από την απώλεια χώρου»[6].

Οι παρατηρήσεις αυτές δεν αφορούν προσωπικά τον Υπουργό Παιδείας κ. Φίλη, τον οποίο δεν έχω καμιά πρόθεση να στοχοποιήσω. Ομολογώ μάλιστα πως είχα δοκιμάσει τον περασμένο Ιούλιο μια ευχάριστη έκπληξη, όταν τον είχα δει να στηρίζει ένθερμα την διεξαγωγή του Παγκόσμιου Συνεδρίου με θέμα τη φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Βέβαια, την τελική ευθύνη των αποφάσεων τη φέρει ο ίδιος ως αντιπρόσωπος της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, όπως υπεύθυνος είναι ο ίδιος και για την επιλογή των συμβούλων, στους οποίους «τείνει ευήκοον ους». Πολύ φοβάμαι λοιπόν ότι έχει παρασυρθεί από τις απαράδεκτες εισηγήσεις κάποιων πανεπιστημιακών συμβούλων του, που τον ωθούν προς μια εντελώς λανθασμένη κατεύθυνση.

Στο βωμό μιας κατ’ επίφαση προοδευτικότητας ή και ενός επιδερμικού και κακοχωνεμένου μαρξισμού οι παραπάνω πανεπιστημιακοί σύμβουλοι, με κάποια κείμενά τους που χαρακτηρίζονται από ανατριχιαστική ανευθυνότητα και μηδενιστική πλειοδοσία, θεωρούν την κλασική παιδεία κάτι σαν σύγχρονη Ιφιγένεια και ευαγγελίζονται τη θυσία της με σκοπό να φυσήξουν οι ούριοι άνεμοι του λαϊκισμού, που θα οδηγήσουν το σκάφος της εκπαίδευσης στη χώρα της ραστώνης και της ισοπεδωτικής «εξίσωσης προς τα κάτω». Και δεδομένου ότι μίλησα ήδη για την κατ’ επίφαση προοδευτικότητα, ας μου επιτραπεί μια επί τροχάδην αναφορά στο μαρξισμό με την επίκληση δύο ονομάτων: του Δημήτρη Γληνού και του ίδιου του Μαρξ.

Η αποκοπή των Ελλήνων μαθητών –εξαιτίας της κατάργησης των Αρχαίων Ελληνικών– από το ανεξάντλητο παιδευτικό κεφάλαιο της αρχαίας γραμματείας σημαίνει απώλεια της δυνατότητάς τους να αποκτήσουν πολιτιστική μνήμη. Αλλά αυτό, με τη σειρά του, ισοδυναμεί με φαλκίδευση του δημιουργικού ιστορισμού, του οποίου ο Δημήτρης Γληνός ήταν ένθερμος θιασώτης: «(Ο δημιουργικός ιστορισμός»), γράφει, είναι αρμονικός συνδυασμός των αξιών του παρελθόντος με τις δυνάμεις και τις ορμές του παρόντος, έτσι που και τα περασμένα να δίνουν κάθε στοιχείο, που μπορεί να χρησιμεύει για ιδανικό παράδειγμα και να αφομοιώνεται από το παρόν και η σύγχρονη ορμή ν’ απλώνεται άνετα και να εξυψώνει τα δικά της στοιχεία σε αξίες πολιτισμού όσο μπορεί περισσότερο ικανοποιώντας και τις σύγχρονες ψυχικές ανάγκες»[7].

Είναι προφανές ότι από τη στιγμή που «τα περασμένα» και «οι αξίες του παρελθόντος» θα ριχτούν στον Καιάδα της λήθης, ο παραπάνω «αρμονικός συνδυασμός» θα καταστεί ανέφικτος, οπότε η παιδεία των νέων ανθρώπων θα αποδειχτεί ετεροβαρής και ανάπηρη. Όσο για τον Μαρξ, παραθέτω απλώς τη μαρτυρία ενός βιογράφου του, του Φραντς Μέρινγκ, που την αφιερώνω εξαιρετικά στους συμβούλους του κ. Υπουργού και ειδικότερα σε όσους συγκεντρώνουν υπογραφές για τον ενταφιασμό της κλασικής παιδείας στην εκπαίδευση: «Ο Μαρξ, γράφει ο Μέρινγκ, παρέμενε πάντοτε προσηλωμένος στους Αρχαίους Έλληνες και ήταν έτοιμος να διώξει με το μαστίγιο από το ναό του πνεύματος κάθε άθλια ύπαρξη που ήθελε να στρέψει τους εργάτες ενάντια στην αρχαία κληρονομιά[8]».

Βέβαια, οι υποστηρικτές της «σκληρής γραμμής» εναντίον των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο θα μπορούσαν να επιχειρήσουν μια στρατηγική αναδίπλωση επικαλούμενοι το ακόλουθο «ανέξοδο» επιχείρημα, που έρχεται από τις παλαιότερες δεκαετίες, δηλαδή από την εποχή κατά την οποία κυριαρχούσε η άκρατη γραμματικο-συντακτική τυπολατρία. Οπότε το επιχείρημά τους φαίνεται ελκυστικό, επειδή συνοδεύεται από την καταδίκη του απωθητικού «παλιού», από τη στροφή προς την ουσία και την ίδια στιγμή από την «ήσσονα προσπάθεια»: «Εκείνο που πρωτίστως μας ενδιαφέρει, θα μπορούσαν να ισχυριστούν, είναι το περιεχόμενο των αρχαίων κειμένων, των οποίων η μεγάλη παιδευτική σημασία είναι για μας δεδομένη και αυτονόητη. Εδώ και όχι στην αρχαία γλώσσα πρέπει να πέσει το κέντρο βάρους της διδασκαλίας. Τι νόημα έχει η ταλαιπωρία των μαθητών με τα λεξίδια, τους τύπους, τις αναγνωρίσεις και τις αντικαταστάσεις, που αποτελούν κατά βάση διαδικασίες πνευματοκτόνες; Η ελαχιστοποίηση όλων αυτών όχι μόνο δεν βλάπτει τα Αρχαία Ελληνικά, αλλά και τα ενδυναμώνει αντίθετα, γιατί στρέφει το διδακτικό έργο προς τη σωστή κατεύθυνση. Κατά τα άλλα, όταν λέμε ‘γλώσσα΄, εννοούμε τη ζωντανή λαλιά της καθημερινής ζωής και της κοινωνικής πραγματικότητας, δηλαδή τη Νέα Ελληνική. Αυτήν πρέπει να τη μάθουν τα παιδιά όσο καλύτερα γίνεται».

3. Τα «επαγωγά» που δεν πρέπει να αφεθούν «ανέλεγκτα»

Αυτά όλα τα «επαγωγά» δεν πρέπει να μείνουν «ανέλεγκτα», δηλαδή χωρίς αντίλογο.

Θεωρούμε κατ’ αρχάς δεδομένο πως η Νέα Ελληνική, που είναι η επίσημη γλώσσα της εκπαίδευσης και της Πολιτείας, διδάσκεται συστηματικά από την πρώτη τάξη του Δημοτικού Σχολείου και ότι η διδασκαλία της επιδέχεται βελτίωση, που πρέπει οπωσδήποτε να επιδιωχτεί. Η Νέα Ελληνική, όμως, είναι άραγε ένα σύστημα κλεισμένο στον εαυτό του, χωρίς παράθυρα στον έξω κόσμο, ή μήπως δέχεται επηρεασμούς από πολλές και διάφορες πλευρές με αποτέλεσμα να εξελίσσεται και όχι σπάνια να αλλοιώνεται και να παραμορφώνεται; Είναι προφανές ότι συμβαίνει το δεύτερο. Η καθημερινή γλώσσα των μαθητών μας επηρεάζεται από τις ανάγκες της ζωής που επιβάλλουν ένα πλήθος νεολογισμών, από τους επείσακτους όρους των ξένων γλωσσών, από την τεχνική ορολογία των Η/Υ, από τα προβληματικά ελληνικά που χρησιμοποιούν οι διάφορες «τηλεπερσόνες» ή από τις ποικιλώνυμες «αργκό» των γηπέδων και της καφετέριας. Θα έβλαπτε άραγε, αν επηρεαζόταν παράλληλα και από τα Αρχαία Ελληνικά, που και αυτών ασφαλώς η διδασκαλία επιβάλλεται να εκσυγχρονιστεί οπωσδήποτε και να γίνει ουσιαστικότερη; Κατά τη γνώμη μου, ο επηρεασμός αυτός όχι μόνο δεν θα ήταν βλαπτικός, αλλά και θα αποδεικνυόταν πολλαπλά ωφέλιμος για τους ακόλουθους λόγους:

1. Καθώς το γλωσσικό όργανο της καθημερινής επικοινωνίας του μαθητή δεν θα ήταν πλέον μετέωρο, αλλά θα αποκτούσε ρίζες στο πλούσιο έδαφος της Αρχαίας Ελληνικής, πρωτίστως, αλλά και των παλαιότερων μορφών της γλώσσας μας, ο μαθητής θα είχε στη διάθεσή του βάσεις γλωσσικής αναφοράς, που θα του επέτρεπαν να κατανοήσει ευκολότερο όχι μόνο γιατί κάτι λέγεται κατ’ αυτόν τον τρόπο στη Νέα Ελληνική, αλλά και γιατί θα ήταν λάθος αν λεγόταν διαφορετικά.

2. Χάρη στην επαφή με την Αρχαία Ελληνική, ο μαθητής θα αποκτούσε αντισώματα που θα τον βοηθούσαν να αντιστέκεται αποτελεσματικότερα στην πλημμυρίδα των παρείσακτων ξενισμών και, παράλληλα, να μην αποβάλλει ως ξένο σώμα κάθε λόγια ελληνική λέξη που χρησιμοποιείται στη θέση ενός ξενόφερτου όρου.

3. Σε μια εποχή, κατά την οποία το κινητό τηλέφωνο, η οθόνη του υπολογιστή και η κυρίαρχη εικόνα προωθούν τη μισολογία και την αγραμματοσύνη, οι εξοικειωμένοι με την Αρχαία Ελληνική μαθητές θα μπορούσαν να μιλήσουν την καθημερινή γλώσσα τους περισσότερο σωστά και να προφυλαχτούν από τερατουργήματα του τύπου «του επιμελή μαθητή», «το βαρέο επάγγελμα», «το συγκοινωνούντο δοχείο», «έχει παράγει» ή «έχει παράξει», «ανεξαρτήτου ηλικίας», «υπέρ του δέοντος» κτλ.

4. Η Αρχαία Ελληνική θα λειτουργούσε ως ανάχωμα στη γλωσσική ασυδοσία, στην εσφαλμένη αντίληψη πως η καταστρατήγηση των γραμματικών και των συντακτικών κανόνων συνιστά πιστοποιητικό γλωσσικού εκσυγχρονισμού, στην τάση για εκδίωξη από τη γλωσσική χρήση κάθε λόγιου όρου ακόμη και αν αυτός προσαρμόζεται στο τυπικό της Νέας Ελληνικής και στη βάναυση κακοποίηση του γλωσσικού καλού γούστου με σκοπό τον εύκολο εντυπωσιασμό.

5. Και το πιο σημαντικό. Χάρη στην Αρχαία Ελληνική, η εξοικείωση με την παλαιότερη γραμματεία μας θα ήταν ευχερέστερη και ο μαθητής θα αποκτούσε πρόσβαση στα κείμενα του Παπαρρηγόπουλου, του Βιζυηνού και του Παπαδιαμάντη, για παράδειγμα, αντί να παραμένει αποκομμένος από αυτά. Αν χαρακτηρίζουμε εγκληματική μειοδοσία το να απορρίπτεται το εθνικό παρελθόν μας που ανάγεται χρονικά σε περιόδους προγενέστερες του 1821 και της τουρκοκρατίας, είναι αναμφισβήτητα πνευματική γενοκτονία και παιδευτικός σκοταδισμός το να συρρικνώνουμε την ελληνική γραμματειακή παραγωγή σε τέτοιο βαθμό, ώστε να συγκρατούμε από αυτήν αποκλειστικά και μόνο καθετί που είναι γραμμένο στη Νέα Ελληνική, άρα να θεωρούμε ουσιαστικά ως χρονολογία γέννησης του ελληνικού πολιτισμού την καθιέρωση της δημοτικής ως επίσημης γλώσσας της διοίκησης και της εκπαίδευσης![9]

Εδώ μου είναι δύσκολο να μη θυμηθώ τον αείμνηστο Ιωάννη Θεοδωρακόπουλο, που τόνιζε το εξής: ο καλύτερος ορισμός της βαρβαρότητας είναι το να θεωρεί κανείς ότι όλα αρχίζουν με τον ίδιο και γι’ αυτό οτιδήποτε έχει χρονικά προηγηθεί το απορρίπτει ως περιττό ή επικίνδυνο. Μπορεί να μηρυκάζουν όσο θέλουν ορισμένοι τη συγχρονική διάσταση της γλώσσας ως συστήματος, όμως το δεδομένο και το αυτονόητο παραμένει και αξίζει να το υπογραμμίσουμε: η διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής και μέσω αυτής η ευχερέστερη πρόσβαση σε παλαιότερες μορφές της γλώσσας μας θα επανέντασσε γόνιμα στο πολιτιστικό μας κεφάλαιο τους γραμματειακούς θησαυρούς του εθνικού μας παρελθόντος, με την έννοια ότι θα τους καθιστούσε γλωσσικά προσιτούς στις νεότερες γενεές, οπότε ο δημιουργικός ιστορισμός, στον οποίο αναφερθήκαμε παραπάνω, θα μπορούσε να αποδώσει πλούσιους πνευματικούς καρπούς[10].

Πρέπει επιτέλους να το συνειδητοποιήσουμε: ο αντίπαλος της Νέας Ελληνικής δεν είναι η Αρχαία Ελληνική, όπως πασχίζουν να την παρουσιάσουν οι συλλέκτες υπογραφών πανεπιστημιακοί. Αντίθετα, η Αρχαία Ελληνική είναι το έδαφος, στο οποίο ή Νέα Ελληνική ριζώνει και ανθοφορεί. Όσο και αν κραδαίνουν θριαμβευτικά τη γλωσσική «συγχρονία» οι ζηλωτές του Saussure επειδή νομίζουν ότι ανακάλυψαν την Αμερική, δεν θα μπορέσουν ποτέ να συσκοτίσουν την αλήθεια, που είναι ακλόνητη και κρυστάλλινη. Αν θέλουμε η γλώσσα της καθημερινής ζωής μας να μην μοιάζει με αντεστραμμένο δέντρο που τα κλαδιά του σέρνονται στη γη ενώ οι ρίζες του ανεμίζουν στον αέρα, η εξοικείωση με την Αρχαία Ελληνική και τις παλαιότερες μορφές της γλώσσας μας είναι απαραίτητη.

Η Νέα Ελληνική έχει άλλους αντιπάλους. Έχει αντίπαλό της το Greeklish, δηλαδή το λατινικό αλφάβητο, που μέσω των υπολογιστών εισδύει ύπουλα στο γραπτό λόγο των νέων αποξενώνοντάς τους από το «οπτικό ίνδαλμα» της ελληνικής γλώσσας και αποσαθρώνοντας τις όποιες γλωσσικές δομές έχουν κατακτήσει. Και πρωτίστως, βέβαια, έχει την ίδια την αγγλική γλώσσα, που επελαύνει σαρωτικά, όταν μάλιστα δεν συναντά σοβαρή αντίσταση. Χωρίς αμφιβολία, οι μαθητές μας οφείλουν να μάθουν άριστα την αγγλική ως ξένη γλώσσα που διευκολύνει τη διεθνή επικοινωνία, πρέπει όμως να λάβουμε τα μέτρα μας έγκαιρα, ώστε να παραμείνουν προσηλωμένοι στην ελληνική και να μην απαιτήσουν αύριο την καθιέρωση της αγγλικής ως επίσημης γλώσσας του ελληνικού κράτους, δηλαδή να μη μεταλλαχτούν σε «ελληνώνυμους» φραγκολεβαντίνους ή σε αγγλόφωνους πρώην Έλληνες! Και στον αγώνα της να επιβιώσει κερδίζοντας τους νέους ανθρώπους η Νέα Ελληνική δεν μπορεί να βρει καλύτερο σύμμαχο από την Αρχαία Ελληνική.

4. Από το έλλειμμα ευαισθησίας στο πλεόνασμα προσφοράς;

Αυτά τα στοιχειώδη δεν συνειδητοποιούνται δυστυχώς από τους αρμοδίους. Αντίθετα, είναι σαφές από τα καινούργια μέτρα που λαμβάνονται ότι το μένος εναντίον του μαθήματος δεν έχει ακόμη κορεσθεί. Όσο απίστευτο και αν φαίνεται, το μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, όπως αναφέραμε παραπάνω, αφαιρείται αιφνιδιαστικά με υπουργική εγκύκλιο από τα εξεταζόμενα μαθήματα στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις του Γυμνασίου. Αν με όσα προηγήθηκαν θα μπορούσαμε να μιλάμε για συρρίκνωση του μαθήματος, με αυτή την τελευταία απόφαση έχουμε προμελετημένη και εν ψυχρώ δολοφονία του μέσω της μετατροπής του σε παρία του ωρολόγιου προγράμματος, που σημαίνει στην ουσία καταδίκη του σε πλήρη εξαφάνιση σε πολύ σύντομο χρόνο.

Είναι αυτονόητο πως δεν μας παρηγορούν καθόλου οι καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις από αρμόδια χείλη ότι τάχα η αξία ενός μαθήματος δεν κρίνεται από το αν περιλαμβάνεται ή όχι στην εξεταστέα ύλη. Αν αυτοί που τις διατυπώνουν δεν έχουν πλήρη άγνοια των εκπαιδευτικών δεδομένων, τότε απλώς εμπαίζουν όσους διαμαρτύρονται και ταυτόχρονα υποτιμούν τη νοημοσύνη τους. Οι ειδικοί, όμως, λένε κάτι πολύ απλό: αν θέλεις να αλλάξεις τη φυσιογνωμία ενός μαθήματος, άλλαξε τον τρόπο της αξιολόγησής του, δηλαδή τον τρόπο της εξέτασης και τις βαθμολογίας του κατά τις εξετάσεις. Πράγμα που σημαίνει ότι σε μια εποχή γενικευμένης χρησιμοθηρίας και στυγνού πραγματισμού, αν θέλεις να μετατρέψεις την αίθουσα διδασκαλίας ενός μαθήματος σε «παιδική χαρά», όπου οι διδασκόμενοι θα διασκεδάζουν και «θα κάνουν πάρτι» εκ του ασφαλούς με τον αμήχανο καθηγητή και το αδιάφορο μάθημα, τοποθέτησε αυτό το συγκεκριμένο μάθημα εκτός εξεταστικής διαδικασίας. Η αδιαφορία θα παραχωρήσει γρήγορα τη θέση της στον ευτελισμό και τη γελοιοποίηση, οπότε η τυπική, η de jure κατάργησή του μαθήματος θα έρθει νομοτελειακά να διαδεχτεί την de facto κατάργηση που είχε προηγηθεί.

Εδώ πλέον έχουμε μια πρωτότυπη και ριζοσπαστική αναθεώρηση του μαρξιστικού διαλεκτικού τριπτύχου. Όχι πια «θέση, αντίθεση σύνθεση», αλλά «θέση, αντίθεση, αποσύνθεση και εξαφάνιση». Από τη διδασκαλία μέσω μεταφράσεων, που αντιπροσώπευε τη θέση, περάσαμε στην αντίθεση, που ήταν η διδασκαλία κειμένων από το πρωτότυπο, για να καταλήξουμε στην αποσύνθεση και την κατάργηση του μαθήματος μέσω του αποκλεισμού του από την εξεταστέα ύλη.
Απευθύνουμε έκκληση στον κ. Υπουργό Παιδείας την ύστατη ετούτη ώρα να αγνοήσει τις υποδείξεις των συμβούλων του και να ενισχύσει το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών στο γυμνάσιο αντί να μεθοδεύει την ολοσχερή κατάργησή του. Και καλούμε τις Ελληνίδες και τους Έλληνες φιλολόγους να βάλουν με τον εαυτό τους και με την παιδεία του τόπου ένα ιστορικό στοίχημα: επιστρατεύοντας το πάθος, τον ενθουσιασμό, την έμπνευση, την ευρηματικότητα, το ταλέντο και το μεράκι που μπορεί να διαθέτουν, να εμπνεύσουν στους μαθητές τους την αγάπη και το σεβασμό για το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών, συμβάλλοντας έτσι μέσω αυτού –και στο ποσοστό που τους αναλογεί– στην παιδευτική ανάκαμψη και την πολιτιστική αναγέννηση της χώρας. Το έλλειμμα στοιχειώδους ευαισθησίας και ανοχής προς την κλασική παιδεία εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας ας γίνει πλεόνασμα προσφοράς εκ μέρους των εκπαιδευτικών μας, ώστε να διαψευσθούν οι δυσοίωνες και ζοφερές προβλέψεις.

Για μια ακόμη φορά ο εκπαιδευτικός –ο εμπνευσμένος και ο οραματιστής, όχι ο αφιονισμένος και ο μηδενιστής!– αποτελεί την τελευταία ελπίδα της ελληνικής παιδείας.

(*) Στην εκδήλωση της ΠΕΦ ο υπογραφόμενος ήταν μεταξύ των ομιλητών με μια δεκάλεπτη εισήγησή του, από την ανάπτυξη και επεξεργασία της οποίας προήλθε το κείμενο του παρόντος άρθρου.

[1]Για το όλο θέμα έχω αναρτήσει στην ιστοσελίδα μου  (kkatsimanis.gr) ένα ηλεκτρονικό βιβλίο με τον τίτλο Βιβλίο Ιστορίας της Στ΄Δημοτικού. Από την ‘φηφιδοποίηση’ της ιστορίας στον εθνομηδενισμό http://www.kkatsimanis.gr/biblio-istorias-st-demotikou-apo-ten-psephidopoiese-tes-istorias-ston-ethnomedenismo, στο προλογικό κεφάλαιο του οποίου («Γιατί ξανά η ‘Ιστορία Στ’ Δημοτικού΄;») επισήμαινα, ακριβώς, τις παραπάνω θέσεις:

[2] Την έκφραση αυτή την έχω χρησιμοποιήσει ως τίτλο του βιβλίου μου Σύνδρομο Επίκτητης Αρχαιοελληνικής Αντιπάθειας, Gutenberg, Αθήνα, 1992, σσ.114.

[3] Και είναι ενδεικτικός ο τίτλος μιας σύντομης παρέμβασής μου στον ημερήσιο τύπο, το 1998, με την ευκαιρία των συντελούμενων τότε αλλαγών στα ωρολόγια προγράμματα της Μ.Ε.: «Κατακρεουργούνται τα Αρχαία Ελληνικά»! (https://docs.google.com/file/d/0B3uP1UvUpWlZZC1kOE5lOHM4ZGc/edit).

[4] Εμμαν. Μικρογιαννάκη, Ελλάδος Σήμα, Εκδόσεις Γεωργιάδη, Αθήναι 2004, σελ.44.

[5] Την παροιμιακή αυτή έκφραση την είχα χρησιμοποιήσει ως «μόττο» στο κείμενό μου «Οργή ή ευγνωμοσύνη; (Μια άλλη διάσταση της ‘Ευρωπαϊκής Ιστορίας’)», στο Σύνδρομο…,ὀ.π., σσ. 83-89.

[6] Εμμαν. Μικρογιαννάκη, ό.π.

[7] Δ. Γληνού, Εκλεκτές Σελίδες, εκδ. Στοχαστής, Αθήνα, 1971, σσ. 26-27.

[8] Περιέχεται στο βιβλίο του Δ. Ι. Τσιμπουκίδη,  Οι κλασικοί του μαρξισμού για την Αρχαία Ελλάδα, Gutenberg, Αθήνα, 1983, σελ. 15.

[9] Η φοιτήτρια εγγονή ενός φίλου μου, η οποία μου έδειξε πρόσφατα μια εργασία της προκειμένου να της υποδείξω τυχόν βελτιώσεις, όταν τη ρώτησα γιατί δεν χρησιμοποίησε ένα πολύ γνωστό ξένο έργο που έχει μεταφραστεί παλαιότερα στα ελληνικά, με έκανε να πέσω από τα σύννεφα με την απάντησή της: «Το ξέρω το βιβλίο, αλλά δεν μπορώ να το διαβάσω, γιατί έχει μεταφραστεί στην καθαρεύουσα»!

[10] Βλ. αναλυτικότερο για το όλο θάμα Κυριάκου Κατσιμάνη, Σύνδρομο…, ό.π., σσ. 63-68.

Πηγή: Θέματα Ελληνικής Ιστορίας, Αβέρωφ

Στις Διεθνείς Σχέσεις και στην Εξωτερική Πολιτική, σπάνια υπάρχουν συμπτώσεις και τίποτα δεν γίνεται τυχαία.

Η χθεσινή, ήταν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ημέρα, η οποία, με δεδομένο ότι τα τελευταία είκοσι χρόνια που ασχολούμαι με τις διεθνείς σχέσεις και την εξωτερική πολιτική έχουν δει πολλά τα μάτια μου και έχουν ακούσει πολλά τα αυτιά μου, μου δημιούργησε μεγάλο προβληματισμό και ανησυχία.

Ο επικίνδυνος Σουλτάνος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν αμφισβητώντας ευθέως τη Συνθήκη της Λωζάννης, την υφαλοκρηπίδα, και απειλώντας για τα νησιά, δήλωσε τα ακόλουθα:

«Αυτό που συνέβη στο σύντομο χρονικό διάστημα μεταξύ 1912 και 1923, στα εδάφη μας τα οποία στο μεταξύ είχαν περιοριστεί στο ένα πέμπτο, ήταν η προσπάθεια κατοχής. Το έθνος μας λέει ότι η 15η Ιουλίου είναι ο δεύτερος πόλεμος απελευθέρωσης του τουρκικού έθνους. Το 1920 μας απείλησαν με τη Συνθήκη των Σεβρών και τελικά μας έπεισαν για την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης. Κάποιοι προσπάθησαν να μας επιβάλουν τη Λωζάννη. Τα νησιά που αν κάνουμε να φωνάξουμε, η φωνή μας θα ακουστεί απέναντι, τα δώσαμε με τη Λωζάννη. Τι θα γίνει με την υφαλοκρηπίδα, τι θα γίνει στο αέρα και στο έδαφος, δίνουμε μάχη ακόμη για όλα αυτά. Οι αίτιοι αυτής της κατάστασης είναι αυτοί που κάθισαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της συνθήκης αυτής. Δεν στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και έτσι, το πρόβλημα το αντιμετωπίζουμε τώρα εμείς. Εάν πετύχαινε η απόπειρα πραξικοπήματος, μάλλον θα έρχονταν μπροστά μας με μια συμφωνία χειρότερη από αυτή των Σεβρών».

Ταυτόχρονα, η εκπρόσωπος της Κομισιόν στις Βρυξέλλες θυμήθηκε και στην ουσία αναγνώρισε ότι υφίσταται «τσάμικο ζήτημα», απαντώντας σε σχετική ερώτηση τα ακόλουθα:
«Όπως εξήγησα, η Επιτροπή έχει λάβει θέση σε σχέση με την πρόθεση των δύο χωρών να συζητήσουν εκκρεμή ζητήματα, προκειμένου να ενδυναμωθούν περαιτέρω οι διμερείς τους σχέσεις. Η Επιτροπή δεν προχώρησε πέρα από αυτό, δεν πήρε καμία θέση για τις διμερείς σχέσεις».

Πριν λίγες ημέρες στο περιθώριο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, είναι σαφές από το έγκυρο ρεπορτάζ συναδέλφων, ότι η Κύπρος και η Ελλάδα, βρίσκονται εν μέσω ενός ασφυκτικού κλοιού, για κλείσιμο του Κυπριακού, στα πλαίσια ενός σερβιρισμένου με νέο περιτύλιγμα σχεδίου Ανάν και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες.

Στα ενεργειακά σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες από την Ουάσιγκτον, η Ελλάδα δέχεται πιέσεις να συμφωνήσει σε αγωγούς οι οποίοι αντίκεινται στα συμφέροντα της και μελλοντικά τα υπονομεύουν. Όλα αυτά τα ζητήματα περί αγωγών στον υποθαλάσσιο χώρο νότια της Κράτης συνδέονται και με την πολυσυζητημένη ΑΟΖ που ενώ νομικά θα ήταν πραγματική λύτρωση για τη χώρα, πολιτικά κρύβει τεράστιες παγίδες εις βάρος μας.

Η χώρα λόγω του προσφυγικού και της ερασιτεχνικής αντιμετώπισης του, αντιμετωπίζει προοδευτικά μια σοβαρή απειλή εθνικής αλλοίωσης.
Οι συμπτώσεις είναι πολλές και πολύ σοβαρές για να είναι απλά συμπτώσεις. Το γεγονός ότι όλα αυτά έχουν σκάσει ταυτόχρονα δημιουργεί συνθήκες για την έλευση μια «Τέλειας Καταιγίδας», η οποία μπορεί να οδηγήσει σε εθνική τραγωδία επικών διαστάσεων.

Όταν μάλιστα το σκηνικό αυτής της «Τέλειας Καταιγίδας», στήνεται σε μια στιγμή που η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε απόλυτη διάλυση. Και σε μια στιγμή που έχει εκχωρηθεί το σύνολο βασικών πυλώνων της οικονομίας της σε ξένα χέρια και έχουν ξεπουληθεί τα πάντα, η κατάσταση έχει ξεφύγει από το επίπεδο του επικίνδυνου και έχει εισέλθει στο στάδιο της εθνικής τραγωδίας.

Ταυτόχρονα το πολιτικό σύστημα της χώρας αναλώνεται σε καθημερινή βάση με περιθωριακής σημασίας θέματα που παρά το γεγονός ότι κάποια από αυτά μπορεί να είναι σοβαρά, λίγο επηρεάζουν την ουσία της επικίνδυνης πορείας που έχει πάρει η χώρα.

Η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας εξαθλιωμένη από την εποχή των μνημονίων ως επακόλουθο δεκαετιών διαβίωσης με δανεικά πάνω από τις πραγματικές δυνατότητες, αδυνατεί να αντιληφθεί πόσο μάλλον να ασχοληθεί με θέματα τα οποία απειλούν άμεσα το εθνικό συμφέρον και την ασφάλεια της χώρας.

Θέματα όπως η θρησκευτική συνείδηση, η αριστεία, η αξιοκρατία, τα οποία ούτως ή άλλως είχαν δεχθεί σοβαρό πλήγμα, δέχονται δριμύτατη επίθεση και λόγω της ζοφερής καθημερινότητας και απάθειας, κανείς δεν αντιδρά. Και όσοι εκφράζουν ανησυχία και τολμούν να επισημάνουν τους κινδύνους καταντούν να κάνουν διάλογο με τον ίδιο τους τον εαυτό και χαρακτηρίζονται και γραφικοί.

Η χώρα έχει καταντήσει ένα απέραντο λογιστικό γραφείο και για χρόνια αναλώνεται καθημερινά στο πότε θα πάρει την επόμενη δόση από τα δανεικά.

Είναι αδιανόητο τη στιγμή που υπάρχει όλο αυτό το σκηνικό γύρω από τα κομβικής σημασίας εθνικά συμφέροντα της χώρας, τα οποία είναι σαφές ότι απειλούνται, να μην έχει υπάρξει μια λεπτομερής συζήτηση σε επίπεδο Αρχηγών, συζήτηση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, αλλά και μια σοβαρή ενασχόληση και προβληματισμός από τα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Αναλογίζομαι το σεισμό που θα είχαν προκαλέσει οι χθεσινές δηλώσεις του Ερντογάν και της Κομισιόν, το παρασκήνιο και οι επερχόμενες εξελίξεις στο Κυπριακό, και άλλα κομβικής σημασίας θέματα, τη δεκαετία του 1990. Σήμερα δυστυχώς η χώρα και το πολιτικό της προσωπικό αναλώνεται σε ψευτοτσαμπουκάδες και θέματα ήσσονος σημασίας, που ελάχιστα έχουν να κάνουν με το μέλλον και την επιβίωση του Ελληνικού Έθνους.

Ας ελπίσουμε αυτή η καταστροφική πορεία και η υπό διαμόρφωση «Τέλεια Καταιγίδα», να μην καταλήξει πέρα από την υφιστάμενη απώλεια κυριαρχίας και εθνικής συνείδησης και σε απώλεια εδάφους.

Πηγή: mignatiou.com

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ επιχειρεί να επιβάλει ως ιδεολογία στους ελληνόπαιδες τον διεθνισμό, την παγκοσμιοποίηση  και τον συγκρητισμό. Μοχλός προώθησης το «θρηκειολογικό» μάθημα των θρησκευτικών. Η επιχείρηση έχει μακρά ιστορία. Σ’ αυτήν το αριστερό ιδεολόγημα του «ουδετερόθρησκου» – διάβαζε άθεου – κράτους συμμαχεί με τις αντιλήψεις του κοσμοπολιτικού νεοφιλελευθερισμού.

Ο κ. Στ. Γιαγκάζογλου, σύμβουλος του Υπουργού Παιδείας κ. Νίκου Φίλη, το 2004, σε εισήγησή του στο σεμινάριο της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας, που είχε θέμα «Τα θρησκευτικά ως μάθημα ταυτότητας και πολιτισμού» τόνισε ότι το μάθημα των Θρησκευτικών είναι ανάγκη «να παραμερίσει τον κατηχητικό, ομολογιακό και απολογητικό προσανατολισμό του».

Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος και η περί αυτόν Ιερά Σύνοδος, τον Οκτώβριο του 2008, έδωσαν στον κ. Στ. Γιαγκάζογλου το «βήμα» του επισήμου περιοδικού της Εκκλησίας της Ελλάδος «Εκκλησία», για να τους «πληροφορήσει» πως«το θρησκευτικό μάθημα στη δημόσια εκπαίδευσή μας εγκαλείται ότι είναι μονοφωνικό, κατηχητικό και μονόπλευρο, προσηλωμένο στο <πίστευε και μη ερεύνα>, μονολιθικό και σκοταδιστικό, <ακραία περίπτωση κατηχητισμού και θρησκευτικής ενδογμάτισης (Σημ. ;;;) στο πλαίσιο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης>, ενώ του απαγγέλλονται πολλές ακόμη κατηγορίες». (Περ. «Εκκλησία», Έτος ΠΕ΄, Τεύχος 9, Οκτώβριος 2008, σελ. 707, οι υπογραμμίσεις του υπογράφοντος). Τότε, για τα συγκεκριμένα γραφόμενα από τον κ. Γιαγκάζογλου, δεν υπήρξε αντίδραση εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου και άλλων Ιεραρχών... Λίγοι αντέδρασαν, αλλά η φωνή τους πνίγηκε  από το ρεύμα του «εκσυγχρονισμού»... Χρειάστηκαν οκτώ χρόνια για να αντιμετωπίσει η ποιμαίνουσα Εκκλησία με αποφασιστικό τρόπο τις μεθοδεύσεις σε βάρος του μαθήματος των Θρησκευτικών και για να απομακρύνει από τη διεύθυνση του περιοδικού «Θεολογία»  τον κ. Στ. Γιαγκάζογλου. Κάτι είναι και αυτό...

Γενικότερα για τον χωρισμό του Κράτους από την Εκκλησία η αναπλ. Υπουργός Παιδείας κ. Αθανασία (Σία) Αναγνωστοπούλου έχει γράψει στην «Αυγή»: «Για την Αριστερά το ζήτημα του χωρισμού κράτους – Εκκλησίας αποτελεί ένα από τα κορυφαία στοιχεία συγκρότησης της ταυτότητάς της» . (Αυγή, 17 Μαΐου 2015, σελ. 27). Ίδιες με της Αριστεράς οι νεοφιλελεύθερες θέσεις του κ. Στ. Μάνου....

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης περιγράφει  τα συμπλέγματα κατωτερότητας και επαρχιωτισμού, που έχουν κάποιοι Έλληνες έναντι της Δύσης. Για να μην θεωρούνται «οπισθοδρομικοί» και εν ονόματι της νεωτερικότητας προτιμούν να χάσουν την ιδιοπροσωπία τους και να αποκοπούν από την Ιστορία τους και την Παράδοσή τους, σα να ντρέπονται για την καταγωγή τους... Ως πολιτισμικά νεόπλουτοι επιδιώκουν να κάνουν τα ελληνόπουλα κακές απομιμήσεις  των «φωτισμένων» Γάλλων σε ένα άθεο κράτος.

Αυτά που λένε οι νεοκομμουνιστές, οι νεοφιλελεύθεροι και οι κοσμοπολίτες  στους Έλληνες, που νιώθουν περήφανοι για την Παράδοση τους και υπεύθυνοι για τη συνέχειά Της, ουδείς  τα υποστηρίζει στις ΗΠΑ, στην Αγγλία, στη Σουηδία. Κατά τη λογική των ανθρώπων του ΣΥΡΙΖΑ οι λαοί των χωρών αυτών είναι αναχρονιστικοί.. 

Στην περίπτωση το θέμα δεν είναι τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός εφαρμόζει την ιδεολογία του. Είναι κυρίως οι ΑΝΕΛ. Εξελέγησαν από συντηρητικούς ψηφοφόρους,  που με την ψήφο τους θέλησαν να διαμαρτυρηθούν κατά της ΝΔ, επειδή δέχθηκε το δεύτερο μνημόνιο. Τους ψήφισαν επειδή  τους πίστεψαν. Όχι μόνο για το σκίσιμο των μνημονίων, αλλά και για τις διαβεβαιώσεις που πήραν περί διαφύλαξης της Παράδοσής μας. Δεν αρκούν λοιπόν σήμερα οι δηλώσεις και τα δάκρυά τους. Αν τους μένουν ίχνη αξιοπρέπειας και σοβαρότητας να το δείξουν εμπράκτως τώρα. Αλλιώς, επειδή συγκυβερνούν, έχουν και την ιστορική ευθύνη των αποφάσεών που λαμβάνονται.-

Πηγή:Ινφογνώμων Πολιτικά

Ὡς γνωστόν, σύνοδοι συγκροτοῦνταν πάντοτε μὲ ἀφορμὴ τὴν διατάραξη τῆς εἰρήνης τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, λόγω τῆς ἐμφάνισης καὶ τῆς διάδοσης κάποιας αἱρέσεως. (1)

Πῶς, λοιπόν, ὁ λαὸς μας ὁ πιστὸς νὰ ἀναγνωρίσει τὴν ἀναγκαιότητα τῆς ‘’ἁγίας καὶ μεγάλης συνόδου’’, ἡ ὁποία οὔτε ἐπεσήμανε οὔτε καὶ καταδίκασε κάποια αἵρεση;

Πῶς οἱ φιλότιμοι παπάδες μας καὶ ὁ ἁπλὸς πιστὸς ἑλληνικὸς λαὸς νὰ ποῦνε τὸ ‘’ναὶ’’ σὲ ἀποφάσεις μιᾶς συνόδου, ποὺ ἀντὶ νὰ καταδικάσει τὶς αἱρέσεις, τὶς ὀνόμασε ‘’ἐκκλησίες’’ καὶ ἀντὶ νὰ ἀναθεματίσει τοὺς αἱρετικούς, τοὺς ἔβαλε καὶ κάθισαν σὲ θέσεις τιμητικές, ὄχι μονάχα μέσα στὴν αἴθουσα τῶν συνεδριάσεων, ἀλλὰ καὶ μέσα στὴν Θεία Λειτουργία, ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς; (2)  

Τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἐφησυχάζει, ὅπως διακαῶς θὰ ἐπιθυμοῦσαν μερικοί. Τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας ἀγρυπνεῖ. Καὶ γιὰ τὴν ἐπαγρύπνηση αὐτή, ὅλως παραδόξως, φρόντισαν οἱ ἴδιοι οἱ διοργανωτὲς τοῦ Κολυμπαρίου! (3)

Ὁ δογματικὸς ἐνδοτισμὸς καὶ ἡ ἐκκλησιολογικὴ μειοδοσία τῆς ‘’συνόδου’’ τῆς Κρήτης, ἀντὶ νὰ....

καταστοῦν ἐργαλεῖο στὰ χέρια τῶν οἰκουμενιστῶν, τελικὰ μὲ τὴν Χάρι τοῦ Θεοῦ, λειτούργησαν ἐντελῶς ἀντίθετα: Ἀφ’ ἑνὸς μὲν ξύπνησαν τὶς μισοναρκωμένες συνειδήσεις τῶν Πιστῶν, ἀφ’ ἑτέρου δέ,  ἀποκάλυψαν τὸ πραγματικὸ φρόνημα ἑνὸς ἑκάστου τῶν μελῶν τῆς ἀρχιερατικῆς αὐτῆς συνάξεως. (4)  

Οἱ ἀποφάσεις ὁποιασδήποτε συνόδου δὲν ἐπιβάλλονται διὰ τῆς βίας, οὔτε καὶ ἐφαρμόζονται μὲ ἀποκλειστικὴ ἁρμοδιότητα τῶν ἐπισκόπων. ‘’Ἔσχατος κριτὴς τῆς ὀρθότητας καὶ τῆς ἐγκυρότητας τῶν ἀποφάσεων τῶν Συνόδων εἶναι τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ κληρικοί, οἱ μοναχοὶ καὶ ὁ πιστὸς λαὸς τοῦ Θεοῦ’’. (5)  

Εἶναι ἐντελῶς ξένο πρὸς τὴν Ὀρθόδοξη παράδοση, νὰ λένε ἱερωμένοι στὰ πνευματικά τους παιδιά, ὅτι τάχα τὰ κείμενα καὶ οἱ ἀποφάσεις τῆς ‘’ἁγίας καὶ μεγάλης συνόδου’’ δὲν τοὺς ἀφοροῦν καὶ ὅτι δὲν εἶναι δουλειὰ δική τους, νὰ ἀσχολοῦνται μὲ τὰ θέματα αὐτά.  

Οἱ κάθε λογὴς ὑπονομευτὲς τῆς πολυτίμητης Ὀρθοδοξίας μας, μὲ ἀφορμὴ τὰ γεγονότα τῆς ‘’συνόδου’’ τῆς Κρήτης, κατάλαβαν πολὺ καλά, ὅτι σὲ θέματα σχέσεων μὲ τοὺς αἱρετικούς, τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας δὲν πείθεται ἀπὸ ‘’θεολογικὲς ὀρθότητες’’ οὔτε ἀπὸ ἀγαπολογίες δυτικῆς κοπῆς.

Γνωμοδοτεῖται μονάχα ἀπὸ ἁγιασμένους καὶ φωτισμένους Πατέρες, δοχεῖα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ προπορεύονται καὶ τὸ ὁδηγοῦν. Μονάχα οἱ Ἅγιοι μποροῦν καὶ  ὑψώνονται, ὡς ὁδοδεῖκτες τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀπέναντι στὴν μανία τῶν αἱρετικῶν.

Ἡ παρακαταθήκη, γιὰ παράδειγμα, τοῦ ἁγίου γέροντα καὶ μάρτυρα Ἀνατολίου τῆς Ὄπτινα (+1922) δὲν ἀφήνει περιθώρια ἀμφιταλάντευσης:  ‘’Μὴ φοβηθεῖτε θλίψεις, μᾶλλον νὰ φοβηθεῖτε τὴν ὀλέθρια αἵρεση, διότι μᾶς γυμνώνει ἀπὸ τὴ Χάρη καὶ μᾶς ἀπομονώνει ἀπὸ τὸν Χριστό’’.

Ὅπως ἐπίσης καὶ ὁ Ἅγιος Δαμασκηνὸς ὁ Στουδίτης, ἐπίσκοπος Λητὴς καὶ Ρεντίνης. Γιὰ κάθε πιστὸ καὶ προπαντὸς γιὰ κάθε ἀξιωματοῦχο ἱερωμένο, σὲ θέματα σχέσεων μὲ τοὺς αἱρετικούς, ὁ ἅγιος αὐτὸς ἐπίσκοπος ἀναδεικνύεται μὲ τὴν ζωή του, γνώμονας ἀσφαλής, ἀνόθευτος καὶ ἀκέραιος.  

Ὁ ἅγιος Δαμασκηνὸς ὁ Στουδίτης, ὡς ἀπεσταλμένος τοῦ Πατριαρχείου μας, πολέμησε σκληρὰ ἐπὶ ἑφτὰ ὁλόκληρα χρόνια, γιὰ νὰ σώσει τὸν λαὸ τῆς Μικρᾶς Ρωσίας (τῆς σημερινῆς Οὐκρανίας) ἀπὸ τὶς κακοδοξίες τοῦ παπισμοῦ. Καὶ τὰ κατάφερε. Μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, κατατρόπωσε τοὺς μισσιοναρίους τοῦ πάπα καὶ ἔφερε σὲ πέρας τὴν ἀποστολή του. (6)

Ὁ ἅγιος Δαμασκηνὸς ὁ Στουδίτης, τὸ ‘’κλέος τῶν Ἐλλήνων’’, μὲ τὴν δράση του καὶ τὰ συγγράμματά του, μᾶς δίδαξε τρία πράγματα, ἐξόχως ἐπίκαιρα:

Πρώτον, ὅτι ὁ παπισμὸς εἶναι αἵρεση. Γι’ αὐτὸ καὶ τὸν πολέμησε μὲ ζῆλο.

Δεύτερον, ὅτι ὁ πάπας δὲν πρόκειται γιὰ ‘’ἀδελφὴ ἐκκλησία’’, οὔτε γιὰ ‘’κλάδο τῆς ἐκκλησίας’’, οὔτε καὶ συνιστᾶ ‘’τὸν ἄλλο πνεύμονα τῆς Μίας Ἐκκλησίας’’. Γὶ’ αὐτὸ καὶ δὲν συνδιαλέχθηκε οὔτε στιγμὴ μαζί του.  

Καὶ τρίτον, ὅτι στὶς ἐπιθέσεις τῶν αἱρετικῶν δὲν καθόμαστε μὲ τὰ χέρια σταυρωμένα καὶ τὰ στόματα κλειστά. Ἀγωνιζόμαστε μὲ φιλότιμο ἐκεῖ, ὅπου ἔταξε τὸν καθένα μας ὁ καλός μας Θεός. Στὴν οἰκογένεια, στὸν χῶρο ἐργασίας, στὴν ἐνορία, στὴν Μητρόπολη, στὴν Ἱεραρχία. Οἱ ποιμένες, ὡς εὑρισκόμενοι σὲ κατάσταση φωτισμοῦ, προπορεύονται σὲ αὐτὸν τὸν ἀγώνα καὶ δίνουν τὸ παράδειγμα.

Συμπέρασμα: Τὰ πράγματα γιὰ ἐμᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους, σὲ ὅτι ἀφορᾶ σὲ κάποιες ἀνίερες ἀποφάσεις τῆς ‘’συνόδου’’ τῆς Κρήτης, εἶναι ξεκάθαρα:

Ἢ ὑπακοῦμε, ὡς ὀφείλουμε, στοὺς Ἱεροὺς Κανόνες καὶ στοὺς Ἁγίους Πατέρες μας καὶ μιμούμαστε ἐν προκειμένω τὸν ἅγιο Μάρκο τὸν Εὐγενικὸ ἢ γινόμαστε ἕνα μὲ τοὺς αἱρετικοὺς καὶ χάνουμε τὴν ψυχὴ μας μιὰ γιὰ πάντα.(7, 8)

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

(1) http://omothimadon.gr/?p=35135

(2) http://aktines.blogspot.gr/2016/06/blog-post_284.html

(3) http://blogs.sch.gr/savvop-nik/2016/09/27/%CE%BF%CE%B9

(4) http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2016/09/blog-post_13.html

(5) http://aktines.blogspot.gr/2016/09/blog-post_72.html

(6) http://www.saint.gr/4349/saint.aspx

(7) http://www.inagiounikolaoutouneou.gr/apps/gr/spag/3_1349524115.html

(8) http://oodegr.co/oode/papismos/airesi1.htm

Πηγή: Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό

... Το να μας πούνε ότι είμαστε ικανοί, έξυπνοι, μορφωμένοι είναι κάτι το οποίο είναι για αυτόν τον κόσμο. Εμείς έχουμε κόσμο που θέλουμε να τους πούμε ότι δεν είναι η ζωή τους λίγα χρόνια, λίγα κιλά, λίγες κοσμικές επιτυχίες. Έχουμε να προτείνουμε κάτι πολύ διαφορετικό σε έναν κόσμο ο οποίος έχει επιβάλει το εξής μοντέλο ανθρώπου. Θα σας το πω.

Τί είναι ο άνθρωπος; Ποιά είναι η κοσμική ανθρωπολογία;

Ένας άνθρωπος ζει στην ανυπαρξία, δεν υπάρχει. Ξαφνικά με άγνωστο το πότε έρχεται στην ύπαρξη με τη σύλληψή του. Ζει κάποια χρόνια. Πόσα; Δεν ξέρουμε. Πώς θα περάσει; Αν θα έχει δυστυχίες, ευτυχίες, ποιές θα είναι αυτές; Δεν το γνωρίζουμε. Πότε θα πεθάνει; Ούτε αυτό το ξέρουμε. Ξέρουμε όμως ότι θα πεθάνει. Πάντως έτσι περνάει και είναι πολύ μικρό το χρονικό διάστημα. Και εκατό χρόνια να ζήσει είναι πολύ λίγα και είναι και πολύ λίγη η ευτυχία του και μετά πεθαίνει.

Και τί είναι ο θάνατος; Είναι επιστροφή στην ανυπαρξία; Και τότε τί αξία έχει η ζωή; Είναι μία στενή ζώνη ύπαρξης σε έναν κόσμο που δεν τον καταλαβαίνουμε, μεγάλο, με νόμους που προσπαθούμε να τους κατανοήσουμε, με πάρα πολλά ερωτήματα. Και γιατί να ζήσει αυτός ο άνθρωπος; Κι έτσι μετά από λίγο σβήνει και φεύγει.

Αυτή είναι η ανθρωπολογία του κόσμου. Ότι ο άνθρωπος είναι ένα τίποτα, μηδενικής αξίας κατ’ ουσίαν. Αγωνίζεται να ευτυχίσει στον εφήμερο κόσμο και τίποτε άλλο.

Κι ερχόμαστε εμείς ως Εκκλησία για να πούμε, μα άλλο πράγμα να πούμε εμείς για τον άνθρωπο. Ότι ο άνθρωπος είναι κάτι πάρα πολύ μεγάλο.

Πρώτον. Δεν τελειώνει. Έχει αιώνια προοπτική. Ο θάνατος δεν είναι επιστροφή στην άβυσσο και στον ωκεανό της ανυπαρξίας του τίποτα αλλά είναι μια προοπτική ζωής.

Δεύτερο πράγμα. Δεν είναι ζώο ο άνθρωπος. Ένα ζώο που προσπαθούν να μας πείσουν. Και το θέλει ο κόσμος! Πηγαίνω στα σχολεία, μου κάνουν επίθεση.

– Πες μας για την θεωρία της εξέλιξης.

– Σας αρέσει ρε παιδιά να είστε ζώα; Δηλαδή είναι τόσο άσχημο να είναι κανείς άνθρωπος, να είναι κάτι άλλο;

Μας πείσανε. Πείσανε το ποίμνιό μας, ότι αυτό το πράγμα είναι ο άνθρωπος. .. Και το θέλει, αυτό είναι χειρότερο, και αρνείται το άλλο που εμείς προτείνουμε. Ότι ο άνθρωπος είναι πλασμένος από αυτόν τον κόσμο, όχι να ομοιάσει μόνο με τον Θεό αλλά να κοινωνεί μετά του Θεού. Φοβερό πράγμα. Να έχει κοινωνία Θεού. Κι αν εγώ δεν το έχω σαν άτομο, γιατί δεν είναι ατομική η σωτηρία, το έχει η Εκκλησία σαν εμπειρία. Που εδώ τον Άγιο Σάββα που λέτε, τον Άγιό σας, ένα κοσμικό τίποτα με τεράστια δύναμη πίστεως. Δύναμη η οποία μπορούσε να επηρεάσει το θέλημα του Θεού χωρίς να φαίνεται. Αυτός είναι ο Άγιος.

Αυτό εμείς ευαγγελόμεθα. Ευαγγελόμεθα Χριστό, Σωτήρα, ο οποίος δεν είναι Αυτός που ήρθε να μας σώσει και να φύγει, αλλά που έπιασε τη φύση μας, την εθέωσε, αυτήν που έχουμε. Γιατί; Για να μας δώσει την προοπτική της δικής μας θεώσεως.

Αυτή λοιπόν είναι η προοπτική. Η μια είναι το ζώο που σβήνει, η άλλη είναι ο θεωμένος άνθρωπος που ζει για πάντα, αιώνια. Και αυτό κηρύττουμε, με το λόγο. Αυτό κηρύττουμε, με την Παράδοση της Εκκλησίας. Αυτό κηρύττουμε, με την ίδια τη ζωή Της. Δεν είναι Παράδοση τύπων, είναι Παράδοση ζωής και αυτήν την τιμή έχουμε εμείς, να είμαστε ιερείς στον 21ο αιώνα.

Δεν ξέρω αν υπήρχε μεγαλύτερη ευλογία. Ίσως οι περισσότεροι από εσάς από μικρά παιδάκια να ξεκινήσατε μ’ αυτόν τον πόθο. Εγώ δεν ξεκίνησα έτσι. Μου ‘ρθε, Μου ‘ρθε ξαφνικά στα τριάντα μου. Τριάντα χρονών για πρώτη φορά. Όπως δεν είχα φανταστεί τον εαυτό μου ότι θα γίνει, ξέρω εγώ, Πρωθυπουργός της Ινδονησίας, δεν φαντάστηκα ότι θα γινόμουνα παπάς. Και μου ‘ρθε. Και τώρα κάθομαι και λέω: Θεέ μου. Τί μου λέγανε να είμαι τώρα; Να είμαι ένας πλούσιος; Να είμαι ένας πανεπιστήμων; Να είμαι ένας κοσμικός θρησκευτικός ηγέτης; Να είμαι ένας οικογενειάρχης με απολαύσεις και με τέτοια; Να είχα σπίτια; Ή να είμαι παπάς σε ένα χωριουδάκι; Ασυζητητί παπάς στο χωριουδάκι. Ένας παππούλης.

Και τι να κάνω;

Να βγάζω από την ψυχή του κάθε ανθρώπου την δυνατότητα της κοινωνίας του με τον Θεό. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει να υπάρχουνε τα προηγούμενα που είπαμε, τα τρία. Όχι να μιλάμε για προσευχή και να μην προσευχόμαστε. Όχι να μιλάμε για εξομολόγηση και να μην εξομολογούμαστε. Όχι να μιλάμε για το έλεος του Θεού και να μην βγάζει σταγόνες ελέους η καρδιά μας.

Προ μηνών, στο τέλος της περασμένης σχολικής χρονιάς ήρθε ένα σχολείο, ένα λύκειο, σε ένα ίδρυμα που έχουμε εμείς και καθήσαν τα παιδιά, τρίτη λυκείου, και είχαμε έτσι μία επικοινωνία. Την ώρα της επικοινωνίας ήτανε ο Διευθυντής του Λυκείου, ένας καθηγητής και η θεολόγος, η οποία διαρκώς σκούπιζε τα μάτια της .. συγκινήθηκε.

Αφού τελειώσαμε λέω,

– Λοιπόν παιδιά τώρα θα πρέπει να πηγαίνετε, πέρασε η ώρα.

Σηκωθήκανε. Λέει ένα κορίτσι, το οποίο έκανε έτσι ερωτήσεις με ένα ύφος. «Δε μου λέτε πάτερ.» Έτσι σ’ αυτό το στυλ.

Λέει λοιπόν αυτό το κορίτσι,

– Εγώ κυρία δεν φεύγω.

– Μα πρέπει να πηγαίνουμε.

– Δε μου λέτε πάτερ.

Συγνώμη σας το κάνω όπως το είπε, μ’ αυτό το ύφος.

– Είστε πνευματικός;

– Μπα, λέω εγώ. Πού την ξέρεις αυτή τη λέξη;

– Δηλαδή τι; Δεν είμαι εγώ Χριστιανή;

– Σιγά τη Χριστιανή, λέω εγώ.

– Τι είμαι; Μουσουλμάνα;

– Τον ξέρεις αυτόν;

Είχα φωνάξει τον παπά της ενορίας.

– [Κοιτάει] Κάπου τον έχω δει αυτόν τον κύριο!!

– Λοιπόν εσύ κάπου τον έχεις δει. Πού τα έμαθες τα χριστιανικά; Με υπνοπαιδία; .. Από τον παπά θα τα μάθεις.

– Εγώ πάντως πιστεύω στο Θεό, λέει. Θέλω να εξομολογηθώ.

Πετιούνται άλλα δύο κορίτσια και λένε,

– Δηλαδή θα πας να πεις τις αμαρτίες σου;

– Ναι. Εγώ στον πάτερ θα τις πω τις αμαρτίες μου.

Η καθηγήτρια από δίπλα να τρέχουν τα μάτια ..

– Ωραία, λέω, πότε θέλεις να έρθεις;

– Πέστε μου κι έρχομαι.

– Α όχι τώρα -ήτανε η κουφή εβδομάδα- θα περάσει το Πάσχα, θα πας στην Εκκλησία, θα περάσουν οι εξετάσεις και όταν τελειώσεις τις εξετάσεις σου, αν ακόμη θέλεις να έρθεις εγώ θα σε περιμένω.

– Και άμα τότε εγώ .. εγώ θα το ξεχάσω έως τότε.

– Ε τότε δεν είσαι έτοιμη να έρθεις για εξομολόγηση. Θα έρθεις του χρόνου.

Τέλος πάντων, με πλησιάζει η καθηγήτρια και μου λέει,

– Σεβασμιώτατε, εγώ έχω τόσα χρόνια που διδάσκω το μάθημα των Θρησκευτικών και διδάσκω και για την εξομολόγηση. Δεν έχω εξομολογηθεί ποτέ. Θέλω να εξομολογηθώ.

Γι’ αυτό έκλαιγε. Είχε έλεγχο. Ήθελε να ανοίξει την ψυχή.

Της λέω εγώ,

– Για τί εξομολόγηση μιλάς; Για ψυχολογική; Θέλεις να μου πεις τα ψυχολογικά σου;

Λέει αυτή,

– Νοιώθω κομμάτια σήμερα. Θέλω να καταθέσω τα κομμάτια της ψυχής μου.

Πολύ μου άρεσε.

Πρέπει να νοιώσουμε κι εμείς κομμάτια. Όταν βγαίνουμε στο Χερουβικό και θυμιάζουμε λέμε τον Πεντηκοστό Ψαλμό. Τον λέμε για εμάς. Αν προσέξετε στη Θεία Λειτουργία, όποιος την ζει, ποτέ στη Θεία Λειτουργία δεν ζητούμε μετάνοια για τον λαό, μόνο για εμάς. Υπέρ των ημετέρων αμαρτημάτων και των του λαού αγνοημάτων. Όλη η λατρεία είναι μία προσπάθεια προσωπικής μας μετανοίας, για να την προσφέρουμε. Γι’ αυτό και κάποιες προσευχές είναι προσευχές του ιερέα βασικά και κυρίως. Αυτός είναι ο λόγος που μπήκε η λέξη «μυστικώς» και τσακωνόμαστε αν θα τις λέμε και δεν θα τις λέμε, φωναχτά, χαμηλοφώνως. Πέστε τις όπως θέλετε αλλά είναι για εμάς. Είναι για εμάς. Και αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλο πράγμα. Να καταλάβω ότι πρέπει να γυρίσω μέσα μου για να ανοίξω και να επεκταθεί η αγκαλιά μου.

«νους μη σκεδαννύμενος επί τα έξω εις εαυτόν επάνεισι» .. «και δι’ εαυτού προς τον Θεόν».

Αυτός ο οποίος δεν σκορπίζεται προς τα έξω. Αυτός ο νους είναι ο οποίος επιστρέφει μέσα του, το διαβάζουμε στη Φιλοκαλία, και δι’ εαυτού προς τον Θεόν. Αφού μαζευτεί μέσα του, μετά ανοίγει και μπορεί να αγκαλιάσει και τον κόσμο, φυσικά και να προσλάβει η ψυχή του όσο είναι χωρητικός από τη δόξα και τη χάρη του Θεού. Αυτή είναι η μεγάλη ευλογία που εμείς έχουμε και την κατέχουμε στα χέρια μας. Κι έτσι πρέπει να ζήσουμε. Όχι σαν υπάλληλοι μιας εταιρείας που λέγεται Εκκλησία αλλά σαν ιερουργοί ενός μυστηρίου. Ούτε σαν τελετουργοί. Όχι είναι λίγο, οι καλές κινήσεις, η καλή φωνή, η καθαριότητα του Ναού. Αναγκαία αλλά λίγο. Πρέπει να μάθουμε να ζήσουμε μυστική ζωή.

Έλεγε ο πατήρ Κύριλλος κάτι και μου έκανε εντύπωση όταν κουβεντιάζαμε προηγουμένως. Πώς διεδέχθη στη διακονία του τον άγιο Πενταπόλεως. Ένα κληρικό, ο οποίος είχε χάρισμα λόγου. Εγώ, λέει, δεν έχω πολύ. Μπορεί να έχει άλλο πράγμα αυτός που διαδέχεται έναν χαρισματικό, και αυτό το άλλο πράγμα είναι η εσωτερική μυστική ζωή. Το να νοιώθει δηλαδή την ανάγκη της μετανοίας, για να εξομολογείται. Την ανάγκη της προσευχής, για να στέκεται ενώπιον του Θεού. Την ανάγκη της δικής του μεταμορφώσεως, για να βγάζει έλεος προς τον κόσμο σαν ανταπόδομα στο πολύ έλεος που παίρνει από τον Θεό.

Τέτοια ιερωσύνη είναι υπέροχο πράγμα. Δεν είναι Σεβασμιώτατε; Διότι τότε έχει κανείς μέσα του τον Θεό. Πώς; Ενοικούντα, ενεργούντα και ενπεριπατούντα. .. Αυτός είναι ο ιερέας ο οποίος δεν στηρίζεται στα χαρίσματά του. Τα αξιοποιεί ως τάλαντα που του έδωσε ο Θεός, αλλά σε τί στηρίζεται; Στην κοινωνία του με τον Θεό. Και κάθεται μετά και αφήνει να ενεργεί ο Θεός, να ενοικεί, «ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν» λέμε, να εγκατασταθεί μέσα, να ενοικήσει. ..

Πηγή: (Ομιλία του Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου, στην ιερατική σύναξη στα γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως Καλύμνου την 17/9/2016 με θέμα «ιερωσύνη».), Αβέρωφ

Ἡ κατάργηση τοῦ Ὀρθοδόξου μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν καί ἡ διδασκαλία τῆς πολυθρησκείας εἶναι τό ὅραμα πού προβάλλεται τά τελευταῖα χρόνια ἀπό τούς ὑπουργούς Παιδείας. Αὐτήν τήν διδασκαλία ὀνομάζουν θρησκειολογία καί τήν προωθοῦν μέ τό Νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν στά Θρησκευτικά[1] Δημοτικοῦ, Γυμνασίου καί Λυκείου.

Προσφάτως εἶδε τό φῶς τῆς δημοσιότητας[2] ἡ δράση τῆς ἰαπωνικῆς νεοβουδιστικῆς ὀργάνωσης Arigatou[3] καί ἡ διασύνδεσή της μέ τό Νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν στά Θρησκευτικά[4], τό ὁποῖο τό Ὑπουργεῖο Παιδείας  καί τό Ἰνστιτοῦτο Ἐκπαιδευτικῆς Πολιτικῆς ἐπιδιώκουν νά ἐφαρμόσουν στά Ἑλληνικά Σχολεῖα.

Σύμφωνα μέ σχετική ἔρευνα τῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί τῶν Αἱρέσεων τῆς ΠΕΘ, ἡ ὀργάνωση Arigatou International εἶναι γέννημα τῆς ἰαπωνικῆς νεοβουδιστικῆς ὀργάνωσης Myochikai[5] , μέ Πνευματικό ἡγέτη τήν Mitsu Miyamoto[6]. Ἡ ὀργάνωση ἀποσχίστηκε τό 1950 ἀπό τό ἰαπωνικό κίνημα Reiyukai πού ἀποτελεῖ παρακλάδι τοῦ Βουδισμοῦ Μαχαγυάνα. Ἀκολουθώντας τά ὁράματα τῆς ἱδρύτριας, ἔγινε στόχος ἡ ἐξάπλωση τῆς διδασκαλίας τοῦ Βουδισμοῦ, τῆς προσευχῆς καί τοῦ διαλογισμοῦ μέ βάση τίς ἱερές γραφές Lotus Sutra[7]. Ὁ μαθητής καί γαμπρός της Takeyasu Miyamoto[8]  τή διαδέχτηκε στήν ἡγεσία γιά νά συνεχίσει τό  ἔργο της. Ἵδρυσε τό Arigatou Foundation[9] τό 1990, μέ σκοπό νά χτίσει ἕναν κόσμο εἰρήνης μέσα ἀπό τήν προσευχή καί τήν πρακτική τῆς ὀργάνωσης[10]. Συνδέθηκε μέ ἱεραποστόλους ἀπό τούς χώρους τοῦ Βουδισμοῦ[11], τοῦ Ἰνδουισμοῦ[12], τοῦ πνευματισμοῦ καί τῶν μαγικῶν τεχνῶν[13], μέ τούς ὁποίους συνδιοικεῖ τό Global Network of Religions: Interfaith Action for the Children of the World[14] (GNRC) - «Παγκόσμιο Δίκτυο Θρησκειῶν γιά παιδιά» - γιά τήν ἐνθάρρυνση τοῦ διαθρησκειακοῦ ἔργου.

Αὐτό τό Δίκτυο ἀποφάσισε καί ἀνέθεσε σέ ἐπιτροπή τή συγγραφή διαθρησκειακοῦ προγράμματος γιά τήν ἠθική καί θρησκευτική διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν ὅλου τοῦ κόσμου, τό  Learning To Live Together[15] (LTLT), σύμφωνα μέ τίς ἰδέες καί βλέψεις τῶν ἀνωτέρω ἱεραποστόλων, ἀλλά καί ὁποιασδήποτε θρησκευτικῆς καί κοσμικῆς ἄποψης[16].

Τὁ ἐν λόγῳ δίκτυο, ἀκριβῶς ἐπειδή ἐνδιαφέρεται, ἀφενός νά ἐξαπλωθεῖ σέ ὅλο τόν κόσμο καί, ἀφετέρου, νά διαδώσει τίς ἰδέες του, δέχεται τήν ὁποιαδήποτε θρησκειακή ἰδέα ἤ πρακτική, ἀτόμων ἤ ὁμάδων, χωρίς νά διακρίνει, ἄν αὐτή ἀνήκει στό χῶρο τῶν μαγικοθρησκευτικῶν πρακτικῶν ἤ τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ ὄντως Θεοῦ. Μέ διάφορα προσχήματα, ἡ ὀργάνωση συνεργάζεται μέ διεθνεῖς ὀργανισμούς καί συγκαλεῖ τούς ἐνήλικες σέ διαθρησκειακές συναντήσεις[17] , στίς ὁποῖες, μετά ἀπό διαθρησκειακές προσευχές, ἀποφασίζουν γιά προβλήματα πού ἀφοροῦν στά παιδιά, ὅπως ἡ εἰρήνη, ὁ τερματισμός τῆς βίας, τῆς παιδικῆς ἐκμετάλλευσης, τῆς διαθρησκειακῆς ἐκπαίδευσης κ.ἄ. Ὅλους αὐτούς τούς προετοιμάζει καί τούς προγραμματίζει νά ἐργάζονται γιά τήν ἐκπλήρωση τῶν πανθρησκειακῶν σκοπῶν  της.

Στίς γραμμές τοῦ ἀνωτέρω Προγράμματος ἔχει συγγραφεῖ ἀπό ὁμάδα ἐμπειρογνωμόνων τοῦ Ἰνστιτούτου Ἐκπαιδευτικῆς Πολιτικῆς (ΙΕΠ) τό Νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν στά Θρησκευτικά Δημοτικοῦ Γυμνασίου καί Λυκείου, τό ὁποῖο καταργεῖ τήν μοναδικότητα τῆς ἐν Χριστῷ διδασκαλίας καί σωτηρίας καί συγχέει ἤ ἐξισώνει τήν Ὀρθόδοξη διδασκαλία μέ τίς ἰδέες ἑτερόκλητων θρησκειακῶν χώρων. Τήν διδασκαλία αὐτοῦ τοῦ Προγράμματος Σπουδῶν ἐπιδιώκει ὁ Ὑπουργός Παιδείας κ. Φίλης νά ἐπιβάλει.

Σημειωτέον πώς ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος (13-1-2016)[18] καί ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (9-3-2016)[19] ἀπεδοκίμασε τό ἐν λόγῳ Πρόγραμμα, τό ὁποῖο, μέ βάση τό Σύνταγμα, τούς Νόμους, τίς ἀποφάσεις τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας[20] καί τοῦ Διοικητικοῦ Ἐφετείου Χανίων[21], εἶναι παράνομο.  Ὡστόσο, οἱ συντάκτες τοῦ Προγράμματος καί ὁ ὑπουργός κ. Φίλης ἐπιμένουν αὐθαίρετα, προκλητικά καί παράνομα νά τό ἐφαρμόσουν σέ ὅλα τά σχολεῖα τῆς Ἑλλάδος, παρουσιάζοντάς το, παραπλανητικά, ὡς σύγχρονο, Ὀρθόδοξο καί πλουραλιστικό Πρόγραμμα[22].

Ὑπό τό φῶς τῆς σχετικῆς ἔρευνας γιά τίς διασυνδέσεις τῆς παραθρησκευτικῆς συγκρητιστικῆς ὀργάνωσης Arigatou, ἀναδεικνύεται ἡ κρισιμότητα τοῦ ζητήματος, γιά τό ποιοί καί πῶς σχεδιάζουν, καθορίζουν καί ἐπιβάλλουν στή χώρα μας τή θρησκευτική ἀγωγή τῶν Ὀρθοδόξων μαθητῶν.

Μέ ποιά λογική ἐπιτρέπεται σέ ξένα κέντρα καί ὀργανώσεις, μέ ἰδέες ξένες καί ἀντίθετες μέ τήν Ὀρθόδοξη πίστη, νά σχεδιάζουν καί νά ποδηγετοῦν τήν διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν μας καί νά μετατρέπουν τήν Ὀρθόδοξη διδασκαλία σέ μία πολυθρησκειακή - συγκρητιστική διδασκαλία, μέ στόχο τήν τελική ἐπικράτηση καί ἐπιβολή τῆς πανθρησκείας τῆς Νέας Ἐποχῆς;

[1] http://www.thetoc.gr/politiki/article/filis-ta-thriskeutika-na-ginoun-thriskeiologia

[2] http://aktines.blogspot.gr/2016/04/blog-post_29.html

[3] https://arigatouinternational.org/en/

[4]   https://ethicseducationforchildren.org/en/who-we-are/interfaith-council

https://ethicseducationforchildren.org/en/news/latest-news/347-learning-to-live-together-progress-of-teacher-training-in-greece

[5] https://en.wikipedia.org/wiki/My%C5%8Dchikai_Ky%C5%8Ddan

[6] Shining Ever Brighter, σελ.1, 3.

[7] Shining Ever Brighter, σελ.3, 5.

[8] Shining Ever Brighter, σελ.3.

[9] http://what-when-how.com/religious-movements/myochikai-kyodan-religious-movement/

[10] Shining Ever Brighter, σελ.1.

[11] Ἐνδεικτικά: http://www.rk-world.org/

[12] Ἐνδεικτικά: https://prayerandactionforchildren.org/who-we-are/council-members/502-swami-atmapriyananda

[13] http://www.oomoto.or.jp/English/enKyos/kaisoden/index.html

[14] https://prayerandactionforchildren.org/who-we-are/council-members

[15] https://ethicseducationforchildren.org/en/knowledge-center/documents/learning-to-live-together

[16] Learning To Live Together, σελ. ix (9 / 244.

[17] Ἐνδεικτικά: https://gnrc.net/en/news/in-the-news/3612-dpac-dominican-republic

[18] http://thriskeftika.blogspot.gr/2016/01/blog-post_37.html

[19] http://thriskeftika.blogspot.gr/2016/03/blog-post_94.html

[20] ΣτΕ 3356/1995 , ΣτΕ 2176/1998.

[21] Ἀπόφαση 115/2012 τοῦ Διοικητικοῦ Ἐφετείου Χανῖων, καί ἀπόφαση 1/2015 τοῦ Τριμελοῦς Συμβουλίου τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου Χανίων.

[22] Πρόγραμμα Σπουδῶν στά Θρησκευτικά 2014, σελ. 17.

http://digitalschool.minedu.gov.gr/info/newps/%CE%98%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC/%CE%A0%CE%A3%20%CE%98%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD%20%E2%80%94%20%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%93%CF%85%CE%BC%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF.pdf

Πηγή: Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν

1. Αὐτὸ τὸ δημόσιο – λίαν περιζήτητο καὶ μὲ ἰσχυρότατο μαγνητικὸ πεδίο δημόσιο ἀγαθὸ εἶναι τὸ μέγιστο μέσο, μὲ τὸ ὁποῖο δύνανται νὰ διαπλάθωνται ἀκέραιοι χαρακτῆρες μὲ ἦθος, εὐσυνειδησία, φιλότιμο, εὐπρέπεια καὶ εὐποιΐα, ἐὰν εἶναι στὰ χέρια φιλεύσπλαγχνων ἀνθρωπιστῶν, ἀλτρουϊστῶν, ἰδεολόγων.

2. Ἐὰν ἀντιθέτως ἀνήκει σὲ «πατριάρχες» τῆς διαπλοκῆς, «φελλούς», «παλλακίδες», «ἀετονύχηδες», ποὺ ἔχουν λίαν εὔκαμπτη τὴν σπονδυλικὴ στήλη τῆς ἠθικῆς καὶ ἑλλίσσονται ἀνὰ πᾶσα στιγμὴ ἀκολουθοῦντες τὸ ἑκάστοτε ρεῦμα, ὅπως τὰ πτώματα, τὰ περιττώματα, καὶ ἐν γένει οἱ ψόφιοι ὀργανισμοί, εἶναι συμφορὰ γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία, γιὰ τὴν κοινωνία, τὴν ἑλληνικὴ οἰκογένεια καὶ ἐν γένει τὴν ἀκεραία Πατρίδα.

3. Ὡς γνωστό, οἱ λαοὶ ἔχουν μία ἀδυναμία νὰ συναθροίζωνται καὶ  νὰ βοοῦν γιὰ ἄρτο καὶ θεάματα. Οἱ ντόπιοι καὶ ξένοι τοκογλύφοι, οἱ τραπεζίτες, ἐκμεταλλεύονται ἄγρια τὸν λαὸ ἀπομυζοῦντες τὸν ἱδρῶτα τῶν μοχθούντων. Οἱ «πολιτικάντηδες» προσφέρουν ἀφθονότατα αἴσχιστα θεάματα, γιὰ νὰ ἐκμαυλίζωνται καὶ ἀχρειοποιοῦνται οἱ ἄνθρωποι, ἰδιαιτέρως ἡ νεολαία καὶ ἄλλοτε μὲν τοῦ προσφέρουν καὶ ἀρκετὸ ἄρτο, γιὰ νὰ τὸν ὁδηγοῦν στὴν ὑπερκαταναλωτικὴ κοινωνία καὶ νὰ τὸν πολτοποιοῦν, νὰ τὸν κάνουν «κιμά», ἄλλοτε δὲ νὰ....

τοῦ στεροῦν καὶ τὸν ἄρτο τὸν ἐπιούσιο καὶ νὰ τὸν ὁδηγοῦν στὶς αὐτοκτονίες ἢ στὸν ὑπόκοσμο.

4. Ἡ πνευματικὴ δὲ ἡγεσία πασχίζει παντοιοτρόπως μὲ κάθε θεμιτὸ καὶ ἀθέμιτο μέσο νὰ ἀναρριχᾶται διὰ τῆς φαυλοκρατίας καὶ ἀναξιοκρατίας. Ἡ δὲ θρησκευτικὴ ἡγεσία, πλὴν ἐνίων, ἐφαρμόζει τὸν ψαλμὸν «τῶν οἰκιῶν ἡμῶν ἐμπιπραμένων ἡμεῖς ἄδομεν».

5. Ἡ ἑκάστοτε κυβερνῶσα κλίκα διέθετε αὐτὸ τὸ ἀνεκτίμητο δημόσιο ἀγαθὸ στοὺς «ἡμέτερους» κομματικοὺς παράγοντες, συνδικαλιστὲς καὶ ἐν γένει «πατριάρχες» τῆς διαπλοκῆς μὲ προσωρινὲς ἄδειες, γιὰ νὰ τοὺς ἔχουν πάντοτε ὁμήρους.

6. Σὲ ἐμᾶς, ποὺ ἔχουμε τὸ μέγιστο ἐλάττωμα νὰ μὴ «λαδώνουμε» καὶ νὰ μὴ γινόμαστε σὰν «ἕρμαιοι κάλαμοι» τῶν ἑκάστοτε ἀνέμων, δὲν μᾶς ἐνέκριναν, ὡς γνωστό, συχνότητα καὶ «κανάλι» γιὰ τὴν «Φωτεινὴ Γραμμή». Εἴδαμε καὶ ἀποείδαμε καὶ ἀναγκασθήκαμε νὰ τοὺς τὰ λέμε «ἔξω ἀπὸ τὰ δόντια», ὡς π.χ. στὴν πρὶν ἀπὸ 26 ἔτη ἐπιστολή μας (14.8.1990), παραγράφους τῆς ὁποίας ἀναδημοσιεύουμε καὶ πάλι:

«Ἔχομεν νὰ κάνωμεν πραγματικῶς μὲ σοβαρὰς κρατικὰς ὑπηρεσίας καὶ μὲ χρηστὸν κράτος, εἰς τὸ ὁποῖον δύναται κανεὶς νὰ ἐλπίζῃ καὶ νὰ βασίζεται, ἢ ἔχομεν νὰ κάνωμεν μὲ κράτος ἀναξιόπιστον, εἰς τὸ ὁποῖον μόνον πονηροὶ καὶ γόητες, Ἕρποντες, γλείφοντες καὶ μὲ τὰ κέρατά των, θὰ κατορθώνουν νὰ ἐπιπλέουν καὶ νὰ ἐπιβάλλουν τὴν θέλησίν των, μὲ ἔμμεσον ἢ ἄμεσον συνεργὸν εἰς τοῦτο τὸ ἐπίσημον κράτος ; Ἐπευλογεῖ τὸ κράτος ἀδικίας καὶ ἀτιμίας ἐπισήμως;

Εἶμαι ὁ μόνος, ποὺ θὰ είσαγάγῃ ἀρχικῶς 12 ἑκατομμύρια γερμανικὰ μάρκα - σχεδὸν 1,5 δις δρχ. διὰ τὴν ὑλοποίησιν τοῦ ἔργου τῆς ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ καὶ δὲν πρόκειται νὰ ἐξαγάγῃ οὔτε μίαν δεκάραν εἰς τὸ ἐξωτερικόν, ἐνῷ ὅλοι οἱ ἄλλοι σταθμοὶ ἐξάγουν πολύτιμον συνάλλαγμα.

Ἐνῷ συνήθως εἰς τὴν Ἑλλάδα μὲ τὸ τίποτε προσπαθοῦν νὰ παραστήσουν τοὺς μεγάλους ἐπιχειρηματίας καὶ μὲ ΄΄λαδώματα΄΄ κατορθώνουν νὰ ὑπάγωνται εἰς ἀναπτυξαικοὺς νόμους  καὶ νὰ εἰσπράττουν πρίμ, ἐπιχορηγήσεις μέχρι καὶ 60 ἢ 70% κ.λπ. κ.λπ., ἐγὼ μὲ τὸ σταυρὸ στὸ χέρι παρακαλῶ, μὲ ἀπόλυτον ἐντιμότητα, νὰ μὴ μὲ παραγκωνίζουν, ἀλλὰ δυστυχῶς φαίνεται, ὅτι, ἐπειδὴζῶ ὑπὲρ τριακονταετίαν είς τὴν Γεμανίαν, ὅπου ὑπάρχει χρηστὸν κράτος, ὅπου οἱ πάντες ἀξιοκρατικῶς έπιτυγχάνουν τὰ πάντα, ἐλησμόνησα ὅτι κατάγομαι ἀπὸ μίαν χώραν, εἰς τὴν ὁποίαν, ὅπως τὰ γεγονότα βοοῦν, τὸν τελευταῖον λόγον ἔχει ἡ ἀπάτη, ἡ ΄΄κομπίνα΄΄, τὸ ΄΄λάδωμα΄΄, ἡ θρασύτης, ἡ διαστροφὴ καὶ ἡ ἀθέτησις τῶν ὑποχρεώσεων. Ἐλησμόνησα, ὅτι πρόκειται διὰ μίαν χώραν, ὅπου σφαγιάζονται τὰ δίκαια τῶν τιμίων καὶ νομοταγῶν πολιτῶν, καὶ κατορθώνονται νὰ ριζώνουν καὶ νὰ ἐπιβάλλονται οἱ παρανομοῦντες καὶ οἱ πραξικοπηματικῶς ἐνεργοῦντες. Ἐλησμόνησα, ὅτι ἡ Ἑλλὰς εἶναι χώρα, ὅπου κυριαρχεῖ τὸ ΄΄ἅρπαξε νὰ φᾶς καὶ κλέψε ν᾿ ἄχῃς΄΄, καὶ τότε μόνον εἶσαι ἱκανός, ἐὰν ἠμπορῇς ὡς κλέπτης νὰ κρυφθῇς. Ἐλησμόνησα ὅτι ἡ Πατρίς μου εἶναι χώρα, ὅπου βασιλεύουν οἱ θρασεῖς καὶ οἱ ἀδίστακτοι.

Ἐπὶ δεκαετίαν παραγκωνίζομαι συστηματικώτατα καὶ οἱ ἑκάστοτε ἰθύνοντες προσπαθοῦν νὰ μοῦ κάνουν πλύσιν ἐγκεφάλου διὰ νὰ μὲ πείσουν, ὅτι κακῶς διαμαρτύρομαι. Ἐκπλήσσονται διότι δὲν εἶμαι μαζοχιστὴς διὰ νὰ ἐκλαμβάνω τὴν καταταλαιπώρησίν μου ὡς ἐξυπηρέτησιν καὶ τὸν σαδισμὸν ὡς εὐεργεσίαν. Δὲν θὰ ἤθελα νὰ προσθέσω τίποτε εἰς τὰ ἀνωτέρω. Αὐτὰ εἶναι ἀρκετά. Τὰ ἔξοδα, ἡ ταλαιπωρία, ἡ άγωνία καὶ οἱ ματαιούμεναι κάθε φορὰ ἐλπίδες. Ἀλλὰ καὶ ἡ μεγίστη ἀποθάρρυνσις νὰ διαθέσω ὅλον τὸν μόχθον τῆς ζωῆς μου διὰ τὸ κοινὸν καλόν…»

7. Ἡ σημερινὴ κυβέρνησι γιὰ νὰ «βολέψῃ ἡμετέρους» μεγαλοεπιχειρηματίες – μεγαλοεργολάβους καὶ μεγαλονακαλάρχες προκήρυξε διαγωνισμό, ὁ ὁποῖος πάσχει ἐξ ἀπόψεως ἠθικῆς, κοινωνικῆς, νομικῆς πλευρᾶς καὶ δίδει ἀφορμὴ σὲ κόμματα ἐξουσίας τῆς ἀντιπολιτεύσεως, νὰ τονίζουν ὅτι θὰ καταργήσουν διὰ νόμου τὸν ἐν λόγῳ διαγωνισμό, γιὰ νὰ «βολέψουν» αὐτοὶ ἄλλους δικούς τους «ἀετονύχηδες» καὶ «πατριάρχες» τῆς διαπλοκῆς. Ἔτσι ἐφαρμόζεται ἡ λαϊκὴ παροιμία «δυὸ γάϊδαροι μαλώνανε σὲ ξένο ἀχυρῶνα».

8. Ἀναγκαζόμαστε νὰ λέγουμε τὰ πράγματα μὲ τὸ ὄνομά τους, γιὰ  νὰ λάμπῃ ἡ ἀλήθεια, ἐφαρμόζοντες τὰ Γραφικά:

«Γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς»  (Ἰωάν, 8, 32) καὶ «ἕως τοῦ θανάτου ἀγώνισαι περὶ τῆς ἀληθείας καὶ Κύριος ὁ Θεὸς πολεμήσει ὑπὲρ σοῦ» (Σοφία Σειρὰχ 4, 28).

9. Τοιουτοτρόπως ἐμφανίστηκαν καὶ μερικὰ σκάνδαλα στὸν ἀέρα, πλὴν ὅμως οἱ πολιτικοί μας ἐν τοῖς πράγμασι, ὡς τὰ γεγονότα βοοῦν, δὲν ἔχουν οὔτε θρησκεία, οὔτε πατρίδα καὶ τὸ δόγμα τους εἶναι «ὅσα λέγονται δὲν γίνονται καὶ ὅσα γίνονται δὲν λέγονται». Οὐσιαστικὰ ἐφαρμόζουν τὴν λαϊκὴ ρῆσι «θὰ σὲ λέγω μαστρογιῶργο, θὰ μὲ λέγῃς μαστροκώστα, θ᾿ ἀγαπιόμαστε οἱ δυό μας, νὰ μᾶς ἀγαπᾶ ὁ κόσμος ὅλος». Ἀκόμη καὶ αὐτοί, ποὺ «σφαγιάζονται» στὴν Βουλὴ καὶ σὰν «κοκορόπουλα» κάνουν «κοκορομαχίες», τὶς κάνουν μόνον γιὰ «στάχτη στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων», ὅπως οἱ δικηγόροι μαλώνουν στὰ δικαστήρια, γιὰ  νὰ ἐντυπωσιάζουν τοὺς πελάτες τους καὶ νὰ τοὺς «ξαφρίζουν».

10. Στὴν προκειμένη περίπτωσι εὑρίσκει ἐφαρμογὴ ὁ ἀκροστηθαῖος στίχος τοῦ Γεωργίου Σουρῆ :

«Ὤ Ἑλλὰς ἡρώων χώρα, τὶ γαϊδάρους βγάζεις τώρα»....

11. Ἀπογοητευθέντες ἐμεῖς ἀπὸ τὸ τρισάλθιο καὶ βρόμικο καθεστώς, σταματήσαμε νὰ διεκδικοῦμε τηλεοπτικές – ραδιοφωνικές ἄδειες καὶ ἀγωνιζόμαστε μὲ «νύχια καὶ μὲ δόντια» νὰ συνεχίσουμε νὰ ἀνεχόμαστε - ὑποφέρουμε τὴν μεγίστη οἰκονομικὴ αἱμορραγία καὶ νὰ διαθέτουμε τὸν μὲ ἀπερίγραπτες στερήσεις, σωματικὲς καὶ ψυχικὲς ἀλγηδόνες δημιουργηθέντα μόχθο τοῦ βίου μας γιὰ τὸ κοινὸ καλὸ πρὸς δόξα Θεοῦ.

12. Ἐὰν εὐαισθητοποιηθοῦν καὶ ἄλλοι ἰδεολόγοι καὶ θελήσουν νὰ συμπτήξουμε τὶς δυνάμεις μας καὶ νὰ συνεργαζόμαστε στενά, τότε θὰ ἀγωνισθοῦμε μήπως δημιουργήσουμε καὶ web t.v., γιὰ νὰ διαδίδωνται οἱ ἰδέες καὶ νὰ λέγωνται τὰ πράγματα μὲ τὸ «ὄνομά τους». Ὅσοι πιστοὶ προσέλθετε.

13. Παρακαλοῦμε τοὺς φίλους νὰ διαδίδουν παντοῦ τὰ ἄρθρα μας, ἰδίως στοὺς νέους ἀνθρώπους.

Νὰ μὴ διακατεχόμαστε ἀπὸ ἡττοπάθεια, διότι «ἡ νίκη οὐ τῶν θρηνούντων, οὐ τῶν μεμψιμοιρούντων, ἀλλὰ τῶν μετὰ πάσης συναίσεως ἀγωνιζομένων» καὶ «ἡ ἰσχὺς ἐν τῇ ἑνώσει».

Μὴ πατᾶμε τὴν «πεπονόφλουδα» τοῦ σατανᾶ καὶ μὴ καλλιεργοῦμε τὸν ἄμετρο ἐγωισμό, τὴν οἴησι καὶ τὸ ἀλάθητο. Ἐνῷ κατηγοροῦμε τὸν ἀντίχριστο πάπα, καὶ πολὺ καλὰ πράττουμε, διότι ὁ μέγιστος Ἐθνομάρτυς καὶ Ἁγιομάρτυς - Ἱσαπόστολος Κοσμὰς ὁ Αἰτωλὸς λέγει «τὸν πάπα νὰ καταριέστε» καὶ ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία θὰ καταργηθῇ ἀπὸ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο»,  εἷς ἕκαστος ἐξ ἡμῶν μεταβάλλεται σὲ ἕνα μικρὸ ἢ μεγάλο πάπα.

Στῶμεν καλῶς καὶ ἂς ἐφαρμόσουμε τὸ :

«ἕως τοῦ θανάτου ἀγώνισαι περὶ τῆς ἀληθείας καὶ Κύριος ὁ Θεὸς πολεμήσει ὑπὲρ σοῦ» (Σοφία Σειρὰχ 4, 28).

Πηγή: Φωτεινή Γραμμή, Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό

Το γερμανικό περιοδικό για γονείς “Baby und Familie” (Μωρό και Οικογένεια) λέει στους αναγνώστες του να προσέξουν τις οικογένειες που είναι «αφανείς» και «χαρούμενες», καθώς όλα αυτά αποτελούν προειδοποιητικά σημάδια ότι είναι «ακροδεξιοί» και άρα «επικίνδυνοι».

Με εικόνες που δείχνουν αποκλειστικά ξανθές γυναίκες και ξανθά παιδιά, το άρθρο αναφέρει ότι «συνηθισμένοι γονείς» πρέπει να αναλάβουν δράση εναντίον «δεξιών οικογενειών» (“rechte familie”) και να καταστήσουν σαφές ότι η ιδεολογία τους δεν έχει θέση στον κόσμο.

Υποστηρίζοντας ότι ο όρος «δεξιά πτέρυγα» «εγείρει ανησυχίες» και φέρνει στο νου «εμπρησμούς κέντρων προσφύγων», σκίνχεντ, και την νεοναζιστική ομάδα NSU (National Socialist Underground) που πραγματοποίησε μια σειρά από βίαιες επιθέσεις εναντίον αλλοδαπών, το «Μωρό & Οικογένεια» σημειώνει ότι οι άνθρωποι «σπάνια την συνδέουν με γυναίκες, οικογένειες και παιδιά».

Αυτό το υψηλής κυκλοφορίας γερμανικό περιοδικό δηλώνει, αυτός «είναι ακριβώς ο μεγάλος κίνδυνος», καθώς αυτοί οι άνθρωποι είναι εξίσου επικίνδυνοι, αν όχι περισσότερο επικίνδυνοι, από τις συμμορίες των ναζί σκίνχεντ. Τα στοιχεία ταυτότητας των δεξιών οικογενειών, υποστηρίζει, είναι ότι είναι οικογένειες «αφανών, ξανθών, χαριτωμένων και δεσμευμένων» ατόμων.

«Πρώτα απ 'όλα, [οι δεξιές οικογένειες] είναι ωραίες και αφοσιωμένες», υποστηρίζει η Michaela Köttig , κοινωνιολόγος και ερευνήτρια του «δεξιού εξτρεμισμού» στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών της Φρανκφούρτης.

Η "ερευνήτρια" της δεξιάς πολιτικής, Eva Prausner , λέει ότι ο τεράστιος κίνδυνος για τις δεξιές οικογένειες είναι ότι φαίνονται φυσιολογικές.

Εξαιτίας αυτού, λέει, πολλοί γονείς έχουν ήδη δημιουργήσει καλές σχέσεις μαζί τους σε σημείο που «δεν είναι πλέον περιθωριοποιημένες και στη χειρότερη περίπτωση, λαμβάνουν υποστήριξη».

Ενώ υπάρχουν διάφοροι τύποι δεξιών οικογενειών, το “Baby und Familie” ισχυρίζεται ότι τα κέντρα ημερήσιας φροντίδας (παιδικοί σταθμοί) θα πρέπει να επιδιώκουν πάντοτε βοήθεια όταν ασχολούνται μαζί τους.

«Η δεξιά έχει πολλές μορφές. Ο ορισμός του τι είναι ακραίο και τι δεν είναι, είναι δύσκολος», λέει, αλλά ισχυρίζεται ότι όλες οι εκδηλώσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται, διότι οι δεξιοί θα μπορούσαν να διαδώσουν τις απόψεις τους κατά τη συνάντησή τους με άλλους γονείς στην παιδική χαρά.

Η Heike Radvan του αμφιλεγόμενου Ιδρύματος Amadeu Antonio προειδοποιεί ότι «τα παιδιά των δεξιών γονέων δεν είναι κατ’ ανάγκην διαφορετικά από τα άλλα παιδιά», αλλά λέει ότι είναι συχνά «πολύ υπάκουα» και ίσως να μην μιλούν πολύ.

Παρά τον ισχυρισμό ότι αυτά τα παιδιά δεν είναι ειλικρινή, οι «ειδικοί» από το περιοδικό προειδοποιούν ότι μία σκοτεινή πτυχή της δεξιάς ανατροφής των παιδιών είναι ότι ενσταλάζει την αυτοπεποίθηση στους απογόνους τους.

Το κάνουν αυτό, λέει η Prausner, με την ελπίδα ότι «οι απόγονοί τους αργότερα θα μεταφέρουν με σιγουριά την ιδεολογία τους στον κόσμο».

Η Köttig εξηγεί ότι οι δεξιές οικογένειες δεν είναι σε αντίθεση με τις «συνήθεις οικογένειες» στο ότι διδάσκουν τις δικές τους αξίες. Η σημαντική διαφορά με τις ακραίες δεξιές ομάδες, ωστόσο, είναι ότι αυτές οι αξίες είναι «έντονα προσανατολισμένες στις γερμανικές συνήθειες και παραδόσεις».

Η Prausner λέει, ότι τα «δεξιά παιδιά» γνωρίζουν ότι θα πρέπει να κρατήσουν την οικογενειακή τους ζωή κρυφή, αλλά προσθέτει ότι ένα αποκαλυπτικό σημάδι του δεξιού εξτρεμισμού είναι ότι συνήθως δεν υπάρχουν αμερικανικά λογότυπα στα ρούχα των γονέων τους!

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν οπτικές ενδείξεις που μπορεί να υποδεικνύουν ότι ένα παιδί είναι από μια δεξιά οικογένεια, επισημαίνει ωστόσο, η «ερευνήτρια». Η Prausner προειδοποιεί ότι, ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα τους αναγνωρίσουν, «προσεγμένες πλεξούδες και μακριές φούστες» αποτελούν ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι ένα παιδί έχει δεξιούς γονείς.

Το άρθρο δίνει μετά «συμβουλές», με μερικούς τρόπους με τους οποίους τα κέντρα ημερήσιας φροντίδας μπορούν να προετοιμαστούν για την περίπτωση που δεξιοί γονείς πάνε να εγγράψουν εκεί τα παιδιά τους. Συμβουλεύει την καθιέρωση μίας πολιτικής και μίας δήλωσης που θα καθορίζει τις «αξίες» του κέντρου.

Οι μητέρες και οι πατέρες πρέπει να συμμετέχουν σε συμβούλια γονέων και να αναλαμβάνουν δράση κατά των δεξιών γονέων, λέει το περιοδικό. Θα πρέπει «να μην φοβούνται να αντιμετωπίσουν τους δεξιούς γονείς άμεσα», αναφέρει.

Ο Thomas Feist , βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), ζήτησε από την κυβέρνηση να σταματήσει τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Antonio Amadeus, επισημαίνοντας ότι δέχονται και ανταμείβουν απειλές βίας και καταγγελίες ανθρώπων στην ιστοσελίδα του.

Το «Ίδρυμα» Antonio Amadeu (Amadeu Antonio Stiftung) ιδρύθηκε και διευθύνεται από την εβραϊκής καταγωγής αριστερή «ακτιβίστρια», Anetta Kahane . Η Kahane, κατά τη διάρκεια των ετών 1974 - 1982, εργάστηκε ως μυστικός πράκτορας για την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ανατολικής Γερμανίας, την γνωστή Στάζι.

Η Kahane έχει δηλώσει ότι είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση να αλλάξει η μεταναστευτική πολιτική της προκειμένου να πάψει η ήπειρος να είναι Λευκή.

Πέρσι σε συνέντευξή της στο RT, είπε: «Θα πρέπει να αλλάξουμε πραγματικά την πολιτική της μετανάστευσης στο εσωτερικό της Ευρώπης. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, θα πρέπει να προσαρμοστεί το εκπαιδευτικό σύστημα και να προσαρμοστούν όλες οι χώρες μέλη στο ότι δεν είναι πια μόνο λευκοί ή μόνο Σουηδοί ή μόνο Πορτογάλοι ή μόνο Γερμανοί. Είναι πολυπολιτισμικά μέρη του κόσμου».-

Διάβασε άρθρο ΕΔΩ .

Πηγή: Κόκκινος Ουρανός

Από την Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ) μου ετέθησαν τα κάτωθι ερωτήματα και μου εζητήθη η επ' αυτών επιστημονική μου άποψη: 1) Η νέα ύλη του μαθήματος των Θρησκευτικών, η εισαγομένη στις σχολικές μονάδες δια των υπ' αριθ. 143575/Δ2/2016 και 143579/Δ2/2016 αποφάσεων του Υπουργού Παιδείας στο Φ.Ε.Κ. Β΄/13/9/16 είναι σύμφωνες προς το Σύνταγμα και τον νόμο;

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ

Αποστόλου Φ. Βλάχου

Επιτίμου Προέδρου Εφετών

Χαλάνδρι, 26/9/2016

Από την Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ) μου ετέθησαν τα κάτωθι ερωτήματα και μου εζητήθη η επ' αυτών επιστημονική μου άποψη:

1) Η νέα ύλη του μαθήματος των Θρησκευτικών, η εισαγομένη στις σχολικές μονάδες δια των υπ' αριθ. 143575/Δ2/2016 και 143579/Δ2/2016 αποφάσεων του Υπουργού Παιδείας στο Φ.Ε.Κ. Β΄/13/9/16 είναι σύμφωνες προς το Σύνταγμα και τον νόμο;

2) Σε αρνητική απάντηση (εάν δηλ. είναι η εν λόγω ύλη αντίθετη προς το Σύνταγμα και τον νόμο) οι καθηγητές, που καλούνται, να την διδάξουν, δικαιούνται και υποχρεούνται να αρνηθούν την εφαρμογή των παραπάνω υπουργικών αποφάσεων και αν ναι, εις ποίες διατάξεις θα στηριχθούν;

Η επιστημονική μου άποψη επί των ως άνω ερωτημάτων είναι η ακόλουθη:

Α΄

Αναφορικά με το πρώτο ερώτημα πρέπει να λεχθούν τα εξής: Με το άρθρο 16 & 2 του Συντάγματος ορίζεται ότι η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό, μεταξύ των άλλων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης. Ως τοιαύτης νοουμένης της τελευταίας και δη εν όψει της διατάξεως του άρθρου 3& 1 του Συντάγματος και του άρθρου 1& 1α του νόμου 1566/1985, της ορθοδόξου χριστιανικής συνειδήσεως, όπως δέχεται σταθερά η νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας με τις 2176/1998, 3356/1995, 3533/1988 αποφάσεις του και τα Διοικητικά Εφετεία Αθηνών και Χανίων με τις υπ΄ αριθμούς 299/1988 το πρώτο και 115/2012 το δεύτερο. Σημειωτέον ότι η παραπάνω διάταξη του άρθρου 1 & 1α του νόμου 1566/1985 δεν επιτρέπεται να καταργηθεί ή να τροποποιηθεί. Εάν δε καταργηθεί θεωρείται ως ισχύουσα και μη καταργηθείσα, ως δέχεται και η θεωρία (Γ. Κρίππα «Νομοθετικό κενό συνταγματικώς ανεπίτρεπτο και εντεύθεν υποχρεώσεις της Κρατικής διοικήσεως» εις «Χαριστήριον Τόμον, Σύμμεικτα προς τιμήν Γεωργίου Παπαχατζή, 1989, σελ. 335 επομ.) και η ad hoc νομολογία (Εφετείο Αθηνών 10360/1981 Αρχ. Νομ. 33 σελ. 465, Εφετείο Αθηνών 11650/1980 Ελλ. Δικ/νη 22, σελ. 444, Αρ. Πάγος 284/2004 Νομ. Βήμα 2005, σελ. 283, Αρ. Πάγος 1731/2002 Νομ. Βήμα 2003, σελ. 1225 επόμ., Συμβ. Επικρατείας 2056/2000 Διοικητική Δίκη 13, σελ 87).

Παράλληλα με το άρθρο 4 & 1 του Συντάγματος ορίζεται ότι οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, θεσπιζομένης έτσι συνταγματικώς της αρχής της Ισονομίας μεταξύ των Ελλήνων πολιτών.

Εξάλλου, με τη διάταξη του άρθρου 13 & 2, εδάφ. 3 του Συντάγματος ορίζεται ότι ο προσηλυτισμός απαγορεύεται. Με τις διατάξεις δε του άρθρου 4 του ισχύοντος Αναγκ. Νόμου 1363/1938 προσδιορίζονται ενδεικτικώς, τόσο η έννοια του ποινικού αδικήματος του προσηλυτισμού, όσο και οι ποινικές κυρώσεις κατά των διαπραττόντων τούτο, οριζομένης μάλιστα, ως ιδιαιτέρως επιβαρυντικής περιστάσεως για τους υπαιτίους τελέσεως προσηλυτισμού σε σχολικές μονάδες, σύμφωνα με το άρθρο 4 & 3 του ιδίου Αναγκαστικού νόμου.

Από τη μελέτη του περιεχομένου των προαναφερόμενων Υπουργικών Αποφάσεων, ως και σχετικών ενταύθα δηλώσεων από πλευράς συντακτών, των, στις αποφάσεις αυτές, Νέων Προγραμμάτων Σπουδών και εκ πλείστων όσων, εγγράφων και μη, προσφάτων δε και παλαιοτέρων στοιχείων, σαφώς προκύπτουν τα εξής : Με τα εν λόγω Προγράμματα θεσπίζεται ένα πολυθρησκειακό μείγμα, το οποίο έχει ως βάση την τεχνική επιφανειακή σύγκλιση των τριών δογμάτων του Χριστιανισμού, αλλά και του Χριστιανισμού με άλλα 5-6 θρησκεύματα, με βάση τα τυπικά ετερόκλητα χαρακτηριστικά όλων αυτών των θρησκευμάτων, η δε διδασκαλία όλων αυτών θα γίνεται συγχρόνως και στην ουσία ισοτίμως. Το πολυθρησκειακό αυτό κράμα οδηγεί σε εσφαλμένα επιστημονικά και θεολογικά συμπεράσματα, δημιουργεί σύγχυση στους μαθητές, τους οδηγεί στον συγκρητισμό θρησκειών, είναι ασύμβατο με τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας, αφού με τη διδασκαλία του καταργείται στην πράξη ο Χριστοκεντρικός προσανατολισμός του μαθήματος των Θρησκευτικών και μετατρέπεται σε ανθρωποκεντρικό – συγκρητιστικό, μεταβάλλοντας έτσι την χριστιανική ορθόδοξη συνείδηση των μαθητών, αντί της ανάπτυξής της, που απαιτεί το Σύνταγμα.

Εξάλλου όλα αυτά συμβαίνουν σε βάρος των ορθοδόξων χριστιανών μαθητών, ενώ αντίστοιχη μετατροπή δεν προβλέπεται από τις παραπάνω Υπουργικές Αποφάσεις για τα λειτουργούντα στην Ελλάδα ετερόθρησκα και ετερόδοξα σχολεία (Μουσουλμανικά, Ισραηλιτικά, Ρωμαιοκαθολικά).

Εν όψει όλων αυτών και απαντώντας στο πρώτο των παραπάνω ερωτημάτων πρέπει να λεχθούν τα εξής : Η νέα ύλη του μαθήματος των Θρησκευτικών που περιέχεται στις παραπάνω Υπουργικές Αποφάσεις είναι προδήλως αντισυνταγματική και παράνομη, αφού προσκρούει, ως προαναφέρεται, ευθέως στις προαναφερόμενες διατάξεις των άρθρων 16 & 2 και 3 & 1 του Συντάγματος ως και στο νόμο 1566/1985, άρθρο 1, & 1α αυτού, που επιτάσσουν την ανάπτυξη της ορθοδόξου χριστιανικής συνειδήσεως, απορρίπτοντας έτσι τη μεταβολή αυτής κατά τα ειδικότερα παραπάνω εκτιθέμενα.

Η δε τοιαύτη μεταβολή, που συντελείται, με το παραπάνω πολυθρησκειακό μόρφωμα, στοιχειοθετεί το ποινικό αδίκημα του προσηλυτισμού, τιμωρουμένου μάλιστα με την προλεχθείσα ιδιαιτέρως επιβαρυντική περίσταση εκ του ότι η τοιαύτη προσηλυτιστική διδασκαλία του θα γίνεται εντός σχολικών μονάδων (βλ. αναλυτικώτερα περί τούτου εις Γ. Κρίππα, Κατά πόσο το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών συνιστά αξιόποινη πράξη, εις Επιθεώρηση Δημοσίου και Διοικητικού Δικαίου, τόμος 58, σελ. 679-697).

Τέλος, αναφορικά με το πρώτο ερώτημα και σχετικά με την ακαταλληλότητα των παραπάνω Προγραμμάτων Σπουδών και την πλήρη αντίθεσή τους προς την Ορθόδοξη Χριστιανική Διδασκαλία, αλλά και με τους γενικότερους κινδύνους που εγκυμονούν για την Χώρα, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος είπε μεταξύ των άλλων, λίαν σημαντικών, με δημόσιες δηλώσεις του στις 20/9/2016 τα εξής : «Τα καινούργια προγράμματα, τα οποία διάβασα, είναι απαράδεκτα και επικίνδυνα. Δεν θα αποδώσουν καρπούς, αλλά μεγάλη ζημία στην Παιδεία και στην Κοινωνία, καθώς και ρήξη στη σχέση της Εκκλησίας με την Πολιτεία. Θα φέρω το θέμα και στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος…». Ακόμη δε και τούτο έλαβε χώραν : Ότι τα νέα ως άνω Προγράμματα Σπουδών τίθενται σε εφαρμογή, ενώ προσφάτως, στις 9/3/2016, η, κατά τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος (ν. 590/1977 άρθρ. 3 & 1), Ανωτάτη Εκκλησιαστική Αρχή της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας, είχε απορρίψει το πολυθρησκειακό Πρόγραμμα κατά τα ως άνω, επικυρώσασα έτσι την προηγηθείσα σύμφωνη απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος της 13/1/2016.

Β’

Αναφορικά με το υποβληθέν δεύτερο ερώτημα η απάντηση έχει ως εξής :

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 24 του ισχύοντος Υπαλληλικού Κώδικα(νόμος 3528/2007) ο υπάλληλος είναι εκτελεστής της θέλησης του κράτους, υπηρετεί μόνο τον λαό και οφείλει πίστη στο Σύνταγμα και αφοσίωση στην πατρίδα του και τη Δημοκρατία.

Κατά το επόμενο άρθρο 25 & 1 ο υπάλληλος είναι υπεύθυνος για την εκτέλεση των καθηκόντων του και την νομιμότητα των υπηρεσιακών του ενεργειών, ενώ κατά τη δευτέρα παράγραφο του άρθρου αυτού, ο υπάλληλος οφείλει να υπακούει στις διαταγές των προϊσταμένων του. Όταν, όμως, εκτελεί διαταγή, την οποία θεωρεί παράνομη, οφείλει, πριν την εκτέλεση, να αναφέρει εγγράφως την αντίθετη γνώμη του και να εκτελέσει τη διαταγή χωρίς υπαίτια καθυστέρηση. Η διαταγή δεν προσκτάται νομιμότητα εκ του ότι ο υπάλληλος οφείλει να υπακούσει σε αυτήν.

Κατά δε την παράγραφο 3 εδάφιο πρώτο, του ιδίου άρθρου(25), αν η διαταγή είναι προδήλως αντισυνταγματική ή παράνομη, ο υπάλληλος οφείλει να μην την εκτελέσει και να το αναφέρει χωρίς αναβολή.

Εξάλλου, σύμφωνα με τα οριζόμενα υπό του άρθρου 106 και 107 του Υπαλληλικού Κώδικα μεταξύ των πειθαρχικών παραπτωμάτων του υπαλλήλου είναι κάθε υπαίτια πράξη και παράλειψή του, που αντίκειται στις διατάξεις του Συντάγματος και των νόμων, με τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 του ιδίου Κώδικα, ενώ με τη διάταξη του άρθρου 110 & 1 η δίωξη και τιμωρία των πειθαρχικών παραπτωμάτων αποτελεί καθήκον των πειθαρχικών οργάνων συνεπαγομένη, κατά τα ανωτέρω, αντίστοιχη ευθύνη του αμελούντος προς τούτο οργάνου(βλ. Γ. Κρίππα, εις Επιθεώρηση Δημοσίου και Διοικητικού Δικαίου, όπ. π. π.).

Με βάση όλες τις παραπάνω διατάξεις και εν όψει της προδήλου αντιθέσεως του περιεχομένου των προαναφερομένων Υπουργικών Αποφάσεων προς στο Σύνταγμα (άρθρα 16 & 2, 3& 1, 4 & 1 και 13 & 2 εδάφιον γ΄ αυτού), ως και στους σε εκτέλεση των άρθρων του Συντάγματος 16 & 2 και 13 & 2 εδάφιον γ΄ αυτού, Νόμο 1566/1985 (άρθρο 1 & 1α αυτού) και Αναγκαστ. Νόμο 1363/1938 (άρθρο 4 αυτού), οι διδάσκαλοι της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και οι Θεολόγοι καθηγητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης έχουν την υποχρέωση και το δικαίωμα να αρνηθούν την εκτέλεση των παραπάνω αντισυνταγματικών και παρανόμων Υπουργικών Αποφάσεων.

Να σημειωθεί στο σημείο αυτό, ότι, επειδή στην παρούσα περίπτωση πρόκειται περί διαταγών προδήλως αντισυνταγματικών, δεν υπάρχει νομικό έδαφος για τη δυνατότητα έκδοσης από τη διοίκηση, μετά την άρνηση υπό των εν λόγω διδασκόντων της εκτέλεσης των Αποφάσεων τούτων, της δεύτερης διαταγής, που προβλέπεται από το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του ως άνω άρθρου 25 του Υπαλληλικού Κώδικα και αυτό, διότι η δεύτερη αυτή διαταγή προβλέπεται μόνο για την περίπτωση αρνήσεως εκτελέσεως υπό του υπαλλήλου διαταγών αντιθέτων προς διατάξεις (απλών) νόμων ή κανονιστικών πράξεων, όχι όμως διαταγών προδήλως αντισυνταγματικών, όπως στην προκειμένη περίπτωση συμβαίνει.

Παράλληλα δε προς τα παραπάνω δεκτά γενόμενα, την άρνηση να εκτελέσουν τις ως άνω Υπουργικές Αποφάσεις, έχουν την υποχρέωση και το δικαίωμα να προβάλουν οι διδάσκαλοι της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και οι Θεολόγοι καθηγητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ακόμη και μόνο για το ότι, με την εκτέλεση από αυτούς των Αποφάσεων τούτων, θα τελείται από τους ίδιους το ποινικό αδίκημα του προσηλυτισμού, αφού σύμφωνα με το άρθρο 21 του Ποινικού Κώδικα περί Προσταγής, η ποινική τους ευθύνη για το αδίκημα αυτό δεν θα αίρεται, δεδομένου ότι δεν υπάρχει νόμος που να τους απαγορεύει να εξετάσουν εάν οι δοθείσες σε αυτούς, σύμφωνα με τους νομικούς τύπους και από την Αρμόδια Αρχή διαταγές προς εκτέλεση του περιεχομένου των εν λόγω Υπουργικών Αποφάσεων είναι νόμιμες ή όχι. Άλλωστε η διάταξη αυτή του Ποινικού Κώδικα είναι ειδική, έναντι της γενικής τοιαύτης του άρθρου 25 του υπαλληλικού κώδικα (ν. 3528/2007) και ως εκ τούτου η πρώτη εξ αυτών κατισχύει της δεύτερης κατά τον γνωστό κανόνα του δικαίου, σύμφωνα με τον οποίο ο ειδικός νόμος υπερισχύει του γενικού(jus specialis derogate generalis).

Ο Γνωμοδοτών

Απόστολος Φ. Βλάχος

Επίτιμος Πρόεδρος Εφετών

Πηγή: Ακτίνες

Σχετικά Άρθρα:

1. Απόστολος Βλάχος: Νομικά παντελώς ανεφάρμοστη η επιδιωκόμενη μετατροπή του μαθήματος των Θρησκευτικών σε πολυθρησκευτικό – θρησκειολογικό

Ορθόδοξη Χριστιανική ομιλία από τον Σεβασμιώτατο Πενταπόλεως κ.κ. Ιγνάτιο Μαδενλίδη από σειρά ομιλιών με γενικό θέμα «Ο Γάμος».

Πόσο μας λείπεις παππούλη μας!

Επί των ημερών σου η μητρόπολή σου ήταν προμαχώνας του αντιοικουμενισμού. Τα ιερατικά συνέδρια που γίνονταν τότε καυτηρίαζαν και στηλίτευαν τον οικουμενισμό, την εκκοσμίκευση, τη νοθεία και παραφθορά του λατρευτικού Ήθους και όχι μόνο! Το ίδιο και το περιοδικό "Σάλπιγξ Ορθοδοξίας". Δημοσίευε μνημειώδη αντιοικουμενιστικά κείμενα του μακαριστού Μιλτιάδη Μπατιστάτου, του π.Δανιήλ Αεράκη, του Νικολάου Σωτηρόπουλου, του Στέργιου Σάκκου και άλλων που "έσπαγαν κόκκαλα" κατά το κοινώς λεγόμενο. Το ίδιο και το περιοδικό της εκλεκτής σου αδελφότητας του "Σταυρού"(συνιστώ τους αγαπητούς φίλους που θα αναγνώσουν το παρόν να προμηθευτούν τους μνημειώδεις τόμους του θαυμάσιου αυτού περιοδικού).Το ίδιο και ο άμβωνας!

Στη "Χριστιανική Σπίθα" του Ιουλίου-Αυγούστου 1991, αριθμός φύλλου 481 με θέμα τον επάρατο και βλάσφημο μονοφυσιτισμό αφού επεσήμαινες τον κίνδυνο που συνεπάγεται ο οικουμενισμός για το Ορθόδοξο Δόγμα ζητούσες θεοφιλώς και με ενεργοποιμένο το αίσθημα της ποιμαντικής σου ευθύνης τη διακοπή των περιττών και επιζημίων διαλόγων με τους αιρετικούς "χριστιανούς". Τηλεγραφήματα, επιστολές, υπομνήματα, παρεμβάσεις,εισηγήσεις στην Ιεραρχία και τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο για το θέμα του οικουμενισμού, μηνύσεις σε βάρος κακοδόξων επισκόπων όπως π.χ. του Χαλκηδόνος Μελίτωνος, διατελέσαντος δεξιάς χειρός του κεκοιμημένου αποστάτη της Ορθοδοξίας Αθηγαγόρα, πνευματικού πατρός του νυν πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου και εξωραιστού του δαιμονικού καρναβάλου και του Αυστραλίας Στυλιανού, αμφισβητήσαντος την αναμαρτησία του Θεανθρώπου, ομολογιακή σου ομιλία στο Άγιον Όρος που προκάλεσε τη δυσφορία των παρισταμένων τότε εκπροσώπων της Μονής Ιβήρων και του τότε πολιτικού διοικητή του Αγίου Όρους και φυσικά η ομολογιακή διακοπή μνημοσύνου του Αθηναγόρα μαζί με άλλους δύο ομόφρονες και ομοτρόπους μητροπολίτες, όλα τα παραπάνω αποτελούν ελάχιστη ανάμνηση των αντιοικουμενιστικών σου αγώνων.

Μπορούμε, άραγε, να φαντασθούμε πώς θα αντιδρούσες επί τη αναγνώσει και μελέτη και επεξεργασία, από της πλευράς του, των φρικαλέων ετεροδιδασκαλιών΄, των διατυπωθεισών υπό των γνωστών και μη εξαιρετέων μητροπολιτών άνευ ποιμνίου Περγάμου και Προύσης οι οποίοι δεν εφείσθησαν ουδέ του δόγματος της Αγίας Τριάδος μεταφέροντας στην απρόσιτη περιοχή των ενδοτριαδικών σχέσεων τα ιδεοληπτικά περί πρωτείου ληρήματα και φαντασιοκοπήματά τους; Ή πώς θα αντιδρούσες για τις ασχημίες του Ελπιδοφόρου σε ουνίτικο ναό της Ιταλίας;
Ή τίνι τρόπω θα στηλίτευες τις οικουμενιστικές ακροβασίες του πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Αλβανίας Αναστασίου, καθώς και άλλων "προκαθημένων" Ορθοδόξων Πατριαρχείων και τοπικών Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, όπως επίσης και των γνωστών και μη εξαιρετέων Μεσσηνίας, Αλεξανδρουπόλεως, Δημητριάδος και Σύρου, ειδικώς των δύο τελευταίων;

Ή πώς θα ξιφουλκούσες κατά της δυσώνυμης "ακαδημίας Δημητριάδος", που απεργάζεται υπούλως και τεχνηέντως την αποδόμηση της γνησίας Ορθοδόξου πατερικής θεολογίας και του θεοπνεύστου οικοδομήματος των Θείων και Ιερών Κανόνων;

Ή πώς θα στηλίτευες τη νόθευση του Ορθοδόξου Ήθους και τον εμπαιγμό των Ιερών Μυστηρίων με την ταυτόχρονη τέλεση του γάμου και της βαπτίσεως του εξωγάμου τέκνου του ζευγους; Κια μια και περί Ορθοδόξου Ήθους ο λόγος, όλοι θυμόμαστε τους ανένδοτους αγώνες σου εναντίον του γιαναρικού νεο-νικολαιτισμού. Τι δε να πει κανείς και για το δριμύ έλεγχο που άσκησες στους "πανηγυρτζήδες" επισκόπους...

Σείεται ο τόπος μακαριστέ δέσποτα εξ αιτίας του οικουμενισμού και της συνακόλουθης προδοσίας της Ορθοδοξίας αλλά και ένεκα της εκκοσμικεύσεως. Ο οικουμενισμός και με "συνοδική", πλέον, βούλλα "νομιμοποιήθηκε" εκκλησιαστικά. Ο συγκρητισμός λυμαίνεται, πλέον, και τις εύπλαστες ψυχές των Ελληνοπαίδων διά του μεταλλαγμένου και εκτρωματικού μορφώματος των "νέων Θρησκευτικών" όπως εμπεριστατωμένως κατήγγειλε η ΠΕΘ, μοναδικό αξιόπιστο όργανο εκπροσωπήσεως του σώματος των εν Ελλάδι θεολόγων. Το Ορθόδοξο Ήθος υπονομεύεται, η πολυποίκιλη αμαρτία εξωραίζεται, ο συσχηματισμός με το δαιμονοκρατούμενο κόσμο και το φρόνημά του έχει προσλάβει επιδημικές διαστάσεις εντός του εκκλησιαστικού οργανισμού!

Πόσο επίκαιρος είσαι μακαριστέ μας επίσκοπε! ΠΟΣΟ ΜΑΣ ΛΕΙΠΕΙΣ ΠΑΠΠΟΥΛΗ ΜΟΥ!

Πηγή: Ακτίνες

Το Πανάγιο Πνεύμα κυβερνά τη στρατευομένη Εκκλησία. Αυτό το Άγιο Πνεύμα «όπου θέλει πνεί». Αυτό το Άγιο Πνεύμα «ο Κύριος εστί» και οδηγεί και εμπνέει την Εκκλησίαν «εις πάσαν την αλήθειαν».

Στην Παλαιά Διαθήκη ανεύρισκε, αναδείκνυε και ενέπνεε τους προφήτες εν μέσω του λαού του Θεού.

Στην Κ. Διαθήκη αυτό το Άγιο Πνεύμα ανέδειξε τους Αποστόλους, τους προφήτες, τους διδασκάλους και τα χαρίσματα μέσα στην Εκκλησία.

Αυτό το Άγιο Πνεύμα και τώρα μέσα στην Εκκλησία φανερώνει τους Αγίους «τους καθ΄ εκάστην γενεεάν» μέχρι τα έσχατα της Ιστορίας.

Το παραπάνω γεγονός σημαίνει ότι η ανάδειξη και η τιμή των Αγίων δεν περιορίζεται ή προέρχεται από κάποιο ανθρώπινο πρόσωπο, αποκλειστικά και απόλυτα, αλλά υπηρετείται με τη βουλή του Θεού υπέρ της Εκκλησίας και της οικοδομής του σώματος για την εδραίωση στο δόγμα, στο ήθος, στην αλήθεια, στην Ορθοδοξία, στην πίστη, με πολλούς τρόπους και από πολλές αφετηρίες και εκκινήσεις.

Παραδείγματα έχουμε πολλά:

Ο Χριστός μας πλέκει το Εγκώμιο του Αγ. Ιωάννου του Προδρόμου, αλλά και ο λαός – μέχρι και αυτός ο Ηρώδης – τον θεωρούσε άγιο, δίκαιο και προφήτη. Βέβαια ο Ιωάννης “σημείον εποίησεν ουδέν”, χωρίς αυτό όμως να μειώνει στο ελάχιστο την αγιότητά του.

Οι Μακαρισμοί του Κυρίου δεν είναι ανάδειξη αγίων εν τω κόσμω;

Στην Αποκάλυψη το Άγιο Πνεύμα φανερώνει και αναδεικνύει ονομαστικά τον μάρτυρα του Χριστού Επίσκοπο Αντύπα, “εις μαρτύριον” και παραδειγματισμό και των άλλων.

Ο ιερός συγγραφέας της προς Εβραίους Επιστολής ομιλεί εκτενέστατα για τους αρχαίους αριστείς, οι οποίοι κυριολεκτικά αγίασαν διά της πίστεως και πέτυχαν θαυμαστά πράγματα στη γενεά τους…

Ο απ. Παύλος ομιλεί για την πίστη του Αβραάμ και ότι από αυτή “φίλος Θεού εκλήθη” και όταν χαιρετίζει στις επιστολές του τους παραλήπτες, πολλών αγίων πλέκει τα εγκώμια της ιεραποστολικής συνεργασίας και αφοσιώσεως .

Ο Ιάκωβος ο Αδελφόθεος μακαρίζει την υπομονήν Ιώβ και την προσευχή του Ηλία.

Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος μαρτυρεί ότι είδε τις ψυχές των εσφαγμένων μαρτύρων στεφανωμένες και ένδοξες γύρω από το θρόνο του Εσφαγμένου Αρνίου, όπως και τους 24 πρεσβυτέρους να θυμιάζουν με τις προσευχές των χριστιανών το υπερουράνιο θυσιαστήριο.

Ο άγιος Αθανάσιος ο Μέγας δεν μετέφερε τον Μοναχισμό στη Δύση με τη φανέρωση της αγιοπνευματικής ζωής του Γέροντά του Μ. Αντωνίου;

Γυρίζουμε σελίδα τώρα:

Στο τέλος των Εικονομαχικών ερίδων, όταν διαβάστηκαν στην Εκκλησία τα θεία και ιερά δόγματα της Αληθείας, ο λαός κρατώντας κλειστές τις πόρτες του Ναού ζητούσε επίμονα την ανακήρυξη της αγιότητας των μαρτυρησάντων ή ομολογησάντων επισκόπων και άλλων μελών της Εκκλησίας, που αδίκως ταλαιπωρήθηκαν και απέθαναν από κρατικούς και αιρετικούς εικονοκλάστες.

Επίσης όταν τέλειωσε η Ψευδοσύνοδος της Φερράρας – Φλωρεντίας ο λαός σήκωσε στα χέρια τον άγιο Μάρκο τον Ευγενικό και εδόξασε την πράξη της μη υπογραφής του ψευδοενωτικού συμφώνου.

Ο ίδιος ο λαός συχνά ήταν εμπόδιο για τους Αρχιερείς και Γραμματείς να συλλάβουν τον Χριστό, οι οποίοι ήθελαν και μεθόδευαν σύλληψη “άτερ όχλου”.

Βασικότατη και τελική θα λέγαμε είναι η θέση του λαού.

Μπορεί ο λαός μας σήμερα – και στο παρελθόν πολύ περισσότερο – να είναι ακατατήχητος εν πολλοίς, αλλά είναι βαπτισμένος και μυρωμένος και μέσα του έχει το αισθητήριο της πίστεως και της διακρίσεως.

Αυτός ο λαός ανέκαθεν επικυρώνει τις Συνόδους πάνω στα πράγματα και είναι δυνατόν να πέσει έξω για έναν άγιο, που τον ξέρει απέξω και ανακατωτά και τον έζησε από κοντά;

Ο Λαός είναι ο φρουρός της Πίστεως, πόσο μάλλον ο μοχλός της αναδείξεως των αγίων. Αν ακυρώσουμε τον λαό, τότε η αλήθεια μπαίνει στα γρανάζια της σκοπιμότητος.

Ο λαός όμως, μορφωμένοι και αγράμματοι, ανώνυμοι και επώνυμοι, φτωχοί και πλούσιοι, κοσμικοί και μοναχοί, νέοι και γέροι, κληρικοί και λαϊκοί, χωρικοί και αστοί, με όποιες ατέλειες κι αν έχουν, εκφράζουν συνολικά εν αγίω Πνεύματι το θέλημα του Θεού, “πανταχού, υπό πάντων, εν παντί”. Ο Ίδιος ο Θεός “εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων καταρτίζει αίνον” και τιμά τους αγίους Του. Κι όλο αυτό είναι αυθόρμητο, πηγαίο, θεϊκό. Δεν είναι στημένο.

Στους Τρεις Μεγίστους Φωστήρες ο λαός ήταν εκείνος που στήριξε την αγιότητά τους και εν ζωή μάλιστα.

Και κάτι ακόμη:

Ασφαλώς και δεν είναι κακό να ανατρέχουμε στους ομολογιακούς αγώνες των αγίων, όταν το απαιτεί η συγκυρία, όπως ακριβώς έκανε και ο Άγιος Θεός, ο Οποίος ανάστησε από αιώνιο ύπνο τους Αγίους Επτά Παίδας τους εν Εφέσω, για να στηρίξει στη γενεά των ανθρώπων της εποχής εκείνης το δόγμα της Αναστάσεως.

Εξάλλου αυτό έκαναν και οι άγιες Σύνοδοι, οι Οποίες στηρίζονταν σε γνώμες και παραδείγματα των προγενεστέρων Πατέρων, εμμέσως αναδεικνύοντας την λαμπρή θέση τους μέσα στην Εκκλησία.

Αυτό ακριβώς γίνεται κι όταν θέλουμε να τονίσουμε και άλλες αρετές. Ανασύρουμε από τας δέλτους της Εκκλησίας “καινά και παλαιά” πρότυπα αγίων, όταν πρόκειται πχ να τονίσουμε την ελεημοσύνη, την κοινωνική αλληλεγγύη, την ιεραποστολή, την άσκηση…

Δεν μπορεί να αγνοήσει λοιπόν κανένας πως ο Καλός Θεός τελικά για δικούς Του λόγους είτε με θαύματα είτε με υπόδειξη αρχιερέων είτε με φωνή εξ ουρανού είτε με αίτηση αρχόντων είτε με λαϊκές συνάξεις είτε με Συνόδους είτε με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, δηλαδή ο Πατήρ δι Υιού εν Αγίω Πνεύματι, φανερώνει στη ζωή μας τους αγίους, τους οποίους τελικά υποχρεούται παν το πλήρωμα της Εκκλησίας να αποδεχθεί και τιμητικά να προσκυνήσει και αγιάσει.

Πως αναδείχθηκαν οι Νεοφανείς εν Μυτιλήνη Άγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη; Με ονείρατα!!! Αλήθεια τους αμφισβητεί κανένας;

Μπορεί να γίνεται υπερβολή με τις φανουρόπιτες, αλλά ποιός μπορεί να καταργήσει τον Άγιο Φανούριο έστω κι αν έχουμε ένα μόνο στοιχείο από τη ζωή του; Εκείνο ίσως που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι ο λαός μας ζητεί να του φανερωθεί το θέλημα του Θεού και απούσης σφριγηλής και γενναίας κατήχησης καταφεύγει στο πιο εύκολο: τη φανουρόπιτα. Εδώ όμως βρίσκεται και το χρέος της Ποιμαντικής και της εκκλησιαστικής Διδασκαλίας. Να φανερώσει το λόγο του Θεού στη γενεά των ανθρώπων.

Ασφαλώς και είναι ενδεικτικό και βοηθητικό για την εκκλησιαστική αρχή το ότι πολλοί άγιοι πρίν από την εκκλησιαστική αγιοκατάταξη και πολύ πρίν από την προβλεπόμενη χρονική απόσταση είχαν καταταγεί στην χορεία των αγίων υπό της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου του Λαού μας. Ο λαός είχε φτιάξει εικόνες τους, ακολουθίες τους, τροπάρια, προσευχόταν, γιατί εβίωνε θαύματα καθημερινά στη ζωή του. Κι όσο πιο πονεμένος ήταν ο λαός και όσο πιο συμπονετικός ήταν ο άγιος στην επίγεια ζωή του, τόσο και η δημοφιλία του έφτανε στα ουράνια και οδηγούσε τελικά την Ιερά Σύνοδο στην ανακήρυξη. Έτσι εξηγείται και η δημοφιλία του Αγίου Νικολάου και στη Ρωσία και παντού.

Φυσικό επίσης είναι και το γεγονός ότι ο δεινός βασανιζόμενος λαός μας αναζητεί κάθε φορά στηρίγματα και βγάζει προς τα έξω αυτό που τον απασχολεί Με το να τιμά ιδιαίτερα πχ τους Ρώσους αγίους, τους ασκητές, τους ομολογητές… Κάτι ψάχνει ο λαός μας… Κάτι δηλώνει με αυτή την συγκεκριμένη αγιοφιλία και καταφυγή.

Καθόλου δεν εγκρίνονται βέβαια ιδιωτικές αγιοποιήσεις και ατομικές προτιμήσεις, οικονομικές σκοπιμότητες και θεοποίηση συγγενών χάριν προβολής και αισχροκερδίας, που δεν έχουν την έγκριση και αποδοχή του συνόλου του λαού και ασφαλώς τη θεσμική επισφράγιση τελικά από την Εκκλησία.

“Τοις αγίοις τοις εν τη γη εθαυμάστωσε” και ως εκ τούτου παρά πάντων ψάλλεται και ανακηρύσσεται “θαυμαστός ο Θεός εν τοις αγίοις Αυτού”.

Και το χρέος μας τώρα:

Ο Κύριος είπε: “Άγιοι γίνεσθε ότι εγώ άγιος ειμί”. Δεν είπε κάνετε θαύματα… Μάλιστα ετόνισε να μη χαίρονται οι μαθητές για το μεγαλύτερο θαύμα των εξορκισμών, αλλά να χαίρονται για την εκλογή τους από το Θεό και την αναγραφή των ονομάτων τους στις δέλτους του ουρανού, εν Βίβλω ζωής.

Κι όταν πάλι τους εξαποστέλλει ζητεί την εξαγγελία του Ευαγγελίου και την ακρίβεια της προσωπικής τους ζωής, ασφαλώς και με κάποια θαύματα – επακολουθούντα σημεία – “του Κυρίου συνεργούντος και τον λόγον βεβαιούντος διά των επακολουθούντων σημείων. Αμήν!

Το χρέος μας είναι ο εξαγιασμός μας και η εκζήτηση του θείου ελέους. Τα άλλα είναι του Θεού, του Λαού και της Εκκλησίας.

Πηγή: Χριστιανική Εστία Λαμίας

«Προφανῶς εἶναι παρά φύσιν αὐτό πού συμβαίνει σήμερα, νά διδάσκονται τρεῖς ὧρες Ἀρχαῖα καί δύο Νέα Ἑλληνικά στήν Α´ Γυμνασίου», δήλωσε ἐσχάτως ὁ  ὑπουργός Παιδείας τῆς κυβέρνησης, πού -ὑποβοηθούμενη καί ἀπό συμπλέοντες τῶν ἄλλων παρατάξεων- καθιερώνει τά ὄν­τως παρά φύσιν ὡς κατά φύσιν καί τά νομιμοποιεῖ. Ἔτσι, κατά τό ἐπετειακό ἔτος Ἀριστοτέλη, μέ ΦΕΚ (1640/9-6-2016), μει­ώ­θηκε ὁ χρόνος διδασκαλίας τῶν Ἀρ­χαίων Ἑλληνικῶν στό Γυμνάσιο. Ἡ σταδιακή συρρίκνωση, ὅμως, τῶν κλασι­κῶν σπου­δῶν, τήν ὁποία παρακολουθοῦ­με, συνιστᾶ ἀνεπανόρθωτη ἀπώλεια γιά τό ἐκπαιδευτικό σύστημα.

Ἡ Δευτεροβάθμια Ἐκπαίδευση, ὡς γνωστό, στοχεύει μεταξύ ἄλλων στό νά καλλιεργήσει στόν μαθητή κριτική ἱκανότητα, δημιουργική σκέψη, παρατηρητικότητα κτλ. Ἐργαλεῖο δοκιμασμένο στήν πορεία τοῦ χρόνου γιά τήν παιδευτική διαδικασία ἔχουν ἀποδειχθεῖ τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά. Ἡ μελέτη τους συμβάλλει, ἐπιπλέον, στήν ἱστορική μνήμη τοῦ Ἔ­θνους μας• γι’ αὐτό ἡ σωστή διδασκαλία καί ἡ μετάδοσή τους στή νέα γενιά ἀποτελεῖ ἐθνικό χρέος. Σήμερα, μάλιστα, πού ὁ ὁδοστρωτήρας τῆς παγκοσμιοποίησης ἀπειλεῖ νά κατεδαφίσει τά πάντα, ἡ γνώση τῆς ἀρχαίας κληρονομιᾶς μπορεῖ νά λειτουργήσει ὡς ἀνάχωμα κατά τῆς ἀλλοίωσης τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητας.

Τά Ἀρχαῖα βοηθοῦν ἀκόμη στήν ὀργάνωση τῆς ἀνθρώπινης σκέψης, καθώς καί στήν ἐκμάθηση καί ἄλλων γλωσσῶν. Ἐξ­άλλου, γνωρίζουμε ὅτι ὅποιος θέλει νά μι­λᾶ καί νά γράφει σωστά Νέα Ἑλληνικά, πρέπει νά γνωρίζει τίς ρίζες τους, δηλαδή τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά.

Ἐπιπροσθέτως ἡ δυνατότητα κατα­νόησης στοιχείων τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνι­κῆς ἐπιβάλλεται γιά τό σύνολο σχεδόν τῶν σύγχρονων ἐπιστημῶν. Ὁ μεγάλος φι­λό­σο­φος καί φυσικός Werner Heisenberg ἀναγνωρίζοντας τή σημαντική προσφορά τους εἶχε δηλώσει: «Ἡ θητεία μου στήν ἀρχαία ἑλληνική γλῶσσα ὑ­πῆρ­ξε ἡ σπου­δαι­ότερη πνευματική μου ἄσκη­ση. Στή γλῶσσα αὐτή ὑπάρχει ἡ πληρέστερη ἀντιστοιχία ἀνάμεσα στή λέξη καί στό ἐννοιολογικό της περιεχόμενο».

Πράγματι, πόσο προνομιοῦχοι εἴμαστε ὡς Ἕλληνες! «Γιά κοιτάξετε πόσο θαυμάσιο πράγμα εἶναι», ἀναφωνεῖ ὁ νο­μπελίστας ποιητής μας Γιῶργος Σεφέρης, «...ἀπό τήν ἐποχή πού μίλησε ὁ Ὅμηρος ὥς τά σήμερα, μιλοῦμε, ἀνασαίνουμε καί τραγουδοῦμε μέ τήν ἴδια γλῶσσα. Κι αὐτό δέν σταμάτησε ποτέ, εἴτε σκεφτοῦμε τήν Κλυταιμνήστρα πού μιλᾶ στόν Ἀγαμέμνο­να, εἴτε τήν Καινή Διαθήκη, εἴτε τούς ὕ­μνους τοῦ Ρωμανοῦ καί τόν Διγενῆ Ἀ­κρίτα, εἴτε τό Κρητικό Θέατρο καί τόν Ἐρωτόκριτο, εἴτε τό δημοτικό τραγούδι».

Τήν ἀλήθεια αὐτή τεκμηριώνει ἐπιστημονικά ὁ καθηγητής τῆς Γλωσσολογί­ας Γεώργιος Μπαμπινιώτης: «Ἡ ἑλληνική γλῶσσα ἀποτελεῖ μοναδικό παράδειγμα γλώσσας μέ ἀδιάσπαστη ἱστορική συνέχεια καί μέ τέτοια δομική καί λεξιλογική συνοχή, πού νά ἐπιτρέπει νά μιλᾶμε γιά μία ἑνιαία ἑλληνική γλῶσσα ἀπό τήν ἀρ­χαιότητα ἕως σήμερα».

Ὁ ἕτερος νομπελίστας ποιητής μας Ὀδυσσέας Ἐλύτης συμπληρώνει: «Ἐγώ δέν ξέρω νά ὑπάρχει παρά μία γλῶσσα, ἡ ἑνιαία ἑλληνική γλῶσσα. Τό νά λέει ὁ ἕλ­ληνας ποιητής, ἀκόμα καί σήμερα, ὁ οὐρανός, ἡ θάλασσα, ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη, ὁ ἄνε­μος, ὅπως τό ἔλεγαν ἡ Σαπφώ καί ὁ Ἀρχιλόχος, δέν εἶναι μικρό πράγμα. Εἶναι πο­λύ σπουδαῖο. Ἐπικοινωνοῦμε κάθε στι­γμή μιλώντας μέ τίς ρίζες πού βρίσκονται ἐκεῖ. Στά Ἀρχαῖα».

Φυσικά, δέν πρέπει νά ἀγνο­εῖ­ται τό σημαντικότατο ἰδιαίτερο γνώρισμα τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, ἡ οἰκουμενικότητά της. Ἡ παγκόσμια ἐμβέλειά της ὀφείλεται βεβαίως στό κύρος πού ἀπέκτησε διεθνῶς ἡ ἑλληνική ὡς γλῶσσα τῆς Καινῆς Διαθήκης, τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησί­ας, τῆς ὑμνογραφίας τῆς ὀρθόδοξης λα­­τρεί­ας. Μάλιστα, παρά τούς δυσχείμερους αἰῶνες τῆς σκλαβιᾶς πού πέρασε τό Ἔ­θνος μας, ἡ γλῶσσα διατηρήθηκε καί διαφυλάχθηκε μέσα ἀπό τήν Ἐκκλησία μέ τά λειτουργικά βιβλία της, ἀλλά καί μέ τά σχολεῖα, τά ὁποῖα ἐκείνη εἶχε ἱδρύσει.

Ὡστόσο, συχνά ἀκούγεται ἡ ἔνσταση ὅτι «θά μελετήσουμε μεταφρασμένους τούς ἀρχαίους συγγραφεῖς». Ἄλλο, ὅμως, εἶναι ἡ μελέτη ἀπό τό πρωτότυπο καί ἄλ­λο ἀπό τή μετάφραση. Ἡ Ἀρχαία Ἑλληνική μέ τήν ποικιλία της, τήν εὐστροφία της, τήν πλαστικότητά της, ἀποτελεῖ αὐ­τή καθ’ ἑαυτή ἕνα μορφωτικό ἀγαθό. Ἐπιπλέ­ον, μορ­φή καί περιεχόμενο δέν χωρίζονται, ἀφοῦ ἀποτελοῦν μία χημική ἕνω­ση δυσδιάσπαστη. Ἀντίθετα, ἡ μετάφραση ἀ­ποδίδει τό περιεχόμενο τοῦ μεταφραζόμενου κει­μέ­νου, μέσα ἀπό τίς γλωσσικές ἐπιλογές τοῦ μεταφραστῆ καί τά πολιτισμικά συμφραζόμενα τῆς ἐποχῆς του, ἀ­δυνατώντας, ὅ­μως, νά μεταφέρει ἐπιτυχῶς τούς ἰδιαί­τε- ρους κυματισμούς τοῦ πρωτοτύπου. Ἔτσι, πα­ρά τίς τόσες φιλότιμες μεταφραστικές προσπάθειες, τό γλωσσικό αἴσθημα νοθεύεται ὅταν «μουρμουρίζου­με σπασμένες λέξεις ἀπό ξένες γλῶσσες» (Σεφέρης), μέ τά «greeklish», τούς ἀγγλισμούς, τούς σολοι­κι­σμούς, τά διάφορα γλωσσικά λάθη, τά κακῆς ποιότητας κείμενα.

Ἐπιτέλους, ἄς τό καταλάβουμε: «Δέν ὑπάρχει μέλλον χωρίς μνήμη τοῦ παρελθόντος» (Carlo Bo). Ὁ παραγκωνισμός τῆς μελέτης τῶν Ἀρχαίων συνιστᾶ ἐπίθεση στό παρελθόν, στό θεμέλιο τῆς ταυτότητάς μας, μέ στόχο τήν τελική ἀποκοπή ἀ­πό τίς ρίζες μας, χωρίς τίς ὁποῖες τό πλούσιο δέντρο τοῦ πολιτισμοῦ θά παραδοθεῖ σέ μία ἀρ­γή, ἀδυσώπητη, καταστροφική κατάρρευση.

Καί ἐνῶ στήν Ἑλλάδα μειώνεται ἡ διδασκαλία τῆς Ἀρχαίας Ἑλ­ληνικῆς, σέ εὐ­ρωπαϊκά κράτη (Γαλλία, Γερμανία) παρατηρεῖται ἔντονη κινητικότητα γιά τήν ἐ­παναφορά τῆς μαζικῆς διδασκαλίας τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς στή Μέση Ἐκπαίδευ­ση. Παράλληλα διοργανώνεται πανευρωπαϊκό συνέδριο γιά τό 2017 μέ θέμα τήν ἀνάγκη προστασίας γλωσσῶν πού ὑ­πῆρ­ξαν φορεῖς σημαντικοῦ πολιτισμοῦ, ὅπως τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά.

Ἐπίκαιρη γιά τίς περιστάσεις ἀκούγεται ἡ φωνή τῆς ἀείμνηστης γαλλίδας ἑλ­ληνίστριας Jacqueline de Romilly, πού ἀνάλωσε τή ζωή της στή μελέτη τῆς ἀρ­χαίας ἑλληνικῆς γραμματείας: «Ἡ γλῶσσα πού μᾶς χάρισαν οἱ Ἕλληνες, ἡ ἑλληνική γλῶσσα, εἶναι ἡ βάση, τό στήριγμα, ἡ ἀ­παρχή ὅλων τῶν εὐρωπαϊκῶν γλωσσῶν. Ζητῶ μία χάρη ἀπό τούς Ἕλληνες, νά μήν ξεχνοῦν τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά καί νά μεριμνοῦν γι’ αὐτά, ὅπως καί γιά τήν ἐξέλι­ξή τους, τά Νέα Ἑλ­ληνικά. Θά πρέπει οἱ Ἕλληνες νά μήν ὑποκύψουν καί νά μή χάσουν ἤ εὐτελίσουν τή σκέψη τους καί τή μοναδικότητά τους. Νά καταλάβουν ὅτι ἡ μόνη λέξη πού ὁλόκληρος ὁ δυτικός πολιτισμός μπο­ρεῖ καί ὀφείλει νά τούς πεῖ εἶναι ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ».

Πηγή: Ακτίνες