13η Μοίρα Ελαφρού Βομβαρδισμού: Όταν οι Έλληνες βομβάρδιζαν το Σεράγεβο… Η δράση της περίφημης ελληνικής μοίρας της ερήμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Η 13η Μοίρα Ελαφρού Βομβαρδισμού, ήταν μια από τις ελληνικές Μοίρες που έδρασαν από την έρημο με τους συμμάχους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κατά την παραμονή της στη Β. Αφρική και τη Μ. Ανατολή μέχρι τον Απρίλιο του 1944, εκτέλεσε περισσότερες από 1600 πολεμικές αποστολές, υπερβαίνοντας τις 4550 ώρες πτήσεως συνολικά. Κατά το διάστημα αυτό ηΜοίρα είχε 13 νεκρούς από το ιπτάμενο προσωπικό.
Παρά την εμπόλεμη κατάσταση της περιόδου, εντούτοις, η δράση πολιτικοποιημένων ομάδων δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στις μαχόμενες ελληνικές μονάδες, με έντονη εμφάνιση αυτών στη 13η Μ.Ε.Β.
Προκειμένου να κοπάσουν οι ταραχές, επισπεύστηκε από τους Άγγλους η μετακίνηση της Μοίρας στην Ιταλία, όπου ήταν υπό εξέλιξη οι επιχειρήσεις εναντίον των Γερμανών. Έτσι η 13η Μ.Ε.Β. στις 29 Απριλίου 1944, αναχώρησε για την Ιταλία.
Η αναχώρηση για την Ιταλία έγινε τμηματικά. Πρώτα μετακινήθηκε το προσωπικό και το τροχαίο υλικό της μονάδας με πλοία, ακολούθησαν και τα αεροσκάφη, αφού πέρασαν από συντήρηση στο 107 MU στην Ισμαηλία.
Η μετακίνηση ολοκληρώθηκε στις 14 Μάιου με αρχική προσγείωση των αεροσκαφών στην Catania, όταν οι σύμμαχοι ξεκινούσαν τη μεγάλη εαρινή επίθεση, που κατέληξε στην κατάληψη της Ρώμης (4/6/1944).
Καινούργια βάση της 13ης Μοίρας στην Ιταλία ήταν το Biferno κοντά στην πόλη Termoli.Εδώ η Μοίρα προσαρτήθηκε στην 3η Νοτιοαφρικανική Πτέρυγα.
Λίγες ημέρες αργότερα, η Μοίρα αυτή άρχισε από το αεροδρόμιο του Biferno τις αποστολές της, που ήταν για πρώτη φορά ελαφρού βομβαρδισμού κυρίως σε σιδηροδρομικές εγκαταστάσεις. Τις αποστολές αυτές τις συνέχισε σε καθημερινή βάση με αρκετή επιτυχία, αποσπώντας τιμητικές διακρίσεις από τα ανώτερα κλιμάκια.
Mιά καινούργια μετακίνηση έγινε τον ίδιο μήνα, αυτή την φορά στο αεροδρόμιο της Pescara, χωρίς φυσικά να διακοπούν οι επιχειρήσεις. Εδώ, η 13η Μοίρα εντάχθηκε στην 254 Πτέρυγα της R.A.F, μέρος πλέον της λεγομένης ”Balkan Air Force”.
Οι αποστολές στην Γιουγκοσλαβία ήσαν πολύ πιό επικύνδυνες για τα αεροσκάφη και τα πληρώματα της. Εκεί, υπήρχε ισχυρή αντιαεροπορική άμυνα του εχθρού, μια απειλή που όμως τα ελληνικά αεροπλάνα απέφευγαν με μοναδική μαεστρία και ειδικούς ελιγμούς, με τους οποίους κατέπληξαν τους Συμμάχους.
Αεροφωτογραφία προσβληθέντος στόχου στη Γιουγκοσλαβία (Omis) µε Baltimore της 13ης Μοίρας.
Από τις 3/6/1944 άρχισε να εκτελεί και επιδροµές σε λιµάνια, ενώ συνεχίστηκαν σε σιδηροδροµικές εγκαταστάσεις της Γιουγκοσλαβίας αλλά και σε πολλούς άλλους στόχους ευκαιρίας.
Στις 26/6/1944 χτύπησε και κατέστρεψε τη γέφυρα Fano, την οποία είχαν προσβάλει ανεπιτυχώς αμερικανικά και βρετανικά αεροσκάφη. Η Μοίρα τιμήθηκε για το κατόρθωμα της αυτό με «εύφημο μνεία» και ειδική δεξίωση προς τιμή της.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του βομβαρδισμού του Σαράγεβο απο έξι αεροσκάφη στις 28.7.44, όταν το Baltimore V FW452 ”D” με πλήρωμα τους Σμηναγό Α.Αγγελίδη, Αρχισμηνία Σ.Μολυβάδα, Ανθυποσμηναγό Π.Αναστασίου και Επισμηνία W.Aldridge, χτυπήθηκε απο αντιαεροπορικά πυρά και κατέπεσε φλεγόμενο.
Όλο το πλήρωμα εγκατέλειψε το εαροσκάφος και διασώθηκαν.ΟιΣμηναγός Αγγελίδης Αγγ. και Βρετανός Επισμηνίας W. Aldridge φυγαδεύτηκαν από Σέρβους αγωνιστές της Αντίστασης και επέστρεψαν στην Ιταλία.
Ο Ανθυποσμηναγός Αναστασίου Π. και ο Αρχισμηνίας Μολυβαδάς Στέφ. πιάστηκαν αιχμάλωτοι απο τους Γερμανούς και οδηγήθηκαν στο στρατόπεδο αιχμαλώτων Stalag Luft III. Απελευθερώθηκαν με τη λήξη του πολέμου.
Τον Νοέμβριο του ΄44 ήλθε η ώρα για την επιστροφή στην (μερικώς) ελεύθερη Ελλάδα μετά απο απο τριάμισυ χρόνια ξενητειάς.
Απεικόνιση, στο πλάι του Baltimore Mk V FW 418 A, των 47 σαποστολών βοµβαρδισµού που εκτελέστηκαν µε το α/φος αυτό
Στις 14 Νοεμβρίου, 16 Baltimore προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο του Χασανίου (το σημερινό Ελληνικό).
Με την επιστροφή στην Ελλάδα, δεν τελείωσαν και οι πολεμικές επιχειρήσεις της 13ης Μοίρας.
Οι Γερμανοί εξακολουθούσαν να κατέχουν την Κρήτη και άλλα Ελληνικά νησιά. Μαζί λοιπόν με τις άλλες δύο Μοίρες της ΕΒΑ, την 335 και 336 ανέλαβε τον βομβαρδισμό των Γερμανικών θέσεων μέχρι και τον Απρίλιο του 1945.
Οι πληροφορίες για το κείμενο αντλήθηκαν από το λεύκωμα της Πολεμικής Αεροπορίας “Οι Μοίρες της Ερήμου”, που εκδόθηκε το 2004.
Πηγή: armyvoice.gr
