Καταγόταν από το χωριό Συκεόν της Γαλατίας και έζησε στα χρόνια του Ιουστινιανού. Ήταν καρπός αμαρτωλής σχέσης, μεταξύ μιας νεαρής, πού ονομαζόταν Μαρία, και ενός βασιλικού ταχυδρόμου, ονόματι Κοσμά. Ό πατέρας του δε στάθηκε στο ύψος του ανδρικού χαρακτήρα, και γρήγορα εγκατέλειψε την παραπλανηθείσα άπ’ αυτόν νεαρή. Ή Μαρία, όμως, στάθηκε κυρία του εαυτού της. Συναισθάνθηκε το σφάλμα της, και μετά την πρώτη πτώση δε συνέχισε να κατηφορίζει στην αμαρτία. Άλλα κράτησε στάση σωφροσύνης και αφοσιώθηκε με όλη της την ψυχή στην ανατροφή του παιδιού της. Έτσι, ό Θεόδωρος μεγάλωνε κάτω από τις μητρικές φροντίδες, άνατρεφόμενος εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου»1. Δηλαδή, με παιδαγωγία και νουθεσία, σύμφωνη με το θέλημα του Κυρίου.
Όσιος Θεόδωρος ο Συκεώτης: Το νόθο παιδί που έγινε Άγιος
Τα πρώτα χρόνια
Καταγόταν από το χωριό Συκεόν της Γαλατίας και έζησε στα χρόνια του Ιουστινιανού. Ήταν καρπός αμαρτωλής σχέσης, μεταξύ μιας νεαρής, πού ονομαζόταν Μαρία, και ενός βασιλικού ταχυδρόμου, ονόματι Κοσμά. Ό πατέρας του δε στάθηκε στο ύψος του ανδρικού χαρακτήρα, και γρήγορα εγκατέλειψε την παραπλανηθείσα άπ’ αυτόν νεαρή.
Ή Μαρία, όμως, στάθηκε κυρία του εαυτού της. Συναισθάνθηκε το σφάλμα της, και μετά την πρώτη πτώση δε συνέχισε να κατηφορίζει στην αμαρτία. Άλλα κράτησε στάση σωφροσύνης και αφοσιώθηκε με όλη της την ψυχή στην ανατροφή του παιδιού της. Έτσι, ό Θεόδωρος μεγάλωνε κάτω από τις μητρικές φροντίδες, άνατρεφόμενος εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου»1. Δηλαδή, με παιδαγωγία και νουθεσία, σύμφωνη με το θέλημα του Κυρίου.
Όταν έγινε έξι ετών, αποφάσισε η Μαρία να κάνει τον μικρό Θεόδωρο στρατιώτη του Βυζαντινού Κράτους. Την νύχτα όμως πριν την ημέρα, που ο Θεόδωρος θα ταξίδευε, φάνηκε στον ύπνο της μητέρας του ο Άγιος Γεώργιος και της είπε:
› Μαρία, ποια απόφαση έλαβες για το παιδί σου; Ο Βασιλεύς Χριστός, έχει σκοπό να τον χρησιμοποιήσει σε άλλα λαμπρότερα έργα.
Μετά το περιστατικό αυτό, ο μικρός Θεόδωρος έμεινε στη Συκεώνα. Όταν δε έγινε οχτώ χρόνων, η μητέρα του το παρέδωσε σε κάποιον δάσκαλο για εκπαίδευση. Στην εκπαίδευση ο Θεόδωρος έδειξε μεγάλη προθυμία και ευφυΐα. Ήταν πολύ θεοσεβής και ενάρετος, γι’ αυτό και όλοι τον αγαπούσαν.
Νήστευε και τακτικά και όταν γύριζε στο σπίτι από το σχολείο, πήγαινε με τον Στέφανο, έναν ευσεβή χωρικό, στις διάφορες εκκλησίες και προσηύχοντο. Επίσης τακτικά μεταλάμβανε των Αχράντων Μυστηρίων και τα βράδια έτρωγε μόνον σιτάρι βρεγμένο και νερό.
Μια νύχτα και ενώ ο Όσιος είχε γίνει δωδεκαετής, εμφανίσθηκε σε αυτόν ο Άγιος Μεγαλομάρτυρας Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος και αφού τον ξύπνησε του είπε:
› Σήκω, Θεόδωρε, έφθασε ο όρθρος, πάμε να προσευχηθούμε.
Ο Όσιος είχε τόση ευλάβεια προς τον Άγιο Γεώργιο, ώστε κάθε μεσημέρι φεύγοντας από το σχολείο ανέβαινε στο γειτονικό πετρώδες όρος, όπου ήταν ο τόπος του Μαρτυρίου του Αγίου Γεωργίου. Τον οδηγούσε ο ίδιος ο Άγιος με τη μορφή ενός παλικαριού. Εκεί ήταν και η Εκκλησία του Αγίου.
Ο Όσιος ακολούθησε τη μοναχική πολιτεία σε νεαρή ηλικία με την ευλογία του Επισκόπου Αναστασιοπόλεως Θεοδοσίου. Λίγο αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος. Αμέσως επισκέφθηκε τους Αγίους Τόπους και έλαβε το σχήμα του μοναχού στη μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου του Χουζιβά.
Εκεί στην εκκλησία ο Θεόδωρος διάβαζε όλη την ημέρα τις θείες Γραφές και προσηύχετο εις τον Θεόν. Επί μια ολόκληρη τετραετία, ακολούθησε ο Θεόδωρος την ζωή αυτή. Είχε λάβει την απόφαση να ακολουθήσει τα ίχνη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, να εγκαταλείψει τους δικούς του και να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στο Θεό.
Όταν έγινε δεκατεσσάρων ετών επήγε σε έναν Πνευματικό, ονόματι Γλυκέριο. Ο Πνευματικός κατάλαβε, ότι μπροστά του έχει έναν πολύ ενάρετο νέον και τον ρώτησε εάν θέλει αν γίνει μοναχός. Έτσι κι έγινε μοναχός και ανέβηκε στο βουνό, στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου. Δίπλα στην Αγία Τράπεζα άνοιξε μια κρύπτη και εκεί περνούσε τις ημέρες του μέσα σε προσευχή και νηστεία. Τις τροφές, που του έφερε η μητέρα του εκεί, δεν τις έτρωγε, αλλά έτρωγε μόνον λίγα λάχανα, που του προσέφερε καθημερινώς ένας διάκονος.
Νεότατος θαυματουργεί
Εις το ησυχαστήριο του εκείνο αφοσιώθηκε τελείως εις τον Θεό. Η χάρις του Θεού τον πλούτισε με την δύναμη της, ώστε μία ημέρα έβγαλε το πονηρό πνεύμα από μια γυναίκα. Επίσης,μια γυναίκα με το πεθαμένο παιδί της τον επεσκέφθη και του ζήτησε με δάκρυα να το αναστήσει. Ο μικρός Θεόδωρος προσευχήθηκε στο Θεό και ιδού το θαύμα έγινε! Ο Θεόδωρος, έπιασε το χέρι του παιδιού και αυτό ανασηκώθηκε αμέσως. Όλοι τότε δόξασαν τον Θεό για το θαύμα αυτό και τον παρακαλούσαν να τους συγχωρήσει για τις αμαρτίες τους. Ο Θεόδωρος ήταν τότε παιδί 18 χρονών.
Όταν έμαθε αυτά τα θαυμάσια γεγονότα ο Επίσκοπος Αναστασουπόλεως Θεοδόσιος, επεσκέφθη τον Θεόδωρο στην Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου. Τόσο πολύ, μάλιστα, θαύμασε την αφοσίωση του παιδιού εις τον Θεόν και την πίστη του εις τον Ιησούν Χριστόν, ώστε τον έκανε αναγνώστη. Την άλλη ημέρα τον έκανε διάκονο και την μεθεπομένη πρεσβύτερο. Εις ηλικία, μόνον, δεκαοκτώ ετών, ο Θεόδωρος έγινε ιερεύς του Θεού του Υψίστου.
Μετά την χειροτονία του, ο Θεόδωρος προσεπάθησε να τελειοποιηθή στην μελέτη και την έρμη νεία των Άγιων Γραφών. Επίσης πεθύμησε να επισκεφτεί τους Αγίους Τόπους. Πήγε εκεί και μετά κατέβηκε σε ένα Μοναστήρι κοντά στον Ιορδάνη ποταμό που ήταν αφιερωμένο στην Παναγία και ζήτησε από τον Αρχιμανδρίτη να τον κάνει μοναχό, διότι δεν είχε γίνει μέχρι τότε η κουρά του. Κατόπιν γύρισε και πάλι στην πατρίδα του και ανέβηκε και πάλι στον τόπο του μαρτυρίου του Αγίου Γεωργίου και αφοσιώθηκε ψυχή τε και σώματι στον Παντοδύναμο Θεό.
Η μητέρα του, έχοντας φρόνημα σαρκικό, εγκατέλειψε τον υιό της και αφού πήρε όσο μέρος της περιουσίας της αναλογούσε, νυμφεύθηκε τον Δαβίδ, άνδρα της αυτοκρατορικής φρουράς της Άγκυρας. Η αδελφή της μητέρας του, η Δεσποινία, η μητέρα της Ελπιδία και η αδελφή του Οσίου, η Βλάττα, δεν δέχονταν να αποχωρισθούν από αυτόν. Απεναντίας παρατηρούσαν με προσοχή την ενάρετη ζωή του και προσπαθούσαν να τον μιμηθούν όσο μπορούσαν, εξαγνίζοντας και αγιάζοντας τον εαυτό τους με σωφροσύνη και καθαρότητα βίου, με ελεημοσύνες και προσευχές.
Ο Όσιος Θεόδωρος ζούσε μέσα σε αυστηρό ασκητικό περιβάλλον. Δεν έπαιρνε τα φαγητά, που του έδιναν οι χωρικοί, αλλά διετηρείτο εις την ζωήν με λίγα χόρτα και όσπρια, που μάζευε στην πλαγιά του βουνού. Όλη δε την ημέρα ήταν μέσα σε μια σπηλιά και προσηύχετο προς τον Πανάγαθο Θεό να τον συγχωρήσει για τις αμαρτίες του και τα ελαττώματά του και να φωτίσει τους ανθρώπους να υπηρετούν το Άγιο θέλημά Του. Με την βοήθεια της χάριτος του Θεού, ο Θεοδόσιος ημέρωνε και τα άγρια θηρία ακόμη. Καθημερινώς μια φοβερή αρκούδα ερχόταν έξω από την σπηλιά του και έπαιρνε τροφή, από τα χέρια του Αγίου.
Ο Θεός τον σώζει από τους ληστές
Πλην όμως, ο φθονερός διάβολος, ο οποίος μισεί κάθε ενάρετο άνθρωπο, μηχανεύθηκε να εξαφανίσει τον Άγιο από προσώπου της γης. Έβαλε, λοιπόν, εις το μυαλό κάποιου σκοτεινού ανθρώπου, ονόματι Θεοδότου, την πονηρή σκέψη να σκοτώσει τον Όσιο Θεόδωρο. Ημέρα και νύχτα ο άθλιος Θεόδοτος βασάνιζε το μυαλό του, για να βρει τρόπο να φονεύσει τον Άγιο. Πλήρωσε λοιπόν μερικούς ληστές και τους διέταξε να ανεβούν στο βουνό και να εξολοθρεύσουν τον ευσεβή Μοναχό Θεόδωρο. Πράγματι! Οι πέντε ληστές επήγαν στο βουνό και έφθασαν έξω από την σπηλιά του Αγίου. Όμως η θεία Χάρις φρόντισε, ώστε το άξιο τέκνο του Θεού, ο Θεόδωρος, να σωθεί. Μόλις οι ληστές πλησίασαν στην σπηλιά, μια καυτερή φλόγα βγήκε μέσα από αυτή και έδιωξε μακρυά τους φοβερούς εκείνους ανθρώπους.
Εκείνη την στιγμή, ο Άγιος εκοιμάτο, αλλά ο Θεός ο οποίος είναι πανταχού και πάντοτε παρών, δεν τον άφησε να χαθεί. Μετά από αυτό, σηκώθηκε και ευχαρίστησε τον Πανάγαθο για την προστασία Του. Οι τρισάθλιοι όμως ληστές δεν άφησαν τον σκοπό τους. Έριξαν δηλητήριο στην τροφή και στο νερό του Αγίου. Αλλά και πάλι ο Χριστός προστάτευσε τον Θεόδωρο. Το δηλητήριο δεν είχε καμία δύναμη και έτσι οι πέντε ληστές δεν κατόρθωσαν τίποτε. Τότε ο άθεος και βρωμερός Θεόδοτος, έφρυξε από τον θυμό του. Κατασκεύασε μόνος του ένα φοβερό δηλητήριο, το οποίο το ανέμιξε με αίμα ψαριού. Αυτό το δηλητήριο το έστειλε με κάποιον έμπιστο δήθεν του Αγίου Θεοδώρου, για να το φάγει. Όμως η θεία Χάρις αγρυπνεί. Προτού το φάγει ο Θεόδωρος, το ευλόγησε και έτσι το φοβερό δηλητήριο δεν τον έβλαψε καθόλου. Μετά το νέο τούτο θαύμα, ο Θεόδοτος αντελήφθη, ότι ο αγώνας του ήταν μάταιος.
Ήλθε, λοιπόν, στον Όσιο Θεόδωρο και μετανοιωμένος του εξομολογήθηκε όλο το αμαρτωλό παρελθόν του. Τού είπε ότι θέλησε να τον φονεύσει, διότι έτσι τον διέταξε ο πονηρός διάβολος, αλλά ότι μετανοεί για τις πράξεις του αυτές και ζητεί συγχώρηση από τον Θεό και τον Άγιο. Πράγματι! Ο Άγιος τον συγχώρησε και του συνέστησε εις την υπόλοιπη ζωή του να είναι ευσεβής και πιστός Χριστιανός.
Κατόπιν ο Άγιος επέστρεψε εις το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Εκεί εις το Μοναστήρι του ερχόταν κάθε ημέρα πλήθος ανθρώπων, οι οποίοι έπασχον από διάφορες ασθένειες. Όλους αυτούς ο Άγιος, με την θαυματουργό δύναμη του, τους θεράπευε και τους δίδασκε το θείο θέλημα. Πολλοί από αυτούς εγίνοντο Μοναχοί και έμεναν εις το Μοναστήρι τού Αγίου Γεωργίου.
Γίνεται Αρχιεπίσκοπος Αναστασιουπόλεως
Ήλθε όμως και η σειρά του Οσίου να ανεβεί εις τον Αρχιεπισκοπικό θρόνο. Ενώ κατεγίνετο με το κτίσιμο πολλών εκκλησιών, στις οποίες θα δοξολογείτο ο Δημιουργός, πέθανε ο Επίσκοπος Αναστασουπόλεως Τιμόθεος. Τότε, όλοι οι κληρικοί της περιοχής, με ένα στόμα, ζήτησαν από τον Αρχιεπίσκοπο της Αγκύρας Παύλο, να ανεβάσει στο θρόνο τον ενάρετο Θεόδωρο. Ο Αρχιεπίσκοπος χάρηκε πολύ, διότι θα ανέβαινε στο θρόνο της Αναστασουπόλεως ένας τέτοιος Άγιος κληρικός. Απεσταλμένοι του Αρχιεπισκόπου Παύλου ήλθαν στο Μοναστήρι και ζήτησαν τον Θεόδωρο. Τον βρήκαν μέσα στην σπηλιά του να προσεύχεται. Τού ζήτησαν να πάει στην Άγκυρα. Ο Όσιος όμως ούτε θέλησε να ακούσει τέτοιο πράγμα, διότι έλεγε ότι η κοσμική εξουσία θα τον αποσπούσε από την πνευματική του άσκηση και την συνεχή επικοινωνία του με το Θεό. Οι απεσταλμένοι απάντησαν, ότι ο λαός της περιοχής έχει ανάγκη ενός ευσεβούς ποιμένους, ο οποίος θα τον οδηγεί στην ενάρετη ζωή.
Μετά από πολλές προσπάθειες, εδέχθη ο Άγιος να αφήση το αγαπημένο του Μοναστήρι και να αναλάβει τις βαριές ευθύνες του Επισκόπου. Ανέλαβε, λοιπόν, την Επισκοπή της Αναστασουπόλεως ο Θεόδωρος. Πολλές αγαθοεργίες έκανε ως επίσης και πολλά θαύματα. Έγινε ο πνευματικός οδηγός και προστάτης των πτωχών και των αδυνάτων. Τότε επεθύμησε για τρίτη φορά να επισκεφθεί τους Αγίους Τόπους.
Όταν έφθασε στα Ιεροσόλυμα, γύρισε όλα τα Μοναστήρια και όλους τους τόπους, όπου εγεννήθη και έζησε και δίδαξε ως άνθρωπος, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Τόσο δε ευχαριστήθηκε από την Μοναχική ζωή, ώστε δεν θέλησε να γυρίσει πίσω, αλλά παρέμεινε εις ένα Μοναστήρι, σαν Μοναχός. Τότε, μια νύχτα, παρουσιάσθηκε στον ύπνο του ο Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος. Ο Άγιος προσέφερε στον Θεόδωρο, ένα μπαστούνι και του είπε:
› Σήκω αμέσως για να φύγουμε στην πατρίδα. Δεν σού επιτρέπεται να εγκαταλείψεις απροστάτευτο το ποίμνιο σου και να μένεις εδώ σαν Μοναχός. Υπάρχουν άνθρωποι αδύνατοι και φτωχοί, οι οποίοι ζητούν επίμονα την παρουσία σου στην Αναστασιόπολη.
Τότε ο Άγιος σηκώθηκε αμέσως και ξεκίνησε για την Πατρίδα του. Αλλά τα καθήκοντα της Επισκοπής, εφαίνοντο πολύ βαριά εις τον Άγιο Θεόδωρο. Ήταν πλέον ένδεκα χρόνια Επίσκοπος της Αναστασουπόλεως και επιθυμούσε πάρα πολύ να περάσει την υπόλοιπη ζωή του εις το Μοναστήρι σαν Μοναχός. Γι’ αυτό λοιπόν, κάλεσε μια ημέρα τους προκρίτους της πόλεως και όλους τους Κληρικούς και τους είπε:
› Αδελφοί μου, τα Επισκοπικά καθήκοντα είναι πλέον πολύ βαριά για μένα. Δεν μπορώ να φροντίσω για άλλο χρονικό διάστημα, για τα πνευματικά σας ζητήματα, σαν Επίσκοπος σας. Παρακαλώ, λοιπόν, να με απαλλάξετε των ευθυνών της Επισκοπής, για να αποσυρθώ εις ένα μοναστήρι ως Ασκητής.
Τότε οι κάτοικοι της Μητροπόλεως άρχισαν να κλαίνε και να παρακαλούν τον Θεόδωρο να μείνει. Όμως ο Άγιος είχε λάβει την αμετάκλητη πλέον απόφαση του. Τότε οι πρόκριτοι της πόλεως, πήγαν εις τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Κυριακό και τον παρακάλεσαν να τους ορίσει άλλον Επίσκοπο. Αρχίζει τότε νέα περίοδος θαυμάτων, του Οσίου Θεοδώρου. Πλήθος από αρρώστους ερχόταν στο Μοναστήρι και με τις προσευχές του Αγίου ελάμβαναν την θεραπεία.
Καλείται στην Κωνσταντινούπολη
Την ίδια εποχή ο Όσιος έλαβε επιστολές και από τον βασιλέα Μαυρίκιο και τον Πατριάρχη Κυριακό, οι οποίοι τον προέτρεπαν να επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη και να τους ευλογήσει. Έτσι λοιπόν πήγε στη θεοφύλακτη πόλη, όπου κήρυξε το λόγο του Θεού και θεράπευσε πολλούς. Με τα θαύματα αυτά η φήμη του Αγίου εξαπλώθηκε εις όλο το Βυζαντινό Κράτος. Αυτό πολύ τον ενοχλούσε. Γι’ αυτό και έφυγε από την πόλη της Κωνσταντινουπόλεως και επέστρεψε στο Μοναστήρι του.
Ο Όσιος επέστρεψε, αλλά επισκέφθηκε για δεύτερη φορά την Κωνσταντινούπολη, το έτος 610 μ.Χ., επί Πατριάρχου Θωμά, στον θάνατο του οποίου βρέθηκε. Και αφού τιμήθηκε από τον Πατριάρχη Σέργιο επανήλθε στο μοναστήρι του, όπου συνέχισε το θεοφιλή βίο του.
Η κοίμηση του
Εν τω μεταξύ ο Άγιος Θεόδωρος είχε γυρίσει στο Μοναστήρι του στην Συκεώνα και συνέχιζε την ασκητική και γεμάτη από θαύματα ζωή του. Μίση ανδρογύνων διελύοντο και μίση μεταξύ των πολιτών διεσκορπίζοντο δια της ευλογίας του Αγίου. Πολλές φορές οι ποταμοί πλημμύριζαν και οι άνθρωποι έτρεχαν στον Άγιο για να τους βοηθήσει. Τότε αυτός, προσηύχετο θερμά εις τον Θεό και σταματούσαν το καταστροφικό έργο τους.
Καθημερινώς ο Άγιος, δίδασκε τους ανθρώπους το θείο θέλημα και τους παρακινούσε να ζουν σύμφωνα με την διδαχή του Ιησού Χριστού. Πάντοτε δε συμβούλευε τους βλασφήμους και τους παρακινούσε να γυρίσουν στον ορθό τρόπο της ζωής και να έχουν την γλώσσα τους καθαρή από τα λόγια του διαβόλου.
Πάντοτε δίδασκε την μεγάλη αρετή της αγάπης. Αυτή, έλεγε, είναι η βάση της θρησκείας μας και το μυστικό της προόδου των ανθρώπων. Διότι όλοι είμεθα παιδιά του ίδιου Θεού και συνεπώς αδέλφια μεταξύ μας.
Γι’ αυτό πρέπει να είμεθα φιλόξενοι, ελεήμονες και να θυσιαζώμεθα για τον πλησίον μας, σύμφωνα με το παράδειγμα του Κυρίου μας, ο οποίος θεμελίωσε τον Χριστιανισμό με την θεία εντολή: «αγαπάτε αλλήλους».
Αυτή ήταν η ζωή του Οσίου Θεοδώρου. Μια ζωή, αφιερωμένη στον Θεό. Κατά το τρίτο έτος της βασιλείας του Ηρακλείου, απέθανεν ο Όσιος, την 22α Απριλίου. Η εκκλησία μας, δια την αρετή του και τα θαυματά του, τον εκήρυξε Άγιον.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἐκ σπάργανων ἐπλήσθης τῆς θείας χάριτος, καὶ τῷ Θεῷ ἀνετέθης ὡς Σαμουὴλ ὁ κλεινός, τὴν ὑπέρτιμον στολὴν Πάτερ κληρούμενος· ὅθεν θαυμάτων αὐτουργός, καὶ Χριστοῦ μυσταγωγός, Θεόδωρε ἀνεδείχθης, θεοδωρήτως ἐκλάμπων, τὰς ψυχοτρόφους δωρεὰς τοῖς πιστοῖς.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. δ’.
Ἐν σοί Πάτερ ἀκριβῶς διεσώθη τό κατ᾽ εἰκόνα· λαβών γάρ τόν σταυρόν, ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ, καί πράττων ἐδίδασκες, ὑπερορᾷν μέν σαρκός, παρέρχεται γάρ· ἐπιμελεῖσθαι δέ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτoυ· διό καί μετά Ἀγγέλων συναγάλλεται, Ὅσιε Θεόδωρε τό πνεῦμά σου.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ὡς πυρίνῳ ἅρματι, ταῖς ἀρεταῖς θεοφόρε, ἐπιβὰς ἀνέδραμες, εἰς οὐρανίους οἰκήσεις, ἄγγελος, μετὰ ἀνθρώπων συμβιοτεύων, ἄνθρωπος, σὺν τοῖς Ἀγγέλοις περιχορεύων· διὰ τοῦτο ἀνεδείχθης, θαυμάτων θεῖον δοχεῖον Θεόδωρε.
Μεγαλυνάριον
Δῶρον καθιέρωσας τῷ Θεῷ, Θεόδωρε Πάτερ, τὸν σὸν βίον τὸν ἱερόν· ὅθεν θεοσδότων, μετέσχες χαρισμάτων, καὶ δωρεὰν βλυσταίνεις, πᾶσι τὰς χάριτας.
Πηγή: Χώρα Του Αχωρήτου
Οταν τό ἔτος 1319 Νέα Πάτρα καταλήφθηκε ἀπό τούς Φράγκους, ὁ ᾿Ανδρόνικος αἰχμαλωτίσθηκε καί μάλιστα, χαριτωμένος καθώς ἦταν στή μορφή, ἐκινδύνευσε νά σταλεῖ στό σπίτι τοῦ κατακτητοῦ ᾿Αλφόνσου Φαδρίγου σάν ζωντανό λάφυρο. ῾Ο ᾿Ανδρόνικος ὅμως κατάλαβε τίς προθέσεις του καί ἐσώθηκε μέ τή φυγή. ᾿Αφοῦ συναντήθηκε μέ τόν ἐξόριστο κηδεμόνα του, ἀπέπλευσαν μαζί καί κατέληξαν στή Θεσσαλονίκη. Μετά ἀπό λίγο καιρό ἀπέθανε ὁ θεῖος του, ἄρρωστος ἀπό βαριά ἀρθρίτιδα, στή μονή τοῦ ᾿Ακαπνίου στή Θεσσαλονίκη. ῎Ετσι ὁ νεαρός ᾿Ανδρόνικος, τό ἔτος 1319 (σέ λικία 16-17 ἐτῶν), ἔμεινε γιά τρίτη φορά ὀρφανός χωρίς κανένα προστάτη καί, προκειμένου νά ἐξοικονομήσει τά ἀναγκαῖα γιά τή διαβίωσή του, προσελήφθη στήν ὑπηρεσία ἑνός γραμματέως βασιλικῶν ὁρισμῶν στή Θεσσαλονίκη. ῾Η μεγάλη του ἀγάπη γιά τά γράμματα ἀφ᾿ ἑνός καί ἔλλειψη χρημάτων ἀφ᾿ ἑτέρου τόν ἀναγκάζουν νά πηγαίνει στά σχολεῖα τῶν διδασκάλων καί καθισμένος ἔξω ἀπό τήν πόρτα νά παρακολουθεῖ τά μαθήματα.
Ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Μετεωρίτης
Ὁ ῞Οσιος ᾿Αθανάσιος ὁ Μετεωρίτης, κατά κόσμον ᾿Ανδρόνικος, ἐγεννήθηκε περί τό ἔτος 1302 στήν πόλη τῶν Νέων Πατρῶν ἤ τῆς Νέας Πάτρας, τή σημερινή ῾Υπάτη, κοντά στό ὄρος Μολύβιον, ἀπό γονεῖς πού ἀνῆκαν στήν ἀριστοκρατική τάξη·«... γονέων ἐπιφανῶν υἱός καί τῆς πατρίδος αὐτοῦ τῶν πολλῶν ὑπερεχόντων». ῾Η μητέρα του ἀπέθανε κατά τήν ὥρα τοῦ τοκετοῦ καί μετά ἀπό λίγο χρονικό διάστημα ἀναπαύθηκε καί ὁ πατέρας του. ῎Ετσι, ὁ μικρός ᾿Ανδρόνικος ἔχασε καί τούς δύο γονεῖς του σέ πολύ μικρή λικία. Τότε εὑρῆκε συμπαράσταση, στοργή καί ἀγάπη ἀπό τόν ἀδελφό τοῦ πατέρα του, ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε τήν κηδεμονία του, φροντίζοντας γιά ὅλα του τά ἀναγκαῖα καί γιά τή μάθηση τῶν ἱερῶν γραμμάτων.
῞Οταν τό ἔτος 1319 Νέα Πάτρα καταλήφθηκε ἀπό τούς Φράγκους, ὁ ᾿Ανδρόνικος αἰχμαλωτίσθηκε καί μάλιστα, χαριτωμένος καθώς ἦταν στή μορφή, ἐκινδύνευσε νά σταλεῖ στό σπίτι τοῦ κατακτητοῦ ᾿Αλφόνσου Φαδρίγου σάν ζωντανό λάφυρο. ῾Ο ᾿Ανδρόνικος ὅμως κατάλαβε τίς προθέσεις του καί ἐσώθηκε μέ τή φυγή. ᾿Αφοῦ συναντήθηκε μέ τόν ἐξόριστο κηδεμόνα του, ἀπέπλευσαν μαζί καί κατέληξαν στή Θεσσαλονίκη. Μετά ἀπό λίγο καιρό ἀπέθανε ὁ θεῖος του, ἄρρωστος ἀπό βαριά ἀρθρίτιδα, στή μονή τοῦ ᾿Ακαπνίου στή Θεσσαλονίκη. ῎Ετσι ὁ νεαρός ᾿Ανδρόνικος, τό ἔτος 1319 (σέ λικία 16-17 ἐτῶν), ἔμεινε γιά τρίτη φορά ὀρφανός χωρίς κανένα προστάτη καί, προκειμένου νά ἐξοικονομήσει τά ἀναγκαῖα γιά τή διαβίωσή του, προσελήφθη στήν ὑπηρεσία ἑνός γραμματέως βασιλικῶν ὁρισμῶν στή Θεσσαλονίκη. ῾Η μεγάλη του ἀγάπη γιά τά γράμματα ἀφ᾿ ἑνός καί ἔλλειψη χρημάτων ἀφ᾿ ἑτέρου τόν ἀναγκάζουν νά πηγαίνει στά σχολεῖα τῶν διδασκάλων καί καθισμένος ἔξω ἀπό τήν πόρτα νά παρακολουθεῖ τά μαθήματα.
῾Η ροπή του πρός τόν ἀσκητισμό καί ἀναζήτηση τῆς ἀπερίσπαστης ἐπικοινωνίας μέ τόν Θεό τόν ὁδήγησαν στό ῞Αγιον ῎Ορος. Νεαρός ὅμως καθώς ἦταν καί ἀγένειος δέν ἔγινε δεκτός ἀπό τούς πατέρες. Παρ᾿ ὅλα αὐτά ὅμως δέν ἐκάμφθηκε. Παίρνοντας τήν εὐχή τῶν πατέρων πῆγε στήν Κωνσταντινούπολη, ὅπου ἀσπάσθηκε τούς ἱερούς ναούς καί τά τίμια λείψανα τῶν ῾Αγίων. Συγκατοίκησε μέ δύο μοναχούς, οἱ ὁποῖοι διαβλέποντας τά ἐξαιρετικά καί σπάνια χαρίσματα τοῦ νέου, ὁ ὁποῖος ἐπλησίαζε τά χαρακτηριστικά ἑνός παιδαριογέροντα, τοῦ πρότειναν νά μείνει στό συχαστήριό τους καί νά τόν κάνουν προεστῶτα. ῾Ο ἴδιος ὅμως μέ ταπείνωση ἀρνήθηκε.
Στήν Κωνσταντινούπολη συναναστράφηκε μέ κορυφαῖες ἐκκλησιαστικές προσωπικότητες, πού ἐπηρέασαν τή ζωή του, ὅπως τόν ῞Οσιο Γρηγόριο τόν Σιναΐτη, τόν πατέρα τῆς νηπτικῆς θεολογίας, τόν Δανιήλ τόν ῾Ησυχαστή, τόν ᾿Ισίδωρο, ὁ ὁποῖος μετέπειτα ὡς Οἰκουμενικός Πατριάρχης (1347-1350) ὑποστήριξε τόν ῞Αγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ καί κατόπιν τόν κατέστησε Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, καί πολλούς ἄλλους ῾Αγίους Πατέρες, ἀπό τούς ὁποίους ὠφελήθηκε πνευματικά σάν τή μέλισσαπού «συλλέγει τά καίρια».
Στή συνέχεια, μάλλον γιά βιοποριστικούς λόγους, μετέβη στήν Κρήτη γιά ὁρισμένο χρονικό διάστημα. ᾿Εκεῖ ἐγνωρίσθηκε μέ κάποιο φιλάνθρωπο Κρητικό, ὁ ὁποῖος ἐκτιμώντας τίς ἀρετές του ἐσκέφθηκε νά τόν παντρέψει μέ τή θυγατέρα του. ῾Ο ᾿Ανδρόνικος ὅμως, καταλαβαίνοντας τίς βλέψεις του καί γιά νά μήν ἐμπλακεῖ «ταῖς τοῦ βίου πραγματείαις», ἐγκατέλειψε ἀμέσως τήν Κρήτη, συνάμα καί τήν κοσμική ζωή, καί ἐπέστρεψε καί πάλι στό ῞Αγιον ῎Ορος, γιά νά ἀφιερωθεῖ ἐξ ὁλοκλήρου στόν ᾿Ιησοῦ Χριστό «ὡς καλός στρατιώτης ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ», διότι ἐπίστευε ὅτι μόνο ἐκεῖ μποροῦσε νά βιώσει τό ἀσκητικό ἰδεῶδες.
᾿Αρχικά κατέφυγε στή σκήτη τοῦ Μαγουλᾶ καί εἰδικά στήν ὀρεινή τοποθεσία τήν λεγόμενη Μηλέα. ᾿Εκεῖ ἔγινε δεκτός ἀπό δύο ἁγιορεῖτες ἀσκητές, τόν ἱερομόναχο Γρηγόριο τόν Κωνσταντινουπολίτη καί τόν Μωυσῆ. Σέ ἡλικία τριάντα ἐτῶν ἔγινε ρασοφορία του ἀπό τόν γέροντά του Γρηγόριο καί μετονομάσθηκε ᾿Αντώνιος. Πολύ γρήγορα ἔγινε καί μεγαλόσχημος μοναχός παίρνοντας τό ὁριστικό του πιά μοναχικό ὄνομα ᾿Αθανάσιος, μέ τό ὁποῖο ἔγινε γνωστός καί ἐπέρασε μέσα στό χορό τῶν ῾Οσίων τῆς ᾿Εκκλησίας, καθώς καί τῶν ὑψηλῶν ἀναστημάτων τοῦ ᾿Ορθοδόξου μοναχισμοῦ, καί εἰδικότερα στήν ἱστορία τοῦ μετεωρίτικου μοναχισμοῦ.
῾Ο ᾿Αθανάσιος κατά τήν παραμονή του στό ῎Ορος ἀσκήθηκε στίς κατά Θεόν ἀρετές, στήν προσευχή, στήν ὑπακοή καί στήν ὑποταγή, ἀντιμετωπίζοντας τίς δοκιμασίες καί τίς διάφορες κακουχίες ἀγόγγυστα καί ὑπομονετικά. Τίς σκληρές μά ἥσυχες στιγμές τῆς ἀσκητικῆς του ζωῆς ἦρθαν νά ταράξουν οἱ ληστρικές ἐπιδρομές τῶν ᾿Αγαρηνῶν Τούρκων καί οἱ ἄγριες διώξεις ἐναντίον τῶν κατοίκων τῶν ᾿Αθωνικῶν παραλίων. ᾿Εξ αἰτίας αὐτῶν τῶν γεγονότων οἱ μοναχοί ἀναγκάσθηκαν νά ἐγκαταλείψουν τό ῞Αγιον ῎Ορος καί νά καταφύγουν σέ μέρος ἀσφαλέστερο. ῾Ο μέν Μωυσῆς μετέβη στή μονή τῶν ᾿Ιβήρων, ὁ δέ ᾿Αθανάσιος μαζί μέ τόν γέροντα καί θεῖο του Γρηγόριο καί μέ ἕναν ἄλλο μοναχό με το ὄνομα Γαβριήλ κατέφυγαν πρός τά δυτικά μέρη τῆς ῾Ελλάδος.
᾿Αφοῦ ἐπέρασαν ἀπό τή Θεσσαλονίκη ἔφθασαν στή Βέροια, πόλη καλῶς τειχισμένη. ᾿Εκεῖ πολλοί ἐπιφανεῖς ἠθέλησαν νά κρατήσουν κοντά τους τούς ἁγιορεῖτες ἀσκητές καί νά τούς προσφέρουν τά ἀναγκαῖα γιά τή συντήρησή τους. Παρ᾿ ὅλα αὐτά ὅμως δέν ἐδέχθησαν, κυρίως γιατί ὁ ᾿Αθανάσιος ἀποστρεφόταν τήν κοσμική καί πολυθόρυβη ζωή τῶν πόλεων καί ἐπιζητοῦσε χῶρο ἰδανικό γιά ἄσκηση, ἀπομόνωση καί συχία. Μετά ἀπό κάποια ἀγνώστου χρόνου παραμονή τῶν δύο ῾Οσίων στή Σκήτη τῆς Βεροίας, στή μονή τοῦ Τιμίου Προδρόμου, ἐπορεύθησαν πρός τόν ᾿Επίσκοπο Σερβίων. Κατόπιν, μέ ὑπόδειξη τοῦ ἐν λόγῳ ᾿Επισκόπου, κατέφυγαν στούς θεόκτιστους Θεσσαλικούς βράχους τῶν Σταγῶν.
Φθάνοντας περί τό 1333-1334 στόν τόπο ἐκεῖνο εὑρῆκαν μέν τούς λίθους, ὅπως τούς εἶχε περιγράψει ὁ ᾿Ιάκωβος, ἀλλά «οὐκ ἦν τις ὁ κατοικῶν ἐν αὐτοῖς, πλήν γυπῶν καί κοράκων». ῞Ενας μόνο λίθος ἀπ᾿ αὐτούς, ὁ πιό γειτονικός πρός τήν πόλη τῶν Σταγῶν, εἶχε κατά τήν παράδοση κατοικηθεῖ παλιότερα ἀπό κάποιο βοσκό, ὁ ὁποῖος μεταμόρφωσε ἕνα κοίλωμα τοῦ βράχου σέ λαξευτό ναό τῶν Ταξιαρχῶν καί μετονόμασε τό βράχο Στύλο. Σ᾿ αὐτό τό λίθο λοιπόν πηγαίνοντας ὁ ᾿Αθανάσιος μέ τόν γέροντά του Γρηγόριο εὑρῆκαν μέσα ἕναν ἡλικιωμένο μοναχό, ὀνομαζόμενο Τρυφερό, καί ἐκεῖ ἐγκαταστάθηκαν.
῾Ο γέροντας Γρηγόριος βλέποντας τή σκληρότητα τοῦ τόπου ἠθέλησε νά φύγει καί νά γυρίσει πίσω. ῾Ο ᾿Αθανάσιος ὅμως, ἀντιλαμβανόμενος τίς προθέσεις του, τόν ἐνεθάρρυνε. Και ἐπειδή πολύς θόρυβος ἔφθανε ἐκεῖ ἀπό τήν πόλη, καθώς αὐτό τό μέρος τοῦ Στύλου ἦταν κοντά της, μέ τή συγκατάθεση τοῦ γέροντος κατέβηκε σέ ἐρημικότερο μέρος τοῦ βράχου, ὅπου καί ἐγκαταστάθηκε. ᾿Εκεῖ ὁ ᾿Αθανάσιος σύχαζε τίς ἕξι μέρες τῆς ἑβδομάδος καί ἀνέβαινε στό Στύλο μόνο κάθε Κυριακή γιά τήν ἀγρυπνία ἀφοῦ μετελάμβανε τῶν ᾿Αχράντων Μυστηρίων καί ἔτρωγε στήν κοινή τράπεζα, κατέβαινε καί πάλι κάτω στό κελλί του.
Μετά ἀπό μικρό διάστημα παραμονῆς του ἐκεῖ, κάποια νύχτα ἐδέχθηκε ἐπίθεση ληστῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπίστευαν ὅτι κάτι θά εὕρισκαν νά ἁρπάξουν ἀπό τό κελλί του. ᾿Εκεῖ ὅμως δέν ὑπῆρχε τίποτε ἄλλο παρά μόνο λίγο λάδι καί λίγα ξερά ψωμιά. Τούς ληστές τότε ἀντιλήφθηκε ἀπό ψηλά ἕνας ἄλλος ἀδελφός, Βαρλαάμ ὀνομαζόμενος, ὁ ὁποῖος τούς ἔδιωξε μέ τή σφενδόνα του, ὅπως τούς λύκους. Στή συνέχεια ὁ ᾿Αθανάσιος, προκειμένου νά εὑρίσκεται μακριά ἀπό ληστές καί νά συχάζει ἀπερίσπαστα, ζητεῖ εὐλογία ἀπό τό γέροντά του γιά ν᾿ ἀνεβεῖ στόν Πλατύλιθο, δηλαδή στό σημερινό βράχο τοῦ Μεγάλου Μετεώρου. Σ᾿ αὐτόν λοιπόν τό βράχο, «τόπον ἀναχωρητικόν, πέτραν εἰς αἰθέριον ὕψος ἠρμένην», ἀνέβηκε γύρω στά 1343-1344 ὁ ᾿Αθανάσιος καί ἐγκαταστάθηκε ὁριστικά πιά, ποθώντας τήν ἀνεύρεση περισσότερης συχίας καί τήν τελειότερη ἄσκηση.
᾿Αρχικά ὁ ᾿Αθανάσιος ἔμεινε μόνος του σέ μιά σπηλιά τοῦ βράχου. Λίγο ἀργότερα ὅμως ἐδέχθηκε καί δύο ἄλλους ἀδελφούς, πού ἦρθαν γιά νά συγκατοικήσουν μέ αὐτόν, σύμφωνα μέ τόν ὅρο πού τοῦ εἶχε θέσει ὁ γέροντάς του. Τόν ἕνα ἀπό αὐτούς, τόν ᾿Ιάκωβο, τόν ἔστειλε στόν ᾿Επίσκοπο καί τόν ἐχειροτόνησε ἱερέα. Στό βράχο ὁ ῞Οσιος ἀσκητής ἐδημιούργησε πρόχειρη τήν κατοικία του καί ὀργάνωσε τήν πρώτη συστηματική μοναστική κοινότητα τῶν Μετεώρων. Πρῶτα ὅμως οἰκοδόμησε ναό τῆς Θεομήτορος, τῆς Παναγίας τῆς Μετεωρίτισσας Πέτρας, στήν ὁποία ἀφιέρωσε καί τή μονή.
Μέ δαπάνη κάποιου τοπικοῦ ἄρχοντα ὁ ᾿Αθανάσιος διευκόλυνε τόν τρόπο ἀνόδου στό βράχο μέ τή δημιουργία στοᾶς καί τήν ἐλάττωση τῶν βαθμίδων τῆς κλίμακος. Τό γεγονός αὐτό φανερώνει ἐπίσης τήν ἐπίδραση, τήν πνευματική ἀκτινοβολία καί αἴγλη πού ἀσκοῦσε ὁ ᾿Αθανάσιος καί στούς πολιτικούς ἄρχοντες τῆς περιοχῆς. Μέ τή χρηματική συνεισφορά κάποιου Τριβαλλοῦ, δηλαδή Σέρβου μεγιστάνα, καί μέ τή βοήθεια τῶν συμμοναστῶν του, ὁ ᾿Αθανάσιος οἰκοδόμησε ἄλλον ὡραιότατο ναό, πρός τιμήν τοῦ Μεταμορφωθέντος Σωτῆρος Χριστοῦ.
Μέ τήν πάροδο ὅμως τῶν χρόνων καί μέ τήν καθημερινή αὔξηση τῶν μοναχῶν ὁ ῞Οσιος ᾿Αθανάσιος διαπίστωσε ὅτι τό νά ζεῖ ὁ καθένας ἀνεξάρτητα καί νά φροντίζει μόνος του τόν ἑαυτό του θά εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα ὄχι τήν ὁμόνοια, ἀλλά τή διχόνοια καί τή φιλονικία. Γι᾿ αὐτό τό λόγο ἀπεφάσισε νά ἐπιβάλει στούς ἀδελφούς πού εἶχε στήν ὑποταγή του κοινοβιακό τύπο ζωῆς μέ αὐστηρό μοναστικό κανονισμό. ῾Η φήμη τοῦ συχαστοῦ ῾Οσίου ᾿Αθανασίου ἦταν τόσο μεγάλη, ὥστε καί γεροντάδες ἦλθαν μέ τή συνοδεία τους νά ὑποταχθοῦν σ᾿ αὐτόν, ὅπως ὁ ἁγιορείτης ἱερομόναχος καί πνευματικότατος ᾿Ιγνάτιος, ὁ ὁποῖος μέ πέντε ἄλλους μαθητές του ἦλθε καί ἔμεινε κοντά στόν ᾿Αθανάσιο, καί ὁ πνευματικός ᾿Αγάθων, πού πρίν ὑπῆρξε συμμοναστής του στό ῞Αγιον ῎Ορος. ῞Ολοι τους διακρίθηκαν γιά τήν ἀγάπη, τήν ὑπακοή καί τήν ὑποταγή, τόσο πρός τόν ῞Οσιο ᾿Αθανάσιο, ὅσο καί μεταξύ τους.
῾Ο ῞Οσιος, πού καμιά στιγμή δέν ἔπαψε νά νουθετεῖ ὅσους ἦταν κοντά του, εὑρισκόμενος πλέον σέ προχωρημένη λικία, ἀσθένησε. Μετά και ἀπό τίς τελευταῖες του νουθεσίες καί τήν παράταση τῆς ἀσθένειάς του γιά σαράντα περίπου μέρες, σέ λικία 78 ἐτῶν, ὁ ῞Οσιος ᾿Αθανάσιος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, περί τό ἔτος 1380, συναριθμούμενος καί αὐτός στή χορεία τῶν μεγάλων ῾Οσίων Πατέρων τῆς ᾿Εκκλησίας μας.
(Πηγή: «ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΩΝ ΜΕΤΕΩΡΩΝ - Βίος Καὶ Πολιτεία Τοῦ Ὁσίου Πατρός Ἡμῶν ᾿Αθανασίου, Τοῦ Μετεωρίτου», orthodoxos.com.gr)
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Τῆς ζωῆς ἐν τῇ πέτρᾳ στηρίξας Ὅσιε, τῆς ψυχῆς σου τὰς βάσεις ἀπὸ νεότητος, Ἀθανάσιε σοφὲ στερρῷ φρονήματι, ἐπὶ πέτραν ὑψηλήν, τοῦ Μετεώρου τὴν ζωήν, διέδραμες θεοφόρε· καὶ νὺν ζωῆς ἀθανάτου, κατατρυφῶν ἡμῶν μνημόνευε.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τὰ ἄνω ποθῶν, τὴν κλίμακα ἐτέκτηνας, τὰ κάτω μισῶν, σαργάνην Πάτερ ἔπλεξας, δι’ ὧν πρὸς ὕψος ἔδραμες, ἀπαθείας σοφὲ Ἀθανάσιε· ἐν ὑψηλῇ γὰρ πέτρᾳ τὸ φῶς, ὁσίων ἐκλάμπεις ἀρετῶν τοῖς ἐν γῇ.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις Ἀθανάσιε ἱερέ, τῆς ἀθανασίας, δένδρον ὄντως πανευθαλές· χαίροις Μετεώρων, ὁ θεῖος λαμπαδοῦχος, καὶ Μοναζόντων γνώμων, πρὸς τελειότητα.
(Πηγή: «Ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Μετεωρίτης», Μέγας Συναξαριστής)
Ὅσιος Ἰωάσαφ ὁ Μετεωρίτης
Ο άγιος Ιωάσαφ ήταν υιός τού ευσεβή ηγεμόνα της Ηπείρου και Θεσσαλίας Συμεών Ούρεση Παλαιολόγου (1359-1370), πού καταγόταν από τον βασιλικό οίκο των Νεμάνια και ανακηρύχθηκε «τσάρος τών Ελλήνων, των Σέρβων και των Αλβανών». Η μητέρα του Θωμαΐδα ήταν κόρη τού δεσπότη της Ηπείρου Ιωάννη Β΄ Ορσίνη (1323-1335) και αδελφή τού τελευταίου δεσπότη της Ηπείρου Νικηφόρου Β΄ Ορσίνη (1338-1340, 1356-1359).
Ο κατά κόσμον Ιωάννης γεννήθηκε κατά το 1349-50. Η καταγωγή της μητέρας του ήταν άπό τή βυζαντινή αυτοκρατορική οικογένεια των Παλαιολόγων.... Η μητέρα της μητέρας του, η γιαγιά του Μαρία Παλαιολογίνα, ήταν δισέγγονη τού βυζαντινού αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου (1259-1282) άπό τον πατέρα της Ιωάννη Παλαιολόγο και εγγονή άπό τή μητέρα της Ειρήνη τού Θεόδωρου Μετοχίτη, πού ήταν κτίτορας της περίφημης μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, και είχε παντρευτεί τον Σέρβο βασιληά Στέφανο Γ΄ Ούρεση (1321-1331), πού ήταν παππούς τού Ιωάννη. Ο Ιωάννης είχε ένα νεώτερο ετεροθαλή αδελφό, τον Στέφανο, τή Μαρία Αγγελίνα Κομνηνή Δούκαινα Παλαιολογίνα, πού ήταν παντρεμένη με τον δεσπότη των Ιωαννίνων Θωμά (+1384).
Το 1359-60 ο Ιωάννης αναγορεύθηκε στην Καστοριά συναυτοκράτορας με τον πατέρα του σε ηλικία μόλις δέκα ετών. Μετά δέκα έτη περίπου, πέθανε ο πατέρας του και τον διαδέχθηκε στην εξουσία. Η ευσεβής οικογένειά του τον βοήθησε άπό μικρό να έχει ένα ιδιαίτερο ζήλο για την πνευματική ζωή και όχι για τα κοσμικά πράγματα. Επισκεπτόταν συχνά τις εκκλησίες και τα μοναστήρια και συμμετείχε στις ιερές ακολουθίες και τις θειες λειτουργίες, ιδιαίτερα στις μονές τού Αγίου Όρους και τών Μετεώρων. Κατά τον θάνατο τού πατέρα του βρισκόταν στό Άγιον Όρος. Επέστρεψε στα Τρίκαλα και παραχώρησε την εξουσία και τή διοίκηση της Θεσσαλίας στον συγγενή του Καίσαρα Αλέξιο Άγγελο Φιλανθρωπινό το 1372. Το έτος αυτό, στην ηλικία τών 22 ετών, ο Ιωάννης Ούρεσης Παλαιολόγος, ο τελευταίος γόνος της ένδοξης δυναστείας τών Νεμανιδών, κατέφυγε στην ιερά μονή τού Πλατυλίθου, της Μεταμορφώσεως τού Σωτήρος τού Μεγάλου Μετεώρου. Εκεί μετονομάσθηκε Ιωάσαφ άπό τον όσιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη (+1380), τού οποίου υπήρξε πνευματικός πατέρας και καθοδηγός. Αυτός, προ της μακαρίας κοιμήσεώς του, τού παραχώ ρησε «πάσαν την εξουσίαν και αρχήν» της μονής. Μετήλλαξε τή βασιλική πορφύρα με το μοναχικό τρίχινο ράσο.
Ο Ιωάσαφ, όταν εκοιμήθη ο Γέροντάς του όσιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης, απουσίαζε στη Θεσσαλονίκη και στο Άγιον Όρος. Μετά την εκδημία του, επέστρεψε στο Μεγάλο Μετέωρο και ανέλαβε τα καθήκοντά του ως διάδοχος, κατά τή διαθήκη τού οσίου πνευματικού του πατρός. Το 1381 υπογράφει «Ιωάννης Ούρεσης ο Παλαιολόγος ο δια του Θείου και αγγελικού σχήματος μετονομασθείς Ιωάσαφ μοναχός». Το 1384-85 ο Ιωάσαφ μεταβαίνει στα Ιωάννινα για να παρηγορήσει και ενισχύσει την πρόωρα χήρα αδελφή του Μαρία Αγγελίνα, πού ο σύζυγός της Θωμάς Πρελιούμποβιτς είχε δολοφονηθεί, και η δια είχε ανακηρυχθεί κυβερνήτρια τού δεσποτάτου της Ηπείρου. Ο κίνδυνος της απειλής τών Αλβανών ανάγκασε τή Μαρία να έλθει σε δεύτερο γάμο με τον κόμη Ιζαού Μπουντελμόντι άπό την Κεφαλλονιά, κατόπιν συνδρομής τού Ιωάσαφ και να ειρηνεύσει το δεσποτάτο και να επιστρέψει ήσυχος στα Μετέωρα με δώρα άπό την αδελφή του, πού τα χρησιμοποίησε για τή μονή του, μαζί με μεταγενέστερες πλούσιες δωρεές, οι όποιες μεγάλυναν το Μεγάλο Μετέωρο και τον κατέστησαν δεύτερο κτίτορα.
Το 1393-1394 οι Τούρκοι κατέλαβαν τή Θεσσαλία και ο άγιος αναγκάσθηκε να αναχωρήσει για το Άγιον Όρος.
Μαζί του είχε τον ιερομόναχο Σεραπίωνα και τους μοναχούς Φιλόθεο και Γεράσιμο. Εγκαταστάθηκαν στη μονή Βατοπαιδίου, στην οποία προσέφεραν δώρα, χρήματα και ένα χρυσό σταυρό. Σε αυτούς παραχωρήθηκαν δύο κελλιά, όπως φαίνεται σε έγγραφο πού υπογράφουν και οι Βατοπαιδινοί πατέρες Θεοδώρητος Καθηγούμενος και Ιγνάτιος Προηγούμενος. Το 1394 ο Πρώτος τού Αγίου Όρους ιερομόναχος Ιερεμίας Διονυσιάτης έδωσε Κελλί στις Καρυές, για να κατοικεί ο Ιωάσαφ με τή συνοδεία του. Ο Πρώτος τού Αγίου Όρους Νεόφυτος Διονυσιάτης σε έγγραφό του αναφέρει ότι «ο κατά κόσμον ευγενέστατος και εν μοναχοίς οσιώτατος κυρ Ιωάσαφ» το 1396 αναχώρησε για τα Μετέωρα.
Ο μητροπολίτης Λαρίσης Ιωάσαφ τον ονομάζει «αειθαλές δένδρον και υψίκομον, τον κυρ Ιωάσαφ, όπερ θάλπει πάντας" τον άγιον, τον γλυκύν, τον πράον, τον ήσυχον, τον αγχίνουν ...» σε επιστολή του, όπου αναφέρει ότι έχει και μεγάλη συνοδεία μοναχών.
Ο όσιος Ιωάσαφ εκοιμήθη το 1422-23 ως απλός μοναχός σε ένα μικρό κελλί τού Μεγάλου Μετεώρου, το όποιο αγάπησε και λάμπρυνε με πολλά έργα, μεγαλώνοντας το μικρό Καθολικό, πού το αγιογράφησε, συμπλήρωσε με απαραίτητες οικοδομές και αφιέρωσε κτήματα και χειρόγραφα. Ήταν ολόψυχα αφιερωμένος στό ιδεώδες τού μοναχικού βίου, ταπεινόφρων, υπάκουος, κοινοβιάτης μοναχός, ακούραστος ασκητής και γι΄ αυτό σεβαστός και αγαπητός απ΄ όλους.
Στην ωραία και αιθέρια ιερά μονή τού Μεγάλου Μετεώρου φυλάγεται η τίμια κάρα τού οσίου Ιωάσαφ σε αργυρά λειψανοθήκη και αποτελεί μαζί με τού αγίου Γέροντά του Αθανασίου πολύτιμο και ανεκτίμητο θησαυρό και σεβάσμιο προσκύνημα289. Στό σκευοφυλάκειο της μονής φυλάγονται προσωπικά σκεύη τού οσίου, καθώς και φορητές εικόνες. Στη μονή τοιχογραφείται μαζί με τον όσιο Αθανάσιο.
Η ιερά ακολουθία του υπάρχει στους κώδικες της μονής του: 209 τού 1551 και 128 τού 17ου αιώνος και είναι ποίημα τού Ιουστίνου Δεκαδύο. Συνυμνείται με τον όσιο Αθανάσιο. Η ακολουθία δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1788 στη Βενετία. Παρακλητικό Κανόνα και Χαιρετιστήριους Οίκους συνέθεσε πρόσφατα η μοναχή Θεοτέκνη.
(Πηγή: «1140 - Όσιος Ιωάσαφ ο Μετεωρίτης (+1422/3)», Αγιορείτικες Μνήμες)
Πηγή: orthodoxos.com.gr, Μέγας Συναξαριστής, Αγιορείτικες Μνήμες
Σε όλες τις εποχές η Εκκλησία μας, που κατά τον Απόστολο Παύλο και τους Πατέρες είναι «Σώμα Χριστού» και «ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας», καλούσε και καλεί τους ανθρώπους να ενταχθούν στο Σώμα της και τις κοινωνίες να γίνουν Εκκλησία, «Σώμα Χριστού». Καλούσε δηλαδή τους ανθρώπους να γίνουν «μιμηταί Χριστού» κατά το Παύλειο «μιμηταί μου γίνεσθαι καθώς καγώ Χριστού», προβάλλοντας με άλλα λόγια ως πρότυπο ανθρώπου τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό και κατ’ επέκταση τους θεούμενους «μιμητάς Χριστού», τους Αγίους μας.
Από την πλευρά τους οι πιστοί, οι φιλόχριστοι ευσεβείς χριστιανοί, ακολουθώντας τις προτροπές της, όχι ιδεαλιστικά και μηχανικά ή από φόβο αλλά από πίστη πραγματική (και για τους χριστιανούς το «πιστεύειν» είναι τρόπος ζωής), προσπαθούσαν και προσπαθούν να φανούν αντάξιοι της κλίσεως αυτής. Να αγιάσουν. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος μας.
Δυσκολίες και εμπόδια πάρα πολλά. Βλέπετε «το μεν πνεύμα πρόθυμον η δε σαρξ ασθενής». Όμως με υπομονή και επιμονή, ταπείνωση, γενναιότητα και αδούλωτο φρόνημα απέναντι στους παντοειδείς πειρασμούς, πολλοί τα κατάφεραν και τα καταφέρνουν να επιτύχουν τον στόχο, τον αγιασμό. Η Εκκλησία μας έχει να επιδείξει στην ιστορική της πορεία αναρίθμητα πρότυπα αγωνιστών ηρώων, μορφές αγίων, που λειτουργούν στηρικτικά και εμπνέουν αγωνιστικά τους χριστιανούς.
Μια τέτοια μορφή, ένας τέτοιος άγιος είναι και ο Νεομάρτυς Ιωάννης ο εξ Ιωαννίνων, ο «αθλοφόρος νέος», όπως τον αποκαλεί ο υμνογράφος του (Κοντάκιο):
«Αθλοφόρον νέον σε ἡ Ἐκκλησία, κτησαμένη ἅπασαν τοῦ διαβόλου τὴν ἰσχύν, καταβαλοῦσα γεραίρει σε, ἀξιοχρέως τιμῶσα τὴν μνήμην σου.»
Καταγόταν από το χωριό Τέροβο, γεννημένος στις αρχές του 16ου αιώνος (1500). Οι γονείς του φιλόθεοι και ευσεβείς. Όταν τους έχασε, νέος στην ηλικία, πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη, όπου ασκεί την τέχνη που έμαθε από τον πατέρα του, αυτή του ράπτη, για να ζήσει. Αλλά τον εφθόνησαν οι εκ των γειτόνων του αλλόφυλλοι ομότεχνοι που τον ζήλευαν και τον συκοφαντούσαν. Αυτός δε, τους αντιμετώπιζε με παρρησία. Πηγαίνει σε πνευματικό να εξομολογηθεί και να του δηλώσει ότι είναι έτοιμος και πρόθυμος να μαρτυρήσει. Ήταν ήδη Μεγάλη Παρασκευή του έτους 1526. Ο πνευματικός του προσπαθεί να τον αποτρέψει, αλλά ο Ιωάννης επιμένει, λέγοντάς του ότι είδε όραμα πως χόρευε εν μέσω πυρός όπως οι Τρεις παίδες εν καμίνω και είναι βέβαιος ότι θα τον στηρίξει ο Θεός.
Επιστρέφοντας στην εργασία του οι μισούντες αυτόν αρχίζουν να το προπηλακίζουν λέγοντας δήθεν πως όταν ήταν κάποτε στα Τρίκαλα είχε αλλαξοπιστήσει και τώρα ξαναέγινε χριστιανός. Ο Άγιος Ιωάννης τα αρνείται όλα αυτά, δηλώνοντας πως ποτέ δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Εγώ, λέγει, «εν αυτώ τω Χριστώ και ζω και ζήσομαι και συν αυτώ και υπέρ αυτού ευγνωμόνως τεθνήξομαι». Τον διώκουν, τον χτυπούν αλλά εκείνος προσεύχεται:
«Ενίσχυσόν με μόνε Δυνατέ. δός μοι δύναμιν, δός μοι κραταίωσιν και χείρα μοι βοηθείας εξ αγίου σου κατοικητηρίου κατάπεμψον.»
Τους δε συκοφάντες του αποστομώνει με θάρρος και εκείνοι συνεχίζουν να τον βασανίζουν, τον φυλακίζουν. Και ο Άγιος προσεύχεται.
Γράφει ο συναξαριστής:
«... ο δε εις ουρανόν και νουν ανατείνας και όμμα, Χριστός Ανέστη και τα λοιπά της ωδής επέψαλλε κείμενος.»
Τον καταδικάζουν στον δια πυρός θάνατον, όμως δήθεν φιλανθρώπως φερόμενοι απέναντί του για να μη καεί οδυνηρώς, τον αποτραβούν εκ της πυράς και τον αποκεφαλίζουν. Το σώμα του έπεσε και κάηκε στην πυρά, όσα δε λείψανα απέμειναν μαζί με την σεπτή κεφαλή του, ευλαβείς χριστιανοί τα περισυνέλεξαν. Ήταν Παρασκευή της Διακαινησίμου εβδομάδος του 1526, η μνήμη του δε τιμάται την 18 Απριλίου.
Ο φιλόχριστος λαός, αγαπώντας και νοιώθοντας τα πρότυπα ζωής σαν τον Άγιο Ιωάννη τον Νεομάρτυρα πολύ κοντινά του, με το αδιάψευστο χριστιανικό και εκκλησιαστικό –βιωματικό του αισθητήριο, προσπαθεί να τον εντάξει και στην προσωπική του ζωή τιμώντας τον
Κάνει τη ζωή του, τον αγώνα του, το μαρτύριό του τραγούδι, ύμνο (Δοξαστικό Εσπερινού):
«Τὸν γενναῖον Ἀθλητήν τιμήσωμεν, Ἰωάννην τὸν ἀοίδιμον. οὗτος γὰρ ἡδρασμένος ἐν τῇ πέτρᾳ τῆς ἀληθείας, Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, ταῖς ἀλλεπαλλήλοις προσβολαῖς τῶν βασάνων, ἀκλόνητος ἔμεινε. καὶ διηυγασμένος ταῖς θείαις ἀκτῖσιν αὐτοῦ, πυρός, τομῆς, καὶ μαστίγων, ἀνδρείως κατεφρόνησε. διό καὶ χαράν ἄληκτον, εἰς οὐρανούς ἐκληρώσατο. ἀλλ’ ὦ πολύαθλε Μάρτυς, νῦν τρανῶς καθορῶν τὴν δόξαν Θεοῦ, πρέσβευε ἐκτενῶς ὑπέρ ἡμῶν, τῶν πιστῶς εὐφημούντων, τὴν πανέορτον μνήμην Σου.»
Αλλά και (Πρώτο Στιχηρό του Εσπερινού):
«Δεῦτε φιλομάρτυρες, Ἰωαννίνων τὸ γέννημα, καὶ σεμνόν παιδαγώγημα, ἀξίως τιμήσωμεν, Ἰωάννην πάντες. τὸ κλέος Μαρτύρων, Χριστοῦ τὸν Νέον Ἀθλητήν, ὁμολογίας κρατῆρα πλήθοντα, τὸν πάντας προσκαλούμενον, μεθ’ ὑψηλοῦ τοῦ κηρύγματος. δεῦτε πάντες καὶ πίετε μαρτυρίου ποτήριον.»
Και επικαλούμαστε την βοήθειάν του, με γνώση της διδασκαλίας της Εκκλησίας και γνωρίζοντας βιωματικά την πίστη μας οι φιλόχριστοι χριστιανοί, βέβαιοι για την αγιότητά του και έχοντας συνείδηση ότι ζώντες και κεκοιμημένοι αποτελούμε ένα Σώμα Χριστού (Δοξαστικό Στιχηρών Εσπερινού):
«Δεῦτε φίλαθλοι, τῶν Ἀθλητῶν τὸ καύχημα, Ἰωάννην τὸν θεῖον ὕμνοις τιμήσωμεν. οὗτος γὰρ τῇ πυρᾷ ἐναπλωθείς καὶ στεῤῥῶς ἐγκαρτερήσας τῇ τοῦ ξίφους ἐκτομῇ, τῷ Θεῷ τὸ πνεῦμα παρέδωκε, καὶ διαμένον στέφος ἐκληρώσατο. ὅθεν δυσωπεῖ ὁ πολύαθλος, τοῦ ῥυσθῆναι κινδύνων, τοὺς ἐν πίστει καὶ πόθῳ, τελοῦντας τὴν μνήμην αὐτοῦ.»
Και ζητούμε να πρεσβεύει «Χριστώ τω Θεώ» γι’ εμάς (Απολυτίκιο του Αγίου):
«Μέγα καύχημα Ἰωαννίνων, μέγα στήριγμα τῆς Κωνσταντίνου, μέγα κλέος σὺ τούτων τῶν πόλεων. τῆς μὲν γὰρ γόνος σεπτός ἐχρημάτισας. τὴν δὲ τοῖς σοῖς ἐπορφύρωσας αἵμασιν. ἀλλά πρέσβευε, Χριστῷ τῷ Θεῷ μακάριε, τοῦ περιέπειν αὐτῶν τὴν εὐσέβειαν.»
Βλέπουμε πως εκεί στην Βασιλεύουσα προβάλλουν και τον τόπο που τον γεννά αλλά τιμούν και τον τόπο όπου μαρτυρεί (Κάθισμα μετά τον Πολυέλεον):
«Μέγα ὄνομα, τῇ σῇ πατρίδι, προεξένησαν οἱ σοὶ ἀγῶνες, Ἀθλοφόρων κοινόν ἐγκαλλώπισμα. οὐκ ἀφανής οὖσα γὰρ οὐδέ πρότερον, νῦν διὰ σὲ ἐπιπλέον πεφήμισται, ὦ Μακάριε. διὸ εὐχαρίστως ἤθροισται, ἐπιτελέσαι σου τὰ νῦν μνημόσυνα.»
Μπορεί οι άπιστοι άλλως να νομίζουν, όμως οι πιστοί είμαστε βέβαιοι για την αγιότητά του και το δηλώνουμε, δοξάζοντάς τον (Κάθισμα μετά την Γ' Ωδή):
«Κατεπλάγησαν τὰ σὰ, ἄπιστοι πάντες καὶ πιστοί καὶ ἐνόμισαν αὐτὰ, καθάπερ ἀστεῖά τινα, τὰ ἐπί σοὶ γεγονότα ὦ Ἰωάννη. νέον ἀφειδεῖν τῆς νεότητος. βίῳ ἀνταλλάττεσθαι θάνατον. καὶ μαρτυροῦσι ταῦτα οἱ ὁρῶντες, ἀντίπαλοι καὶ ἡμέτεροι. διὸ ἡμεῖς σε, ὑμνολογοῦντες, τὸν Σωτῆρα δοξάζομεν.»
Και γίνεται η πίστη βεβαιότητα και σιγουριά και ελπίδα αστείρευτη, υποστηριζόμενη και από τα θαύματα που ακολουθούν, όπως αναγράφεται στο συναξάρι του, αφού κατά τον Απόστολο Παύλο «έστιν ουν πίστις ελπιζομένων υπόστασις πραγμάτων έλεγχος ου βλεπομένων» δηλαδή είναι η πίστη βεβαιότητα γι’ αυτά που δεν βλέπουμε και σιγουριά γι’ αυτά που ελπίζουμε. Όπως ακριβώς έκαναν και οι άγιοί μας και στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Άγιος Ιωάννης ο Νεομάρτυς (Εξαποστειλάριο):
«Τῶν Ἀθλητῶν τὸ κλέος ὁ Ἰωάννης, ᾠδαῖς ἐναρμονίοις ἀνευφημείσθω. οὗτος γὰρ ἠλόγησε τοῦ σώματος, καθά φθείρεσθαι μέλλοντος. πολλάς βασάνους ἐνέγκας, διά Χριστοῦ τὴν ἀγάπην.»
Εκφράζουμε λοιπόν την χαρά μας οι χριστιανοί με ωδές πνευματικές και ύμνους προς (Δοξαστικό των Αίνων):
«Τὸν ἀριστέα Χριστοῦ, τὸν κλεινόν Ἀθλοφόρον, ὑμνήσωμεν ἅπαντες Ἰωάννην τὸν πανεύφημον, ὅστις ἐξέλαμψε φαιδρῶς διά τοῦ μαρτυρίου τῷ θείῳ ἀναφλεγόμενος ἔρωτι. Χαῖρε οὖν πόλις Ἰωαννίνων ἐπί τοιούτῳ βλαστῷ ἐγκαυχωμένη, ὅστις σε τοῖς τῶν αἱμάτων αὑτοῦ ῥείθροις ἐπορφύρωσε καὶ ἐυφροσύνης πνευματικῆς τὸ χριστεπώνυμο πλήρωμα ἐνεπλήρωσε, πρεσβεῦον διηνεκῶς ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.»
Οι ευσεβείς χριστιανοί πολύ σύντομα από το χρόνο του μαρτυρίου του, όπως συνέβη και με άλλους αγίους, παράδειγμα ο Άγιος Γεώργιος ο Νεομάρτυς, τον τιμούν ως άγιο, τον αγιογραφούν όπως στη Μονή Φιλανθρωπινών στο Νησί (16ος αι.), τον Ναό Αγίου Αθανασίου στο Προσγόλι (17ος αι.), στη Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου στη Βελλά (18ος αι. ) κ.α. και συντάσσουν το συναξάρι του σχεδόν αμέσως, όπως ο Ιουστίνος ο Δεκαδίων μαζί με την ακολουθία του, περίπου το 1543, δηλαδή 17 χρόνια μετά το μαρτύριό του. Στη συνέχεια επανεκδίδουν την ακολουθία ο πρωτόπαπας του Ναυπλίου Νικόλαος ο Μαλαξός, ο μέγας ρήτωρ της Εκκλησίας Αντώνιος και άλλοι το 1719, το 1738, το 1792, το 1819, το 1865 (ακολουθία δημοσιευμένη στο Ανθολόγιον της Βενετίας εκ του τυπογραφείου του Φοίνικος) και το 1870 η χειρόγραφη ακολουθία του, στην οποία στηριχθήκαμε να γράψουμε όλα αυτά:
«Ποιηθεῖσα παρά τοῦ Σοφωτάτου Κυρίου Ἰουστίνου τοῦ Δεκαδίωνος, αἰτήσει δὲ τῶν φιλοχρίστων εὐσεβῶν Χριστιανῶν. Ἀντιγραφθεῖσα ὑπό τοῦ ἀναξίου Ἱερομονάχου Ἀγαθαγγέλου Γεωργιάδου Ἰωαννίτου. Διά τὴν Ἱεράν ἐκκλησίαν τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου Σούβλιασις (σ.σ. σημερινός Άγιος Βλάσιος Θεσπρωτίας).»
Βλέπετε στους δύσκολους καιρούς που περνούσε το γένος μας τα μόνα στηρίγματά του υπήρξαν οι άγιοί του και στη συγκεκριμένη περίπτωση οι νεομάρτυρες, οι οποίοι κατά πρόνοιαν Θεού, διαφύλαξαν το γένος μας από τους αλλοφύλλους, αλλοθρήσκους και αλλοδόξους. Κάτι τέτοιο συνέβη στην περιοχή αυτή της Θεσπρωτίας, όπου οι εξομώσεις, οι εξισλαμισμοί, ήταν συχνοί. Το 1968 δε, προνοία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιωαννίνων κυρίου Σεραφείμ, μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, εκδίδεται νέα ακολουθία, ποιηθείσα υπό Γερασίμου Μοναχού Μικραγιαννανίτου, Υμνογράφου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, του εκ Βορείου Ηπείρου.
Κοινή διαπίστωση είναι πως στην εποχή μας φαίνεται να κυριαρχεί ένα πνεύμα ατομικιστικό, η φιλαυτία, ο εγωισμός. Τα πρότυπα που προβάλλονται ή ο τρόπος ζωής που μοιάζει να κυριαρχεί, καλλιεργεί συγκεκριμένες νοοτροπίες και διαμορφώνει συγκεκριμένους τύπους ανθρώπων, ευάλωτους σε κάθε πειρασμική συμπεριφορά που απεργάζονται, για το συμφέρον τους, άνθρωποι χωρίς φόβο Θεού, σύμφωνα με τις επιταγές του «άρχοντος του αιώνος τούτου» ή «το πνεύμα της απωλείας». Η Εκκλησία μας, η τροφός του Γένους των χριστιανών σε όλες τις εποχές, απέναντι σε αυτή την κατάσταση, υπομονετικά, χωρίς να γίνεται κόσμος, καλεί τον κόσμο να γίνει Εκκλησία, να ενταχθεί ενεργά-βιωματικά στο Σώμα της και να στηριχτεί στα αιώνια πρότυπά της, τους αγίους της. Αγίους, όπως ο Νεομάρτυς Ιωάννης ο εξ Ιωαννίνων, τον οποίο απόψε τιμούμε, ώστε να αντιμετωπίσουμε οι χριστιανοί εκ του ασφαλούς και θεοπρεπώς, με αγωνιστικότητα, γενναιότητα και ελπίδα, τις κάθε είδους τρικυμίες της ζωής μας, πλέοντας στο απάνεμο λιμάνι Της με οδηγό τον Χριστό.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ'. Θείας πίστεως.
Γόνος κάλλιστος, Ἰωαννίνων, κλέος ἔνθεον, τῆς Ἐκκλησίας, ἀνεδείχθης Ἰωάννη πανεύφημε, τῶν γὰρ Μαρτύρων ζηλώσας τὴν ἄθλησιν, διὰ πυρὸς τὸν ἀγῶνα ἐτέλεσας. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον Ἦχος γ´. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ὡς τερπνόν σε φοίνικα, Ἰωαννίνων ἡ πόλις, εὐκλεῶς βλαστήσασα, κατατρυφᾷ τῆς σῆς δόξης, πόθῳ γάρ, τῷ τοῦ Δεσπότου λαμπρῶς ἀθλήσας, τέθυσαι, ὡς ὁλοκάρπωμα τῇ Τριάδι· διὰ τοῦτο Ἰωάννη, θαυμάτων βρύεις χάριν ἀέναον.
Κάθισμα Ἦχος δ´. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τὴν ἄνωθεν δύναμιν, ἐνδεδυμένος καλῶς, ποινῶν κατεφρόνησας καὶ ἀπειλῶν καὶ φρουράς, ἀνδρείῳ φρονήματι, ὅθεν καὶ ὡς ἐπέβης, τῷ πυρὶ γηθοσύνως, ἔφλεξας τὴν ἀπάτην, τῷ πυρὶ τῶν σῶν πόνων, διὸ σὲ Ἰωάννη, Χριστὸς ἐθαυμάστωσε.
Ὁ Οἶκος
Κλήσει σαφῶς ἀκολουθῶν, χάριτος ὤφθης σκεῦος, τρόποις καὶ ἤθεσι σεμνοῖς, καὶ καθαρότητι ζωῆς, κλεινὲ κεκοσμημένος· καὶ τῇ θείᾶ χαριτωθεὶς ἀγάπῃ, τὸ αἷμά σου ὑπὲρ Χριστοῦ, προείλου ὅλῃ τῇ ψυχῇ, ἐκχέαι Ἰωάννη· ἔνθεν μαρτυρικῷ ἀναφλεχθεὶς ζήλῳ, πρὸς μαρτυρίου ἀπεδύσω ἀγῶνας, νεότητος ἄνθος, καὶ κόσμου ἡδέα ὑπεριδὼν ὡς φθειρόμενα καὶ Χριστὸν ὁμολογήσας, ᾔσχυνας τῆς πλάνης τὴν ὀφρύν, καὶ πλείστοις προσωμίλησας βασάνοις, ἀπεριτρέπτῳ φρονήματι· καὶ ἐν πυρᾷ ὡμοτάτως ῥιφθείς, καὶ ἐν αὐτῇ τὸν αὐχένα τμηθείς, ὡς θῦμα εὐπρόσδεκτον, καὶ προσφορὰ τελειότατη, καὶ θυμίαμα εὔοσμον τῷ Χριστῷ προσηνέχθης· παρ’ οὗ λαμπρῶς δοξασθείς, θαυμάτων βρύεις χάριν ἀέναον.
Μεγαλυνάριον
Ἄνθος εὐωδέστατον καὶ τερπνόν, τῶν Ἰωαννίνων ἀνεδείχθης Μάρτυς Χριστοῦ, καὶ λαμπρῶς ἀθλήσας, εὐφραίνεις Ἰωάννη, χαρίτων εὐωδίᾳ, πιστῶν τὸ πλήρωμα.
Ἔτερον Μεγαλυνάριον
Χαίροις τῆς Ἠπείρου θεῖος βλαστός, καὶ Νεομαρτύρων, ἀκροθίνιον ἱερόν· χαίροις ὁ πηγάζων, ἰάσεων τὴν χάριν, παμμάκαρ Ἰωάννη, πιστῶν ἑδραίωμα.
Πηγή: Πατερικός, Ορθόδοξος Συναξαριστής, Μέγας Συναξαριστής
Ο άγιος Σάββας υπήρξε συνασκητής και διακονητής -επί 2ετίαν περίπου στην Αίγινα- του μεγάλου αγίου του αιώνα μας Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως, τον οποίον και εκήδευσε. Ο αοίδιμος ιερομόναχος Σάββας (1862-1948) διετέλεσε εφημέριος της Γυναικείας Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων Καλύμνου, και πνευματικός πατέρας επί 22 έτη των Καλυμνίων, με πανθομολογούμενη ανεπίληπτη και θεάρεστη βιοτή. Αναδείχθηκε θαυμαστά μέγας νηστευτής, εργάτης της νοεράς προσευχής και προστάτης των πτωχών και αδυνάτων. Διέπρεψε δε σε οσιότητα και αγιότητα βίου.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ένας ακόμη άγιος, ο οποίος έζησε στις ημέρες μας και μάλιστα, θαυματουργός και που δεν έγινε ευρύτερα γνωστός, είναι ο όσιος Σάββας ο νέος, ο εν Καλύμνω Δωδεκανήσου.
Ο άγιος Σάββας υπήρξε συνασκητής και διακονητής -επί 2ετίαν περίπου στην Αίγινα- του μεγάλου αγίου του αιώνα μας Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως, τον οποίον και εκήδευσε. Ο αοίδιμος ιερομόναχος Σάββας (1862-1948) διετέλεσε εφημέριος της Γυναικείας Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων Καλύμνου, και πνευματικός πατέρας επί 22 έτη των Καλυμνίων, με πανθομολογούμενη ανεπίληπτη και θεάρεστη βιοτή. Αναδείχθηκε θαυμαστά μέγας νηστευτής, εργάτης της νοεράς προσευχής και προστάτης των πτωχών και αδυνάτων. Διέπρεψε δε σε οσιότητα και αγιότητα βίου.
Ο σιωπηλός, ενάρετος, καθαρός και ταπεινός στην καρδιά ασκητής πατήρ Σάββας μετέστη προς Κύριον, την 7η Απριλίου 1948, σε ηλικία 86 ετών.Οι Καλύμνιοι με μεγάλη, ανέκφραστη λύπη κήδευσαν τον πνευματικό τους πατέρα, αλλ' αγάλλονταν, διότι πίστευαν ότι είναι άγιος και θα ήταν έκτοτε ο προστάτης τους και μεσίτης τους στον Χριστό.
Και πράγματι, η αγιωσύνη του επιβεβαιώθηκε και επισφραγίσθηκε και με θεϊκά σημεία, τα οποία εμφανίσθηκαν κατά την ανακομιδή του ιερού λειψάνου του, την 7-4-1957. Τα οστά του τρισμακαρίου οσίου ευρέθηκαν συναρμολογημένα και τα άμφιά του αδιάλυτα, παραδόξως δε από τον τάφο του εξεχέετο ιδιάζουσα ευωδία. Το πάντιμο λείψανό του τοποθετήθηκε σε λάρνακα και αποτελεί τον ανεκτίμητο θείο θησαυρό της Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων, της νήσου Καλύμνου, αλλά και όλης της Ορθοδοξίας.
Ο όσιος Σάββας, μετά την μετάστασή του στους Ουρανούς, ετέλεσε άπειρα θαύματα εντός και εκτός της πατρίδας μας. Δικαίως, λοιπόν, τη φωτοφόρο αυτή λυχνία του Παναγίου Πνεύματος, την καθαροτάτη μυροθήκη της χάριτος, τον θεοφιλέστατο πατέρα ημών Σάββα τον νέο, τον έλκοντα την καταγωγή από την Ανατολική Θράκη, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με Συνοδική Πράξη του, το παρελθόν έτος 1992, ήτοι 44 μόνον έτη μετά την εκδημία του προς Κύριον, κατέταξε εις το Αγιολόγιο της Εκκλησίας μας.
Προκειμένου να τιμήσουμε τον νεώτερον αυτόν άγιον της Πίστεώς μας, αλλά και για να γίνει γνωστός στο ευρύτερο πλήρωμα της Ορθοδοξίας, εζητήσαμε και ελάβαμε αρμοδίως την έγκριση-ευλογία, για να καταχωρίσουμε στο παρόν, συνοπτικώς, πληροφοριακά στοιχεία περί του βίου και των θαυμάτων του οσίου, από το βιβλίο που εξέδωκε η Ιερά Μονή Αγίων Πάντων Καλύμνου, «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ».
ΚΑΤΑΓΩΓΗ - ΜΟΡΦΩΣΗ - ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
Ο θεόφρων πατήρ ημών Σάββας ο νέος, ο εν Καλύμνω, γεννήθηκε το έτος 1862 στην Ηρακλείτσα (αναφέρεται και η Γάνου Χώρα της περιφερείας Αβδίμ) της ανατολικής Θράκης, από πτωχούς γονείς, τον Κωνσταντίνο, που ασκούσε το επάγγελμα του μικροπωλητού και τη Σμαραγδή. Ήταν μοναχοπαίδι και κατά το βάπτισμα έλαβε το όνομα Βασίλειος.
Από μικράς ηλικίας ήταν πιστός και ευσεβής, αλλά και ένθερμος εραστής της αγγελικής μοναχικής ζωής. Αφού τελείωσε τα εγκύκλια μαθήματα και φύλαξε τον εαυτό του καθαρό από κάθε μολυσμό, δεν συνέχισε τις σπουδές του στο γυμνάσιο, είτε διότι δεν είχε τη δύναμη ο πατέρας του, είτε διότι ο ίδιος ο Βασίλειος δεν είχε διάθεση περαιτέρω μορφώσεως. Κατόπιν τούτου, οι γονείς του του άνοιξαν ένα μικρό κατάστημα.
Ο Βασίλειος, άγοντας το 12ο έτος της ηλικίας του, διαπίστωνε καθημερινά, ότι το επάγγελμα που ασκούσε δεν ήταν στη φύση του. Έπρεπε, λοιπόν, να κόψει το δεσμό που του δημιουργούσε αυτό με τον υλικό κόσμο και να προχωρήσει στο πέλαγος της χάριτος του Θεού. Ήθελε να ζήσει για τον Χριστό και μόνο. Η μητέρα του, μόλις πληροφορήθηκε τους πόθους του τον εβεβαίωσε ότι:
› Αν το κάνεις αυτό θ' αποθάνω.
ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ ΤΑ ΕΓΚΟΣΜΙΑ
Στην απαλή ηλικία των 12 ετών αντιμετωπίζει τον μέγα τούτο προβληματισμό. Η έλξη του Θεού είναι ισχυρότατη, όπως και η κλίση του. Το «φύγε και σώζου» κυριάρχησε και έτσι, μία ημέρα ιστορική, αλλά και λαμπρή, έβαλε το κλειδί του καταστήματος κάτω από μία πέτρα και κατέβηκε στο λιμάνι για να πραγματοποιήσει την απόφασή του. Ως ελάφι τώρα, κατευθύνεται προς το ευώδες περιβόλι της Παναγίας, το Άγιο Όρος. Εκεί, εγκαταβιώνει στη Σκήτη της Αγίας Άννης, όπου και απολαμβάνει τους πρώτους καρπούς των ιερών πόθων του. (Κατ' άλλη γνώμη, που στηρίζεται σε διηγήσεις, πρώτα πήγε στα Ιεροσόλυμα). Στη Σκήτη αυτή δέχθηκε το βάρος της μοναστικής δοκιμασίας επί 12 έτη (κατ' άλλους επί 6 έτη) και ασκήθηκε στο έργο της αγιογραφίας και της βυζαντινής μουσικής.
ΜΕΤΑΒΑΙΝΕΙ ΣΤΑ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ
Μετά από προσευχή παίρνει την απόφαση να πάει στα Ιεροσόλυμα. Διέρχεται από την γενέτειρά του, επισκεπτόμενος δε τους γονείς του, αναγνωρίζεται από κάποιο σημάδι του μετώπου του. Ο πειρασμός θερμαίνεται και πάλι. Πάλι εμπόδια από τη μητέρα του. Φεύγει ο ακτήμων με τη βοήθεια πλουσίου ανδρογύνου, που πηγαίνει στους Αγίους Τόπους. Ως χρόνος αφίξεώς του στα Ιεροσόλυμα αναφέρεται το έτος 1887, σε έγγραφο του Αρχιγραμματέως του ομωνύμου Πατριαρχείου. Αφού προσκύνησε με δέος και ευλάβεια τους Αγίους Τόπους, εισέρχεται στην ιστορική Μονή του Χοτζεβά και γίνεται αδελφός αυτής.
ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΟΝΑΧΟΣ ΚΑΙ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ
Μετά τριετή ενάρετο και οσιακό βίο στη Μονή αυτή κείρεται το έτος 1890 Μοναχός. Οπλισμένος με την αγιαστική χάρη και θωρακισμένος με την αήττητη πανοπλία του αγγελικού σχήματος, το 1894 αποστέλλεται από τον Καθηγούμενο της Μονής στο Άγιο Όρος για να ασκηθεί στην Ιερά Σκήτη της Αγίας Άννης, υπό την καθοδήγηση του αειμνήστου Αρχιμανδρίτου Ανθίμου, εις την αγιογραφία, προφανώς να ειδικευθεί στην τέχνη.
Επανέρχεται μετά 3ετίαν στην Ι. Μ. Χοτζεβά και το 1902 προχειρίζεται σε διάκονο και το επόμενο έτος σε πρεσβύτερο. Διατελεί επί ένα έτος (1906) εφημέριος της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού, όπου γνωρίζεται με το Χρυσόστομο Παπαδόπουλο, τον μετέπειτα καθηγητή του Πανεπιστημίου και Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος ως Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, αποφαινόμενος περί του Αγίου Σάββα, πριν ακόμα κοιμηθεί και αναγνωρισθεί η αγιότητά του, έλεγε στον Καλύμνιο φίλο του Γεράσιμο Ζερβό:
› Να ξέρεις, Γεράσιμε, ότι ο πατήρ Σάββας είναι άγιος άνθρωπος.
Το 1907 επανέρχεται στην Ιερά Σκήτη της Αγίας Άννης Χοτζεβά και ασχολείται, παράλληλα προς την έντονη πνευματική ενάσκησή του, με το ευλογημένο εργόχειρο της αγιογραφίας.
ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Το 1916, ύστερα από 26 χρόνια περίπου παραμονής στους Αγίους Τόπους επέστρεψε στην Ελλάδα. Έτσι σφραγίζει μια ωραία ασκητική ζωή, πλήρη πνευματικής καρποφορίας. Έφυγε από την έρημο του Ιορδάνου, όπου ζούσε «ως υψιπέτης αετός», τρεφόμενος ως πτηνό με μια κουταλιά βρεγμένο σιτάρι την ημέρα και νερό από τον ποταμό, διότι οι Άραβες πολεμούσαν τον ευλογημένο ερημικό βίο.
Ευρισκόμενος στην Ελλάδα αναζητεί νέα γη ασκήσεως. Κατά το έτος της επιστροφής του, φαίνεται ότι μετέβη στη νήσο Πάτμο. Αφού παραμένει εκεί επί 2 έτη περίπου, πηγαίνει στο Άγιο Όρος, απ' όπου κατέρχεται στην Αθήνα για να αγοράσει υλικά αγιογραφίας. Κατά το διάστημα αυτό και μέχρι μεταβάσεώς του στην Αίγινα φαίνεται ότι μετέβη στο ξερονήσι Παραμπόλα και στην Ύδρα.
ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΤΑΙ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ
Στην Αθήνα συναντά υποτακτικό του Αγίου Νεκταρίου, ο οποίος τον πληροφορεί ότι τον αναζητεί. Απ' αυτό συνάγεται, ότι οι δύο άγιοι είχαν προηγούμενη γνωριμία.
Από την Αθήνα λοιπόν, πηγαίνει στην Αίγινα, όπου διακονεί τον άγιο Νεκτάριο μέχρι την κοίμησή του. Η μετά του αγίου Νεκταρίου συγκαταβίωσή του συνέβαλε πολύ στην περαιτέρω πνευματική πρόοδο του οσίου. Εγνώρισε την αυστηρά άσκηση του αγίου Νεκταρίου, τους πολέμους των μικρών ανθρώπων, αλλά και την αναμφισβήτητη αρετή του, την παροιμιώδη ταπείνωση και απλότητά του.
Είδε τη θεία κοίμησή του, η οποία εβεβαίωσε την ευαρέσκεια προς αυτόν του Πανάγαθου Θεού με τα έκδηλα σημεία του αγίου μύρου και της ευωδίας, αλλά κυρίως της θαυματουργικής χάριτος.
Εις την Αίγινα παραμένει μέχρι το έτος 1926. Αναχωρεί για την Αθήνα, διότι στη Μονή προσέρχεται πολύς κόσμος και ο θόρυβος τον κουράζει. Στην Αθήνα συναντά τον Γεράσιμο Ζερβό, ο οποίος τον φιλοξενεί στο σπίτι του και τον πείθει τελικά να μεταβεί στην Κάλυμνο.
ΜΕΤΑΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΜΝΟ
Το ίδιο έτος (1926) φθάνει στην Κάλυμνο, όπου μετά από κάποια έρευνα-περιπλάνηση εγκαταβιώνει οριστικά στην Ιερά Μονή Αγίων Πάντων. Σ' αυτή τη Μονή, της οποίας τυγχάνει κτήτορας, είχε ασκητεύσει και ο ενάρετος και διορατικός Ιερομόναχος π. Ιερόθεος Κουρούνης. Ο θεσπέσιος αυτός λειτουργός του Υψίστου, προ της κοιμήσεώς του, παρηγορώντας τις λυπημένες αδελφές είπεν ότι:
› Μετ' ολίγον θα έλθη εδώ ανώτερός μου.
Και πράγματι επαληθεύθηκαν τα λόγια του. Ο π. Σάββας, ευθύς μετά την εγκατάστασή του στην Ιερά Μονή των Αγίων Πάντων, κτίζει με τη βοήθεια του Γεράσιμου Ζερβού τα επάνω κελλιά και αρχίζει μία έντονη πνευματική ζωή. Αγιογραφεί, τελεί τα θεία Μυστήρια και τις ιερές Ακολουθίες, εξομολογεί, διδάσκει με το στόμα και το παράδειγμά του και βοηθεί χήρες, ορφανά και φτωχούς. Ζει με ταπείνωση, άσκηση και προσφορά, ώστε το αγγελικό παράδειγμά του να ενθυμούνται με δάκρυα και συγκίνηση όσοι τον εγνώρισαν. Πάντοτε δε θα επικαλούνται με πίστη τη χάρη του στις ποικίλες δοκιμασίες της ζωής τους. Πρόθυμος όταν ζούσε, προθυμότατος μετά την κοίμηση του.
ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
Ήταν επιεικής και εύσπλαχνος στις αμαρτίες των άλλων, δεν ανεχόταν τη βλασφημία και την κατάκριση. Αυτά τα δύο πολύ τον ετάρασσαν. Η σκληρά άσκησή του του χάρισε την ευωδία του σώματός του, αλλά και την ασθένεια. Το πέρασμά του ήταν ευώδες. Αυτή η ευωδία θα εξέλθει και από το μνήμα του κατά την εκταφή του.
Όπως σ' όλους τους ανθρώπους του Θεού, έτσι και από τον π. Σάββα δεν έλειψε «ο σκόλοψ τη σαρκί». Υπέφερε από προστάτη και σοβαρά κοιλιακή πάθηση. Για τον προστάτη έκανε εγχείρηση και θεραπεύθηκε. Όταν του έλεγαν να πάει στην Αθήνα να θεραπευθεί και για το κοιλιακό νόσημα, απαντούσε:
› Αυτό, παιδί μου, θα μας σώση, τίποτε άλλο δεν κάναμε. Αυτό είναι το καλό που θα μας πάει στον Παράδεισο. Ο Θεός είναι μεγάλος.
Ο π. Σάββας αγαπούσε όλους τους ανθρώπους και κατέβαλλε προσπάθεια για τη μετάνοιά τους και επιστροφή τους στον Χριστό. Η αγάπη του ήταν ειλικρινής και πηγαία. Ήταν δε αφιλοχρήματος. Ουδέποτε κρατούσε χρήματα. Από την αγιογραφία και τα μυστήρια ό,τι ελάμβανε τα έδινε στους πτωχούς, στις χήρες και τα ορφανά. Η ζωή του ήταν μία συνεχής κατάσταση αγίας υπακοής. Ενδεικτικό αυτό είναι και η υπακοή του να δεχθεί κατά την περίοδο σοβαράς ασθενείας, ο ακρότατος αυτός ασκητής, στο Άγιο Όρος, κατ' εντολή του γέροντά του το 15 Αύγουστο, κρέας πετεινου.
Ο μακάριος, για κάθε πνευματικό πρόβλημα ελάμβανε άνωθεν την πληροφορία και έτσι βάδιζε επί του ασφαλούς. Είχε πολλούς πειρασμούς και χάλασε πολλές παγίδες του διαβόλου. Κάποτε, και συγκεκριμένα μία Καθαρά Δευτέρα, για να μη τελέσει τις ακολουθίες του, τον έκλεισε επί τρεις ημέρες στο κελλί του. Ήταν χαριτωμένος και ευλογημένος από τον Κύριο. Πράος, ανεξίκακος, άδολος, υπάκουος και πονετικός.
ΤΟ ΟΣΙΑΚΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ
Εδόξασε τον άγγελο στη γη και τον άνθρωπο στους ουρανούς. Ήταν άγγελος και άνθρωπος και αντιστρόφως. Κατά τον τρόπο αυτό εκπλήρωσε τις ημέρες της επί γης πορείας του μέχρι της 7ης Απριλίου 1948, ότε παρέδωκε την αγία του ψυχή στον Κύριο. Περί το τέλος της ζωής του ευρίσκεται σε άκρα περισυλλογή και ιερά κατάνυξη. Επί τρεις ημέρες δεν εδέχθη ουδένα. Ευρίσκετο πλέον στο στάδιο της ιεράς μεταστάσεώς του. Έδωκε τις τελευταίες συμβουλές και εζήτησε την εν Χριστώ αγάπη και υπακοή. Όταν ο επιθανάτιος ρόγχος τον κατέλαβε και επί μακρόν συνεχίζετο, ξαφνικά λαμβάνει δυνάμεις, ενώνει τα μικρά ευλογημένα χέρια του και χειροκροτεί επανειλημμένα, ενώ από τα χείλη του εξέρχονται οι τελευταίες ιερές φράσεις:
- Ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος.
Ήταν η βεβαίωση της θείας μεταφυσικής πορείας του. Ήταν το κύκνειο άσμα της θεοφιλούς ζωής του. Την ώρα εκείνη ολίγες μόνον μοναχές περιέβαλαν μία αγία μορφή, ένα θαυμάσιο αγωνιστή της πίστεως και της ευσεβείας, έναν οικιστή του Παραδείσου. Ο ουρανός εγνώρισε τη μετάστασή του και επανηγύριζε. Έτσι, η γη εχάρισε στον ουρανό τον άγιο αυτό βλαστό της και ο ουρανός αποδέχθηκε την ιερά αυτή προσφορά. Είθε και εμείς, μιμούμενοι, κατά το δυνατό, τις αρετές του Αγίου Σάββα του νέου, του θαυματουργού, αλλά και με τις πρεσβείες του να αξιωθούμε της Ουρανίου Βασιλείας. Αμήν.
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
Αφήγηση Γεροντίσσης Φιλοθέης, Καθηγουμένης της Ιεράς Μονής των Αγίων Πάντων
α. Θαύμα αγιότητος
Όταν εκοιμήθη ο Άγιος Νεκτάριος, τον έθαψαν ο ίδιος ο άγιος Σάββας, διότι ήτο ιερεύς. Επί τρία μερόνυκτα ξημέρωνε εις τον τάφον του και συνωμιλούσε με τον άγιον Νεκτάριον. Αι μοναχαί, επειδή ήκουον ψιθύρους επί του τάφου, αναζήτησαν τον π. Σάββαν εις το κελλίον του, τον οποίον εύρον –κατελθούσαι όλαι μαζί- εις τον τάφον του αγίου Νεκταρίου.
β. Η πρώτη εικόνα του αγίου Νεκταρίου
Εζήτησεν ο άγιος Σάββας από την Γερόντισσα να μην τον ενοχλήσουν 40 ημέρας, κατά τας οποίας θα ευρίσκετο έγκλειστος εις το κελλί του. Μετά 40 ημέρας, επήγε εις την Γερόντισσα και της δίδει την εικόνα του αγίου Νεκταρίου και της λέγει:
› Πάρε την εικόνα να την βάλης εις το προσκυνητάρι.
Είπεν η Γερόντισσα:
› Πώς μπορώ να βάλω τον άγιον εις το προσκυνητάρι, αφού δεν ξεύρομε ακόμη αν είναι άγιος; Και ξέρεις ότι υπάρχουν επιτροπαί και Μητροπολίται που κάνουν έλεγχο. Μη θέλετε, πάτερ Σάββα, να μας κλείσουν στο Μοναστήρι.
Και είπεν ο π. Σάββας:
- Οφείλεις να κάμης υπακοήν. Να πάρης την εικόνα, να την βάλης εις το προσκυνητάρι και τας βουλάς του Θεού να μην τας περιεργάζεσθε.
γ. Ο προστάτης
Είναι Πάσχα -Χριστός Ανέστη- έλειπα εγώ. Ήμουν εις τας Αθήνας. Έμειναν οι αδελφές μόνες τους και ήλθε η ημέρα του Πάσχα, της Αναστάσεως. Την ώραν του φαγητού τις πήρε το παράπονον που ήσαν μόνες και μόλις το εσυλλογίσθησαν παρουσιάζεται ο άγιος Σάββας και τις λέει:
› Εγώ είμαι ο προστάτης.
δ. Υμνωδία από την Λάρνακα
Ένα άλλο Πάσχα εκάναμε την Ανάστασιν. Ιερέα δεν είχαμε. Ήρχετο ένας ιερεύς το Σάββατον το απόγευμα και μας έκανε την Ανάστασιν. Ήλθε ο ιερεύς και έκαμε την Ανάστασιν και, όταν ετελείωσε, έφυγε. Επήγαμεν να πάρωμεν ευλογία από τον άγιον Σάββα και ακούομεν από μέσα από τη λάρνακα το «Χριστός Ανέστη», τόσο γλυκά που νόμιζες ότι εκελαηδούσαν αηδόνια και ένα κτύπο που νόμιζες ότι έπαιζε όργανο.
ε. Διπλή παρακαταθήκη
Έγιναν τα θεμέλια του μοναστηρίου (σ.σ. του ναού) των αγίων Ταξιαρχών. Ο άγιος την είχε θεμελιώσει επ' ονόματι των Ταξιαρχών. Ο Δεσπότης ήλθε να βάλη θεμέλιον και μας είπε ότι θα θεμελιώση τον ναόν επ' ονόματι του ιερού Χρυσοστόμου. Εγώ αντιστάθηκα, διότι είχε τα θεμέλια ο άγιος Σάββας επ' ονόματι των αγίων Ταξιαρχών.
Πέσαμε οι αδελφές στις προσευχές, να μας φανέρωση ο άγιος τί να κάνωμε. Ένα βράδυ παρουσιάσθηκε πάλιν με τους ίδιους ιερείς που είχα ξαναδή. Έφθασε μέχρι τον τάφον του. Εγώ μόλις τους είδα είπα:
› Πάτερ μου Σάββα, ο Θεός που σ' έφερε, λύσε μας το ζήτημα. Τί πρέπει να γίνη;
› Ε! παιδί μου, όλα καλά και ευλογημένα. Πείθεσθε, πείθεσθε, πείθεσθε.
Και σταυρώνει τρεις φορές την εκκλησία και τον έχασα.
Ήλθεν ο Δεσπότης και του έδωσα άδεια και έκανε τον Χρυσόστομο. Άμα χαλάσαμε το θεμέλιον βρήκαμε την κανδήλα που είχε ο άγιος αναμμένη. Θαυμάσαμε, διότι η κανδήλα ήταν αναμμένη 18 ολόκληρα χρόνια! Την κανδήλα των αγίων Ταξιαρχών την έβαλε ο ίδιος ο άγιος Σάββας προ 18 ετών και τώρα ο ίδιος πάλιν ο μάστορας που ειργάσθη με τον άγιον Σάββα ευρήκε την κανδήλα αναμμένη. Τώρα βάλαμε και την άλλην κανδήλα για τον άγιον Χρυσόστομο. Ο μάστορας αυτός λέγεται Μιχαήλ Τσερκάκης.
στ. Η ανακομιδή
Την ημέρα της εκταφής του, ήτο η 1η Μαΐου 1957, ήλθεν ο Δεσπότης με 9 ιερείς να τον βγάλουν από τον τάφον και τον έβαλαν κάτω. Ήταν ημέρα χαρμόσυνος, καθαρά, ανέφελη. Άρχισε να βρέχη ο Θεός χωρίς να υπάρχουν σύννεφα μόνον εις τον περίβολόν του. Διέταξε ο Δεσπότης να φέρουμε ένα σεντόνι να σκεπάσουμε τον άγιον. Ήσαν δύο ιερείς από την Πάτμον και λέγουν:
› Όχι, Σεβασμιώτατε, αυτό είναι απόδειξις αγιάσματος, διότι και ημείς εις το Άγιον Όρος ευρέθημεν και είδαμε λείψανο που ξεθάψαμε. Αυτό είδαμε και εκεί.
Είχε πάρα πολύ κόσμο. Τον έβαλαν εις την εκκλησίαν μέσα. Ήτο Τετάρτη που εξεφάφθη.
ζ. Τα θαύματα
Μετά την ανακομιδή των λειψάνων του οσίου έρχονταν πολλοί να προσκυνήσουν. Έγιναν πολλά θαύματα. Εθεραπεύθησαν δύο παιδιά αόμματα. Ένα παληκάρι 26 χρονών από τη μέση και κάτω παράλυτον. Ήλθε παράλυτο και με τα πόδια έφυγεν.
Αφήγηση π. Κυπριανού Μιχαήλου
Ο πατέρας μου, ο Σταυρής Μιχαήλου, έλεγε στον άγιο Σάββα:
› Πάτερ Σάββα, πολλές γυναίκες λόγω της σκληράς κατοχής, πουλάνε το σώμα τους για ένα κομμάτι ψωμί και η αμαρτία είναι πολλή μεγάλη. Κάτω στην πόλη έχει μεγάλη αμαρτία.
Και ο άγιος Σάββας απήντησε:
› Το γνωρίζω κ. Σταύρο. Κάθε βράδυ βγαίνω έξω στας 12 τα μεσάνυκτα και ευλογώ την πόλη. Βλέπω στην πλατεία να υψώνωνται φλόγες 100 μέτρα ψηλά.
Αφήγηση κ. Κων. Μανωλάκη, διδασκάλου
Κατά το έτος 1934 είχα ανεβή στην Ιερά Μονή των Αγίων Πάντων. Ήτο ημέρα Παρασκευή, η πρώτη των νηστειών. Πήγα από ενωρίς για να βοηθήσω τον π. Σάββα και να παρακολουθήσω τους χαιρετισμούς της Παναγίας. Αφού ετελείωσαν οι χαιρετισμοί, εψάλλαμε την παράκλησιν. Όταν άρχισα να ψάλω το τροπάριον «Προστασία των Χριστιανών ακαταίσχυντε», είδα τον π. Σάββα να βλέπη την εικόνα του Χριστού, η οποία ήτο στο τέμπλο και να ομιλή, νοερώς με τον Κύριο, έχων το δεξί του χέρι στον δεξιόν ώμον του. Αργότερα, μας είπε ότι, παρατηρών την εικόνα του Κυρίου είδε ότι εσχίσθη, άνοιξε η καρδιά του Χριστού και βγήκε το Άγιον Πνεύμα και εκάθησε στον δεξιόν ώμον του. Τότε του φιλήσαμε όλοι μας το χέρι και πήραμε την ευχήν του.
Κατά το έτος 1935 ευρισκόμενος εις το ιερόν και καθώς εμνημόνευε ο π. Σάββας εις την προσκομιδήν, παρατήρησα ότι τα πόδια του ήταν μια πιθαμή πάνω από την γη. Κατάλαβα την αγιότητά του. Όταν αργότερα μείναμε οι δυο μας του το είπα.
Ένα σύγχρονο θαύμα του Αγίου Σάββα
O ραδιοφωνικός παραγωγός του εκκλησιαστικού σταθμού Αλήθεια fm Καλύμνου, Νίκος Μαμάκας το πρωί της Κυριακής, ημέρα εορτασμού του Αγίου Σάββα του νέου στην Κάλυμνο, μίλησε στο ραδιόφωνο της Πειραϊκής Εκκλησίας με τον Λυκούργο Μαρκούδη, περιγράφοντας ένα καταπληκτικό θαύμα. Κάθε Παρασκευή κάνει μια βάρδια στο εκκλησιαστικό βιβλιοπωλείο της Καλύμνου. Πριν τρία χρόνια περίπου, πάει ένα ηλικιωμένο ζευγάρι τουριστών στο βιβλιοπωλείο και αφού αγόρασαν κάτι τους έδωσε ευλογία ένα εικονάκι του Αγίου Σάββα. Τότε τον ρωτάνε:
› Ποιος είναι αυτός;
Τους λέει:
› Ο Άγιος του Νησιού μας, ο Άγιος Σάββας.
Και τον ρωτάνε -στα Αγγλικά πάντα:
› Γιατί είναι Άγιος, τι κάνει;
Τους λέει:
› Είναι Άγιος γιατί αγάπησε πολύ το Θεό, ασκήτεψε, έκανε και κάνει πολλά θαύματα, θεραπεύει καρκινοπαθείς, άτεκνα ζευγάρια τα βοηθάει να κάνουν παιδιά.
Μόλις άκουσαν αυτό το τελευταίο, του λένε μισό λεπτό, και φωνάζουν την κόρη τους με τον άνδρα της που ήταν απέξω. Του ζήτησαν να πει και στη κόρη τους αυτό το τελευταίο που τους είπε. Λέει:
› Ο Άγιος Σάββας βοηθάει πολλά άτεκνα ζευγάρια να αποκτήσουν παιδιά.
Το ζευγάρι αυτό ήταν πολλά χρόνια παντρεμένο και δεν μπορούσε να αποκτήσει παιδί. Του ζήτησαν τότε αν μπορεί να τους πάει στη Μονή του Αγίου Σάββα, εκείνος δέχτηκε και πήγαν στο Μοναστήρι. Η κοπέλα αυτή δεν ήταν Ορθόδοξη αλλά είχε πολύ σεβασμό και ευλάβεια, ρώτησε αν μπορούσε να μπει στην Εκκλησία επειδή δεν ήταν Ορθόδοξη, της είπαν βεβαίως και να μπει, ζήτησε επίσης την άδεια της γερόντισσας αν μπορεί να προσκυνήσει τη λάρνακα όπου φυλάσσεται ολόσωμο του λείψανο του Αγίου Σάββα, εκείνη της είπε βεβαίως και μπορεί. Εφόσον λοιπόν προσκύνησε, γονάτισε 10 λεπτά μπροστά από τον Άγιο και κλαίγοντας προσευχόταν λέγοντας μεταξύ άλλων:
› Άγιε Σάββα, εγώ δεν είμαι Ορθόδοξη, δεν ξέρω πολλά πράγματα για το Χριστό, αλλά πιστεύω στο Θεό, πιστεύω ότι μπορείς να μας βοηθήσεις.
Αφού σηκώθηκε της έδωσε η γερόντισσα λίγο λαδάκι από το καντήλι του Αγίου, να σταυρώνει την κοιλιάς της. Αφού τους ευχαρίστησαν όλους έφυγαν. Ένα χρόνο μετά…. Μια Παρασκευή έρχονται ξανά εκείνοι οι ηλικιωμένοι γονείς του ζευγαριού στο βιβλιοπωλείο, βρήκαν τον Νίκο, τον χαιρέτισαν με χαρά, εκείνος δεν τους θυμήθηκε κατευθείαν αλλά μετά που του εξήγησαν θυμήθηκε. Του ζήτησαν να περιμένει και φώναξαν την κόρη τους με τον άνδρα της, εκείνοι μπήκαν μέσα κρατώντας ένα νεογέννητο μωράκι στην αγκαλιά τους.
› Από εδώ η Σαββίνα, του είπαν!
Είχαν ένα πανέμορφο κοριτσάκι στην αγκαλιά τους και όχι μόνο αυτό…αλλά βαφτίστηκαν όλοι –γονείς, παιδιά- Ορθόδοξοι με τη βοήθεια του γνωστού Μητροπολίτη Κάλλιστου Ware στην Αγγλία. Του ζήτησαν αν μπορεί να τους ανεβάσει στη Μονή του Αγίου Σάββα να ευχαριστήσουν τον Άγιο. Μόλις έφτασαν με μεγάλη συγκίνηση η μάνα του παιδιού τοποθετεί τη μικρή Σαββίνα πάνω στη λάρνακα του Αγίου και του λέει:
› Take it; this is yours it’s not mine!
(Δηλαδή: “Aυτό το μωρό είναι δικό σου, δεν είναι δικό μου!”)
Η κοπέλα εκείνη είχε φέρει από την Αγγλία επίσης ένα τεράστιο χαρτοφύλακα γεμάτο εξετάσεις και ιατρικές γνωματεύσεις από τα καλύτερα νοσοκομεία που της απέκλειαν να μείνει έγκυος καθώς είχε ένα πρόβλημα στις σάλπιγγες. Πίεσε τον κύριο Νίκο να τα διαβάσει για να συνειδητοποιήσει το μέγεθος του θαύματος. Είχαν δοκιμάσει όλα τα επιστημονικά μέσα και είχαν δαπανήσει αρκετά χρήματα, πουλώντας μάλιστα και ένα οικόπεδο για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν.
Ζει Κύριος ο Θεός!
ΠΗΓΗ: http://oparadeisos.wordpress.com
Αφήγηση της αδελφής Χριστονύμφης
α. Κρίσιμος ώρα
Μια μέρα ήταν του αγίου Ανδρέου και πήγε η μαμά μου εις τους αγίους Πάντας. Μόλις σκοτείνιασε είδε εις τον ουρανό να αστράφτη και να φωτίζη, σαν να ήταν μέρα. Καθώς κοιτούσε εις τον ουρανό έβλεπε σαν κάτι να ξετυλίγεται, σαν άγγελοι, σαν άστρα, επί πολλήν ώραν, χωρίς να ξέρη τι ήταν. Τρέχει, πηγαίνει εις την γερόντισσα Θέκλα. Της λέει:
› Τί τρέχει;
Και εκείνη δεν ήξερε. Έτρεξαν να δουν τι κάνει ο π. Σάββας και τον βλέπουν να έχη τα χέρια του ψηλά και να προσεύχηται γονατιστός. Μόλις τας εντελήφθη, τας είπε:
› Γονατίστε, παιδιά μου και προσευχηθείτε αυτήν την ώρα.
Έμειναν μέχρι τας ένδεκα, το βράδυ, διότι κατέβηκε εις το σπίτι. Το πρωί ανέβηκε πάλι εις το μοναστήρι και τον είδε να προσεύχηται μέχρις ότου ξέφεξε και τας είπε:
› Άνοιξαν τα ουράνια, διότι η ώρα ήτο κρίσιμος.
Αυτό έγινε περί το 1932.
β. Προορατικόν χάρισμα
Πηγαίναμε μικρές τότε. Εγώ, (κόρη του Ραΐση του Νικόλα), του Μαρίνου του Κονομή, του Τωρινού, της Ξενίας. Τέσσερις είμασταν. Μας χώριζε τα κελλάκια που θα μέναμε. Πάντως εμένα μου έλεγε:
› Συ παιδί μου θα γίνης μοναχή μια μέρα.
Ήμουν τότε πολύ μικρή. Και συνέχισε:
› Ε! και εγώ 12 ετών επήγα. Στο μοναστήρι έμαθα τα γράμματα.
γ. Η ψαλμωδία
Μια μέρα -το δεύτερο χρόνο της ανακομιδής, το 1958- εκεί που εκαθάριζα την εκκλησία ήκουσα μια σιγανή ψαλμωδία. Μου εφάνη περίεργον. Ζήτησα να δω από πού η ψαλμωδία. Επλησίασα και προς την λάρνακα και ήκουσα τότε να εξέρχεται από αυτήν το «κατευθυνθήτω η προσευχή μου» , όπως το έλεγε, όταν ζούσε.
δ. Εσείετο η Λάρνακα
Ήλθον κάποτε προσκυνηταί από τη Γαλλίαν. Μου ερωτούσαν δια τα θαύματα του αγίου. Εγώ τους έλεγα, ό,τι εγνώριζα. Κατά την διάρκεια των συζητήσεών μας, ήλθε μέσα μια κοπέλλα απρεπώς ενδεδυμένη. Εγώ δεν την επρόσεξα. Μετά από λίγο ηκούσαμε έναν θόρυβον μέσα εις την λάρνακα, η οποία εσείετο. Έτρεξα αμέσως και έπιασα την λάρνακα και την κρατούσα να μην πέση. Τότε μερικές γυναίκες φοβισμένες άρχισαν να λέγουν:
› Τί τρέχει, τί τρέχει;
Γυρίζω και βλέπω την κοπέλλα, η οποία από τον φόβον της έφυγε. Καταλάβαμε, ότι εξ αιτίας της απρεπούς περιβολής της εσείετο η λάρναξ.
Αφήγηση της Μαρίας Μπιζάνη
α. Αφηγείται τη ζωή του
«Εγώ κατάγομαι από ένα χωριό της Πόλης Γάνου, αλλά η περιφέρεια ελέγετο Αβδίμ. Ήμουν 16 ετών. Μοναχογυιός είμαι και γελούσε λίγο. Μοναχογυιός είμαι. Η μάνα μου μου πήγε στα γράμματα. Κατόπιν, ε, δεν μπορούσαμε να συνεχίσω το γυμνάσιο. Άνοιξε ένα μικρό μαγαζάκι και μ' έβαλε μέσα. Εγώ όμως από μικρό παιδί, δεν ξέρω. Ε, ε, είχα μία αγάπη προς τη μοναχική ζωή. Ε, της έλεγα της μάνας:
› Μάνα δεν θα μείνω για πάντα εδώ στο μαγαζί. Μ' αρέσει η μοναχική ζωή θ' αποτραβηχτώ.
Λέει:
› Γυιέ μου, αν το κάνεις αυτό θα πεθάνω.
› Ε, καλά, καλά.»
Μια μέρα βρήκε μοναξιά. Έκλεισε το μαγαζί, έβαλε από κάτω από το κατώφλι το κλειδί του μαγαζιού, παίρνει ένα οδοιπορικό σάκκο, κατεβαίνει από την πόλη και πηγαίνει στην παραλία να μπαρκάρη. Πεντάρα δεν είχε. Μα πεντάρα δεν είχε. Λέω:
› Μα τίποτε δεν είχες; Τι κουράγιο, γέροντα!
› Ε, να, να, ο Κύριος ήταν η ελπίδα μου. Κατέβηκα κάτω στο λιμάνι. Βρίσκω ένα ανδρόγυνο. Φαινότανε ευκατάστατοι άνθρωποι και οι δυο. Και τους λέω: «Για που είσθε;». «Για τα Ιεροσόλυμα, παιδί μου». «Αχ, θέλω και εγώ. Γι' αυτό το σκοπό κατέβηκα από το χωριό μου και δεν έχω να...». «Α, ημείς, ημείς, ημείς θα σε πάρωμε». «Ε, μ' επήραν, λοιπόν, μαζί τους. Επήγαμε εις τα Ιεροσόλυμα εξ ιδίων εξόδων τους. Φθάσαμε στα Ιεροσόλυμα και εκεί πια εγώ, αφού προσκύνησα τον Πανάγιο Τάφο και όλα τα προσκυνήματα πήγα στο Χοζεβά.
Ε, εγώ, λέω:
› Πώς αυτό γέροντα;
› Ε, ένας χείμαρρος είναι στη πλευρά εκεί έχει σπηλιές, έχει σπηλιές. Βρήκα μια σπηλιά και έμεινα μέσα. Εκεί στη σπηλιά με πολλούς.
› Είχε πολλούς; (λέω).
› Πολλούς, πολλούς. Πολλά πρόσωπα, πολλούς καλογήρους.
› Και τί κάνατε γέροντα;
› Ζωγράφιζα. Έκανα 14 χρόνια εκεί στου Χοζεβά.
› Και πώς, τί τρώγατε, γέροντα;
› Ε, ε, (γέλασε λίγο). Τί να τρώγαμε; Σιτάρι βρεγμένο. Σιτάρι. Μια κουταλιά μας έδιδε ο ηγούμενος.
› Νερό;
› Από το ποτάμι που έτρεχε.
«Έκανα 14 χρόνια. Κατόπιν ήρθαν οι Άραβες. Μας λήστεψαν. Ήθελαν να μας σκοτώσουν. Φύγαμε. Διεσκορπισθήκαμε. Έφυγα. Πήγα στο Άγιον Όρος. Από το Άγιον Όρος ήλθα μια μέρα στην Αθήνα δια να προμηθευτώ μπογιές για την ζωγραφικήν μου. Στο δρόμο με βρίσκει ένας γνωστός μου, υποτακτικός του Νεκταρίου. Μου λέει:
› Το ξέρεις ότι ο άγιος Πενταπόλεως είναι στην Αίγινα;
› Ναι το’ μαθα.
› Τον ήκουσα που είπε ο π. Σάββας πρέπει ναρθή εδώ.
› Ε, να πάω, να πάω.
Σηκώθηκα, λοιπόν, πήγα εκεί. Έμεινα μαζί του χρόνια. Εγώ τον περιποιήθηκα. Εγώ τον μαγείρευα. Εγώ ερχόμουν σε επαφή με τον άγιον Πενταπόλεως. Εγνώρισα την αρετήν του, εγνώρισα την μαρτυρικήν ζωήν του.»
› Δεν μας λες κάτι;
Μας είπε όλα αυτά όσα γράφει το βιβλίον του. Το βιβλίον του αγίου Νεκταρίου. Τις συκοφαντίες, κατατρεγμούς. Όλα αυτά μου τα διηγήθηκε. Το θάνατό του, που μύρισε το δωμάτιό του, του Νοσοκομείου. Που έτρεξε από το μέτωπό του μύρον και έτρεχαν οι νοσοκόμες να πάρουν. Τα θαύματά του μου διηγήθηκε. Λοιπόν:
«Ε, κατόπιν πέθανε, λέει, ο γέροντας. Ερχόταν κόσμος, όχλος. Δεν μπορούσα να κάνω. Σηκώθηκα, πήρα τον οδοιπορικό σάκκο, ήρθα στην Αθήνα... και με τη βοήθεια τού Θεού, εδώ, στην Κάλυμνο.»
β. Άσκηση και ακτημοσύνη
Παρακολουθήσαμε τη ζωή του. Του ετοίμαζε εκείνη η γριούλα, ας πούμε, το όσπριο, φασόλια, ξέρω εγώ, ολίγο ρύζι. Τίποτε δεν έτρωγε. Λίγο ανάμα, το ανάμα της Λειτουργίας με λίγο δενδρολίβανο μέσα. Μισό πρόσφορο όλην την εβδομάδα. Στο τέλος του Σαββάτου το μισό του έμεινε ακόμα. Από το μισό του έμεινε το μισό. Επήγαινα εγώ μου το έδωνε:
› Μαρία, φάτο αυτό. Να φας το πρόσφορο.
› Σ' ευχαριστώ, γέροντα.
Ήρχισε ο κόσμος να τον βοηθή. Ήταν ζωγράφος. Να τον βοηθή ο κόσμος. Καταλάβαινε την αγιότητά του. Αυτός δεν ήταν άνθρωπος! Ήταν επίγειος άγγελος! Η εξομολόγησίς του, οι αρετές του! Παρακολουθήσαμε τις αρετές του. Λοιπόν, είχε κανόνα στην ζωή του με την δύσιν του ηλίου να μην απομένη μέσα στο συρτάρι του ένα ιταλικό -τα λέγαμε τότε- το πενηντόλεπτο. Ήταν κανόνας. Μετά την δύσιν του ηλίου δεν επέτρεπε μέσα στο συρτάρι του. Καμμιά φορά έλεγα:
› Γέροντα, η οσία Θέκλα λέει, μήπως κρατείτε κανένα φράγκο;
› Όχι, όχι, όχι. Δύση του ηλίου. Τί, τί, τί, χρήματα έχει ο καλόγερος την νύκτα; Είναι διάβολος. Δεν επιτρέπεται.
γ. Το αλεύρι της μητέρας του - (Πέτρα έβγαζε αλεύρι)
Ήλθε η ιστορία στην πείνα, στον πόλεμο. Λέω:
› Γέροντα τί θα γίνουμε, πεινάει ο κόσμος. Δεν έρχεται από πουθενά τροφή. Τί θα γίνουμε! Αποκλεισμός!
Λέει:
- Εξ αμαρτιών μας. Μαρία, εξ αμαρτιών μας, παιδί μου. Κάποτε είχε και σε μας πόλεμο εκεί στα χωριά μας. Μια μέρα πήγε η μάνα μου να κόψη κλαδιά από το δάσος. Και είχε μια πέτρα μαλακιά, έτσι σαν μάρμαρο. Και κάθησε εκεί να φάει το ψωμί της λίγο ψωμάκι και βλέπει κι ανέβλυζε, είχε μια τρυπίτσα και ανέβλυζε αλεύρι.
- Αλεύρι;
- Αλεύρι πολύ. Έκανε έτσι το χέρι της και καθώς το τραβούσε έβγαινε άλλο, έβγαινε άλλο και έκανε τόοοοσο μεγάλο αυτό, τόσο μεγάλο όγκο. Πήρε, λοιπόν, έβγαλε το τσεμπέρι της, γιατί δεν είχε άλλο και το γέμισε με αλεύρι και το έφερε χωρίς να κόψη κλαδιά. Το έφερε εκεί στην γειτονιά.
- Ελάτε να δείτε αλεύρι!
- Καλέ πού είναι το αλεύρι;
Πήγαν και οι άλλες γυναίκες τροχάδην. Φέραν, λέει, ό,τι είχε η κάθε μια, πετσέτα, ένα σακκουλάκι. Άλλα το πήρε είδηση η τουρκική αστυνομία και πήγε να βάλη φόρο και αμέσως έπαυσε. Αυτό μου το είπε 2-3 φορές.
› Η χαρά της μάνας μου που από την πέτρα έβγαινε αλεύρι. Κύριε, Ιησού Χριστέ!
δ. Ακρότατη νηστεία - Αγιογραφία - Φιλανθρωπία
Ειργάζετο. Έκανε τις εικόνες. Τότε δεν εγίνοντο Λειτουργίες. Και από την ζωγραφικήν, από τις Λειτουργίες στα ορφανά πήγαιναν. Στις χήρες, στα ορφανά. Ε! Εκείνος έτρωγε μισό πρόσφορο! Το μισό έτρωγε. Το άλλο το έδινε σε μας. Λίγο νάμα από την Κυριακή και έβαζε μέσα λίγο δενδρολίβανο. Αυτό ήταν! Χρόνια, χρόνια! Δεν ήταν μια μέρα, ένας μήνες, δυο μήνες, ένας χρόνος, δυο χρόνια! Χρόνια! Όλα τα χρόνια μ' αυτήν την τροφήν. Πώς ζούσε; Πώς σηκωνότανε επάνω; Ο Θεός! Το Πνεύμα το Άγιον!
ε. Η «τυμβωρύχος» μικρά Νεκταρία και το επιτίμιο
Όταν κοιμήθηκε ο άγιος Νεκτάριος, είχε μια Μοναχή μικρή μέσα στο Μοναστήρι και είχε το όνομά του. Τον αγαπούσε πολύ τον γέροντα. Ήτο μικρή, πτωχή, ορφανή. Όταν κοιμήθηκε ο γέροντάς της, τον έθαψαν και από πάνω έβαλαν ξύλινο μνήμα. Πήγε, τράβηξε λίγο για να δη τον γέροντα από την λαχτάρα που είχε. Λοιπόν, την έφθασε η ηγουμένη:
› Τί κάνεις εδώ Νεκταρία;
Λέει:
› Θέλω να δω τον γέροντά μου, να δω.
› Είναι κακό πράγμα. Τώρα να σε πάω στο γέροντα, στον πάτερ Σάββα.
Ήταν ο πάτερ Σάββας στο κελλί του. Κτυπά την πόρτα του κελλιού η ηγουμένη και του λέει:
› Είδες τί έκαμε η μικρή μας;
› Τί έκανε;
› Πήγε στο μνήμα για να δη το γέροντα.
› Έλα παιδί μου μέσα. Γιατί το΄ κανες αυτό;
› Από την λαχτάρα που είχα να δω το γέροντά μου.
› Μ' αυτό ξέρεις πώς λέγεται; Τυμβωρύχος είσαι;
› Μα εγώ δεν ξεύρω από αυτά τα λόγια. Εγώ θέλω τον γέροντά μου να δω.
› Ε, τότε δεν θα κοινωνήσεις. Μέχρι την Μ. Πέμπτη να μην πλησιάσεις τα Άγια. Είναι αμάρτημα. Παιδί μου, είναι αμάρτημα αυτό.
› Εγώ δεν ξέρω τίποτα. Εγώ θέλω να δω τον γέροντα.
› Την Μ. Πέμπτη θα κοινωνήσεις.
Έφυγε η κόρη κλαίουσα. Δεν θα μεταλάμβανε. Περίμενε την Μ. Πέμπτη. Μόλις έκλεισε η πόρτα να ο γέροντας. Ο άγιος Νεκτάριος μέσα. Του λέει γελαστός:
› Γέροντα, συγχώρεσέ της. Είναι μικρή. Δεν τόξερε, δεν ήξερε από αμαρτία αυτή. Δεν ήξερε. Προ της Μ. Πέμπτης, κοινώνησέ την. Ήκουσες, γέροντα; Φανού επιεικής. Δεν το ήξερε. Ήκουσες; Σ' ευχαριστώ.
Λέω:
› Γέροντα, σου μίλησε; Μπροστά;
› Ε, παιδί μου, λέει μπροστά μου, όπως ήταν ζωντανός. Μπροστά μου και μου λέει: «Δώσ' μου τον λόγον σου ότι θα την κοινωνήσεις. Δεν ήξερε η κόρη, δεν ήξερε».
στ. Το κύκνειο άσμα του
Την ώρα που ξάπλωσε. Επιθανάτιος ρόγχος ήτανε. Λίγη ώρα. Για μια στιγμή τον βλέπαμε να κτυπά τα χέρια του. Χειροκροτούσε, χειροκροτούσε και έβλεπε επάνω γελαστός. «Ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος» και χειροκροτούσε. « Ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος. Θέκλα, ο Κύριος, ο Κύριος». Κτυπούσε τα χεράκια του. Που την βρήκε την δύναμη και χειροκροτούσε; Και την άλλη στιγμή αμέσως έκλεισε τα μάτια του.
ζ. «Το άγιον της εποχής»
Ρωτούσαν οι γέροντες έκει:
› Από πού είσθε;
› Α Καλύμνιες. Απ' την Κάλυμνο είμαστε.
› Α, τί τυχερές γυναίκες είσθε σεις!!!
Λέει:
› Γιατί; Που φύγαμε απ' τα σπίτια μας, απ' την Πατρίδα μας, από το νησί μας;
› Όχιιι! Τυχερές, γιατί τον άγιο της εποχής έχετε εσείς εκεί κάτω. Τον άγιο.
› Και ποιος είναι;
› Α! ο πάτερ Σάββας. Εκεί πάνω στους άγιους Πάντας δεν έχετε τον άγιο...
› Α! Ο πάτερ Σάββας! Καλέ άγιος είναι!!!
› Τον άγιο της εποχής έχετε εσείς. Τι καλότυχες γυναίκες είσθε! Το είπαν οι ασκηταί της έρημου των Ιεροσολύμων.
ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
Αφηγήσεις θεραπευθέντων ατόμων
Θεραπεία παραλυτικού (έτος 1957)
«Ο υπογεγραμμένος Αναστάσιος Γερακιός, εκ Καλύμνου, πανδρεύτηκα το Φεβρουάριο του 1957. Μετά από 5 ημέρες αρρώστησα και έμεινα τελείως παράλυτος, 7 μήνες ακίνητος στο κρεββάτι. Ημέρα και νύκτα παρακαλούσα θερμά τον άγιο Σάββα να με θεραπεύσει, διότι η ζωή μου ήτο μαρτυρική. Και αφού για αρκετόν καιρό ο άγιος εδοκίμασε την πίστη μου, ήλθε στον ύπνο μου και με βρήκε και με παρακαλούσε να ανέβω στο μοναστήρι του να τον προσκυνήσω.
Μετά πολλών κόπων με βάλανε σε γαϊδουράκι και ανέβηκα στο μοναστήρι του, με χίλιες προσπάθειες. Κατάκοιτος μπρος στη λάρνακα του αγίου, προσευχήθηκα με μεγάλην πίστην και πολλά δάκρυα να μου δώσει την υγείαν μου. Και ω του θαύματος! Ο άγιος Σάββας άκουσε την προσευχή μου και με θεράπευσε. Σηκώθηκα επάνω και ήμουνα τελείως καλά...
Τον ευχαριστώ και δοξάζω τον Κύριο.»
Θεραπεία όγκου (έτος 1963)
«Εφανερώθη σ' ένα επικίνδυνο μέρος ένα βολαράκι και λίγο-λίγο εμεγάλωνε και υπέφερα. Λοιπόν, εκεί που πονούσα έκανα πάλι το σταυρό μου και είπα:
› Άγιε μου Σάββα, κάνε μου και εμένα το θαύμα σου, πέρασέ μου τους πόνους μου.
Και αμέσως με πήρε ελαφρύς ύπνος και πάλι μου ήλθε ο άνθρωπος ο κοντός και με έσπρωξε δύο φορές γελαστός και μου είπε:
› Εγώ δεν θέλω τίποτε από σένα, μόνον κάθε χρόνο στην εορτή μου να έρχεσαι να ξαγρυπνάς και να μου ανάβεις ένα κεράκι.
Αυτό μου είπε και έφυγε αμέσως. Άνοιξα τα μάτια μου και τι να δω. Έσπασε όλο το κακό από πάνω μου και είδα την υγεία μου. Δύο θαύματα έκανε ο άγιος Σάββας εις τον άνδρα μου και σε μένα.
Δεδοξασμένο το όνομα του Κυρίου.
Γεωργία Ι. Χούλη»
Θεραπεία καρκίνου
«Μία ασθενής έπασχε από καρκίνο στην περιοχή του εγκεφάλου. Μη βρίσκοντας πουθενά θεραπεία, πήγε στην Κάλυμνο και ζήτησε βοήθεια από τον άγιο Σάββα. Μία εβδομάδα αργότερα έκανε εξετάσεις για να διαπιστωθεί η κατάστασή της και παράλληλα μια ακτινογραφία. Από πριν όμως είχε πίστη ότι με τις με τις μεσιτείες του αγίου ο Άγιος Θεός θα την θεράπευε. Όταν πήρε στα χέρια της τις εξετάσεις και την ακτινογραφία, έκπληκτη διαπίστωσε πως συνέβησαν δύο μεγάλα θαύματα: το πρώτο ήταν ότι πια δεν έπασχε από καρκίνο και το δεύτερο ότι πάνω στην ακτινογραφία είχε αποτυπωθεί η μορφή του αγίου Σάββα τον οποίο είχε παρακαλέσει για να την ιατρέψει!
Όλο αυτό μας δείχνει ότι όταν επικαλεστούμε με πίστη την βοήθεια ενός αγίου ή του Θεού για κάποιο πρόβλημά μας, όχι μόνο θα εισακουστεί η προσευχή μας αλλά πολύ σύντομα θα μας δοθεί και λύση. Πηγή : http://www.anaplastiki.gr/2008/11/blog-post_05.html#.V77RuPmLSM8»
Θεραπεία ημικρανίας (έτος 1968)
«Υπέφερα από τρομερά ημικρανία. Η ζωή μου ήτο μαρτυρική. Εξετάσθηκα σε πολλούς γιατρούς. Όλοι μου λέγανε ότι είχα όγκο κακοήθη και κανείς δεν βοήθησε εις την ασθένειά μου. Κατέφυγα όμως εις τον άγιο Σάββα. Προσευχήθηκα μετά θερμών δακρύων εις το ιερό του Λείψανο. Άλειψα το κεφάλι μου με λάδι της κανδήλας του και ω του θαύματος! Ο άγιος Σάββας μου έκανε τελείως καλά.
Παναγιώτης Μαλαχίας»
Θεραπεία ασθενούς (έτος 1970)
«Είμαι η Σεβαστή Ντρη του Κωνσταντίνου, κάτοικος Καλύμνου. Το 1970 είχα αρρωστήσει με πολύ πυρετό, χωρίς να μπορέσουν οι ιατροί να βρουν τι είχα. Ζητούσα βοήθεια. Παρακαλούσα τους αγίους. Ο πόνος μου ήτο μεγάλος, διπλούς, διότι είχα και εξ (6) παιδιά. Η αρρώστια μου κράτησε περίπου 10 μέρες. Παρακαλούσα τον άγιο Παντελεήμονα, τους αγίους Αναργύρους. Ένα βράδυ θυμήθηκα τον γέροντα, τον π. Σάββα.
› Ε, γέροντα πλιό, έλα και συ πλιό, βοήθησε με. Τόσην φαμίλια έχω να μην καθήσω στο κρεβάτι.Ε τόπα με την καρδιά μου.
› Ε, έλα πλιό γέροντα. Με ξέρεις πλιό, έλα.
Κοιμήθηκα εις τας 11. Μόλις έκλεισα τα μάτια μου, νάτος γελαστός:
› Ε, τελευταίον μου θυμήθηκες εμένα. Για κάνε το κεφάλι σου κάτω.
Με εστάυρωσε:
› Ε, σήκω επάνω, σήκω επάνω.
Ξύπνησα αμέσως. Γύρισα να τον δω. Εγώ ούτε πυρετό ούτε τίποτε. Έγινα καλά σαν να μην είχα αρρωστήσει.»
Θεραπεία δερματικής νόσου
«Είχα στα χέρια μου σπυριά και υπέφερα πολύ. Πήγα να προσκυνήσω στον άγιο Σάββα. Τον παρακάλεσα με μεγάλην πίστιν να με θεραπεύσει. Πράγματι πηγαίνοντας προς την τραπεζαρίαν δια να πάρω καφέ ένοιωσα να κολλάνε τα χέρια μου. Τα εσκούπισα αμέσως και όλα εξαφανίσθησαν. Τα χέρια μου έγιναν καθαρά όπως πρώτα. Μόλις είδα το θαύμα εχάρισα το δακτυλίδι μου στον άγιο, τον οποίο ποτέ δεν θα ξεχάσω. Θα τον επικαλούμαι σε κάθε δύσκολη στιγμή της ζωής μου.
Δημ. Μ. Κορφιάς»
Θαύμα της αγίας εικόνος, που ιστόρησε ο αγιογράφος μοναχός π. Μιχαήλ
«Ο π. Μιχαήλ αγιογράφος Καυσοκαλυβίτης, (εκοιμήθη εις τας 24 Μαΐου 1979), έλαβε το 1959 εντολήν από την ηγουμένην Φιλοθέην να ιστορήσει τον άγιον Σάββα. Ο π. Μιχαήλ, επειδή δεν είχε εικόνα του αγίου, ούτε τον εγνώριζε προσωπικώς, παρακάλεσε τον Κύριον, αλλά και τον άγιον Σάββα εις προσευχήν να φωτισθή δια να ιστορήσει την εικόνα. Πράγματι, είχε μεγάλην ευχέρειαν κατά την εργασίαν και επιτυχίαν. Όταν η αγία εικόνα παρεδόθη εις το τελωνείον, ήρχισε να κρούη μόνη της η καμπάνα του Μοναστηρίου. Το γεγονός αυτό ήτο ανεξήγητον μέχρι την επομένην, όταν έλαβον είδησιν από το τελωνείον δια την παραλαβήν της εικόνος. Η καμπάνα έκρουσε μόνη της έως ότου έφεραν την εικόνα εις το Μοναστήρι.
Αφήγηση του Ποθητού Καλαφάτη»
(Πηγή: από το βιβλίο «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΝΕΟΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ», ΕΚΔΟΣΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΡΝΑΒΑΣ», Χώρα του Αχωρήτου)
Το παιδί του Αγίου Σάββα, το μικρό μου θαυματάκι!
Με αφορμή τη γιορτή της μικρούλας μου, αποφάσισα να σας γράψω και τη δική μου ιστορία εγκυμοσύνης. Έμεινα έγκυος με την πρώτη προσπάθεια.[…]
Τελικά τεστ θετικό. Εγώ να φωνάζω από το μπάνιο ότι είναι «συν» και ο άντρας μου απο έξω να ψάχνει τις οδηγίες. Να μην τα πολυλογώ, είχα τέλεια εγκυμοσύνη από άποψη εμετών, ζαλάδων κλπ. Δεν ένιωθα έγκυος, δούλευα κι οδηγούσα κανονικά… πέταγα! Μέχρι που ήρθε η Β’ Επιπέδου. Δεν υπήρχε παρεγκεφαλίδα. Και τι σημαίνει αυτό; Τετραπληγική η μπουμπού, με νοητική στέρηση και χαμηλά ποσοστά βιωσιμότητας.
Ακολούθησαν μέρες και νύχτες με ασταμάτητο κλάμα. Ο γυναικολόγος μου έλεγε για διακοπή κυήσεως, η εμβρυολόγος ήταν κατά. Εγώ πάλι ένιωθα χαμένη. Από τη μία δεν μπορούσα να σκοτώσω αυτό το ανθρωπάκι που κλώτσαγε στην κοιλιά μου και μου δήλωνε συνεχώς την παρουσία του… το παιδί μου! Από την άλλη, αν έφερνα στον κόσμο αυτό το παιδί, όταν θα έφευγα από τη ζωή, τι θα γινόταν; Ποια θα ήταν η τύχη του; Ήμουν 50-50… Ένα ράκος…
Ο καιρός περνούσε με εμένα αναποφάσιστη. Μέρα παρά μέρα Β’ επιπέδου, μερικές μαγνητικές εγκεφάλου εμβρύου, αλλά τίποτα δεν άλλαζε. Στείλαμε τις εξετάσεις σε εμβρυολόγους και παιδονευρολόγους στο εξωτερικό, αλλά η απάντηση ίδια. Δεν υπάρχει παρεγκεφαλίδα! Κι εγώ σε απόγνωση…
Τάξαμε το μωρό στον Άγιο Σάββα τον Καλύμνιο, έναν Άγιο που πολύ αγαπώ, καθώς είχα πάει στο μοναστήρι του σε διακοπές, φοιτήτρια ακόμα και πολύ δέθηκα. Ο θείος μου (ιερέας) πήγε μέχρι εκεί κι έκανε παράκληση με ένα κέρινο ομοίωμα τρεις μέρες κάτω από το σκήνωμα του. Μου έφερε και μια κορδέλα να δέσω στην κοιλιά μου. Προσευχόμουν νυχθημερόν, αλλά ομολογώ ότι δεν είχα πιστέψει…
Κι ο καιρός περνούσε με εξετάσεις και αμέτρητους υπερήχους. Θα έμπαινα στον 8ο κι ακόμα δεν είχα αποφασίσει τι θα κάνω. Μπορούσε ακόμη να γίνει διακοπή με ψεύτικες ημερομηνίες. Φρικιαστικό… Ώσπου ένα απόγευμα, εκεί που καθόμουν με τον άντρα μου, είπαμε ταυτόχρονα μέσα από την καρδιά μας:
› Ό,τι και να γίνει, αυτό το μωρό θα το κρατήσουμε!
Την άλλη μέρα στον υπέρηχο είδα την εμβρυολόγο να τσιρίζει και να χοροπηδάει! Όλα ήταν τέλεια! Πολλά δάκρυα… χαράς αυτήν τη φορά! Κανείς δεν το πίστευε! Ούτε στο εξωτερικό μπορούσαν να καταλάβουν τι είχε συμβεί! Το μωρό μου ήταν καλά! Η μικρή μου Σαββίνα είναι πλέον 5 ετών, πανέξυπνη και υγιέστατη! Η εμβρυολόγος όταν πήγα στο τέλος να την πληρώσω μου είπε:
› Η πληρωμή μου θα είναι να μου φέρεις το μωρό να το δω όταν γεννηθεί.
Όταν πήγα για Β επιπέδου στο δεύτερο παιδί μου, μου είπε πως ακόμα συζητούν για την περίπτωση της Σαββίνας. Αυτό το παιδί το νιώθω ότι είναι παιδί του Αγίου Σάββα και είναι στα χέρια του αφημένη. Δε ζητάω από κανέναν να πιστέψει. Να σημειώσω ότι κι εγώ δεν ήμουν κάποιο θρησκόληπτο άτομο. Πλέον όμως, κανείς μα κανείς δεν μπορεί να κλονίσει την πίστη μου. Γιατί το δικό μου θάυμα το αγκαλιάζω και το φιλάω κάθε μέρα!
Χρόνια πολλά γλυκιά Σαββίνα! Χρόνια πολλά θαυματάκι μου!
μαμά Αναστασία
(Πηγή: «Τό παιδί τοῦ Ἁγίου Σάββα, τό μικρό μου θαυματάκι!», Ἅγια Μετέωρα)
ΘΑΥΜΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Σεβαστή ηγουμένη Κυπριανή,
Λαμβάνω το θάρρος, με δάκρυα στα μάτια, η αμαρτωλή δούλη του Θεού, να σας περιγράψω το θαύμα που έγινε στο υιόν μου, τον Ιωάννην Καρδούλια από την Αμερική. Ήτο πολύ υγιής, λεβέντης, που στην ζωή του δεν αρρώστησε. Τώρα τον βρήκε αυτό το μικρόβιο της θανατηφόρου αρρώστειας, καρκίνος. Πήγε στους γιατρούς και το εξακρίβωσαν. Όταν το έμαθα εγώ, η μητέρα του, καθώς και ο ίδιος, αλλά και όλοι στο σπίτι, πήγαμε να τρελλαθούμε.
Τον έχω μονάκριβο. Οι γιατροί, τον εγχείρησαν. Ο καρδιολόγος μας είπε ότι πρέπει να κάμη χημειοθεραπεία. Αυτή η θεραπεία είναι κάτι το τραγικό˙ τι περνά ο άνθρωπος! Το παιδί μου και όλοι μας κλαίγαμε και έλεγε:
› Πώς να πάω εγώ στο Νοσοκομείο, να τραβήξω αυτά όλα, ενώ είμαι τόσο καλά και δεν αισθάνομαι τίποτα;
Εγώ με θάρρος και με πίστη επροσευχόμουνα στον Χριστό πρώτα, μέχρι και την παραμονή που θα πηγαίναμε να κάμη την θεραπεία. Εν τω μεταξύ, είχα γράψει σε σας και μου στείλατε το λαδάκι και την αγίαν ζώνην. Με δάκρυα στα μάτια και με πίστη, έκανε την προσευχήν του και διαβάζαμε τα θαύματά του. Την ίδια νύχτα βλέπει ένα όνειρο.
Σαν να ήταν στην όχθη ενός ποταμού και ήθελε να πάη απέναντι, αλλά ο ποταμός ήταν γεμάτος από φίδια μεγάλα, μικρά, όλα τα είδη. Απέναντι, στην άλλη όχθη, ήτο ένας γέρος κοντός, καλόγηρος και μπροστά του είχε ένα τραπεζάκι, σαν γραφείο. Το μέτωπό του έλαμπε. Σηκώθηκε και φώναξε:
› Γιάννη, έλα απέναντι, κοντά μου.
Ο γυιός μου, του έλεγε:
› Δε μπορώ, φοβάμαι τα φίδια, θα με φάνε, δε μπορώ.
› Μη φοβάσαι, θα σε βοηθήσω εγώ,
και ήλθε κοντά του. Του έπιασε το χέρι και του λέει:
› Πάτα πάνω στα φίδια.
Τότε μαζί με τον καλόγηρο πάτησαν πάνω στα φίδια, τα οποία έμειναν στο έδαφος νεκρά. Όταν πήγε στο τραπεζάκι που έλαμπε, τον ερώτησε:
› Ποιος είσαι;
Ο γέρος του λέει:
› Είμαι ο άγιος Σάββας. Εσύ με φώναξες και ήλθα.
Του λέει ο Γιάννης:
› Σε ξέρω, η μαμά μου έχει στο μαξιλάρι μου την εικόνα σου και το βιβλίο σου.
Έκανε την θεραπεία χωρίς να μείνη κανένα κακό σύμπτωμα. Χωρίς εμετό, αιμορραγίες, διάρροια. Ο γιατρός ήταν Άραβας από το Πακιστάν. Ένα μήνα κράτησε αυτή η κατάσταση. Ο γιατρός περίεργος ρωτούσε τον Γιάννη για την υγεία του. Μια μέρα είδε τις εικόνες στο κρεβάτι του Γιάννη και λέγει:
› Τι είναι, Γιάννη, αυτές οι φωτογραφίες;
› Είναι άγιος και εγώ και η μητέρα μου προσευχόμεθα.
Ο γιατρός τότε είπε:
› Μπράβο Γιάννη, οι άγιοι βοηθούν, το βλέπω, είναι θαύμα. Πρώτη φορά είδα να μην πειράξει το φάρμακο.
Τρεις γιατροί μας είπαν ότι η αρρώστεια εξηφανίσθη και είναι τελείως καλά. Μεγάλη η χάρις του αγίου Σάββα που έδωσε την υγεία στο παιδί μου. Θα τον ευγνωμονούμε, όσο ζούμε.
(Πηγή: «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΝΕΟΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ- ΘΑΥΜΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ», ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΗΓΙΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ)
Θεραπεία όγκου
Στις 2 Απριλίου του 1997, ο γιατρός είπε ότι έπρεπε να κάνω κάτι στο στήθος μου, να πάρω κάποιες βιταμίνες, διότι έπασχαν από κάτι τα κόκκαλα. Δεν μπορούσα να περπατήσω. Όταν μ’ έστειλε ο γιατρός να κάνω το test ήταν Μεγάλη Πέμπτη. Τηλεφώνησαν από την κλινική και είπαν ότι πρέπει να πάω πίσω. Διότι στο στήθος μου βρήκαν ένα μεγάλο καρύδι που αυτό προκαλεί όγκο. Ο γιατρός παρακάλεσε και είπε:
› Μην πείτε τίποτα, γιατί έρχεται το Ελληνικό Πάσχα. Να περάσει το Πάσχα τους και ύστερα να τηλεφωνήσουμε.
Όμως οι γιατροί επέμεναν επειγόντως να πάω πίσω. Δευτέρα μετά το Πάσχα, του Αγίου Γεωργίου, πήγα και μου είπαν τι έχω πάλι. Το φάρμακο το είχα στον Άγιο Σάββα. Έκλαιγα. Μου βγάλανε ξανά 2 ακτίνες και μου βρήκαν το καρύδι. Μου βγάλανε 3η ακτίνα και πάλι το ξαναβρήκαν το καρύδι. Μου λέει ο μεγάλος ο γιατρός:
› Κ. Αγγελή, πρέπει να σας στείλουμε στο Αντελάιν να αφαιρέσεις το στήθος σου.
Εγώ έκλαψα και ακούμπησα πάνω στο γραφείο και είπα Αγιέ μου Σάββα και πάλι σ’ επικαλούμαι, πάλι βοήθησέ με να’ ρθει πάλι η Χάρη σου κοντά μου. Ας είμαι η πιο αμαρτωλή γυναίκα του κόσμου.
Κι όμως, να το θαύμα του. Στην τελευταία ακτίνα είπε ο σπεσιαλίστας να μου πάρουν υγρό, αφού στην ακτίνα αυτό φαινόταν. Μου πήρανε υγρό και δεν μπορούσαν να βρουν τίποτα. Με βάζουν μέσα στην τηλεόραση. Η κόρη μου, 3 νοσοκόμες, ο γιατρός, βλέπανε το καρύδι στο στήθος μου. Λέει ο γιατρός να πάρουμε σπέσι υγρό από το στήθος. Παίρνουν υγρό, το βρήκανε. Είπε ο γιατρός ότι πρέπει να κάνουμε ακόμα ένα test, για να βγάλουμε τ’ αποτελέσματα πότε θα φύγω. Ήμουν ξαπλωμένη στο κρεββάτι μέσα στο μηχάνημα και βάζαν τη σύριγγα να πάρουν το υγρό. Την ώρα που έμπαινε η σύριγγα μέσα μου, ακούγαμε φωνές. Ήταν η κόρη μου Καλλιόπη που φώναζε:
› Μαμά, μαμά! Τι είναι παιδί μου, λέω.
› Βλέπω κάτι. Βλέπω τον Άγιο Σάββα να αποσύρει με το χεράκι του τη σύριγγα από το στήθος της μαμάς. Νάτος, νάτος, τον βλέπω. Βλέπω το καπελάκι του, το πρόσωπό του. Μαμάκα μου, δεν έχεις τίποτα. Θα το δεις.
Όταν πήρανε το υγρό και το εξετάσανε δεν βρήκανε τίποτα. Ευχαρίστησα και πάλι τον Άγιο Σάββα. Τον δοξάζω, πάντα, τον προσκυνώ. Εύχομαι η χάρη του σ’ όλο τον κόσμο. Και πάλι ευχαριστώ. Ευχαριστώ τη γερόντισσα που με συμβουλεύει και με προστατεύει. Τις αδελφές της μονής, τον ιερέα μας και όλον τον κόσμο. Και πάλι ευχαριστώ.
(Πηγή: «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΝΕΟΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ, Θεραπεία όγκου» Μαρία Βασιλείου Αγγελή, Βασίλειος Χρ. Παπανικολάου, Θεολόγος – Καθηγητής, ΕΚΔΟΣΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΚΑΛΥΜΝΟΥ, Μέρος Δ΄: Θαύματα του Αγίου, Ψηφιοποιηση Ιστολογιο Κατάνυξις)
ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΛΥΜΝΟΥ: Η Χρυσή Ν. Ζαϊρη, μιλά στην Άννα Σαρρή
Η Χρυσή Ν. Ζαϊρη, η συγγραφέας που συνέταξε την ανανεωμένη έκδοση της βιογραφίας του Αγίου Σάββα, μιλά στην Ηλεκτρονική Εφημερίδα της Δωδεκανήσου www.blackmonday.gr και στη δημοσιογράφο Άννα Σαρρή, για τον Άγιο Σάββα το νέο, τον μέγα θησαυρό της Καλύμνου(!)
Η κα Χρυσή Ν. Ζαϊρη, προσδιορίζει την ευκαιρία αυτή, ως παρέμβαση ανώτερης δύναμης, αναφέρεται στο τάμα ευλαβούς οικογένειας που ήταν αρκετή, για να της ανατεθεί η συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου, ενώ σημειώνει πως, αυτό που αποκόμισε από τη συγγραφή του βίου του Αγίου Σάββα, είναι ότι, η ζωή του και το οσιακό του έργο, είναι μεγάλη ευλογία για το ακριτικό νησί της Καλύμνου, αλλά και όλης της Ελλάδας(!)…
Ολόκληρη η συνέντευξη
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πως πήρατε την απόφαση να γράψετε ένα βιβλίο με τέτοιου είδους περιεχόμενο;
«Η δική μου ενεργός συμμετοχή στη συγγραφή του βιβλίου «Ο Άγιος Σάββας ο Νέος, ο μέγας θησαυρός της νήσου Καλύμνου», μόνο σε παρέμβαση μιας ανώτερης δύναμης μπορεί να αποδοθεί, και μόνο προς Δόξαν Θεού, κινούμενη αυστηρά μέσα στα πλαίσια που επιβάλλει η δεδομένη ταπεινότητά του Αγίου Σάββα. Όντως, στην περίπτωσή μου το σχέδιο του Θεού εξυφάνθηκε κατά ένα μυστηριώδη τρόπο, χωρίς να μπορέσω μέχρι αυτή τη στιγμή να δώσω μια πειστική εξήγηση. Το έναυσμα και η προτροπή να επιχειρήσω μια ανάλογη προσπάθεια και να ασχοληθώ με τη συγγραφή του βίου του Αγίου Σάββα, δόθηκε σε μένα από έναν ευλαβή κληρικό, προ διετίας όταν ζούσα προσωρινά στο Tarpon Springs της Φλώριδας των ΗΠΑ. Αν και η πρότασή του ήταν για μένα ιδιαίτερα δελεαστική και τιμητική, ωστόσο είχα τους δισταγμούς μου, κυρίως, γιατί ευρισκόμενη σε άλλη ήπειρο, θα ήταν δυσχερής η συγκέντρωση των στοιχείων που αφορούσαν τον Άγιο Σάββα, και κατά κάποιο τρόπο η πραγματοποίησή της, θα ήταν από δύσκολη έως ακατόρθωτη.
Και όμως, δεν πέρασαν ούτε δύο μήνες από τότε που ο ευλαβής εκείνος ιερωμένος, μου φύτεψε την ιδέα, να ασχοληθώ δηλαδή με τη συγγραφή του βιβλίου για τον Άγιο Σάββα, όταν λήφθηκε η απόφαση της επιστροφής μου στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξής μου, για εξεύρεση εργασίας σε μια μεγάλη ιδιωτική εταιρεία, έγινε από μέρους μου αναφορά σε μία προηγούμενη συγγραφική μου δραστηριότητα, (θρησκευτικού περιεχομένου), που είχε σχέση με τη ζωή της Αγίας Φοίβης, η οποία είχε διατελέσει διακόνισσα στην Εκκλησία των Κεχρεών της Κορίνθου, υπήρξε δε η πρώτη γυναίκα ισαπόστολος, και ήταν η κομίστρια της προς Ρωμαίους επιστολής του Αποστόλου Παύλου. Επιπρόσθετα, σε ερώτηση που μου τέθηκε σχετικά με την καταγωγή μου και η αναφορά μου στην Κάλυμνο, την πατρίδα του πατέρα μου, περισσότερο όμως, η εκδήλωση του σεβασμού και της αγάπης μου προς το πρόσωπο του Αγίου Σάββα, ήταν οι πρώτοι σπόροι που έπεσαν σε ένα πρόσφορο έδαφος.
Εν τω μεταξύ, είχε προηγηθεί η θαυμαστή επέμβαση του Αγίου Σάββα, σε μία εξαιρετική και ιδιαίτερα πνευματική οικογένεια, η οποία με πολλή προσευχή, με δύναμη ψυχής, με πολύ κουράγιο και μεγάλη εμπιστοσύνη προς τον Άγιο, κατάφερε να ξεπεράσει το οξύ πρόβλημα υγείας, που αντιμετώπιζε το ένα από τα μέλη της. Το τάμα λοιπόν της ευλαβούς αυτής οικογένειας στην Αθήνα που δέχθηκε την θαυματουργική ενέργεια του Αγίου Σάββα, και κάθε χρόνο ως ευλαβής προσκυνητής επισκέπτεται τον Άγιό μας, αποδείχθηκε σωτήρια στη ζωή τους και ήταν αρκετή για να λάβει σάρκα και οστά η επιθυμία και η πρόταση τους, για να μου ανατεθεί η συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου, ως ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης και ευλάβειας προς τον Άγιο Σάββα. Μέλημα της οικογένειας αυτής, που έζησε την θαυματουργική επέμβαση του Αγίου Σάββα, παραμένει μέχρι και αυτή την ώρα η γνωστοποίηση της θαυματουργικής ενέργειας του Αγίου Σάββα του Νέου, σε ολόκληρο τον κόσμο, για την οποία και πιστεύω ακράδαντα, πως συν Θεώ θα επιτευχθεί, προς δόξαν Κυρίου.»
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πόσο εύκολη ήταν η πραγματοποίηση της έρευνας για τη συγκέντρωση του υλικού και τι εκτιμάται πως ήταν αυτό το οποίο διδαχθήκατε μέσα από την έρευνα, αλλά και τη συγγραφή αυτού του βιβλίου;
«Η συλλογή των στοιχείων για τον οσιακό βίο του Αγίου Σάββα έγινε με ιδιαίτερη προσοχή και επιμέλεια, κινούμενη πάντοτε μέσα στα πλαίσια που επιβάλλει η συγγραφή μίας βιογραφίας. Η όλη συγκέντρωση και συγγραφή ολοκληρώθηκε μέσα σε έναν χρόνο ακριβώς, καθότι με τη βοήθεια του Θεού η εν λόγω διαδικασία κινήθηκε ανέλπιστα γρήγορα και δεν υπήρχαν καθόλου εμπόδια. Η έρευνα βασίστηκε κυρίως σε ιστορικά τεκμήρια και χρονολογικούς μάρτυρες της ζωής του, στοιχεία τα οποία δίνουν μία εικόνα για την μοναστική πορεία που ακολούθησε. Οι διάφορες αφηγήσεις σχετικά με τη βιοτή του αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες της αγιοσύνης του. Οι μαρτυρίες των προσώπων που έζησαν τις θαυμαστές επεμβάσεις του Αγίου Σάββα αποδεικνύουν το μέγεθος της αγιότητος του.
Αυτό που αποκόμισα από την συγγραφή του βίου του Αγίου Σάββα είναι ότι η ζωή του και το οσιακό του έργο πρέπει να γίνουν γνωστά στην ευρύτερη ελληνική περιφέρεια αλλά και στο εξωτερικό καθώς είναι μεγάλη ευλογία για το ακριτικό νησί της Καλύμνου αλλά και όλης της Ελλάδας να τα προστατεύει ένας Άγιος τέτοιου βεληνεκούς. Ο Άγιος Σάββας άφησε πίσω του μία σπουδαία παρακαταθήκη για τους ευλαβείς Χριστιανούς. Υπήρξε μέγας νηστευτής, εργάτης της αδιάλειπτης προσευχής ενώ αγκάλιασε και πρόσφερε απλόχερα την εν Χριστώ αγάπη σε φτωχούς, χήρες, ορφανά αλλά και σε όσους επιζητούσαν είτε την εξομολόγηση είτε την οσιακή συντροφιά του. Μέσω της καθάρσεως, της μετάνοιας, της εξομολόγησης, της αγάπης προς τον συνάνθρωπο, της συμπόνιας, της αλληλοβοήθειας, έφτασε στην θέωση, έγινε μέτοχος δηλαδή της θεοποιού ενέργειας του Θεού. Συνδέθηκε με τον άσαρκο και σεσαρκωμένο Λόγο, τον Χριστό, ως ενεργό μέλος του Σώματος του Χριστού. Η χριστομίμητος ταπείνωσή του διετέλεσε ως μαγνήτης της Θείας Χάρις του Παναγίου Πνεύματος που ενοίκησε στην ψυχή του και τον κατέστησε θεοφόρο.
Η αγιότητά του έγκειται στο γεγονός ότι δέχτηκε την πρόσκληση της Κεφαλής της Εκκλησίας, του Ιησού Χριστού και κατάφερε με τον οσιακό τρόπο ζωής του να κερδίσει την προσωπική του Ανάσταση και διά της μετανοίας κατάφερε να συντρίψει τόν «άνθρωπο της πτώσης», όπως μας διδάσκει ἡ Παλαιά Γραφή, περί προπατορικού αμαρτήματος. Ο Άγιος Σάββας με την ενέργεια του Θεού αλλά και την δική του συνέργεια, κατέστη Ναός του Αγίου Πνεύματος. Μέσω της νοεράς και καρδιακής προσευχής έλαβε το Άγιον Πνεύμα και απέκτησε το χάρισμα της υιοθεσίας. Ο ίδιος γνώριζε πώς ο δρόμος της σωτηρίας περιελάμβανε τη νήψη, την μετάνοια αλλά και την αυτομεμψία. Γι’ αυτό το λόγο μάθαινε στον κόσμο να προσεύχεται σωστά, να μην βλασφημά, να κοινωνεί, να εξομολογείται και κυρίως να αγαπά τον πλησίον του. Ο οσιακός του βίος αποτέλεσε παράδειγμα θεραπείας του κόσμου αλλά και παρηγοριάς και αποτελεί έκφραση της καθολικής ζωής της Εκκλησίας. Η όλη του στάση και τρόπος ζωής αποδεικνύουν ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να προσκολλάται στο πρόσκαιρο της ζωής και στις φιληδονίες, καθότι χάνεται με αυτόν τον τρόπο η σχέση με τον Θεό.»
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εάν πρέπει να αναφερθείτε σε ένα μόνο σημείο της ζωής του Αγίου, αλλά και σε κάποια πράξη αυτής, που στέλνει διαχρονικά και ουσιαστικά μηνύματα, ποιο θα ήταν αυτό και τι σημαίνει για εσάς;
«Στα χρόνια της ιταλικής κατοχής ο Άγιος Σάββας λόγω του ισχυρού εθνικού φρονήματος που κατείχε ήταν ανάμεσα σε εκείνους τους ιερείς οι οποίοι πρωτοστάτησαν κατά της οργανωμένης προπαγάνδας αποκοπής της εκκλησίας της Δωδεκανήσου από τη μητέρα εκκλησία της Κωσταντινουπόλεως. Ο ίδιος ήταν από τους πρώτους που αρνήθηκε να αποδεχθεί την δήθεν μεγαλόπνοο ιδέα του αυτοκέφαλου της δωδεκανησιακής εκκλησίας και σε συνεννόηση με τους υπόλοιπους ιερείς της Καλύμνου αποφάσισε να προβούν στο κλείσιμο των εκκλησιών.
Ο Άγιος Σάββας αντέδρασε κραυγαλέα και σθεναρά ενάντια στα σχέδια των Ιταλών κατακτητών και ο ίδιος πήρε την απόφαση να πραγματοποιεί εσπερινούς και παρακλήσεις κρυφά κάθε βράδυ στο μοναστήρι. Επίσης είναι άξιο μνείας το ότι εκείνη την περίοδο μέσα στα ράσα του είχε κρυμμένη την ελληνική σημαία την οποία έβγαζε όταν ανέβαινε ψηλά στο βράχο και την κυμάτιζε με όση δύναμη είχε κυρίως για να ενισχύσει το ηρωικό φρόνημα του καλυμνιακού λαού. Ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που στο μοναστήρι φυγάδευε αντάρτες προκειμένου να μην εντοπιστούν από τους Ιταλούς στρατιώτες και θανατωθούν. Για την πατριωτική του στάση οι Ιταλοί τον οδήγησαν στις φυλακές της Ρόδου.
Θεωρώ λοιπόν πως οι εν λόγω πράξεις του Αγίου Σάββα περνούν διαχρονικά μηνύματα τα οποία αφορούν κυρίως τη διατήρηση της ενότητάς μας ως έθνους υπό την σκέπη του ορθόδοξου εκκλησιαστικού δόγματος, τη δεδομένη χρονική στιγμή που περισσότερο από κάθε άλλη φορά είναι απαραίτητη και αναγκαία η προστασία της πατρίδας μας και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς δεδομένου των γενικότερων κοινωνικών και πολιτικών εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι σχέσεις μας με την γείτονα χώρα Τουρκία οι οποίες βρίσκονται σε ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή, η παραμονή μας στην Ευρωπαϊκή Ζώνη καθώς και η θέση της Ελλάδας στον ευρύτερο γεωπολιτικό χάρτη, μας φέρνουν όλους αντιμέτωπους με το εξής δίλημμα: Θα παραδοθώ ή θα πολεμήσω για τα ιδανικά της πατρίδας μου; Χρειάζεται λοιπόν κατά την ταπεινή μου γνώμη πάρα πολύ προσευχή για την ενίσχυση του φρονήματος μας και μεγαλύτερη συμμετοχή στα εκκλησιαστικά δρώμενα καθότι οι πνευματικοί πατέρες είναι οδηγοί μας σε αυτό τον δύσκολο δρόμο που βρισκόμαστε. Οφείλουμε να είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι σε περίπτωση ενδεχόμενης απειλής αλλά και έτοιμοι να βοηθήσουμε τους συμπολίτες μας, και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν υπάρχει αγάπη και ανιδιότελεια, όταν υπάρχει δηλαδή Χριστός στη ζωή μας. Πιστεύω ότι πρέπει να προσευχόμαστε όλοι μας καθημερινά για την πατρίδα μας και την αποφυγή περαιτέρω υποδούλωσής της σε θεσμούς που μόνο σωτήριοι δεν είναι για το μέλλον της.»
(Πηγή: «ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΛΥΜΝΟΥ: Η Χρυσή Ν. Ζαϊρη, μιλά στην Άννα Σαρρή», Άννα Σαρρή, Εκδότρια – Δημοσιογράφος, BLACK MONDAY)
Απολυτίκιον Ήχος πλ. α΄. Το συνάναρχον Λόγον
Της Καλύμνου το κλέος και θείον έφορον και των πάλαι Οσίων τον ισοστάσιον, ευφημήσωμεν πιστοί Σάββα τον Όσιον. ότι δεδόξασται λαμπρώς, ως θεράπων του Χριστού, θαυμάτων τη ενεργεία, και διανέμει τοις πάσι, παρά Θεού χάριν και έλεος.
Κοντάκιον Ήχος β΄. Τοις των αιμάτων σου
Των Καλυμνίων θερμώς προϊστάμενος, ως δοξασθείς τη του Πνεύματος χάριτι, παρέχεις τοις χρήζουσι πάντοτε, την σην ταχείαν εν πάσι βοήθειαν. διό σε υμνούμεν Σάββα, Όσιε.
Μεγαλυνάριον
Φύλαττε και σκέπε την σην Μονήν, την πιστώς τιμώσαν, το σον λείψανον το σεπτόν, και ναυτιλλομένοις και πάσι Καλυμνίοις, ω Σάββα θεοφόρε, βοήθει πάντοτε.
Πηγή: Χώρα του Αχωρήτου, Ἅγια Μετέωρα, ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΗΓΙΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ, Κατάνυξις, BLACK MONDAY
