ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΔΙΗΓΗΣΗ (Εξ. ιδ’ 1-31)

Βρισκόμαστε στα 1500 περίπου π.Χ. Ο Μωυσής το έχει επιτύχει πλέον. Αφού δεν μπόρεσε να πείσει τον Φαραώ με λογικά επιχειρήματα, τον έπληξε ήδη με δέκα φοβερές πληγές και τον ανάγκασε, εκείνον τον πανίσχυρο και αυταρχικό δυνάστη, να υποκύψει και να αφήσει επιτέλους το λαό του Θεού ― περίπου 2.000.000 ψυχές ― να πορευθεί προς τη γη των πατέρων του, τη Γη της Επαγγελίας.

Ο Μωυσής πηγαίνει μπροστά. Μία ουράνια νεφέλη σκεπάζει όλο το καραβάνι των προσφύγων και το καθοδηγεί. Όπου δείχνει η νεφέλη, εκεί προστάζει ο Θεός να πορευθούν. Και τι παράδοξο στ’ αλήθεια∙ η νεφέλη και ο προφήτης του Θεού, ο Μωυσής χαράζουν δρόμο όχι κατ’ ευθείαν προς Ανατολάς, ώστε ν’ ακολουθήσουν συντομότερη πορεία, την πιο απλή, την παραλιακή της Μεσογείου, αλλά κατευθύνονται προς Νότον στην αιγυπτιακή όχθη της Ερυθράς θαλάσσης.

Αγγελιαφόροι και κακοί σύμβουλοι του Φαραώ του φέρνουν πληροφορία: «Έχασαν τον δρόμο τους οι Εβραίοι, πάνε αλλού για αλλού. Είναι ευκαιρία να τους φέρουμε πίσω η να τους εξοντώσουμε εκεί στην έρημο, που βρίσκονται τώρα εγκλωβισμένοι». Συνδαυλίστηκε το πάθος και η εκδίκηση στην καρδιά του Φαραώ. Σήμανε πολεμικό συναγερμό: 600 άρματα μάχης και όλο το ιππικό. «Εμπρός, ξεκινούμε να τους καταδιώξουμε».

Οι Εβραίοι βλέπουν από μακριά το σύννεφο της σκόνης που σηκώνεται, οσμίζονται τον τρομερό κίνδυνο, κυριεύονται από πανικό. «Τι ήταν αυτό που μας έκανες!» κραυγάζουν απεγνωσμένα εις βάρος του Μωυσή: «Δεν ήθελες να επιβαρύνουμε τα νεκροταφεία των Αιγυπτίων, γι’ αυτό μας έβγαλες εδώ στην έρημο, για να χαθούμε όλοι;».

Ο Μωυσής ηγέτης όρθιος. Απτόητος. Είναι πιστός. «Μη φοβηθείτε», τους προστάζει. «Ελάτε εδώ, κοντά στη θάλασσα, μαζί μου. Κοιτάξτε, η νεφέλη μετακινείται και μπαίνει ανάμεσα σε μας και τους εχθρούς. Τους κόβει τον ορίζοντα, τους ακινητοποιεί. Και ήδη σουρουπώνει. Να είστε έτοιμοι για πορεία». Και, καθώς ενδόμυχη προσταγή Θεού τον φωτίζει, υψώνει το ραβδί του πάνω στη θάλασσα και χαράζει στον αέρα μία γραμμή κάθετη ως προς τον κόλπο. Σαν κάποιο αόρατο μαχαίρι χωρίζει τη θάλασσα στα δυό. Και άνεμος πνέει δυνατός, που στεγνώνει το βυθό, όλη τη νύχτα.

Βαθιά χαράματα ξεκινούν οι Εβραίοι, μπαίνουν στο διάδρομο που δημιουργήθηκε και βαδίζουν. Οκτώ χιλιόμετρα περίπου. Μιάμιση ώρα δρόμος. Μέχρι να φθάσουν απέναντι∙ στη χερσόνησο του Σινά. Στην καρδιά αγωνία, στα μάτια θάμβος. Δεξιά κι αριστερά τους ψηλά τείχη, τα νερά της θάλασσας ακινητοποιημένα. Να∙ βγαίνουν τώρα και οι τελευταίοι.

Αλλά στο στρατόπεδο των Αιγυπτίων έχουν όλοι ξεσηκωθεί. Η νεφέλη έφυγε και μπορούν να βλέπουν. Στο πρώτο αχνοφώς διακρίνουν το διάδρομο, το πέρασμα των Εβραίων. Δεν κάθονται να πολυσκεφθούν πως έγινε κάτι τέτοιο, αλλά με το ασίγαστο μίσος τους ορμούνε μέσα στα όλα κι αυτοί ξωπίσω στα θύματά τους να προλάβουν, άρματα και ιππείς, να προλάβουν να κάνουν το φονικό.

Όμως στενό το πέρασμα. Βουλή άλλη του Θεού. Το πλεονέκτημά τους γίνεται όλεθρός τους. Μπλέκονται οι τροχοί των αρμάτων. Καθυστερούν. Και ο Μωυσής από την απέναντι ακτή απλώνει πάλι τη ράβδο, προς το μήκος της θάλασσας τώρα, οριζοντίως, δίνοντας εντολή στα χείλη των υδάτων: «ενωθείτε»! Και πραγματικά τα ύδατα επανέρχονται με παφλασμό και συμπληρώνουν το κενό που είχε δημιουργηθεί και καταπλακώνουν το στράτευμα των Αιγυπτίων.

«Σταυρόν χαράξας Μωσής επ’ ευθείας ράβδω την Ερυθράν διέτεμε», ψάλλουμε πανηγυρικά στην εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Χάραξε το Σταυρό πάνω στην πλάτη, στο «εύρος» της Ερυθράς θαλάσσης ο Μωυσής, με το ραβδί του. Μία κατεύθυνση, για να ανοίξει ο διάδρομος, και δεύτερη κάθετη κατεύθυνση για να κλείσουν τα νερά.

«Επ’ εύρους διαγράψας το αήττητον όπλον». Στα ανύποπτα εκείνα βάθη των χρόνων, ο Τίμιος Σταυρός προεικονίζεται. Ανοίγει δρόμο, για να περάσει ο λαός του Θεού από τη χώρα της σκλαβιάς στη Γη της Επαγγελίας. Γίνεται δύναμη, για να καταστραφούν οι εχθροί, όσο πάνοπλοι και φοβεροί κι αν είναι.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ-ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Η αυριανή/σημερινή Κυριακή, Γ’ Νηστειών, ονομάζεται Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως. Στο κέντρο των Ναών υψώνεται το ιερό σύμβολο της Αγίας μας Εκκλησίας, ο Τίμιος Σταυρός του Χριστού, και οι πιστοί περνούν ευλαβικά, τον προσκυνούν και τον ασπάζονται. (Το ίδιο συμβαίνει και άλλες δύο φορές μέσα στο χρόνο: τη Μεγάλη Παρασκευή και στις 14 Σεπτεμβρίου - εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού).

Εκτός όμως από τις εορτές αυτές του Τιμίου Σταυρού, το σχήμα του Σταυρού το βρίσκουμε αποτυπωμένο σε πολλά σημεία γύρω μας, μέσα κι έξω από τις εκκλησίες.

1. Στους ναούς μας που βλέπουμε το σχήμα του Σταυρού; (...)

...Παντού. Στην κορφή του τρούλου των ναών, στις τοιχογραφίες, στα ιερά σκεύη, στα άμφια των ιερέων, στα εκκλησιαστικά βιβλία. Είναι σκαλισμένος στο τέμπλο, στα έπιπλα του ναού. Συχνά διακοσμεί τα παράθυρά του. Δεσπόζει στο κέντρο του Αγίου Βήματος, πίσω από την Αγία Τράπεζα. Όπου και να στρέψουμε το βλέμμα μας μέσα στο ναό θα αντικρίσουμε το Σταυρό.

2. Που αλλού συναντούμε τον Τίμιο Σταυρό; (...)

• στη σημαία και το κοντάρι της, δείγμα της βαθιάς πίστεως των Ελλήνων

• στα μνήματα: οι τάφοι των Χριστιανών σφραγίζονται με το Σταυρό του Χριστού∙ πάνω σ’ αυτόν νίκησε τον θάνατο. Ο άνθρωπος που προσωρινά αναπαύεται εκεί ανήκει στον Χριστό∙ θα αναστηθεί την ημέρα της ενδόξου Δευτέρας Παρουσίας Του.

• επάνω στο στήθος μας, πλάι στην καρδιά μας, από τη στιγμή της Βαπτίσεώς μας τοποθετείται ο Σταυρός.

• από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες οι πιστοί χρησιμοποιούν τον Σταυρό και ως ιερή κίνηση, σχηματίζοντας το σημείο του Σταυρού με την κίνηση του δεξιού χεριού. Είναι και αυτή μία ιερή συνήθεια των πιστών που τη διασώζει η προφορική παράδοση της Εκκλησίας μας κι έχει το δικό της συμβολισμό:

– Μήπως γνωρίζει κάποιος τι σημαίνει η ένωση των δακτύλων του δεξιού χεριού μας;...

Με τα τρία πρώτα δάκτυλα του δεξιού χεριού ενωμένα σφιχτά ομολογούμε την πίστη μας στον ένα Τριαδικό Θεό: στον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιον Πνεύμα. Τα άλλα δύο δάχτυλα, που ακουμπούν στην παλάμη, συμβολίζουν τις δύο φύσεις του Κυρίου μας, τη θεία και την ανθρώπινη, την οποία πήρε με τη σάρκωσή Του. Μ’ αυτό τον τρόπο κάνουμε μία συμβολική ομολογία της ορθοδόξου πίστεώς μας.

Η κίνηση, που έχει κι αυτή συμβολισμό, γίνεται ως εξής: Πρώτα φέρνουμε το χέρι στο μέτωπο, φανερώνοντας έτσι ότι αγαπούμε τον Θεό με όλη τη διάνοιά μας, και ότι αφιερώνουμε σ’ Αυτόν όλες τις σκέψεις μας. Το χέρι έρχεται κατόπιν στην κοιλιά. Έτσι δηλώνουμε συμβολικά ότι προσφέρουμε στον Κύριο όλες τις επιθυμίες μας και όλα τα συναισθήματά μας. Τέλος φέρνουμε το χέρι στους ώμους, πρώτα στον δεξιό και ύστερα στον αριστερό, ομολογώντας έτσι ότι κάθε σωματική δραστηριότητα ανήκει σ’ Εκείνον.

3. Πότε σχηματίζουμε το σημείο του Σταυρού, που όπως είπαμε είναι και συμβολική ομολογία της ορθοδόξου πίστεώς μας; (...)

• την ώρα της θείας λατρείας και της ατομικής μας προσευχής (πρωί, βράδυ, πριν και μετά το φαγητό). Κάθε φορά που αναφέρεται το Όνομα της Αγίας Τριάδος συν-ομολογούμε την πίστη μας κάνοντας το σημείο του Σταυρού (π.χ. «Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος», «Δόξα Πατρί...» κλπ.)

• στην τέλεση της Ακολουθίας του Αγιασμού

• όταν βγαίνουμε από το σπίτι, ασφαλίζουμε τον εαυτό μας (η και κατευοδώνουμε τους άλλους) με το σημείο του Σταυρού

• όταν αρχίζουμε τη μελέτη μας ή και πριν αρχίσουμε να γράφουμε σ’ ένα διαγώνισμα κάνουμε το Σταυρό μας για να πάρουμε δύναμη και φωτισμό

• όταν πέφτουμε να κοιμηθούμε, κάνουμε το Σταυρό μας η σταυρώνουμε το μαξιλάρι μας...

• σ’ έναν κίνδυνο (σεισμό...), σε κάτι απρόοπτο, ευχάριστο η δυσάρεστο, η πρώτη κίνηση του πιστού Χριστιανού είναι να σχηματίσει επάνω του το σημείο του Σταυρού...

Μέσα λοιπόν στη ζωή της Εκκλησίας ο Τίμιος Σταυρός του Χριστού μας έχει μία ξεχωριστή θέση, είναι, όπως είδαμε, το πιο γνωστό, το πιο κοντινό, το πιο αγαπημένο μας σύμβολο. Κυριαρχεί, δεσπόζει, ενδυναμώνει, σφραγίζει, ασφαλίζει τους πιστούς.

4. Γιατί περιβάλλεται ο Σταυρός με τόση τιμή; (...)

Γιά τον πιστό το σημείο του Σταυρού είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον Εσταυρωμένο Κύριο Ιησού Χριστό. Όταν προσκυνούμε τον Τίμιο Σταυρό, βλέπουμε με τα μάτια της ψυχής και προσκυνούμε τον Εσταυρωμένο Κύριο Ιησού προσφέροντάς Του την ευγνωμοσύνη μας για τη λυτρωτική θυσία Του. «Δεν ασπαζόμαστε το σταυρό σαν Θεό, αλλά δείχνοντας τη γνήσια διάθεση της ψυχής μας προς τον Εσταυρωμένο», γράφει ο Άγιος Ιερώνυμος. Ο Σταυρός είναι το σύμβολο του Χριστού και τον σημειώνουμε παντού, αφιερώνοντας τα πάντα στο Θεό. Όλα όσα βρίσκονται στο Ναό, κι εμείς οι ίδιοι ανήκουμε στο Θεό, είμαστε δικοί Του. Επάνω μας έχει διαγραφεί το δικό Του σύμβολο, η δική Του σφραγίδα.

Ὁ Σταυρός δεν είναι μόνο το ιερό σύμβολο της θυσίας του Χριστού, αλλά και το λάβαρο της νίκης Του. Πάνω στο ξύλο του Σταυρού ο Κύριός μας κάρφωσε τις αμαρτίες μας, κατατρόπωσε τον διάβολο και νίκησε τον θάνατο. Με τη σταυρική Του θυσία μας συμφιλίωσε με τον Ουράνιο Πατέρα, μας έδωσε τη δυνατότητα της σωτηρίας. Γι’ αυτό και το σχήμα αυτό, που ως τότε ήταν όργανο της χειρότερης τιμωρίας, αντικείμενο αισχύνης, οδύνης και θανάτου, μετά τη θυσία του Χριστού μας έγινε «σημείον χαράς», «ζωής ταμείον», δόξα της Εκκλησίας, το λάβαρο της νίκης μας.

Από τότε, 2000 χρόνια τώρα, καταφεύγουμε στον Τίμιο Σταυρό για να αντλήσουμε τη δύναμη και τη χάρη του Χριστού, το φωτισμό Του, την προστασία από διαφόρους κινδύνους, πολλές φορές την ιαματική Του ιδιότητα. Γιατί όλα αυτά τα μετεβίβασε με τρόπο μυστικό και ακατάληπτο ο Χριστός στον Τίμιο Σταυρό Του.

5. Προσκυνούμε τον Τίμιο Σταυρό, κάνουμε το Σταυρό μας, τον φορούμε στο στήθος μας. Πως πρέπει να είναι η καρδιά μας για να αντλήσει χάρη από τον Σταυρό, να γεμίσει από τα δώρα του; (...)

• Να έχει πίστη στη δύναμη του Εσταυρωμένου Κυρίου και στη δύναμη της χάριτος που έχει μεταδώσει στο Σταυρό Του. «Πολλές φορές ένα και μόνο σημείο του σταυρού που γίνεται με πίστη και έντονα βιώματα, είναι ισχυρότερο από πολλά λόγια προσευχής μπροστά στο θρόνο του Υψίστου» (Αγ. Μακάριος Μόσχας) – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καταργούμε βέβαια την προσευχή μας.

• Να είναι η καρδιά μας καθαρή. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, πρέπει «να έχωμεν το χέρι μας καθαρόν από αμαρτίες και αμόλυντο, και τότε ωσάν κάνωμεν τον σταυρόν, κατακαίεται ο διάβολος και φεύγει. Ειδέ και είμεσθεν μεμολυσμένοι με αμαρτίες, δεν πιάνεται ο σταυρός οπού κάνομεν, οι δαίμονες δεν φοβούνται».

• Να αισθανόμαστε τον Σταυρό του Κυρίου καύχημά μας, οπότε και με θάρρος ομολογίας θα τον σχηματίζουμε, είτε περνώντας έξω από το Ναό, είτε μέσα στην τάξη πριν αρχίσουμε να γράφουμε στα διαγωνίσματα, είτε σε οποιαδήποτε άλλη περίσταση βρεθούμε. Μας συμβουλεύει ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων: «Μην ντρεπόμαστε το σταυρό του Χριστού. Κι αν άλλος ντρέπεται και τον κρύβει, εσύ κάνε φανερά το σταυρό σου για να δουν οι δαίμονες το σημείο αυτό του βασιλιά Χριστού και να φύγουν μακριά τρέμοντας». Έπειτα, αν ντραπώ να ομολογήσω τον Σταυρό, π.χ. περνώντας έξω από μια εκκλησία, πως μετά θα έχω το θάρρος να ζητήσω τη βοήθεια και την προστασία Του;

• Νά σχηματίζουμε το σημείο του Σταυρού πάντοτε με σεβασμό, με ευλάβεια, με συναίσθηση. Δυστυχώς υπάρχουν άνθρωποι που χρησιμοποιούν ανευλαβώς το σημείο του Σταυρού (δεν τον σχηματίζουν κανονικά, τον χρησιμοποιούν σε ποικίλα σύμβολα, σκουλαρίκια...). Γι’ αυτούς ο ι. Χρυσόστομος γράφει ότι «ο ίδιος ο διάβολος κινεί το χέρι των απρόσεκτων αυτών χριστιανών, για να χλευάσει το πανίερο σύμβολο του τιμίου σταυρού».

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο Τίμιος Σταυρός είναι για εμάς τους πιστούς ένα πανίερο σύμβολο, το «αήττητον όπλον». Προτυπώνεται στην Παλαιά Διαθήκη — όπως για παράδειγμα ακούσαμε στη διήγησή μας να προτυπώνεται από το Μωυσή — γίνεται πραγματικότητα στο Γολγοθά με τη θυσία του Κυρίου μας και ισχύει πλέον στους αιώνες. Μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία, όπου το «σημείον του Υιού του ανθρώπου», αυτό το σημείο του Σταυρού θα φανεί για να σημάνει την αρχή της Ουρανίου Βασιλείας.

Να τον πιστεύουμε και καθημερινά να τον χρησιμοποιούμε ως νικηφόρο όπλο στους αγώνες μας. Πάντοτε να τον φέρουμε πάνω μας με ιερή καύχηση και με συναίσθηση της ευλογίας και της προστασίας που μας παρέχει.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Αγωνιζόμαστε με χαρά με όπλο τον Σταυρό του Χριστού!

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Καθώς τις ημέρες αυτές εορτάζουμε την επέτειο της μεγάλης Επαναστάσεως του 1821 συνηθίζουμε να θυμόμαστε στιγμές από τον τιτάνιο αγώνα που ανέλαβαν οι ένδοξοι πρόγονοί μας προκειμένου να αποτινάξουν τον τουρκικό ζυγό. Υποκλινόμαστε μπροστά σε μορφές γενναίων αγωνιστών που πολέμησαν με ηρωισμό και αυτοθυσία: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Μάρκος Μπότσαρης, Γεώργιος Καραϊσκάκης, Κωνσταντίνος Κανάρης, Νικηταράς, Τζαβέλλας, Μακρυγιάννης...!

Ήρωες όμως δεν είναι μόνο αυτοί που αναφέραμε καθώς επίσης και πλήθος άλλων οι οποίοι δοξάστηκαν στο πεδίο των μαχών. Υπάρχουν και κάποιοι άλλοι μεγάλοι ήρωες, ίσως λιγότερο γνωστοί, που έδειξαν όμως τη γνήσια φιλοπατρία τους με προσωπικούς κόπους και θυσίες, προσφέροντας ολοπρόθυμα σχεδόν ολόκληρη την περιουσία τους για το καλό της πατρίδας... Είναι οι «Εθνικοί Ευεργέτες»! Πρόκειται για ένα καταπληκτικό «φαινόμενο», το οποίο «τουλάχιστον με την μαζικότητα που εκδηλώθηκε κατά τον 19ο αιώνα, αποτελεί μια παγκόσμια αποκλειστικότητα. Ένα γνήσιο ελληνικό φαινόμενο... που αποδεικνύει κατά τον πιο πειστικό τρόπο το μεγαλείο της ελληνικής ψυχής». Ελάτε λοιπόν σήμερα να γνωρίσουμε αυτούς τους ξεχωριστούς ήρωες...

***

1. Ποιοί είναι αυτοί οι «Εθνικοί Ευεργέτες»;

Εθνικοί ευεργέτες ονομάζονται, στην ελληνική ιστορία, οι εύποροι εκείνοι Έλληνες, οι οποίοι από την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως και μετά δαπάνησαν η κληροδότησαν το σύνολο η μεγάλο μέρος της περιουσίας τους για κοινωφελείς σκοπούς συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην πνευματική ανάπτυξη και κοινωνική πρόοδο του ελληνικού έθνους. Είναι αυτοί που στήριξαν το έθνος τόσο στα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς όσο και στο τιτάνιο έργο της δημιουργίας του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Εμπνεόμενοι από το παράδειγμα του Κυρίου, ο Οποίος «διήλθεν ευεργετών» στην επίγεια ζωή Του (Πραξ. ι´ 38), καθώς επίσης και από φλογερή αγάπη προς την πολύπαθη πατρίδα, προσέφεραν ο,τι μπορούσαν προκειμένου να ανακουφίσουν τους φτωχούς, τις χήρες, τα ορφανά του πολέμου, τους αιχμαλώτους, τους φυλακισμένους, τους αρρώστους... Έκτισαν εκκλησίες, μοναστήρια, νοσοκομεία. Εκεί όμως που περισσότερο επικεντρώθηκε το ενδιαφέρον και η μέριμνά τους ήταν η παιδεία. Το σύνθημα «να κάμετε σχολειά» του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, του Ρήγα Φερραίου, του Αδαμάντιου Κοραή έγινε σύνθημα και πόθος ζωής για τους εθνικούς μας ευεργέτες. Εκτός από το κτίσιμο σχολείων ανέλαβαν τη μισθοδοσία των δασκάλων και τις σπουδές πολλών Ελλήνων μαθητών. Μ ἕνα λόγο, έδωσαν το «παρών» σε κάθε ανάγκη του Έθνους.

2. Είναι δίπλα μας κι όμως δεν τους γνωρίζουμε...

Σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας θα συναντήσουμε τις μεγάλες μορφές τους πίσω από τα μεγαλόπρεπα μνημεία - καρπούς της ανιδιοτελούς προσφοράς τους. Στις ιδιαίτερες πατρίδες τους – κι ας είναι ασήμαντα χωριουδάκια – βλέπουμε να υψώνεται πιο όμορφο, ψηλότερο απ’ τ’ άλλα κτίσματα, το σχολείο. Δημοτικά, Γυμνάσια, Επαγγελματικές και Τεχνικές Σχολές, γίνονται σε λίγα χρόνια φυτώρια των μελλοντικών πολιτικών και στρατιωτικών ανδρών, των τεχνιτών και των επιστημόνων, των δασκάλων και των ιερέων.

Ο τόπος όμως που προικοδοτήθηκε με το μεγαλύτερο μέρος της εθνικής τους ευαισθησίας ήταν η Αθήνα. Κι ας μην ήταν Αθηναίοι. Πολλοί δεν την ήξεραν κι ούτε την γνώρισαν ποτέ!...

Όταν το 1833 η Αθήνα γίνεται πρωτεύουσα του νεοσύστατου κράτους, «έδινε τη θλιβερή εικόνα ενός μεγάλου χωριού με ανύπαρκτη ρυμοτομία και πολεοδομία και με άθλια πλίνθινα σπίτια». Οι μεγάλοι απόδημοι Έλληνες την οραματίζονταν με την παλιά της δόξα και αίγλη. Με την κλασική της αρχοντιά. Και το πέτυχαν! Το Πανεπιστήμιο (κληροδότημα πολλών), η Εθνική Βιβλιοθήκη (Βαλλιάνος), η Ακαδημία (Σίνας), το Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Αβέρωφ και Τοσίτσας) είναι μέχρι σήμερα από τα σπουδαιότερα αξιοθέατα της Αθήνας. Ας θυμηθούμε ακόμη και τόσες άλλες γνωστές μας σχολές που φέρουν το όνομα του ευεργέτη δωρητή τους: Πάντειος (Πάντος), Χαροκόπειος (Χαροκόπος), Σιβιτανίδειος (Σιβιτανίδης), Ριζάρειος (Ριζάρης), το Βαρβάκειο (Βαρβάκης), το Αρσάκειο (Αρσάκης), το Μαράσλειο (Μαράσλης) κλπ. Αλλά εκτός από την παιδεία οι Εθνικοί μας Ευεργέτες έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τον τομέα της υγείας και κοινωνικής πρόνοιας. Για παράδειγμα το Αιγινήτειο είναι προσφορά του Διονυσίου Αιγινήτη, ενώ το Αρεταίειο κτίστηκε με τη γενναία συνεισφορά του Θεοδώρου Αρεταίου, ο οποίος με τη διαθήκη του κληροδότησε όλη την περιουσία του για να ιδρυθεί και να λειτουρ-γήσει Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική. Παρομοίως το Σισμανόγλειο (Κ. Σισμανόγλου), το Δρομοκαΐτειο (Γ. Δρομοκαΐτης) κλπ.

Χάρη στα κληροδοτήματα που άφησε στο Έθνος ο Γεώργιος Αβέρωφ (1818-1899), ένας από τους μεγαλύτερους εθνικούς μας ευεργέτες, έγιναν πολλά κοινωφελή έργα, σημαντικότερο από τα οποία είναι η αγορά του θωρηκτού «Γ. Αβέρωφ». Με δικά του χρήματα επίσης ανεγέρθηκε το κτήριο της Σχολής Ευελπίδων (σήμερα Δικαστήρια) και πραγματοποιήθηκε η ανακαίνιση του Παναθηναϊκού Σταδίου (το γνωστό ως Καλλιμάρμαρο), προκειμένου να λάβει χώρα εκεί η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 1896.

Bέβαια, ο μεγαλύτερος Εθνικός Ευεργέτης είναι η Εκκλησία, η οποία πάντοτε πρωτοστατεί στους αγώνες για την διατήρηση και την πρόοδο του Έθνους τόσο με την ανιδιοτελή και θυσιαστική προσφορά των κληρικών της όσο και με την παραχώρηση του μεγαλύτερου μέρους της περιουσίας της. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της ιεράς Μονής Πετράκη η οποία καθ’ όλην την διάρκεια της ιστορικής πορείας της, από το 1673, οπότε συνεκροτήθη σε αυτοτελή Μονή, κυριολεκτικά αναλώθηκε προς ωφέλεια του ελληνικού λαού. Ενδεικτικώς ας αναφέρουμε ότι η Μονή αυτή προσέφερε τα κτήματα, για να κτισθεί η Ακαδημία Αθηνών και να ανεγερθούν τα Νοσοκομεία Ευαγγελισμός, Αιγινήτειο, Αρεταίειο, Συγγρού, Λαϊκό, Παίδων, «Σωτηρία», Ασκληπιείον και ΠΙΚΠΑ στη Βούλα, το Γηροκομείο Αθηνών, η Μαράσλειος Ακαδημία, η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, η Ριζάρειος Σχολή στην οδό Βασ.Σοφίας, το Θεολογικό Οικοτροφείο, το Ορφανοτροφείο της Βουλιαγμένης κ.α.

3. Στιγμιότυπα από τη ζωή τους

• Η ταπεινοφροσύνη τους. Ο Ηπειρώτης στην καταγωγή Σίμων Σίνας ήταν βαρώνος στην Αυστρία. Ο ίδιος δεν είχε δει ποτέ την Αθήνα, ωστόσο ανέλαβε ολοπρόθυμα τη δαπάνη για να κτιστεί η Ακαδημία Αθηνών. Όταν θεμελιωνόταν το θαυμάσιο αυτό οικοδόμημα – που θα κτιζόταν όλο από πεντελικό μάρμαρο – οι βασιλείς, οι επίσημοι και πλήθη κόσμου είχαν κατακλύσει τους γύρω δρόμους. Μόνο ένας ήταν απών. Ο δωρητής Σίμων Σίνας. Στους επαί¬νους που του έλεγαν για τα φιλανθρωπικά του έργα ο Σίμων Σίνας αποκρινόταν: «Μην επαινείτε εμένα. Αυτά είναι δώρα της θείας Προνοίας. Δεν βρίσκω λέξεις ικανές για να ευχαρι¬στήσω τον Κύριο για όλα αυτά». Και μια «λεπτομέρεια»: Κατά την πορεία του έργου ο Σίνας πτώχευσε. Κι όμως... Συνέχισε να δίνει από το υστέρημά του, για να ολοκληρωθεί το κτήριο της Ακαδημίας!

• Πτωχοί για χάρη της Πατρίδας. Ο Ιωάννης Πάγκας η Μπάγκας (1814-1895) από την Κορυτσά της Βορείου Ηπείρου εργάστηκε σκληρά κι απέκτησε μεγάλη περιουσία. Όταν σε μεγάλη πια ηλικία ήλθε κι εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, αποφάσισε να δωρίσει τα πάντα στο Ελληνικό Δημόσιο, κρατώντας μόλις 500 δρχ. το μήνα για τη συντήρησή του! Και χρειάστηκε πολλή επιμονή από μέρους του τότε Υπουργού Εξωτερικών Στεφάνου Δραγούμη για να διπλασιαστεί το ποσό αυτό σε 1.000 δρχ. Είναι εντυπωσιακό ότι διέθεσε την περιουσία του στην πατρίδα όχι με διαθήκη, δηλαδή μετά τον θάνατό του, αλλά ενόσω ήταν ακόμα στη ζωή. Μάλιστα, ύστερα από λίγα χρόνια που απέκτησε νέα περιουσία, την δώρισε κι αυτή στην αγαπημένη του πατρίδα. Στην προτομή που στήθηκε στον τάφο του στο Α’ Νεκροταφείο, γράφει: «Τα ίδια κοινά νομίσας, άνερ χρηστέ, χαίρε», δηλαδή: Χαίρε, συ, ευλογημένε άνδρα, ο οποίος θεώρησες την προσωπική σου περιουσία κοινό κτήμα της πατρίδας.

• Ο μεγαλόψυχος καπετάνιος. Ένας από τους μεγάλους Εθνικούς μας Ευεργέτες είναι ο Ιωάννης Βαρβάκης. Καταγόταν από τα Ψαρά κι ήταν καπετάνιος. Στον ρωσοτουρκικό πόλεμο μετέτρεψε το εμπορικό του πλοίο σε καταδρομικό και πολέμησε στο πλευρό των Ρώσων, με όνειρο κάποτε να δει ελεύθερη την αγαπημένη του πατρίδα. Κάποτε, που βρισκόταν στα παράλια της Μυτιλήνης, άκουσε θόρυβο στο κατάστρωμα κι έτρεξε να δει τι συμβαίνει. Το πλήρωμά του οπλισμένο ήταν έτοιμο να κατασφάξει τους Τούρκους και Εβραίους αιχμαλώτους. Ύψωσε τότε τη φωνή του και είπε: «Οι άνθρωποι αυτοί είναι εχθροί μας, ναι. Αν θέλετε να πολεμήσετε μαζί τους, βγείτε έξω στην ξηρά. Θα τους αφαιρέσω τα δεσμά, θα τους δώσω όπλα, και τότε πολεμήστε μαζί τους. Μέσα στο καράβι μου είναι ιερά πρόσωπα, για τα οποία θα λογοδοτήσω στο Θεό. Σας απαγορεύω να τους αγγίξετε».

• Αφιερωμένοι στην Πατρίδα και στον συνάνθρωπο. Πολλοί από τους Εθνικούς μας Ευεργέτες προτίμησαν να μην κάνουν οικογένεια προκειμένου να μπορούν απερίσπαστοι να προσφέρουν στο Έθνος ολόκληρο το προϊόν του μόχθου τους. Τέτοιοι ήταν οι Γ. Σταύρου, Ζώης Καπλάνης, αδελφοί Ριζάρη, Ζάππες, Ζωσιμάδες κ.α. Ο Θεοδόσιος Ζωσιμάς λίγο πριν πεθάνει κληροδότησε ένα μεγάλο ποσό στην Σχολή Ιωαννίνων κι άφησε παρακαταθήκη στους πέντε αδελφούς του: «Να αφιερωθείτε στην ευδαιμονία της πατρίδος». Του έδωσαν το λόγο τους και πράγματι από τότε τα πέντε αδέλφια με την τεράστια περιουσία και τις πολύ επιτυχημένες εμπορικές επιχειρήσεις επέλεξαν ως κατοικία τους ένα πτωχικό οίκημα - μετόχι της Ιεράς Μο-νης Ιβήρων στη Μόσχα, όπου έμεναν με ενοίκιο. Οι ίδιοι συνέχισαν να εργάζονται φιλότιμα και με την περιουσία τους έστελναν χρήματα για τους πτωχούς, για να κάνουν εκκλησίες, σχολεία, να τυπώνονται βιβλία και να διανέμονται δωρεάν, λαμβάνοντας μέριμνα πρωτίστως για τη διάδοση της Αγίας Γραφής. Παράλληλα, πλούσια και ποικίλη ήταν η συμπαράστασή τους στις ανάγκες των συνανθρώπων τους στη χώρα όπου διέμεναν, τη Ρωσία, σε σημείο ώστε να τιμηθούν από την ίδια την αυτοκράτειρα Αικατερίνη.

Δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε την αγία Φιλοθέη την Αθηναία (1526-1589), η οποία έγινε μοναχή κι αφιέρωσε τη ζωή της στην διακονία των σκλαβωμένων Ελλήνων. Η ζωή της ήταν γεμάτη από έργα προσφοράς, φιλανθρωπίας και αγάπης. Η ιερά Μονή του αγίου Ανδρέου που ίδρυσε στο κέντρο των Αθηνών έγινε μια ολόκληρη πολιτεία αγάπης με Νοσοκομείο, Γηροκομείο, Ορφανοτροφείο, Ξενώνα, Εστιατόριο... Έκτισε σχολεία και επαγγελματικές σχολές, μοναστήρια και ιδρύματα. Η περιοχή «Ψυχικό» όνομάστηκε έτσι από το πηγάδι που άνοιξε η Οσία Φιλοθέη «για ψυχικό», δηλαδή για να ποτίζονται τα χωράφια και να δροσίζονται οι αγρότες. Εξαγόραζε αιχμαλώτους, απεφυλάκιζε κρατουμένους, και γενικά συμπαραστεκόταν με κάθε τρόπο στον πόνο και την θλίψη των ραγιάδων χαρίζοντάς τους θάρρος και ελπίδα. Αλλά και τα ονόματα των περιοχών Φιλοθέης και Καλογρέζας (από το Καλόγρηα) υπενθυμίζουν σε όλους την αγία οσιομάρτυρα Φιλοθέη, την «Κυρά των Αθηνών».

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥΣ

Τα όσα αναφέρθηκαν είναι ελάχιστα σε σύγκριση με τα αναρίθμητα περιστατικά της αγάπης των Εθνικών Ευεργετών. Είναι μερικά μόνο δείγματα αγάπης των χιλιάδων Ελλήνων που τ ὄνομά τους το έγραψε η Ιστορία, το γραψε προπάντων ο Θεός στο βιβλίο τ’ ουρανού! Ωστόσο είναι αρκετά για να μας μεταφέρουν το μήνυμά τους.

–Ποιό είναι λοιπόν το μήνυμα των Εθνικών Ευεργετών για τη δική μας ζωή; (...)

α) Η πιο λαμπρή σταδιοδρομία

Όλοι κάνουμε όνειρα για το μέλλον. Όσο μεγαλώνουμε, σκεπτόμαστε όλο και πιο σο-βαρά το επάγγελμα που θ ἀκολουθήσουμε, τις θέσεις εργασίας, τις αποδοχές κλπ. Δεν γνωρίζουμε τι μας επιφυλάσσει το μέλλον. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες αξίες που μένουν αλώβητες ακόμα και μέσα στις πιο δυσμενείς συνθήκες. Είναι καιροί δύσκολοι. Αλλά κι η εποχή που έζησαν και μεγαλούργησαν οι Εθνικοί Ευεργέτες δεν ήταν ευκολότερη. Ας θυμόμαστε ακόμη ότι οι άνθρωποι αυτοί στην πλειοψηφία τους δεν γεννήθηκαν κληρονομώντας αμύθητη περιουσία. Ήταν πτωχοί, άνεργοι κάποτε, αλλά με την τιμιότητα, την εργατικότητά τους και κυρίως με την πίστη τους στον Θεό κατόρθωσαν όχι μόνο να στηριχθούν στα πόδια τους αλλά και να στηρίξουν όλο το Έθνος! Ας μην ξεχνούμε λοιπόν ότι κι όλοι εμείς, από τη θέση του ο καθένας μας, μπορούμε να συμβάλουμε ουσιαστικά στην ευημερία της πατρίδας. Σκεφθείτε πόσο πολλά μπορεί να προσφέρει ο τίμιος έμπορος, ο καλός δάσκαλος, ο συνειδητός γιατρός, ο πιστός θεολόγος, ο σεμνός κληρικός... Αυτή είναι η πιο λαμπρή σταδιοδρομία: ο,τι κάνεις, να το κάνεις με αγάπη για τον συνάνθρωπο, για το καλό της Πατρίδας∙ όχι για προσωπική προβολή αλλά για τη δόξα του Χριστού!

β) Άνθρωποι αγάπης και αρετής

Κάτι τόσο μεγαλειώδες όμως δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται από τώρα να είμαστε επιμελείς στα έργα μας (στα μαθήματά μας), συνεπείς στη ζωή μας και ιδιαιτέρως να καλλιεργούμε την αρετή της αγάπης και της θυσίας για τους άλλους. Μια αγάπη που αγκαλιάζει όλους τους ανθρώπους! Συχνά στην καθημερινή μας ζωή παρουσιάζονται περιπτώσεις όπου καλούμαστε να προσφέρουμε κάποια βοήθεια. Ειδικά στις μέρες μας είναι συγκινητικό το πως η δυσκολία που περνούμε ως έθνος, έφερε τις καρδιές μας πιο κοντά κι άνοιξε πολλούς δρόμους αγάπης και προσφοράς. Σε τέτοιες περιπτώσεις ας είμαστε κι εμείς πάντα πρόθυμοι να ανταποκρινόμαστε. Με σύνεση πάντοτε και με την καθοδήγηση των εμπειροτέρων ας προσφέρουμε κόπο, χρόνο, χρήματα για τους αδελφούς μας. Πόση χαρά τότε μπορούμε να μεταδώσουμε, πόση ανακούφιση! Και οι πρώτοι που θα ωφεληθούμε, θα είμαστε εμείς. Διότι θα νιώσουμε χαρά πολλή και θα λάβουμε πλούσια την ευλογία του Θεού. (Ας παροτρυνθούν τα παιδιά να εφεύρουν πρωτότυπους, εάν είναι δυνατόν τρόπους, είτε ατομικής είτε ομαδικής δράσεως με τα άλλα αδέλφια τους, με την οικογένειά τους, με το Σχολείο ή το Κατηχητικό τους. Οι μέρες των εορτών που πλησιάζουν είναι κατάλληλες για εκδηλώσεις αγάπης και φιλανθρωπίας).

***

Η πατρίδα μας έχει ανάγκη από αληθινούς και γνήσιους πατριώτες. Από νέους που η καρδιά τους κτυπά για Χριστό και Ελλάδα. Μας το λέγει και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Την Πατρίδα τίμησον και τη αρετή βοήθησον αυτή».

Ας πάρουμε αυτό το μεγάλο μάθημα κι εμείς από τους Εθνικούς μας Ευεργέτες, για να μας αξιώσει ο Θεός να γίνουμε άξιοι συνεχιστές τους!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: «Την πατρίδα τίμησον και τη αρετή βοήθησον αυτή».

ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ

- Η Αθήνα των Ευεργετών, έκδοση Πολιτισμικού Οργανισμού Δήμου Αθηναίων 1997.

- Εθνικοί Ευεργέται, εκδ. Αδελφ. Θεολόγων η «Ζωή», Αθήναι 1955.

- Αφιέρωμα στους Εθνικούς μας Ευεργέτες, στο: Περιοδικό «Προς την Νίκην», τ.585, 15-11-1998.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

-Πως ονομάζεται η σημερινή Κυριακή; (...)

Της Ορθοδοξίας!

-Τι εορτάζουμε; (...)

Τη νίκη της Ορθοδοξίας κατά των εικονομάχων με την αναστήλωση των Αγίων εικόνων το 843 μ.Χ. Τον θρίαμβό της! Την ιεραποστολική και μαρτυρική της πορεία...

Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ζυμωμένη με το Αίμα των Μαρτύρων της. Εκατομμύρια είναι οι άγιοι Μάρτυρες που προτίμησαν να θυσιάσουν τη ζωή τους παρά να αρνηθούν την ορθόδοξη πίστη. Και το συγκινητικό είναι ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία παρά τη σκληρή πολεμική που δέχεται από την πρώτη κιόλας εμφάνισή της όχι απλώς επιβιώνει εδώ και 2000 χρόνια, αλλά και εξαπλώνεται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης! Σημερα λοιπόν θα ταξιδέψουμε στη μακρινή μας Κίνα για να δούμε κι εκεί την Ορθοδοξία που ματώνει στο μαρτύριο...

ΔΙΗΓΗΣΗ

Έχει και η μακρινή μας Κινα να παρουσιάσει τούς Νεομάρτυρές της. Πρόκειται κυρίως για εκείνους οι οποίοι στις 11 Ιουνίου του έτους 1900 μαρτύρησαν για του Χριστού την ορθόδοξη πίστη την αγία.

Ναι, διότι στην αχανή Κινα με τούς πλέον του δισεκατομμυρίου κατοίκους των Βουδδιστών, Κομφουκιανιστών και Ταοϊστών υπήρξαν και οι ελάχιστοι, 700 περίπου, Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Ελάχιστοι Ρώσοι, με επικεφαλής τον ιεραπόστολο Αρχιμανδρίτη Ιννοκέντιο, και οι υπόλοιποι ντόπιοι Κινέζοι. Ομως όλοι τους πράγματι πιστοί, με γνώση της χριστιανικής ορθοδόξου πίστεως, με αγάπη ειλικρινή προς τον Σωτήρα Χριστό και συνεπή χριστιανική ζωη. Παρά το ολιγάριθμό τους, ήταν καλά οργανωμένοι ως Εκκλησία με Ναούς στο Πεκίνο, με ιεραποστολικό Κεντρο, βιβλιοθήκη, τυπογραφείο και τα παρόμοια. Και όλα αυτά, για να τροφοδοτούνται οι ίδιοι πνευματικώς, να ενισχύονται μεταξύ τους και να επιτελούν έργο ιεραποστολής και φιλανθρωπίας μεταξύ των συμπατριωτών τους. Αθόρυβη, αλλά καλά μελετημένη εργασία.

Ηλθε όμως αυτή η φοβερά ημέρα της 11ης Ιουνίου του 1900, που την ονόμασαν ημέρα «Διοκλητιανείου» διωγμού. Οι διώκτες ήταν επαναστάτες πυγμάχοι (Μποξέρς) οι οποίοι ξέσπασαν με όλη τη λύσσα τους εναντίον των επτακοσίων αυτών Ορθοδόξων Χριστιανών. Ισως είχαν παράπονα εναντίον της προπαγάνδας και του προκλητικού προσηλυτισμού άλλων ξενοφερμένων αλλοδόξων ομάδων και, χωρίς να κάνουν διάκριση, έπεσαν εναντίον των Ορθοδόξων, «αυτού του μικρού ποιμνίου», αυτών των «ακάκων αρνίων» του Χριστού. Ενοχλημένος ο άρχων του αιώνος τούτου, ο σατανάς, και με τη διάθεση να εξολοθρεύσει το γνήσιο αυτό έργο των Ορθοδόξων, εκίνησε τούς πυγμάχους (Μποξέρς) εναντίον τους.

Και την ημέρα εκείνη της τιμής της Θεομήτορος (εορτάζει η εικόνα «Άξιόν εστι»), με προσχεδιασμένο πρόγραμμα πυρπόλησαν τις Εκκλησίες, έκαψαν την πολύτιμη Βιβλιοθήκη τους, το τυπογραφείο και ό,τι διέθετε το ιεραποστολικό αυτό ορθόδοξο Κεντρο. Και όχι μόνο αυτά. Πρωτίστως επιτέθηκαν εναντίον του ευλαβούς ιερέως τους π. Θεοφάνους Τση, που ήταν η ψυχή και η βάση της Εκκλησίας τους, με σκοπό το «πατάξω τον ποιμένα και διασκορπισθήσονται τα πρόβατα της ποίμνης» (Ματθ. κστ 31). Μαζί με τον ιερέα κτύπησαν και τον 8χρονο υιό του Ιωάννη. Αυτόν τον μικρό Ιωάννη τον ακρωτηρίασαν και ακρωτηριασμένο τον βασάνιζαν και τον προκαλούσαν:

– Αρνείσαι την πίστη σου;

– Όχι, ποτέ!

– Προσκυνάς τον Βούδδα;

– Όχι, ποτέ!

Καθώς δε ο οκτάχρονος Μάρτυρας ξεψυχούσε, τον πλησίασαν οι πιστοί Χριστιανοί, για να τον ενισχύσουν. Να του δείξουν συμπάθεια και στοργή, να του ενισχύσουν την πίστη και να τον βοηθήσουν να φανεί σταθερός μέχρι τέλους. Τον ρώτησαν εάν πονά πολύ, εάν υποφέρει. Και ο παιδομάρτυς Ιωάννης με ειρηνική την καρδιά του και το γλυκό του χαμόγελο ψιθύρισε: «Το να πάσχει κανείς για τον Χριστό δεν είναι βαρύ πράγμα». Όπως δε ωραία έχει γραφεί, «έκλεισε τα αθώα του μάτια στη βαρβαρότητα της γης, για να τα ανοίξει στη Βασιλεία του Θεού, όπου οι Κήρυκοι και οι Ταρσίζιοι και οι Κλαύδιοι και οι Υπάτιοι και οι Διονυσίοι και οι Παύλοι και οι άλλοι παιδομάρτυρες του Χριστού τον περίμεναν αδελφικά να τον βάλουν στο παιχνίδι τους μαζί με τα Χερουβίμ και τα Σεραφίμ...».

Δεν ήταν όμως μόνον αυτοί οι Μάρτυρες της 11 Ιουνίου 1900. Και ο Κατηχητής Παύλος Βαν υπέμεινε φρικτά τα μαρτύρια της κακίας, του μίσους των Μποξέρς, και επισφράγισε την Κατήχηση των παιδιών με την ομολογία και το μαρτύριό του. Επίσης η Ίγια Βεν, διδασκάλισσα της Ιεραποστολικής Σχολής, «βασανίστηκε απάνθρωπα. Χτυπήθηκε, ακρωτηριάστηκε, και στο τέλος ξεψύχησε, ομολογώντας και αυτή με ανδρικό φρόνημα και παρρησία το όνομα του Χριστού».

Και άλλοι πολλοί. Μεγάλοι και μικροί. Μορφωμένοι και ολιγογράμματοι. Επίσημοι και ανεπίσημοι. Από τους επτακοσίους Ορθοδόξους, οι τετρακόσιοι περίπου αναδείχθηκαν στον διωγμό αυτό Ομολογητές και Μάρτυρες. Και πάλι ωραία γράφτηκε: «Η πρώην άγονη και στείρα Κινέζικη γη αναβλάστησε τα πρώτα της μυρίπνοα άνθη, που με το γλυκύ κίτρινο χρώμα τους πλούτισαν την ωραιότητα του Κήπου της επουράνιας Εδέμ».

Έτσι οι Ορθόδοξοι Νεομάρτυρες της μακρινής μας Κίνας συνέδεσαν την ιστορία τους με τους Μάρτυρες πάσης της γης και όλων των χριστιανικών εποχών, από του πρώτου αιώνος επί Νέρωνος, με τους Μάρτυρες των μετέπειτα εποχών, με τους Ορθοδόξους Χριστιανούς Νεομάρτυρες επί Τουρκοκρατίας, με εκείνους ακόμη των διωγμών των αθεϊστικών καθεστώτων, με τους σύγχρονους ομολογητές και με τους μάρτυρες των επερχομένων γενεών. Διότι η Ορθοδοξία έχει τους μάρτυρές της σε κάθε τόπο και κάθε εποχή!

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

1. Τι ηλικίας ήταν αυτοί οι Κινέζοι μάρτυρες και τι ιδιότητα είχαν; (...)

Ήταν άνθρωποι κάθε ηλικίας. Άνδρες και γυναίκες, ακόμη και παιδιά όπως ο 8χρονος υιός του π. Θεοφάνους, ο Ιωάννης! Μεγάλοι και μικροί. Μορφωμένοι και ολιγογράμματοι. Επίσημοι και ανεπίσημοι. Στο διωγμό εκείνο αναδείχθηκαν συνολικά 400 Ομολογητές και Μάρτυρες.

Πόσο συγκινητική είναι, παιδιά, η ιστορία αυτών των μαρτύρων! Οι Κινέζοι αυτοί μάρτυρες απέδειξαν ότι πίστευαν στην Ορθοδοξία, ως τη μόνη αλήθεια. Γι’ αυτό και προτίμησαν να θυσιάσουν τη ζωή τους παρά να προδώσουν την Ορθοδοξία που είχαν γνωρίσει και αγαπήσει μέσω των ορθοδόξων ιεραποστόλων.

2. Τι σημαίνει όμως Ορθοδοξία; (...)

(Ας απαντήσουν πρώτα τα παιδιά. Και μετά θα συνοψίσουμε εμείς).

Σημαίνει ορθή Πίστη. Είναι η Πίστη που μας απεκάλυψε ο Κύριος Ιησούς Χριστός και μας διέσωσαν οι άγιοι Απόστολοι και οι Πατέρες της Εκκλησίας, με τη φωτισμένη από το Άγιο Πνεύμα διδασκαλία τους, με τα συγγράμματά τους, με τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων... Είναι η μόνη αλήθεια!

3. Μας αξίωσε ο άγιος Θεός από μικρά παιδιά να γνωρίσουμε την ορθόδοξη πίστη. Να βαπτιστούμε ορθόδοξοι χριστιανοί και να απολαμβάνουμε τις δωρεές του Θεού μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Ποιό νομίζετε λοιπόν είναι το δικό μας χρέος; (...)

Να μείνουμε σταθεροί και ακλόνητοι «τῇ ἅπαξ παραδοθείσῃ τοῖς ἁγίοις πίστει» (Ιούδα 3). Ακλόνητοι στην Ορθοδοξία μας, χωρίς να παρασυρόμαστε από τις διάφορες αιρέσεις.

-Πως όμως θα το κατορθώσουμε αυτό;

α. Να γνωρίσουμε την ορθόδοξη πίστη μας.

Είναι ανάγκη να ξέρουμε τι πιστεύουμε. Ποιός είναι ο Θεός που λατρεύουμε. Ποιό είναι το θέλημά Του το άγιο και τέλειο. Ποιός είναι ο σκοπός και ο προορισμός της ζωής μας. Τι συμβαίνει μετά το θάνατο κλπ. Απαντήσεις στα ερωτήματά μας αυτά θα πάρουμε από την Αγία Γραφή και τη διδασκαλία των Αγίων Πατέρων. Ας μελετούμε λοιπόν τα κατάλληλα βιβλία και ας καταρτιζόμαστε στα ζητήματα αυτά της πίστεως με την καθοδήγηση του Πνευματικού μας και πνευματικά καταρτισμένων ανθρώπων.

β. Να ζούμε σύμφωνα με την πίστη μας

Η γνώση δεν αρκεί. Είναι απαραίτητη η εφαρμογή και η τήρηση των θείων εντολών διότι όπως μας διαβεβαίωσε ο Κύριος «ο γνους το θέλημα του κυρίου εαυτού και μη ετοιμάσας μηδέ ποιήσας προς το θέλημα αυτού, δαρήσεται πολλάς» (Λουκ. ιβ 47).

γ. Να υπερασπιζόμαστε την Ορθοδοξία μας.

Στο πέρασμα των χρόνων η Ορθοδοξία αντιμετώπισε πολλούς και ποικίλους εχθρούς. Πάντοτε όμως ο Πανάγαθος Θεός αναδείκνυε ανθρώπους που ακόμη κι όταν έμεναν εντελώς μόνοι, βάσταζαν στους ώμους τους την Ορθοδοξία για να μην την αφήσουν στα βέβηλα χέρια των αιρετικών. Π.χ. ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός που ονομάστηκε «Άτλας της Ορθοδοξίας, μονομάχος και γιγαντομάχος» διότι μόνο αυτός δεν υπέγραψε την ένωση με τους Παπικούς και έτσι γλιτώσαμε την υποταγή μας στον Πάπα!

Και σήμερα υπάρχουν πολλοί αιρετικοί και άθεοι που προσπαθούν να παρασύρουν τους ορθοδόξους πιστούς στην πλάνη. Παπικοί, Προτεστάντες, Ουνίτες, Μάρτυρες του Ιεχωβά, Μασόνοι κ.α. Με την συστηματική προπαγάνδα και τα ύπουλα μέσα που χρησιμοποιούν αποτελούν μια πολύ επικίνδυνη παγίδα. Λένε για παράδειγμα: «Τι Ορθόδοξοι, τι Παπικοί... Το ίδιο πράγμα είμαστε. Τον ίδιο Χριστό δεν πιστεύουμε;» Είναι όμως έτσι; Όχι, βέβαια. Δεν είμαστε το ίδιο. Π.χ. με τους Παπικούς μπορεί να πιστεύουμε στον ίδιο Θεό, αλλά αυτοί απομακρύνθηκαν από την ορθή πίστη και βαρύνονται με τουλάχιστον 20 αιρετικές διδασκαλίες!

Άς μάθουμε – μεγαλώνοντας – να αποκρούουμε τις κακοδοξίες των αιρετικών, με επιχειρήματα από την Αγία Γραφή, από την Εκκλησιαστική Ιστορία, από την Ιερά Παράδοση. Να καυχόμαστε για την αλήθεια που κατέχουμε και να διαφωτίζουμε και τους άλλους...

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Κυριακή της Ορθοδοξίας, σήμερα. Ημέρα που εορτάζουμε τη νίκη της Ορθοδοξίας. Ημέρα που ομολογούμε με παρρησία και ιερή καύχηση την ορθόδοξη πίστη μας που διατηρήθηκε και συνεχίζει να διατηρείται αλώβητη παρά την ασταμάτητη σκληρή πολεμική των αιρετικών.

Ας διατηρήσουμε κι εμείς στη ζωή μας την Ορθοδοξία, αλλά και την ορθοπραξία. Ορθή πίστη, αλλά και ορθή ζωή. Αγία και ενάρετη ζωή, όπως αγία είναι και η πίστη μας. Πιστεύω και ζω ορθώς. Πάντοτε, ανά τους αιώνες, οι ορθόδοξοι ήταν αγωνιστές και μάρτυρες της αλήθειας... Τέτοιοι Χριστιανοί ορθόδοξοι, με αγνή ψυχή, με αγία ζωή, ας είμαστε και μεις.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Να γνωρίσουμε και να υπερασπιζόμαστε την Ορθοδοξία μας.

«Οὐκ ἀρνησόμεθα σου, φίλη Ὀρθοδοξία,
οὐ ψευδόμεθά σε, πατροπαράδοτον σέβας·
οὐκ ἀφιστάμεθά σου, Μῆτερ εὐσέβεια·
ἐν σοί ἐγεννήθημεν, ἐν σοί ζῶμεν καί ἐν σοί κοιμηθησόμεθα·
εἰ δέ καί καλέσειε καιρός, μυριάκις ὑπέρ σοῦ τεθνηξόμεθα»
(Ἰωσήφ Βρυέννιος)

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τρίτη Κυριακή του Τριωδίου σήμερα και η  Εκκλησία μας την αφιερώνει σε γεγονός μεγαλειώδες και συγκλονιστικό. Ποιο; (...)
Την «Δευτέρα Παρουσία» του Κυρίου μας, και την «Μελλουσα Κρίση»! Γι’ αυτό και ακούσαμε στο ιερό Ευαγγέλιο την περικοπή εκείνη που ο Κύριος περιγράφει το τι θα γίνει την ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας Του. Διότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός θα ξαναέλθει στη γη. Την πρώτη φορά όταν ήλθε, ήλθε ταπεινά και αθόρυβα... Γεννήθηκε μέσα στο Σπήλαιο, έζησε φτωχικά, κήρυξε, δίδαξε, κάλεσε σε μετάνοια τους ανθρώπους, ανέβηκε στον Σταυρό και υπέστη ατιμωτικό σταυρικό θάνατο. Αυτή είναι η πρώτη παρουσία, ταπεινή και αθόρυβη. Τη δεύτερη φορά όμως θα έλθει «εν δόξη». Χιλιες χιλιάδες και μύριες μυριάδες αγγέλων θα Τον συνοδεύουν. Θα έλθει και θα καθίσει επί θρόνου δόξης για να κρίνει τον κόσμο.
Ας δούμε όμως τι ακριβώς θα γίνει τότε. Νομίζω όλοι θα θέλετε να μάθετε...

Α. ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΠΡΙΝ ΑΡΧΙΣΕΙ Η ΚΡΙΣΗ
1. Θα φανεί το σημείο του Υιού του ανθρώπου, ο Τίμιος Σταυρός και θα έλθει ο Κύριος με δόξα πολλή συνοδευόμενος από μυριάδες μυριάδων αγγέλων.
2. Θα ακουστεί ήχος μεγάλης σάλπιγγος (ισχυράς φωνής) ενώ οι Άγγελοι θα τρέχουν να συνάξουν «έμπροσθεν αυτώ πάντα τα έθνη»!
3. Θα ανοίξουν τα μνήματα. Τα οστά θα αρχίσουν να συναρμολογούνται και να γίνονται άνθρωποι! Θα τούς σηκώσει όλους η ουράνια σάλπιγγα και θα σμίξουν με κείνους που ζουν. Διότι όσοι ζουν θα συναχθούν από τους Αγγέλους, και θα μεταφερθούν πάνω σε σύννεφα, «εις αέρα»!  Έτσι το πανανθρώπινο γένος, από του  Αδάμ μέχρι και τον άνθρωπο της τελευταίας στιγμής του κόσμου, θα βρεθεί συναγμένο «εν ριπή οφθαλμού» μπροστά στον ενδοξότερο και λαμπρότερο, το φοβερότερο θρόνο του κόσμου!
4. Και αφού όλα τα έθνη, όλοι οι λαοί συγκεντρωθούν σε κείνο το φοβερό Δικαστήριο, τότε ο Κριτής, ο Χριστός μας, «αφοριεί αυτούς απ  ἀλλήλων». Θα χωρίσει όπως χωρίζει ο τσοπάνος τα πρόβατα από τα ερίφια. Και τα μεν πρόβατα, δηλαδή οι δίκαιοι και ενάρετοι, οι πιστοί δηλαδή, θα μπουν τιμητικά στα δεξιά Του, τα δε ερίφια, δηλαδή οι αμαρτωλοί και φαύλοι, οι άθεοι και άπιστοι, θα μπουν αριστερά Του.
5. Τότε «βίβλοι ανοίγονται». Θα ανοιχτούν, μας λέει η  Αγία Γραφή, οι «Βιβλοι» (Βιβλία) της παγγνωσίας του Θεού: τα βιβλία της Αγίας Γραφής, της συνειδήσεως κάθε ανθρώπου, της ζωής. Κανείς δεν θα μπορεί να μην αναγνωρίσει τα έργα και τούς λόγους του, τις σκέψεις, τις διαθέσεις, τις επιδιώξεις του. Θα θυμάται και θα βλέπει όλο τον τρόπο της ζωής του, με κάθε λεπτομέρεια, ως μέσα στ  ἀπόκρυφα βάθη της καρδιάς του. Μαζί του θα τα βλέπουν και όλοι οι άλλοι:  Αγγελοι και άνθρωποι, η Βασίλισσα Παναγία μας, οι  Απόστολοι του Κυρίου, και όλοι οι  Αγιοι, ακόμα και οι δαίμονες!

Β. ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΚΡΙΣΗ
Τότε θα αρχίσει η Κρίση. Και θα γίνει με απόλυτα δίκαιο τρόπο, με διάλογο βάσει στοιχείων αληθινών:
Θα μιλήσει  Εκεῖνος που σιωπούσε τόσους αιώνες. Εκείνος που υπέμενε και μακροθυμούσε και ανέτελλε τον ήλιο Του και έριχνε τη βροχή Του «επί δικαίους και αδίκους».  Εκεῖνος ο Δικαιος και αμερόληπτος Κριτής, που έδειχνε ότι ανέχεται την αδικία και το θράσος των αμαρτωλών της γης∙ ότι δεν ακούει τούς στεναγμούς των βασανισμένων∙ ότι δεν τιμωρεί τα έργα του διαβόλου κι αφήνει τον  Αντίχριστο να διαφεντεύει...  Ηλθε η ώρα να μιλήσει τελεσίδικα!
Στρέφεται πρώτα προς τα δεξιά. Και υποβλητική, ηγεμονική, κυρίαρχη, ακούγεται η φωνή του. Είναι η φωνή του Υιού και Λογου του Θεού, του Λυτρωτή μας Χριστού, του Βασιλέως των πάντων:
- «Δεύτε οι ευλογημένοι του Πατρός μου∙ κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν Βασιλείαν από καταβολής κόσμου... επείνασα γαρ, και εδώκατέ μοι φαγείν∙ εδίψησα και εποτίσατέ με∙ ξένος ήμην, και συνηγάγετέ με∙ γυμνός, και περιεβάλλετέ με∙ ησθένησα, και επισκέψασθέ με∙ εν φυλακή ήμην και ήλθετε προς με».
Έκπληξη στο ταπεινό και σεμνό ακροατήριο των «εκ δεξιών» προβάτων Του. Ποτέ δεν κράτησαν λογαριασμό για τις καλές τους πράξεις. Με απορία του λένε:
- «Κυριε, πότε σε είδομεν πεινώντα και εθρέψαμεν η διψώντα και εποτίσαμεν; Ποτε σε είδομεν... ξένον... γυμνόν... ασθενή η εν φυλακή» και φροντίσαμε για σένα;...
Και «ο Βασιλεύς της δόξης» απαντά:
- « Εφ  ὅσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε»! Ποσο αποκαλυπτικός λόγος!
Έπειτα ακολουθεί ώρα φριχτή!  Ο δορυφορούμενος υπό των  Αγγέλων, στρέφει το θεϊκό βλέμμα Του προς τούς «εξ ευωνύμων» (αριστερά).  Ενας κόσμος εκεί απίθανα απροσδόκητος και τραγικά διαψευσμένος. Είναι εκείνοι που Τον αρνήθηκαν και Τον εδίωξαν μες στούς αιώνες. Καθε άνθρωπος, που περιφρόνησε το  Ονομά Του και τον Θείο Του Νομο.  Εκεῖ μπροστά στον υπέρτατο θρόνο, θα τρέμουν γυμνοί από την ανθρώπινη δόξα τους βασιλιάδες και δυνάστες, ισχυροί και βάναυσοι κατακτητές των  Εθνῶν. Οι άπιστοι, διώκτες, χλευαστές... Οι εγωκεντρικοί εκείνοι και άδικοι και αισχροκερδείς που καταπίεσαν και αδίκησαν τούς συνανθρώπους τους. Οι άσπλαχνοι «πλούσιοι» που γύρισαν το πρόσωπο από τούς φτωχούς και ανήμπορους, οι «άφρονες» με τις «γεμάτες αποθήκες», τα θησαυροφυλάκια, τις «θυρίδες», που άφησαν να πεθαίνουν από την πείνα και την αρρώστια τα εκατομμύρια των παιδιών της γης!... Εκεί οι εισαγωγείς της ανηθικότητας, οι ψευτοδάσκαλοι της πλάνης και των αιρέσεων, αλλά, και κείνοι που σαρκαστικά ειρωνεύτηκαν, περιφρόνησαν και περιθωριοποίησαν τούς αγωνιστές της αρετής και ομολογητές του Χριστού∙ Εκεί άνθρωποι σκληροί, εγωιστές, ασυμπαθείς, απρόθυμοι∙ εύκολοι στο ψέμα, το θυμό, την εκδίκηση∙ δύστροποι, φιλόνικοι, αυθάδεις, αγενείς και αγνώμονες!
Γι  αὐτούς τώρα ακούγεται κεραυνοβόλα η δίκαιη απόφαση:
- «Πορεύεσθε απ  εμού οι κατηραμένοι εις το πυρ το αιώνιον, το ητοιμασμένον τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού∙ επείνασα γαρ και ουκ εδώκατέ μοι φαγείν∙ εδίψησα και ουκ εποτίσατέ με∙ ξένος ήμην και ου συνηγάγετέ με∙ γυμνός και ου περιεβάλλετέ με∙ ασθενής και εν φυλακή και ουκ επεσκέψασθέ με»!
Εκπληκτικό! Οι διεστραμμένοι αυτοί, ενώ δεν μπορούν να μην αναγνωρίσουν τη γυμνότητά τους από κάθε αρετή, συνεχίζουν με θράσος να αμφισβητούν αμετανόητοι τη δίκαια κρίση του Θεού και αναιδώς να δικαιολογούνται!
- Γιατί μας ζητάς ευθύνες και μας καταδικάζεις; «πότε σε είδαμεν πεινώντα η διψώντα η ξένον η γυμνόν η ασθενή η εν φυλακή και ου διηκονήσαμέν σοι»; (δεν σε φροντίσαμε;)
 Η απάντηση τούς δίνεται λακωνική και αναντίρρητη∙
- «Εφ’ όσον ουκ εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, ουδέ εμοί εποιήσατε»!

Γ. ΤΙ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ (Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΑΙΩΝΟΣ)
Η Μεγάλη Κρίση, τελείωσε! Τοσο σύντομα, τόσο δίκαια, τόσο κατηγορηματικά και αμετάκλητα! Και ο Κυριος προδιέγραψε με μία πρόταση συγκλονιστική την «ζωήν του μέλλοντος Αιώνος»: «Πορεύεσθε απ  ἐμοῦ»!  Ο φοβερότερος λόγος! Και μόνον αυτός προδιαγράφει αβάσταχτη δυστυχία! Τι σκοτάδι μακρυά από το φως του Προσώπου Του! Κι απαίσια δυσωδία μακριά από το κάλλος και την ωραιότητά Του! «Και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον, οι δε δίκαιοι εις ζωήν αιώνιον»!
•    «Απελεύσονται»! Δηλαδή ο καθένας τους θα πορευθεί στον τόπο της προσωπικής του επιλογής.  Εκεῖ που τον έφερε ο δρόμος που διάλεξε στη γη.  Εκεῖνοι που επέλεξαν και ακολούθησαν τον Χριστό, οι «Βιασταί της Βασιλείας» Του - όπως έχουμε άλλοτε πει - θα την «αρπάξουν» τώρα με χαρά! Θα την κληρονομήσουν μαζί με τον Χριστό! Είναι ετοιμασμένη γι  αὐτούς από τη θεϊκή αγάπη! Είναι η «Ογδόη  Ημέρα» της Δημιουργίας!  
•    Οι άλλοι; Καθώς προτίμησαν τα καλέσματα του πονηρού και ακολούθησαν τα βήματά του, από εκείνον παραλαμβάνονται με άγρια χαιρεκακία τώρα και οδηγούνται στον τόπο τον «ητοιμασμένον» από τον Θεο, όχι για ανθρώπους, αλλά «τω διαβόλω και τους αγγέλοις αυτού» (για το διάβολο και τούς δαίμονες)! Οι άνθρωποι που θα «απέλθουν εις κόλασιν αιώνιον» μαζί τους, είναι εκείνοι που τούς προτίμησαν από τον Χριστό, στη γη.
•    «Εις κόλασιν αιώνιον» και «εις ζωήν αιώνιον»! Τι σημαίνει;(...) Οτι αυτό που επέλεξαν, θα το ζήσουν αιώνια πια! Χωρίς κανένα τέλος η αλλαγή! «Ου της Βασιλείας, ουκ έσται τέλος»! Και όπως η ευφροσύνη και η χαρά εκείνων που αγάπησαν τον Χριστό θα είναι αιώνια, έτσι και η «βάσανος» της κολάσεως, ατέλειωτη θα είναι!
Δ. ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΜΑΣ
Είναι μερικοί που θέλουν να λένε, ότι δεν υπάρχει Κολαση και Παράδεισος.  Οτι πρόκειται για στημένη επινόηση με σκοπό να ενθαρρύνουν στο καλό και να εκφοβίζουν για το κακό.  Η μεγαλύτερη μάλιστα αμφισβήτηση για την Κολαση γίνεται από ανθρώπους που θέλουν να καθησυχάσουν τη συνείδησή τους και να ζουν μακριά από τον Χριστό. Μα αν δεν υπήρχε «Παράδεισος», για ποιο σκοπό σταυρώθηκε ο Κυριος;  Ηταν άλλωστε σαφής. Το Ευαγγέλιό Του, είναι «ρήματα ζωής Αιωνίου»! Και οι άγιοι Πατέρες της  Εκκλησίας μας με το 7ο άρθρο του Συμβόλου της Πιστεως διατρανώνουν αυτήν την  Αλήθεια: «Και πάλιν ερχόμενον μετά δόξης κρίναι ζώντας και νεκρούς»
Κι εμείς λοιπόν οφείλουμε να πιστεύουμε στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας κι επομένως:
α. Να μην κάνουμε «πειράματα» με την αμαρτία.
Σκέψεις, βλέμματα, πράξεις, όλα καταγράφονται στο βιβλίο της ζωής μας. Ο Θεός τα βλέπει... Θα δώσουμε λόγο για ο,τι κάνουμε.
β. Να μοιάσουμε στο Χριστό.
Να αγωνιζόμαστε να μοιάσουμε στο Πρότυπό μας, τον Χριστό! Ξερουμε, ότι αυτό μας είναι απαραίτητο. Χωρίς αυτή την ομοιότητα με τον Χριστό, θα είναι αδύνατον ν  ἀντέξουμε τη δόξα και τη λάμψη του Προσώπου Του, που συνεχώς θα αναβλύζει και θα πλημμυρά αιώνια τούς νέους Ουρανούς. Για να αναδειχθείς κληρονόμος μιας τέτοιας δόξας χρειάζεται να έχεις ζήσει και στη γη, σαν «υιός φωτός». Με άλλα λόγια, συντροφιασμένος με το Φως - τον Χριστό! Σταθερός στις  Εντολές Του. Ντυμένος τη λαμπρότητα των  Αρετῶν του Χριστού!
Και ποιές είναι αυτές οι αρετές;  Επιμέλεια για τον ευπρεπισμό της ψυχής μας, καθαρότητα ζωής, έργα αγάπης και ομολογίας Χριστού! Ταπείνωση, προσευχή, εργατικότητα, αγνότητα, υπακοή, μετάνοια... Αυτά υφαίνουν το «ένδυμα γάμου» για την παράστασή μας προ του Θρόνου Του!
γ. Να μετανοούμε αμέσως για να είμαστε έτοιμοι.
 Ο  Αγιος  Ιωάννης ο Χρυσόστομος μιλώντας στούς Χριστιανούς για τη Μελλουσα Κρίση και θέλοντας να τονίσει την αναγκαιότητα της ετοιμασίας αυτής αναφώνησε∙
- « Αδελφοί μου, δέομαι και παρακαλώ και πέφτω στη γη και αγκαλιάζω τα γόνατά σας, εφ  ὅσον διαρκεί η σύντομη αυτή περίοδος της ζωής μας, ας μετανοήσουμε... Θα κριθούμε μόνο με βάση τις πράξεις μας... μην αμελούμε την κατά Χριστόν  Αρετή».

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Θα ήθελα να τελειώσουμε με μία υπόθεση:  Υποθέστε ότι αυτήν την ώρα, αυτή τη στιγμή ανοίγει ο ουρανός και έρχεται ο Δικαιος Κριτής για να κρίνει τον κόσμο.  Υποθέστε ότι ανοίγουν τα βιβλία όπου είναι του καθενός το όνομα γραμμένο. Και είναι εκεί γραμμένα και τα έργα μας και τα λόγια μας. Το ερώτημα είναι τώρα: Σεις και εγώ σε ποιό μέρος τοποθετούμε τον εαυτό μας; Στα δεξιά του Χριστού η στα αριστερά; Ποιά απόφαση θα ακούσουμε; Για τον Παράδεισο η την Κολαση; Θα είναι φοβερό να βρεθούμε στην Κολαση. Τι θα έχουμε ωφεληθεί τότε και αν τον κόσμο όλο τον κάναμε δικό μας εδώ, αφού όλα θα είναι χαμένα για τη Βασιλεία των ουρανών;
Μια λύση υπάρχει: Να αγρυπνούμε πνευματικά και να στολίζουμε την ψυχή μας με έργα αγάπης και αρετής. Να αγωνιζόμαστε για να ζούμε όπως θέλει ο Θεός, μακριά από την αμαρτία και το κακό. Και αν νιώσουμε τη συνείδησή μας να μας ελέγχει, ας τρέξουμε στο Μυστήριο της Μετανοίας και της  Εξομολογήσεως. Μονο αν μισήσουμε και αποστραφούμε τα έργα της αισχράς αμαρτίας, μόνο τότε θα αποφύγουμε την Κολαση. Και οπωσδήποτε θα αξιωθούμε να ακούσουμε την γλυκυτάτη φωνή του Χριστού μας: «Δεύτε οι ευλογημένοι του πατρός μου, κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου» (Ματθ. κε´ 34).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: «Λαμπρυνον μου την στολήν της ψυχής, Φωτοδότα, και σώσόν με».

* Διασκευή από το Βοήθημα «Χαρ. Αγωνιστών», Χαρά και αγώνας (Θέματα ομάδων Β  κλ.), σειρά Γ11, σελ. 155-167.

ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
- Σεβαστιανού Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως Πωγωνιανής και Κονίτσης, «Πιστεύω...», εκδ. «Ο Σωτήρ», Αθήναι 1999.
- Αρχιμ. Αστερίου Χατζηνικολάου, Μέλλουσα Κρίση και Αιωνιότητα, Αθήνα 2009.

Για τυχόν απορίες των παιδιών ο κατηχητής ας έχει υπ’ όψιν του και τα εξής:

1. Πως θα γίνουν αντιληπτά από τα πλήθη  Αγγέλων και ανθρώπων, πράξεις, λόγοι, σκέψεις, κρυφοί λογισμοί, αμαρτωλά συναισθήματα, κακές διαθέσεις, τόσο δυσαρίθμητου πλήθους ανθρώπων, όλων των αιώνων; (...)
Τις πράξεις του και όλα όσα πέρασαν από το νου και την καρδιά, θα τα φοράει ο καθένας μας σαν ένδυμα! Θα είναι εκείνο το ένδυμα που ζήτησε ο Κυριος στην παραβολή των Βασιλικών γάμων∙ « Εταίρε, πως εισήλθες ώδε, μη έχων ένδυμα γάμου»; Θα είναι το ένδυμα που ζητάμε ψάλλοντας∙ «Τον Νυμφώνα Σου βλέπω, Σωτήρ μου, κεκοσμημένον, και ένδυμα ουκ έχω ίνα εισέλθω εν αυτώ∙ λάμπρυνόν μου την στολήν της ψυχής...»  Ο καθένας θα παρουσιαστεί ενώπιον του Κριτού περιβεβλημένος τις αμαρτίες ή τις δικαιοσύνες του! Ο  Αγ. Γρηγόριος Νυσσης μας λέει ότι «και το πρόσωπο θα προσλαμβάνει τα γνωριστικά ιδιώματα της αρετής η της κακίας. Θα λάμπει! η θα είναι σκοτεινό και άγριο!  Οπως άλλωστε και τώρα.

2. Μονο με βάση την αγάπη σαν ελεημοσύνη θα μας κρίνει ο Κυριος;  Η αδικία, η ανηθικότητα, η ψευτιά, η απάτη, η βλασφημία, η συκοφαντία και τόσα άλλα κακά θα μείνουν ατιμώρητα; (...)
Για όλα θα δώσουμε λόγο.  Οχι μόνο για τα κακά έργα, αλλά και για τα λόγια τα κακά και για τις σκέψεις ακόμα τις αμαρτωλές, που βρίσκονται κρυμμένες μέσα στα βάθη του είναι μας. Αν εδώ μιλά για την αγάπη ως κριτήριο, το κάνει γιατί η αγάπη είναι η πηγή όλων των άλλων αρετών. Όποιος αγαπάει τον Θεό και τους ανθρώπους, τηρεί και όλες τις εντολές του Θεού, από αγάπη σε Κείνον. Και επί πλέον τι θα κάνει; Θα συμπαρίσταται στον κάθε πονεμένο άνθρωπο, στον κάθε ανήμπορο άνθρωπο, και ασφαλώς ποτέ δεν θα τον βλάψει.

3. Όσους δεν άκουσαν για τον Χριστό και το θέλημά Του, πως θα τούς κρίνει ο Κυριος; (...)
Διαφορετικά βέβαια, εάν δεν είχαν ακούσει τίποτα για το Ευαγγέλιο του Χριστού. Το είπε ο ίδιος «ο γνούς και μη ποιήσας το θέλημα του Κυρίου... δαρήσεται πολλάς∙ ο δε μη γνούς... δαρήσεται ολίγας»∙ Που σημαίνει ότι θα υπάρχει βαρύτερη και ελαφρότερη τιμωρία. Είχαν όμως και αυτοί το Νομο της συνειδήσεως, που σε καθε καρδιά ανθρώπου έγραψε ο Θεός. Και τούς πληροφορούσε για το καλό και το κακό. Μήπως δεν ενδιαφέρθηκαν να γνωρίσουν το Ευαγγέλιο του Χριστού; Μηπως δεν πρόσεξαν τα καλά παραδείγματα γύρω τους;...

4. Και θα κληρονομήσουν όλοι την ίδια «Βασιλεία» ή την ίδια «Κολαση», ενώ σε διαφορετικό βαθμο αμάρτησε ή εξαγιάστηκε ο καθένας; (...)
Ο Κυριος έχει πει, ότι στην ουράνια οικία του πατρός μας «μοναί πολλαί εισί» ( Ιω. ιδ´ 2). Που σημαίνει ότι ο ουρανός είναι μεγάλος και καθένας θα έχει την ανάλογη που του πρέπειδόξα. Κατι ανάλογο θα είναι και στο χώρο της «βασάνου». Διάφοροι οι βαθμοί της τιμωρίας.

5. Γιατί ο Θεός δεν ανταποδίδει εδώ τη δικαιοσύνη Του, αλλά περιμένει τη «Μελλουσα Κρίση»; (...)
Μα, από την  Αγάπη Του! Περιμένει με μακροθυμία τη μετάνοιά μας, διότι «πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι»! Γι  αὐτή τη σωτηρία δεν έχυσε το Αίμα Του; Τι φοβερό θα ήταν, αν δεν μας περίμενε, αλλά μας τιμωρούσε αμέσως! Και πόσοι  Αγιοι θα έλειπαν από την  Εκκλησία μας, που πριν μετανοήσουν ήσαν αρνητές του Χριστού η ζούσαν στην αμαρτία! Να πούμε τούς πιο γνωστούς; (Απόστολος Παύλος, Άγιος Αυγουστίνος,  Οσία Μαρία η Αιγυπτία, Άγιος Βαρβαρος...).

6. Δεν είναι αυστηρή και άδικη η αιώνια τιμωρία για αμαρτίες μιας στιγμής, ώρας, ημέρας η έστω μερικών χρόνων ζωής; Γιατί η κόλαση να είναι αιώνια; Πως συμβιβάζεται με την αγάπη του Θεού; (...)

Πῶς να μην είναι αιώνια, αφού εκεί θα ζουν άφθαρτα σώματα; Κι αφού θα είναι αιώνια η μακαριότητα των Δικαίων, πως δεν θα είναι αιώνια και η καταδίκη των πονηρών; Και αντίστροφα.  Αν η Κολαση έπαιρνε τέλος, θα έπρεπε να πάρει τέλος και η Βασιλεία του Θεού! Γινεται κάτι τέτοιο; Όσο για την αγάπη του Θεού, που με καμιά δύναμη δεν θέλει «τον θάνατο του αμαρτωλού», ποια σημασία έχει γι  αὐτούς που την απέρριψαν;...

Ἡ αιώνια κόλαση δεν ετοιμάσθηκε για τον άνθρωπο.  Αλλά «τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού». Οι άνθρωποι επιλέγουν μόνοι τους αυτή τη θέση.  Η αμετανόητη δε εμμονή τους στην αμαρτία, τούς έχει δημιουργήσει τέτοια έξη, υποδούλωση και σκλήρυνση, που καμιά διάθεση για διόρθωση δεν δείχνουν πια. Γινονται αναίσθητοι στο «αγαθό» και εχθρικοί στο Θεο! Σαν τούς εκπεσόντες δαίμονες, που δεν υπάρχει γι  αὐτούς περίπτωση μετάνοιας και αποδοχής της αγάπης του Θεού!

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Θα ακούσουμε αύριο/ακούσαμε σήμερα, παιδιά, το «ευαγγέλιο των ευαγγελίων». Έτσι χαρακτηρίστηκε η παραβολή του ασώτου. Διότι, αν υποθέσουμε ότι χανόταν όλη η υπόλοιπη διδασκαλία του Χριστού, θα ήταν αρκετή και μόνο αυτή η παραβολή για να μας βεβαιώσει ότι ο Κύριος είναι Θεός της άπειρης αγάπης και φιλανθρωπίας. Πρόκειται για μια ιστορία που ακούμε κάθε χρόνο στην Εκκλησία μας κατά την ημέρα αυτή, αλλά πάντοτε συγκινεί την ψυχή μας.  Αξίζει λοιπόν να την διαβάσουμε και να υπογραμμίσουμε κάποιες λεπτομέρειές της.

ΔΙΗΓΗΣΗ (Λουκ. ιε’ 11-24)
(Ο κατηχητής ας διαβάσει κατευθείαν από την ερμηνεία την παραβολή μέχρι τον στιχ. 24)

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
Είναι πάρα πολλές οι αλήθειες που αποκαλύπτει η παραβολή του άσωτου. Εμείς σήμερα θα μείνουμε μόνο σε δυό βασικές που είναι καλό να γνωρίζουμε:
Α. Τι είναι αμαρτία και Β. Πως μπορούμε να λυτρωθούμε από αυτή.

Α. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΜΑΡΤΙΑ
Αμαρτία σημαίνει αποτυχία, αστοχία (μάλιστα όχι απλή αστοχία, διότι κάθε αμαρτία είναι χωρισμός από τον Θεό και συνεπώς οδηγεί στον θάνατο!!!). Το ρήμα αμαρτάνω σημαίνει αστοχώ, αποτυγχάνω από το σκοπό μου, πλανώμαι. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στην περίπτωση του νεότερου υιού της παραβολής: άφησε το σπίτι του και τον πατέρα του για να βρει την ελευθερία και την ευτυχία και τελικά κατήντησε να γίνει ένας δυστυχισμένος δούλος. Πλήρης αποτυχία!
1. Ποιό ήταν το πρώτο αστόχημα του νέου αυτού; (...)
Θεώρησε περιορισμό την πατρική φροντίδα. Τα πατρικά χέρια που τον κρατούσαν στοργικά τα έβλεπε σαν χειροπέδες. Την πατρική αγκαλιά σαν φυλακή. Αυτή η σύγχυση είναι το πρώτο χαρακτηριστικό της αμαρτίας. Βλέπεις άλλα αντί άλλα. Το άσπρο για μαύρο, το μαύρο για άσπρο. Τις εντολές του Θεού που του εξασφαλίζουν την αληθινή χαρά, τις βλέπει σαν περιορισμούς της ελευθερίας του. Τις συμβουλές των παλαιοτέρων τις θεωρεί απαρχαιωμένες αντιλήψεις. «Μεγάλωσα πια, λένε πολλοί, μπορώ να κάνω ο,τι θέλω τώρα».
2. Τι έκανε ο νεότερος γιος όταν έφυγε και βρέθηκε μόνος και ελεύθερος; (...)  
«Διεσκόρπισε την ουσίαν αυτού ζων ασώτως». Αυτό είναι το δεύτερο χαρακτηριστικό της αμαρτίας: διασκορπισμός πολυτίμων αγαθών. Όσοι μεθούν από την αμαρτία, σπαταλούν ώρες, χρήματα, ικανότητες, υγεία, άσκοπα και επιζήμια. Διασκορπίζουν την τιμιότητα, την αγνότητα, την πίστη τους εδώ και κει.
3. Και τελικώς που κατέληξε αυτή η περιπλάνηση στους δρόμους της αμαρτίας; (...)
Τελικά η αμαρτία σε οδηγεί στη στέρηση και στην εξαθλίωση: «Εγένετο λιμός ισχυρός... και αυτός ήρξατο υστερείσθαι» - «έπεμψεν αυτόν ... βόσκειν χοίρους». Και τέλος, στη φοβερή μοναξιά και εγκατάλειψη: «ουδείς εδίδου αυτώ». Νόμισε πως φεύγοντας από τον πατέρα του θα βρει την ελευθερία και κατάντησε στη χειρότερη δουλεία. Αυτό είναι το φοβερό αστόχημα, που λέγαμε προηγουμένως. Αυτή είναι η αμαρτία.
Δυστυχώς πολλοί το παθαίνουν αυτό. Διώχνουν από πάνω τους την πίστη, δεν θέλουν να έχουν σχέσεις με την Εκκλησία, θεωρούν πιεστικές τις εντολές του Θεού, και καταλήγουν να υποδουλωθούν στα πάθη τους και τις αμαρτωλές επιθυμίες. Η αμαρτία είναι παραφροσύνη, τρέλλα, αρρώστια του μυαλού, της καρδιάς, της θελήσεως. Όσοι όμως βρίσκονται κάτω από την επίδρασή της δυσκολεύονται να το παραδεχθούν. Όπως και ένας παράφρων, όταν νομίζει ότι είναι στρατηγός και του πείτε ότι δεν είναι παρά άρρωστος, δεν το παραδέχεται...

Β. Η ΛΥΤΡΩΣΗ
1. Πως κατόρθωσε να λυτρωθεί ο άσωτος από την αμαρτία; Θα ήθελα να εντοπίσετε τέσσερα σημαντικά βήματα.
α) Συναίσθηση της αμαρτίας. Ο άσωτος μέσα στην πείνα και την εξαθλίωση συνήλθε από τη σύγχυση και είδε την κατάστασή του: «εις εαυτόν δε ελθών είπε∙ πόσοι μίσθιοι του πατρός μου περισσεύουσιν άρτων, εγώ δε λιμώ απόλλυμαι!». Έως τότε η αμαρτία τον είχε ναρκώσει, τον ξεγελούσε. Τώρα μέσα του ξυπνούν όλες οι παλιές καλές αναμνήσεις από το πατρικό του σπίτι. Η μορφή, οι συμβουλές του πατέρα. Πόση γαλήνη βασίλευε πάντοτε εκεί! Όλοι δούλευαν χαρούμενα. Το τραπέζι ήταν πάντα γεμάτο. Ακόμα και οι υπηρέτες ποτέ δεν είχαν στερηθεί κάτι... Αχ, τι ήταν αυτό που έπαθε! Τώρα το νιώθει, το καταλαβαίνει: «Ήμαρτον!» Αυτό είναι πάντοτε το πρώτο βήμα για την απελευθέρωση από τη δουλεία της αμαρτίας. Η συναίσθηση της καταστάσεως και η εσωτερική μετάνοια, η συντριβή.
β) Σταθερή απόφαση για διόρθωση. Ο άσωτος γιος ανασηκώνεται. «Θα πάω!», ψιθυρίζουν τα χείλη. «Αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου»! Τα σβησμένα του μάτια λάμπουν και πάλι με τη σκέψη αυτή. Μ’ απότομα ένα σύννεφο τον σκεπάζει. Άραγε θα με δεχθεί;... Θα με δεχθεί, έμενα που φέρθηκα τόσο αντάρτικα, που τον απαρνήθηκα σκορπίζοντας σπάταλα τα υπάρχοντά του; Σταματά. Το βλέμμα του γυρίζει εδώ και κει με αμηχανία. Καθώς όμως συναντά τις αηδιαστικές μορφές των χοίρων που τον περιτριγυρίζουν, περισσότερο αποφασιστικά επαναλαμβάνει: Θα σηκωθώ και θα πάω! Θα πέσω στα πόδια του και θα του πω: «πάτερ, ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου. ουκέτι ειμί άξιος κληθήναι υιός σου∙ ποίησόν με ως ένα των μισθίων σου». Ας με δεχθείς έστω σαν υπηρέτη...
Ας προσέξουμε το σημείο αυτό: να συναισθανόμαστε τις αμαρτίες μας αλλά να μην απελπιζόμαστε. Συνήθως ο διάβολος στην αρχή μας σπρώχνει στα δίχτυα της αμαρτίας λέγοντάς μας ότι δεν είναι τίποτα και μετά, όταν μας μπλέξει, μεγαλοποιεί τα πράγματα και προσπαθεί να δημιουργήσει πανικό. «Τώρα δεν γίνεται πια τίποτα. Ας φρόντιζες να μην έπεφτες. Τώρα πια είναι αργά». Προσοχή, μην πέσουμε σ’ αυτή τη φοβερή παγίδα του εχθρού. Η απελπισία δεν έχει θέση για κανένα αμάρτημα, ακόμα και το πιο φοβερό. Όλα διορθώνονται!  Και ποτέ δεν είναι αργά!
γ) Επιστροφή (έμπρακτη μετάνοια). Ο άσωτος πραγματοποίησε την απόφασή του. «Και αναστάς ήλθε προς τον πατέρα αυτού»... Χρειάσθηκε να κάνει πορεία μεγάλη για να φθάσει στο πατρικό σπίτι. Είχε φύγει τόσο μακριά. Όσο πιο μακριά φεύγει κανείς, τόσο και μεγαλύτερο δρόμο πρέπει να διατρέξει. Δεν φθάνει να πει, θα διορθωθώ, χρειάζεται να καταβάλει και επίμονη προσπάθεια.
Πολλά εμπόδια έρχονται συχνά να φράξουν τον δρόμο αυτό της επιστροφής. Παλιοί γνωστοί, παλιές συνήθειες, παγίδες του πονηρού φράζουν το δρόμο μας. «Πως; Δεν θα έρθεις μαζί μας σ’ αυτή την εκδρομή, για να πας στην εκκλησία;» - «Δεν το είδες αυτό το έργο γιατί δεν επιτρέπεται; Τον άγιο μας παριστάνεις;...», ρωτούν ειρωνικά οι δήθεν φίλοι. Αλίμονο αν τους ακούσουμε.
δ) Ομολογία των σφαλμάτων. Προσέξτε, παιδιά, αυτή τη λεπτομέρεια της παραβολής. Όταν έφθασε, όταν είδε τον Πατέρα του ο άσωτος να τρέχει με τόση λαχτάρα να τον προϋπαντήσει, να τον αγκαλιάζει με τόση στοργή και να τον καταφιλά, δεν παρασιώπησε την ενοχή του. Αλλά με συντριβή έπεσε στα πόδια του και με δάκρυα ομολόγησε. Θα μπορούσε, βλέποντας την ανέλπιστη αυτή υποδοχή του πατέρα, να βρει ευκαιρία να δικαιολογηθεί, όπως το συνηθίζουν σήμερα πολλοί. Δεν κάνει όμως κάτι τέτοιο. Με ειλικρίνεια ομολόγει και εξουθενώνει τον εαυτό του. Τονίζει την ενοχή του. «Ουκέτι ειμί άξιος κληθήναι υιός σου». Εδώ κορυφώνεται η μετάνοια. Έτσι θεραπεύεται οριστικά η αρρώστια της αμαρτίας: Με την ειλικρινή ομολογία των σφαλμάτων.
Ποιός θα μας θυμίσει τα τέσσερα στάδια της πορείας προς τη λύτρωση;(...) α) Συναίσθηση, συντριβή, β) Απόφαση για διόρθωση, γ) Επιστροφή, δ) Ομολογία, αίτηση συγγνώμης.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ
(Επειδή κάθε χρόνο γίνεται μάθημα για την εξομολόγηση, αποφεύγουμε να θίξουμε όλες τις απόψεις του θέματος. Στο θέμα αυτό θα τονίσουμε την αναγκαιότητα της εξομολογήσεως, την υπερνίκηση ντροπής και την αγάπη του Θεού που συγχωρεί όλους τους ανθρώπους που μετανοούν).
1. Ας έρθουμε τώρα στη δική μας ζωή. Εμείς πέφτουμε θύματα της αμαρτίας; (...)
Άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο, ναι. Κανείς δεν είναι αναμάρτητος. Πρέπει λοιπόν όλοι να προσέχουμε πολύ για να μη μας ξεγελούν τα γλυκόλογά της. Να μην κάνουμε το αστόχημα ν’ απομακρυνθούμε από την Εκκλησία, από το ευλογημένο περιβάλλον του ουρανίου Πατρός.
2. Αν όμως συμβεί κάτι τέτοιο, χωρίς αναβολή, πρέπει να βιαστούμε να διορθώσουμε το λάθος. Πως; (...)
Με την ειλικρινή μετάνοια και την ομολογία των σφαλμάτων στο μεγάλο μυστήριο της ιεράς Εξομολογήσεως. Ο Κύριος ανέθεσε το λεπτό και εμπιστευτικό έργο της συγχωρήσεως των αμαρτιών στους Αποστόλους και τους διαδόχους τους, (και όχι στις εικόνες όπως εσφαλμένα νομίζουν μερικοί: «εγώ εξομολογούμαι μόνος μου μπροστά στην εικόνα»). Θυμηθείτε τι είχε πει στους Μαθητές μετά την Ανάσταση: «Λαβετε Πνεύμα Άγιον∙ αν τινων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τινων κρατήτε, κεκράτηνται» (Ιω. κ’ 22-23). Αυτόν το δρόμο Εκείνος καθόρισε για την Λύτρωση.
3. Ποιό είναι το συνηθέστερο εμπόδιο που δυσκολεύει κάποιον να εξομολογηθεί; (...)
Η ντροπή. «Πως να το πω αυτό;», λένε μερικά παιδιά. Εάν μάλιστα είναι γνωστός ο ιερέας, ίσως φοβούνται ότι θα σχηματίσει κακή ιδέα, και γι’ αυτό αποφεύγουν να εξομολογηθούν. Προσοχή σ’ αυτή την παρεξήγηση. Η εξομολόγηση δεν είναι για να διηγηθούμε τις αρετές μας και να πάρουμε επαίνους και βραβεία. Ο ιερέας γνωρίζει ότι θα ακούσει αμαρτίες. Κι είναι προετοιμασμένος γι’ αυτό. Το έργο του είναι να συγχωρεί, να καθοδηγεί, ν’ ανακουφίζει από τις πληγές. Όχι να κρίνει και να καταδικάζει. Είδατε πως υποδέχθηκε ο πατέρας τον άσωτο υιό; Έτσι και ο πνευματικός, εξ ονόματος του Κυρίου, είναι έτοιμος ν’ ανοίξει την αγκαλιά του να υποδεχθεί κάθε πιστό που μετανοεί ειλικρινά. Η ντροπή δεν βρίσκεται στην ομολογία των σφαλμάτων αλλά στην διάπραξή τους. Η εξομολόγηση είναι πράξη ηρωική, διότι δείχνει μετάνοια ειλικρινή και απόφαση διορθώσεως.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Παιδιά, ας αναλογισθούμε και πάλι την τελευταία υπέροχη σκηνή της παραβολής του ασώτου: την ώρα που ο πατέρας τρέχει να προϋπαντήσει το ρακένδυτο παιδί του, την ώρα που ανοίγει την αγκαλιά του, και το καταφιλά... Χαράξτε βαθιά στο νου σας αυτή την εικόνα. Τι απύθμενη που είναι η αγάπη του Θεού! Ας σκεπτόμαστε συχνά αυτή την εικόνα.
Από σήμερα ας θυμόμαστε πάντοτε ότι έχουμε Πατέρα που μας αγαπά και μας περιμένει. Η εξομολόγηση είναι το μυστήριο της συμφιλιώσεως μαζί Του και με όλο τον κόσμο. Το μυστήριο της χαράς της δικής μας, της χαράς του ουρανίου Πατρός. Της μεγαλύτερης χαράς που υπάρχει σ’ όλη τη γη και τον ουρανό!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: «Αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου»!

* Διασκευή από τα Κατηχητικά Βοηθήματα Μέσου Κατηχητικού Σχολείου, Πνευματική πορεία (Γ  σειρά), εκδ. Αποστ. Διακονίας.

Σημείωση για τον Κατηχητή
Να γίνει θερμή σύσταση στα παιδιά να προετοιμαστούν για να προσέλθουν στο ιερό Μυστήριο, μάλιστα τώρα που αρχίζει το Τριώδιο και προσεχώς η Μεγάλη Τεσσαρακοστή.  Ο κάθε κατηχητής ας έρθει σε συνεννόηση με τον ιερεά/πνευματικό για να ορισθούν κατάλληλες ώρες και ημέρες. Με το θέμα της εξομολογήσεως κορυφώνεται η πνευματική προσφορά μας. Όταν οδηγούμε τα παιδιά να μετέχουν με συναίσθηση στην Εξομολόγηση, όταν τα βοηθούμε να νιώσουν τον λυτρωτικό χαρακτήρα αυτού του μυστηρίου, ήδη τους έχουμε προσφέρει ένα σπουδαίο εφόδιο για όλη τους τη ζωή.
Ας προετοιμάσουμε, λοιπόν, με πολλή επιμέλεια και προσευχή και το μάθημα και την οργάνωση της εξομολογήσεως των παιδιών.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σήμερα, Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, εισήλθαμε στο Τριώδιο, την πιο μακρά περίοδο του λειτουργικού έτους, περίοδο εντονότερου αγώνα, περισσότερης προσευχής, νηστείας και περισυλλογής. Ετοιμαζόμαστε και καθαρίζουμε την ψυχή μας για να εορτάσουμε όσο πιο αληθινά το Πάσχα. Στη σημερινή συγκέντρωσή μας θα μιλήσουμε για ένα από τα πνευματικά όπλα που καλούμαστε κατ  αὐτήν την περίοδο να χρησιμοποιήσουμε πιο εντατικά: την προσευχή∙ και πιο συγκεκριμένα τον τρόπο της σωστής προσευχής, πως θα προσευχόμαστε σωστά. Σπουδαίες αφορμές θα μας δώσει το σημερινό Ευαγγέλιο.

ΔΙΗΓΗΣΗ

Η παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου (Λουκ. ιη’ 9-14)

Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στον Ναό του Σολομώντος για να προσευχηθούν, ο ένας Φαρισαίος και ο άλλος τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε όρθιος, ώστε να φαίνεται καλά και προσευχόταν επαινώντας τον εαυτό του:

– Θεέ μου, σ’ ευχαριστώ, διότι δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους, που πέφτουν σε βαριά αμαρτήματα, ή και σαν αυτόν εδώ τον τελώνη. Και όχι μόνο δεν έχω τις κακίες που έχουν οι άλλοι, αλλά έχω και αρετές. Νηστεύω∙ δίνω ελεημοσύνη το ένα δέκατο από όλα όσα αποκτώ.

Ο τελώνης αντίθετα στεκόταν μακριά από το θυσιαστήριο. Και συναισθανόταν τόσο βαθιά την αμαρτωλότητά του, ώστε δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό, αλλά χτυπούσε συνεχώς το στήθος του, που περιέκλειε την αμαρτωλή καρδιά του, λέγοντας:

– «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». Κύριε και Θεέ, σπλαχνίσου με και συγχώρησέ με τον αμαρτωλό.

Ο Κύριος «βαθμολόγησε» τις δύο προσευχές: Η προσευχή του Φαρισαίου «δεν πέρασε τη βάση», ενώ η προσευχή του τελώνη εισακούστηκε κι έφυγε ανακουφισμένος στο σπίτι του. Να λοιπόν που δεν εισακούεται οποιαδήποτε προσευχή, αλλά πρέπει, για να γίνει δεκτή από τον Θεό, να έχει κάποια γνωρίσματα. Ποιά προσευχή λοιπόν εισακούεται;

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ - ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Πρώτα - πρώτα να συνειδητοποιήσουμε ότι η προσευχή είναι επικοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό, ένα πολύ μεγάλο προνόμιο: να μιλάμε με τον απειροτέλειο και ύψιστο Τριαδικό Θεό! Ώρα επίσημη και ιερή. Απολύτως απαραίτητο στοιχείο της πνευματικής ζωής, το οξυγόνο της ψυχής.

1. Με ποιούς τρόπους μπορούμε να προσευχόμαστε; Τι να λέμε και πως να το λέμε; (…)

α. Με το Ψαλτήριο, βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, το κατ’ εξοχήν βιβλίο προσευχών της Εκκλησίας που περιέχει 150 Ψαλμούς, και με πατερικές προσευχές, τις προσευχές που έγραψαν και με τις οποίες προσεύχονταν οι άγιοι, οι θεοφώτιστοι αυτοί άνθρωποι, που είχαν μάθει πολύ καλά την τέχνη της προσευχής.

β. Με τις Ακολουθίες της Εκκλησίας μας: Μικρό Απόδειπνο, Χαιρετισμούς, Παράκληση, Ακολουθία της θείας Μεταλήψεως (ουσιαστικά είναι πατερικές προσευχές που χρησιμοποιούνται στη λατρεία).

Όταν προσευχόμαστε με τις παραπάνω προσευχές, σιγά - σιγά μαθαίνουμε το σωστό πνεύμα της προσευχής.

γ. Με την αυτοσχέδια προσευχή: Έχουμε ανάγκη να μιλήσουμε στον Θεό και με δικά μας λόγια. Να πούμε αυτό που μας χαροποιεί, μας βαραίνει ή ποθούμε. Επίσης και με τη «μονολόγιστη» ευχή, δηλαδή τη συνεχή επανάληψη του «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Αυτού του είδους την προσευχή καλλιεργούν συστηματικά οι μοναχοί στην ησυχία της ερήμου, αλλά τη χρησιμοποιούν και πολλοί χριστιανοί στον κόσμο.
Έχουν εκδοθεί πολλά προσευχητάρια που περιλαμβάνουν αυτά που είπαμε: Ψαλμούς, πατερικές προσευχές, ακολουθίες της Εκκλησίας μας .

2. Η αυτοσχέδια προσευχή μας, συμβουλεύουν οι άγιοι Πατέρες, πρέπει να έχει τέσσερα μέρη:

α. δοξολογία του Θεού γι  αυτό που είναι,

β. ευχαριστία γι  αυτά που δίνει,

γ. εξομολόγηση: αναγνωρίζουμε την αμαρτωλότητά μας και ζητούμε το έλεός Του

δ. δέηση για όσα εμείς θέλουμε να Του ζητήσουμε.

Τα τέσσερα αυτά μέρη βλέπουμε να υπάρχουν με εξαιρετική ποικιλία και πλούτο στις αγιογραφικές και πατερικές προσευχές.

3. Ποιός είναι ο σωστός τρόπος προσευχής; Πως πρέπει να σταθούμε ενώπιον του Θεού κατά την προσευχή μας, ώστε να τη δεχθεί ο Θεός; (…)
Η προσευχή μας εισακούεται, όταν γίνεται:

α. με καθαρή ζωή. Γράφει ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Αγαπητοί, αν η συνείδησή μας δεν μας κατηγορεί, έχουμε θάρρος προς τον Θεό. Και οτιδήποτε Του ζητούμε δια της προσευχής, το λαμβάνουμε από Αυτόν, διότι τηρούμε τις εντολές Του και πράττουμε αυτά που Του αρέσουν» . Η θεάρεστη λοιπόν προσευχή συνοδεύεται από θεάρεστη ζωή. Ποιός όμως είναι καθαρός από αμαρτία; Απολύτως κανείς. Ο λόγος όμως εδώ δεν είναι για οποιαδήποτε αμαρτία αλλά για βαριά αμαρτήματα, στα οποία πέφτει κανείς από αδιαφορία και περιφρόνηση του νόμου του Θεού. Η προσευχή μας λοιπόν πρέπει να συνοδεύεται από αγώνα για την τήρηση των θείων εντολών.

β. με πίστη. «Όλα όσα θα ζητήσετε, όταν προσεύχεσθε, να πιστεύετε ότι θα τα λάβετε∙ και θα σας γίνουν από τον ουράνιο Πατέρα» . Προσευχή με εμπιστοσύνη στην αγάπη του Θεού, που για χάρη μας παρέδωσε σε θάνατο τον μονογενή Υιό Του και ο Οποίος μπορεί να μας δώσει πολύ περισσότερα απ  όσα εμείς ζητούμε ή μπορούμε να βάλουμε με το μυαλό μας.

γ. με αγάπη. «Όταν στέκεσθε και προσεύχεσθε, να συγχωρείτε, αν έχετε κάτι εναντίον καποιου, για να συγχωρήσει και ο επουράνιος Πατέρας σας και τα δικά σας παραπτώματα» . Πως μπορεί να δεχθεί ο Θεός μια προσευχή από ψυχή που δεν θέλει να συγχωρήσει, σκληρή και σκοτεινιασμένη;

δ. με ταπείνωση. Ο Τελώνης δεν είχε καθαρή ζωή∙ προσήλθε όμως με ταπείνωση, με συναίσθηση της αθλιότητάς του. Γι  αυτό και ο Θεός τον ελέησε. Αντίθετα ο Φαρισαίος ύψωσε κυριολεκτικά το ανάστημά του απέναντι στον Θεό! Προσευχή με αυθάδεια! Ακόμη κι αν είμαστε άγιοι, πρέπει να στεκόμαστε με δέος μπροστά στον Θεό. Ναι, είναι ο Πατέρας μας, αλλά είναι και ο άπειρος Θεός!

ε. με συγκέντρωση του νου. Αν το στόμα λέει λόγια προσευχής και ο νους ρεμβάζει, δεν υπάρχει κανένα όφελος. Πως ν’ ακούσει ο Θεός την προσευχή μας, αφού δεν την ακούμε εμείς οι ίδιοι ; Και όχι απλώς δεν ωφελούμαστε, αλλά εξοργίζουμε και τον Θεό. Σαν να παρουσιαζόμαστε μπροστά σ’ ένα βασιλιά και να μιλάμε με κάποιον υπασπιστή του! Βέβαια θέλει πολύ αγώνα να κρατούμε τον νου μας στα λόγια της προσευχής. Ας το φροντίζουμε. Ο όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης μάλιστα λέει να μη στενοχωρούμαστε όταν φεύγει ο νους μας, αλλά με χαρά να τον επαναφέρουμε. Διότι μόνο οι άγγελοι μπορούν να είναι πάντοτε τελείως προσηλωμένοι στον Θεό . Τη συγκέντρωση μας τη δίνει η ταπείνωση και ο φόβος του Θεού.

στ. με επιμονή. «Αιτείτε, και δοθήσεται υμίν, ζητείτε, και ευρήσετε, κρούετε, και ανοιγήσεται υμίν∙ πας γαρ ο αιτών λαμβάνει και ο ζητών ευρίσκει και τω κρούοντι ανοιγήσεται» (Ματθ. ζ’ 7-8). «Αιτείτε», «ζητείτε», «κρούετε»: Δείχνουν διάρκεια. Να επιμένουμε στην προσευχή. Να μην κουραζόμαστε, αν ο Θεός σιωπά. Από την προσευχή πάντοτε κερδισμένοι βγαίνουμε (Για τον ομαδάρχη: η επιμονή στην προσευχή φαίνεται θαυμάσια και στις παραβολές του αδίκου κριτού και της χήρας [Λουκ. ιη’ 1-8] και του αναιδούς φίλου [Λουκ. ια’ 5-8]).

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

«Η προσευχή είναι σαν μια ξένη γλώσσα. Όσο τη μιλάς, τόσο τη μαθαίνεις. Και όσο τη μαθαίνεις, τόσο την αγαπάς. Πρέπει επομένως να μιλούμε όσο περισσότερο τη γλώσσα της προσευχής. Και τότε σιγά - σιγά τη μαθαίνουμε. Και την αγαπούμε. Και η προσευχή δεν είναι πια μια ξένη γλώσσα για μας. Στο τέλος γίνεται η πιο δική μας γλώσσα». Να μας αξιώσει ο Θεός να την εξασκούμε και να τη μάθουμε.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Θέλω να μάθω τη γλώσσα της προσευχής.
 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Χατζηνικολάου Αστερίου, Αρχιμ., «Η κραυγή μου προς σε ελθέτω» (Για να εισακούονται οι προσευχές μας), εκδ. «Ο Σωτήρ», Αθήναι 2005, σελ. 37-110.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Α´. Εἰσαγωγή
Σήμερα, παιδιά, θά ἀκούσουμε ἕνα ὁλοζώντανο θαῦμα, στό ὁποῖο θά δοῦμε ξεκάθαρα πόση δύναμη μποροῦν νά ἔχουν οἱ προσευχές τῶν ἀνθρώπων, ὅταν αὐτές γίνονται μέ μιά καρδιά, ἀπό ὅλους μαζί, καί ὅταν γίνονται μέ θερμή πίστη!
Εἶναι μιά θαυμαστή διήγηση ἀπό τήν πρόσφατη σχετικά ἱστορία τῆς ἀγαπημένης μας Πατρίδας.
Εἶναι ἕνα θαῦμα πού ἔγινε μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ μεγάλου Ἁγίου καί μάρτυρα τῆς Ἐκκλησίας μας Φαραλάμπους! Ενός Ἁγίου πού μαρτύρησε σέ τόσο γεροντική ἡλικία, στά 113 του χρόνια! Ἑνός Ἁγίου πού μᾶς ἔρχεται ἀπό τά ἀλύτρωτα χώματα  τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀπό τήν πόλη τῆς Μαγνησίας! Ἑνός ἀρχαίου Ἁγίου γιατί μαρτύρησε μόλις τόν 2ο μ.Χ. αἰώνα!

Β´. Διήγηση
- Ἀλίμονό μας! Δέ τή γλυτώνουμε τήν καταστροφή, εἶπαν μεταξύ τους...!
Τό διαισθάνονταν οἱ κάτοικοι τῶν Φιλιατρῶν, πώς θά τό πλήρωναν τό σαμποτάζ πού ἔκαναν οἱ ἀντάρτες, οἱ ὁποῖοι εἶχαν στήσει τίς προάλλες ἐνέδρα στούς Γερμανούς καί εἶχαν σκοτώσει κάπου 100, λίγο πιό ἔξω ἀπό τήν πόλη τους. Ὅπως καί σ’ ἄλλους τόπους στήν περίοδο τῆς Κατοχῆς θά τό πλήρωναν μέ φοβερά ἀντίποινα.
- Ἀλίμονό μας!
Κοίταζε ὁ ἕνας τόν ἄλλο μέ ἀπελπισία. Κλάματα ἀκούγονταν ἀπό τίς γυναῖκες. Ὡς καί τά μικρά παιδιά εἶχαν μαραθεῖ, βλέποντας τούς μεγάλους σ’ αὐτό τό χάλι.
Ὡστόσο ἡ διαταγή εἶχε δοθεῖ ἀπό τό στρατηγεῖο τῆς Τρίπολης, ἐπείγουσα καί ἀνελέητη. Καί εἶχε διαβιβασθεῖ ἀμέσως στόν Κοντάου, τόν τρομερό φρούραρχο τῶν Φιλιατρῶν. Καί ἐκεῖνος τήν εἶχε γνωστοποιήσει στό Ἐπιτελεῖο του, πού εἶχε σκληρούς ναζιστές, ὁ ἕνας φανατικότερος ἀπό  τόν ἄλλο.
Σύμφωνα μέ ἐκείνη τή διαταγή τήν ἄλλη ἡμέρα τό πρωί -Ἰούλιος τοῦ 1944- θά ἐκτελοῦσαν οἱ Γερμανοί, χωρίς καμιά διαδικασία, τούς ἐπικεφαλῆς τῆς πόλης. Καί θά ἔστελναν 1500 ἄνδρες στά στρατόπεδα συγκεντρώσεων στή Γερμανία... Καί τέλος θά ἔβαζαν φωτιά ἀπ’ ἄκρη σ’ ἄκρη στά Φιλιατρά.
Κάτι ἄρχισε νά διαρρέει γιά τή μελλούμενη συμφορά κι ὁ κόσμος περίτρομος κλείσθηκε στά σπίτια του καί δέν ἤξερε τί νά κάνει.
Τό ἔμαθε στήν Τρίπολη κι ὁ Ἱεροκήρυκας π. Θεόδωρος Κωτσάκης, πού καταγόταν ἀπό τά Φιλιατρά,  κι  ἀμέσως  κινήθηκε,  γιά νά  γλυτώσει  τήν  πατρίδα  του. Μ’  ἕνα διερμηνέα  πῆγε στό Στρατηγεῖο.
 
- Φύγετε, τοὖπε μιά Ἑλληνίδα πού ἦταν ἐκεῖ, καί φαίνεται πώς ἤξερε τά πράγματα. Φύγετε..!
Φύγετε τό ταχύτερο!
Χαλοῦσε ὁ κόσμος μέσα στό Γραφεῖο τοῦ Στρατηγοῦ. Βαρειές φωνές στή διαπασών, γροθιές στό τραπέζι...
- Κανέναν δέ δέχεται. Κανέναν δέ θέλει... Ἄλλη ὥρα... Φύγετε τώρα..! Εἶδε κι ἀπόειδε ὁ π. Θεόδωρος καί σηκώθηκε κι ἔφυγε.
- Σῶσε μας, Ἅγιε Χαράλαμπε! Βγῆκε ἀπό τά βάθη του ἐναγώνια δέηση.
Ἄρχισε νά εἰδοποιεῖ ἕναν-ἕναν τούς Φιλιατρινούς μέσα στήν Τρίπολη νά ἐπικαλεσθοῦν τόν πολιοῦχο τῶν Φιλιατρῶν Ἅγιο Χαράλαμπο, νά κάνει θαῦμα.
Κι ὁ ἴδιος ξενύχτησε στήν προσευχή. «Ἱερομάρτυς ἔνδοξε Χαράλαμπε, ρῦσαι τούς τιμώντας σέ... πάσης περιστάσεως καί δεινῶν κινδύνων ταῖς πρός Χριστόν λιταῖς σου... Σέ γάρ προστάτην κεκτήμεθα...». Ἄκουσε ὁ Ἅγιος κι ἔσπευσε καί κατέβηκε στά ἔρημα τά Φιλιατρά. Κι ἦρθε ἴσια καί μπῆκε κατευθείαν μέσα στό ὑπνοδωμάτιο τοῦ Κοντάου. Καί τοῦ ἐμφανίστηκε τήν ὥρα πού ἐκεῖνος, ἔχοντας ὀργανώσει τό ὄργιο αἵματος τῆς ἄλλης ἡμέρας, κοιμόταν ἥσυχος. Στάθηκε μπρός του ὁλοζώντανος, σεβάσμιος καί ἱλαρός, μέ τά ἄμφια του, μέ τήν ἄσπρη μακριά γενειάδα του. Καί τοῦ μίλησε:
- Μήν ἐκτελέσεις τή διαταγή.
Ὁ Γερμανός ξύπνησε ἀπότομα καί αἰφνιδιασμένος. Κοίταξε γύρω του, πάνω...
- Ὄνειρο ἦταν, εἶπε καί γύρισε ἀπό τό ἄλλο πλευρό. Νάσου ὅμως ὁ Ἅγιος πάλι.
- Μήν ἐκτελέσεις τή διαταγή.
Πετάχτηκε τώρα ἀπό τό κρεβάτι του κατασαστισμένος κι ἔτριψε τά μάτια του.
- Τί λέει αὐτός ὁ παπάς;
Ξαναέπεσε ὅμως καί τόν ξαναπῆρε, ὅταν γιά τρίτη φορά τοῦ παρουσιάστηκε ὁ Γέροντας. Τό ἴδιο κοφτός καί ἐπιτακτικός.
- Μήν ἐκτελέσεις τή διαταγή. Χορός λογισμῶν ἄρχισε στό Γερμανό, πού τάχε χαμένα.
Νά μήν ἐκτελέσω τή διαταγή; Καί νά ’θελα νά μήν τήν ἐκτελέσω θά τό μποροῦσα; Κι ὁ
Στρατηγός τῆς Τρίπολης; Θά μέ τιμωρήσει ὁπωσδήποτε...
- Δέν θά τιμωρηθεῖς, τοῦ μίλησε ὁ Ἅγιος διαβάζοντας τήν καρδιά του. Θά φυλάξω καί σένα καί τούς στρατιῶτες σου. Θά γυρίσετε ὅλοι στά σπίτια σας μέ τό καλό κάποια ἡμέρα.
Ὁ Κοντάου συγκλονίστηκε ὁλόκληρος ἀπό τό λόγο, ἀλλά δέν ὑποχώρησε.
- Περίεργα πράγματα ἐδῶ στήν Ἑλλάδα!
Ἔπεσε στό κρεβάτι του κι ἔκλεισε πάλι τά μάτια του, γιά νά τόν πάρει ὁ ὕπνος. Μά ὁ ὀργανωτής τῆς σφαγῆς δέν εἶχε πιά ὕπνο. Ὄνειρα εἶχε ἐφιαλτικά. Φαντάσματα ἔβλεπε, αἵματα, ἄθαφτα πτώματα. Κατάρες ἄκουγε, θρήνους, φρικτά βογγητά κάπου ἐκεῖ παραδίπλα του, μέσα στό σπίτι του.
Ἀναπήδησε ἀξημέρωτα ἀπό τό κρεβάτι του τρέμοντας.
- Ἔχω καί οἰκογένεια... Μήπως τό κρίμα πέσει πάνω μας...;
Βημάτισε μέσα στό δωμάτιό του, κρατώντας τό κεφάλι του, πού εἶχε γίνει βαρύ ἀπό τόν πονοκέφαλο. Τοῦ ἦρθε καί σκοτοδίνη, ἀλλά τέλος δέν τό ἔβαλε κάτω ὁ Ναζί.
- Δέν πάει νά λέει ὅ,τι θέλει! Εἶπα πώς θά κάψω τά Φιλιατρά! Ἄναψε τό πεῖσμα τῆς ράτσας του. Δέν λέω καί ξελέω ἐγῶ!
Πλάγιασε μήπως μπορέσει καί κοιμηθεῖ καί συνέλθει. Μόλις ὅμως ἔκλεισε τά μάτια του νάσου ὁ Ἅγιος ξανά μπροστά του αὐστηρότερος.
- Μήν ἐκτελέσεις τή διαταγή, τόν πρόσταξε ἀμείλικτα. Εἶναι ἀθῶοι οἱ Φιλιατρινοί.
Ὁ Κοντάου τά χρειάστηκε τώρα, στήν τέταρτη τούτη ἐμφάνιση. Ἄρχισε νά περιφέρεται ἔντρομος μέσα στό δωμάτιό του.
- Κάποιον προστάτη θά ’χουν. Κάποιον Ἅγιο πιστεύουν τοῦτοι oἱ ἄθλιοι.
 
Μόλις ἄρχισε νά χαράζει, πῆρε τηλέφωνο στό Στρατηγεῖο τῆς Τρίπολης.
- Δέ θά ’θελα νά ἀντιταχθῶ στή διαταγή σας, Στρατηγέ. Ἀλλά ἐπιτρέψατέ μου νά σᾶς ἀναφέρω τί μοῦ συνέβη τή νύχτα.
Εἶχε ἑτοιμασθεῖ νά ἀντιμετωπίσει ἐξοργισμό, ἀπειλές, καθαίρεση ἄμεση κ.λ.π. Ἀλλά βρέθηκε μπρός σ’ ἕνα ὅλως διόλου ἀλλαγμένο στρατηγό.
- Πές μου, μίλαγε ἀπό τήν ἄλλη μεριά τοῦ σύρματος, χωρίς ἀντίδραση ὁ τραχύς στρατηγός, θέλοντας νά μάθει λεπτομέρειες. Πές μου λοιπόν...
Εἶχε συμβεῖ τό ἀναπάντεχο: Σήν ἴδια νύχτα ὁ Ἅγιος Χαράλαμπος εἶχε παρουσιαστεῖ καί στήν Τρίπολη, στό Γενικό Στρατηγό, καθόλα ὅμοιος, ὅπως τόν περιέγραψε ὁ φρούραρχος ἀπό τά Φιλιατρά δίνοντας καί σ’ αὐτόν μέ τήν ἴδια ἰσχύ τήν ἐντολή: «Μήν ἐκτελέσεις τή διαταγή»!
Ἡ συγκυρία τούς χτύπησε καί τούς δύο φοβερά, κι ἄς μήν καταλάβαιναν οἱ Γερμανοί ἀπό τέτοια. Ἀπό ἐκείνη τή στιγμή, μποροῦσαν δέν μποροῦσαν, δέ λειτουργοῦσαν πιά, φρούραρχος καί στρατηγός, σάν στρατευμένοι τοῦ Χίτλερ.
«Ἀναστέλλω τήν καταστροφή τῶν Φιλιατρῶν...», ἐκδόθηκε καί μεταδόθηκε ἀπό τόν ἀσύρματο τοῦ Στρατηγοῦ διαταγή κατεπείγουσα ἀπό τήν Τρίπολη στά Φιλιατρά...
Πῆραν τούς δρόμους ἔξαλλοι ἀπό χαρά οἱ Φιλιατρινοί μέ τήν εἴδηση. Γέμισαν πανηγυ- ρίζοντας τήν ἀγορά καί τίς πλατεῖες καί τίς ἐκκλησίες πλήθη κόσμου. Ρίχνονταν ὁ ἕνας στήν ἀγκαλιά τοῦ ἄλλου. Καμπάνες χτυπούσαν. Ἔψελναν, ἔκλαιγαν ἀπό συγκίνηση.
- Μεγάλη ἡ χάρη Σου!
- Τέτοιο θαῦμα;
Κι ἦταν θαῦμα! Ὁ Κοντάου ζήτησε νά ἔρθουν μπροστά του οἱ ἱερεῖς τῆς πόλης. Καί τούς διηγήθηκε γιά τό σεβάσμιο Παπά, πού ἐπενέβη ὑπέρ τους μέσα στή νύχτα. Καί τούς τόν περιέγραψε καί τούς ρωτοῦσε ἐπίμονα, ποιός ἦταν. Δέν ἱκανοποιήθηκε ὅμως, ὅπως φάνηκε, ἀπό τίς ἀπαντήσεις τους καί ἔτσι τήν ἄλλη ἡμέρα πῆρε ἀράδα τίς ἐκκλησιές, ψάχνοντας νά δεῖ στίς εἰκόνες ἐκεῖνον τόν Ἅγιο τῆς νύκτας.
Πῆγε στόν Ἅγιο Γιάννη, στόν Ἅγιο Νικόλαο, στόν Ἅγιο Ἀθανάσιο καί τελευταία στήν Παναγία. Προχώρησε κι ἐδῶ, ὅπως καί πρίν ὁ Γερμανός, περιεργαζόμενος εἰκόνες, εἰκονοστάσια, τοιχογραφίες... Ἔξαφνα στάθηκε σάν νά καρφώθηκε μπρός στό προσκυνητάρι τοῦ Ἁγίου Χαραλάμπους. Εἶχε ἀναγνωρίσει μονομιᾶς στήν μορφή του τό νυκτερινό σεπτό του ἐπισκέπτη.
- Αὐτός εἶναι, εἶπε μισοσβησμένα καί στάθηκε προσοχή, κτυπώντας δυνατά τό πόδι του.
Σκέπασε ὕστερα τό μουσκεμένο ἀπό τόν ἱδρώτα του πρόσωπο μέ τά χέρια του κι ἄρχισε μπρός στήν εἰκόνα νά μιλάει στή γλώσσα του γιά ὥρα πολύ ἐξουθενωμένος.
Ἄναυδοι τόν παρακολουθοῦσαν ὅλοι τους, κι ὅταν τελείωσε, τοῦ ἐξιστόρησαν τά τοῦ Ἁγίου, τήν ἁγιότητα, τήν ὁμολογία του, τό μαρτύριό του...
Θαμπώθηκε ὁ Γερμανός. Σείστηκε μέσα του ἡ ἀπιστία του...!
Ὑπάρχει Θεός! «Θεός θαυμαστός ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ» στήν Ὀρθοδοξία! Πέρασε τό μήνυμα στήν καρδιά του. Μήνυμα ἀξέχαστο.
Μετά τόν πόλεμο ὁ Κοντάου ἐρχόταν γιά χρόνια στά Φιλιατρά μέ τήν οἰκογένειά του. Προτιμοῦσε τήν ἡμέρα τῆς γιορτῆς τοῦ Ἁγίου. Μαζί μέ τούς Φιλιατρινούς εὐχαριστοῦσε κι αὐτός τόν Ἅγιο Χαράλαμπο, παραδεχόμενος τό θαῦμα.
Ποιός γνωρίζει ἄραγε καί μέσα στήν ψυχή του ποιό θαῦμα μπορεῖ νά ἔγινε!

Γ´. Ἐπεξεργασία
Ποιός Ἅγιος ἐνήργησε τό θαῦμα πού σήμερα διηγηθήκαμε καί πότε;
Ὁ Ἅγιος Χαράλαμπος. Ὅταν τά Φιλιατρά κινδύνευαν νά καταστραφοῦν μαζί μέ τούς κατοίκους τους ἀπό τήν ὀργή τῶν Γερμανῶν.
 
Τί μεσολάβησε καί ἀπετράπη ἡ καταστροφή;
Ἕνας κληρικός, ὁ π. Θεόδωρος Κωτσάκης, κινητοποίησε ὅλο τόν λαό τῆς πόλεως σέ θερμή προσευχή πρός τόν Κύριο, ἀλλά καί πρός τόν προστάτη τῆς πόλεως τῶν Φιλιατρῶν Ἅγιο Χαράλαμπο! Ὁ Ἅγιος ἐμφανίστηκε ἐπανειλημμένως καί στόν διοικητή τῶν Φιλιατρῶν καί στόν Στρατηγό τῆς Τριπόλεως καί τό θαῦμα ἔγινε!
Ποιά ἦταν τά σωτήρια ἀποτελέσματα πού ἔφερε ἡ θερμή καί ζωντανή προσευχή τῶν κατοίκων τῆς πόλεως;
Ὁ Γερμανός Στρατηγός ἀνέστειλε τήν ἀπόφαση καταστροφῆς τῆς πόλεως! Ἀναγνώρισε συγκινημένος τήν μορφή τοῦ Ἁγίου Χαραλάμπους σέ κάποιο Ναό τῆς πόλεως! Γιά πολλά χρόνια ἐρχόταν ἀπό τήν Γερμανία στό πανηγύρι τοῦ Ἁγίου! Καί βέβαια δέν ξέρουμε ποιό ἄλλο θαῦμα μετανοίας καί ἀλλαγῆς μπορεῖ νά ἔγινε μέσα στήν καρδιά του!

Δ´. Ἐφαρμογή
Ἡ πατρίδα μας, παιδιά, διέρχεται δύσκολες ὧρες. Θά ἔχεται ἀκούσει τούς μεγάλους νά συζητοῦν στό σπίτι ἤ ἀλλοῦ γιά τίς δυσκολίες πού τό ἔθνος μας περνᾶ. Γιά τήν κρίση, τήν φτώχεια, κλπ... Ὅπως καί τότε ἔτσι καί τώρα ἡ Πατρίδα μας ζητᾶ ἕνα θαῦμα!
Εἶναι ὥρα νά σταματήσουμε νά συζητοῦμε καί νά ἀγωνιοῦμε γιά τέτοια θέματα. Καί ἐμεῖς οἱ μικροί ἀλλά καί οἱ μεγάλοι. Ὅλοι μαζί -ἐμεῖς πρώτοι- νά καταφύγουμε στόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, πού ἔχει δείξει πόσο ἀγαπᾶ τό ἔθνος μας καί νά Τόν παρακαλέσουμε, μέ  τή ζωή μας καί μέ τήν προσευχή μας, νά κάνει ἕνα μεγάλο θαῦμα καί νά μᾶς ἀπαλλάξει ἀπό αὐτό τόν μεγάλο πειρασμό, στόν ὁποῖο ἔχουμε βρεθεῖ!
Νά καταφύγουμε στήν Κυρία τοῦ Ἔθνους μας, τήν Ὑπέρμαχο Στρατηγό, τήν Παναγία Μητέρα μας καί νά τήν θερμοπαρακαλέσουμε νά μεσιτεύσει μαζί μέ ὅλους τούς Ἁγίους στόν Υἱό Της καί Κύριό μας, ὥστε νά ἀνακουφίσει τόν πόνο ἐκείνων πού ὑποφέρουν ἀπό  ἀσθένειες! Νά ἀπαλύνει τίς δοκιμασίες τῶν πτωχῶν οἰκογενειῶν! Νά ἀνακουφίσει ἐκείνους πού ἔχουν νά σηκώσουν δυσβάστακτα χρέη! Νά χαρίζει στέγη καί ζεστασιά στούς ἀστέγους ἀδελφούς μας! Νά χαρίσει μιά τίμια ἐργασία στούς τόσο πολλούς ἀνέργους! Νά...Νά... ξέρει ὁ καθένας μας τί πρέπει νά ζητήσει στήν προσευχή του!
Ἄς καταφύγουμε λοιπόν τώρα, χωρίς ἀναβολή, μέ πίστη καί θερμότητα στίς πρεσβεῖες τῆς Παναγίας μας καί τῶν Ἁγίων, πού τόσους πολλούς ἡ εὐλογημένη πατρίδα μας ἔχει προσφέρει στόν Κύριο τοῦ οὐρανοῦ, καί ἄς τούς παρακαλέσουμε ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς μας! Μέ ἐπιμονή, μέ ὑπομονή, μέ πίστη, μέ θερμότητα! Καί τό θαῦμα ἔχουμε τήν ἐλπίδα καί τήν πίστη ὅτι θά μᾶς τό χαρίσει ὁ Κύριος!

Σύνθημα: Καταφεύγω στούς Ἁγίους καί στήν Παναγία μας καί ζητῶ τό θαῦμα!

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο Άγιος Θεός μας έδωσε στον αγώνα μας συμπαραστάτες τους Αγίους Του, όλων των αιώνων και των εποχών, για να μας εμπνέουν και να μας ενισχύουν. Μια τετοιά μεγάλη μορφή είναι και η αγία Φιλοθέη, η κυρά των Αθηνών. Είναι ιδιαίτερη τιμή για μας που ζούμε στην Αθήνα, να έχουμε πολιούχο μια γυναίκα που άλλαξε τα δεδομένα στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, μια γυναίκα πρωτοπόρο στην Ευρώπη και συνάμα δοσμένη ολόψυχα στον Θεό.

Ο ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ
Ρεγγίνα ή Ρεγούλα Μπενιζέλου ήταν το όνομα της Αγίας. Γεννήθηκε στα 1526 μ.Χ., τότε που «όλα τα έσκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά». Κόρη του ονομαστού άρχοντα της Αθήνας, Άγγελου Μπενιζέλου και της ευσεβούς συζύγου του Συρίγης. Από τα πολύ μικρά της χρόνια έδειξε ότι ήταν προικισμένη με έξοχα χαρίσματα. Έλαβε μόρφωση σπουδαία για την εποχή της. Παράλληλα μέσα στην καρδιά της φώλιαζε η αγάπη κι η συμπόνια για όλους τους φτωχούς και κατατρεγμένους. Συχνά η μικρή κόρη μοίραζε το φαγητό της στους φτωχούς και κάποια μέρα, όπως μαρτυρούν οι βιογράφοι της, χάρισε και το πανωφόρι της σε κάποιο παιδάκι που κρύωνε.
Οι γονείς της βιάστηκαν να την παντρέψουν νωρίς.  Ετσι συνέβαινε την εποχή εκείνη, για να προστατεύονται οι νεαρές κοπέλες από την μανία των κατακτητών οθωμανών. Δυστυχώς όμως δεν ευτύχησε στην οικογενειακή της ζωή. Ο σύζυγός της σκληρός και δίχως καλοσύνη την κακομεταχειριζόταν. Στα είκοσί της μένει χήρα. Είχε όλα τα προσόντα να ξαναπαντρευτεί, να ταξιδέψει στην Ευρώπη, να μορφωθεί, πλούσια καθώς ήταν από τον πατέρα της. Έπειτα από λίγα χρόνια χάνει και τους δυό γονείς της.
Και η αρχοντοπούλα της Αθήνας μένει κληρονόμος μιας τεράστιας κληρονομιάς μέσα στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα. Όμως τα περιφρονεί όλα και κάνει την αγάπη της στον Θεό και το συνάνθρωπο κινητήρια δύναμη. Πρώτη αυτή, προτού ακόμη φανεί ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, συλλαμβάνει κάτι ασύλληπτο. Τι; … Ότι όποιος χάσει την Ορθοδοξία, χάνει και την Ελληνικότητά του. Έτσι από δω και πέρα  καταστρώνει ένα μοναδικό σχέδιο και το θέτει σε εφαρμογή μέσα στην τουρκοκρατία, κάτω από τη στυγνή δουλεία του  τυράννου.
Καθώς το αρχοντικό της ανάσαινε κάτω από την Ακρόπολη, ονειρεύτηκε να χτίσει κάτω από τον Παρθενώνα μια φωλιά για τα Ελληνικά Γράμματα, για τα Ελληνικά νιάτα. Μεταβάλλει λοιπόν το αρχοντικό της σε ένα είδος σχολής.
Στα 1550 πλάϊ στο σπίτι της χτίζει το μοναστήρι της. Περιέλαβε σ’ αυτό το ναό του Αγίου Ανδρέα (σημερινή Αρχιεπισκοπή). Το μοναστήρι το ενισχύει με ένα σωρό κτήματα από την περιουσία της. Γίνεται η πρώτη μοναχή και μετονομάζεται Φιλοθέη. Μ΄ αυτό το όνομα θα περάσει στην αθανασία.
Στο Μοναστήρι της αναζήτησαν ασφάλεια οι γυναίκες βοηθοί του σπιτιού της, οι οποίες και συγκρότησαν την πρώτη αδελφότητα με ηγουμένη την μοναχή Φιλοθέη. Όμως η Φιλοθέη δεν ιδρυσε το μοναστήρι της, για να απομονωθεί. Όχι. Στόχος της είναι να ξυπνήσει το δούλο γένος. Και για να ξυπνήσει το γένος πρέπει να μορφωθεί πρώτα. Έτσι λοιπόν η Αγία Φιλοθέη θα ιδρύσει μέσα στη Μονή βιοτεχνικά εργαστήρια ραπτικής και πλεκτικής, σχολείο, νοσοκομείο, ορφανοτροφείο, συσσίτιο. Στη μικρή αυτή «Βασιλειάδα» καταφεύγουν οι κατατρεγμένες φτωχές Ελληνίδες. Δίπλα στην Φιλοθέη συσπειρώνονται οι αρχοντοπούλες των Αθηνών και βοηθούν στο μεγάλο κοινωνικό έργο της. Κι αυτή όλες τις καθοδηγεί, όλες τις εμπνέει. Άσκηση, προσευχή, διακονία, διδασκαλία η ζωή της. Η ίδια ζει με πενιχρά μέσα στο υπόγειο, απέριττο κελλάκι της.
Πρωτάκουστο το έργο της. Μέσα στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα ένας φάρος πολιτισμού και Ορθοδοξίας. Γίνεται γνωστή και στις Ευρωπαϊκές βασιλικές αυλές. Όμως το έργο της είναι πρωτοποριακό και για έναν άλλο λόγο. Η Φιλοθέη συντρέχει όχι μόνο Ελληνίδες αλλά και Τουρκάλες κι όποιον άλλο πονεμένο φτάσει στην πόρτα της. Το κοινωνικό της φιλανθρωπικό έργο δεν κάνει διάκριση. Κι ακόμη σε καιρό ξηρασίας μοιράζει τα υπάρχοντα της Μονής σε φτωχούς και πεινασμένους. Κι ο Θεός που βλέπει τις θυσίες της, πάντα θαυματουργικά στέλνει τα πλούσια δώρα Του στο μοναστήρι της. Στην περιοχή των αγρών ανοίγει με προσωπικά της έξοδα πηγάδι για τους κουρασμένους οδοιπόρους. Μοναδικό δώρο την εποχή εκείνη, μεγάλο «Ψυχικό».
Όμως τα χρόνια είναι δύσκολα. Ως πότε θα ανέχονται οι οθωμανοί έναν τέτοιο λαμπρό φάρο; Ως πότε θα ανέχονται «να κυβερνάει το ραγιάδικο μια γυναίκα;». Τα σχέδια τους για τον εξισλαμισμό του γένους έβρισκαν σοβαρό εμπόδιο. Αποφασίζουν να δραστηριοποιηθούν για να τη χαλάσουν. Τη συλλαμβάνουν και τη φυλακίζουν. Την εκβιάζουν να αλλαξοπιστήσει, την απειλούν και... Η είδηση της φυλάκισής της προκαλεί μεγάλο πόνο στους Χριστιανούς. Ώσπου οι δημογέροντες της Αθήνας μεσολαβούν και αφήνεται ελεύθερη.
Τώρα πια αποδύεται σε μεγαλύτερους αγώνες. Οι απειλές όχι μόνο δεν έκαμψαν το φρόνημά της, αλλά στάθηκαν αφορμή για ακόμη μεγαλύτερα έργα. Χτίζει μετόχι στα Πατήσια, στην Καλογραίζα, στη Φιλοθέη, σην Κέα. Όλα γίνονται εστίες ελληνισμού. Όλα παίρνουν το όνομά τους.
Για πόσο ακόμη. Οι οθωμανοί μαίνονται. Είναι αποφασισμένοι να την βγάλουν από τη μέση μια για πάντα. Έτσι χωρίς προηγουμένως να εκδηλώσουν φανερά τις προθέσεις τους ορμούν αιφνιδιαστικά  στο μετόχι της στα Πατήσια, στον Άγιο Ανδρέα. Ξημέρωνε η 3η Οκτωβρίου 1588, γιορτή του αγίου Διονυσίου και στο μετόχι είχαν αγρυπνία. Τη συλλαμβάλουν, τη δένουν και τη χτυπούν αλύπητα. Την αφησαν ημιθανή και λιπόθυμη στη γη που είχε βαφτεί με το αίμα της. Όταν έφυγαν οι εξαγριωμένοι οθωμανοί, οι μοναχές με δάκρυα την πήραν και την περιποιήθηκαν. Η Φιλοθέη συνήλθε για λίγο. Έμεινε κοντά τους για πέντε ακόμη μήνες μη μπορώντας να συνέλθει εντελώς από τα άγρια βασανιστήρια. Στις 19 Φεβρουαρίου 1589 η αγία, λεπτή, ευαίσθητη ψυχή της πέταξε στον ουράνιο νυμφίο της, για να προσεύχεται για την πόλη της, για την Ελλάδα ολόλκληρη δίπλα στο θρόνο του Αγίου Τριαδικού Θεού. Το ιερό της λείψανο που σύντομα ευωδίασε φυλάσσεται στον καθεδρικό ναό Αθηνών.

Α. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ: ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ
1.Κάθε άγιος λέμε ότι επαναλαμβάνει στη ζωή του τη ζωή του Χριστού. Πως εφαρμόστηκε αυτό στην αγία Φιλοθέη; (...)
Η αγία Φιλοθέη τα έδωσε όλα για τον Χριστό. Έζησε θυσιαστικά στη γη ανάμεσα στους ανθρώπους. Διακόνησε υλικά και πνευματικά. Δίδαξε αλλά και χόρτασε τους πεινασμένους. Έντυσε τους φτωχούς. Περιμάζεψε τα ορφανά. Δεν έκανε διακρίσεις, έβλεπε τον κάθε άνθρωπο ως εικόνα Θεού. Προσευχόταν θερμά. Έδωσε τη μαρτυρία και το μαρτύριό της για το Θεό. Μα όλα αυτά τι άλλο παρά αντιγραφή της ζωής του Κυρίου είναι;

2. Οι Άγιοι έχουν τη δύναμη του Χριστού. Αυτό που φαίνεται στη ζωή της αγίας Φιλοθέης;
• Πρώτα πρώτα στη σύλληψη του μεγάλου κοινωνικού της έργου. Ο Άγιος Θεός τη φωτίζει και αναλαμβάνει έναν ξεχωριστό ρόλο στην εποχή και την κοινωνία της.
• Οργανώνει ένα τέλειο σύστημα φιλανθρωπίας, γυναίκα αυτή μέσα στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα. Και δεν δειλιάζει.
• Θαυματουργεί με την προσευχή της. Και τότε και τώρα.
• Δίνει τη μαρτυρία της. Υπομένει τα βασανιστήρια χωρίς μικροψυχίες και γογγυσμούς.

Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ: ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΚΙ ΕΜΕΙΣ
Ποιά σχέση πρέπει να έχει καθένας από εμάς, κάθε χριστιανός, με τους αγίους;
• Νά έχουμε προσωπική πνευματική γνωριμία μαζί τους. Δηλαδή να μελετούμε τα συναξάρια τους, να γνωρίζουμε τη ζωή τους (κυρίως του αγίου που φέρουμε το όνομα)
• Νά προσευχόμαστε σ’ αυτούς με πίστη. Δηλαδή να πιστεύουμε ότι είναι δίπλα στον αγώνα μας,  μας αγαπούν, προσεύχονται για μας στον άγιο Θεό. Γι’ αυτό κι εμείς να ζητούμε την προστασία τους σε κάθε δύσκολη ώρα
• Νά εμπνεόμαστε από το παράδειγμά και τη βιωτή τους. Δηλαδή να μιμούμαστε στη ζωή μας την πίστη τους, την αγάπη τους προς τον Θεό και τους ανθρώπους. Πόσα έχει να μας διδάξει η Αγία Φιλοθέη...!

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σήμερα που διάφορα ακούγονται για την πατρίδα μας, δύσκολα και ταπεινωτικά, είναι η πιο κατάλληλη ώρα, η πιο επείγουσα περίσταση να ζητήσουμε τη βοήθεια όλων των Αγίων μας και ιδιαιτέρως της Αγίας Φιλοθέης. Να την παρακαλέσουμε θερμά να βοηθήσει το έθνος μας, που χειμάζεται. Να παρακαλεί συνεχώς τον άγιο Θεό για την Ελλάδα, για την νεολαία, για τους ιθύνοντες της πολιτείας, για τα εθνικά μας θέματα. Και να έχουμε την πεποίθηση και τη βεβαιότητα ότι θα γίνει το θαύμα!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η Αγία Φιλοθέη εμπνευστής και συμπαραστάτης μας.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Θα συζητήσουμε σήμερα ένα θέμα πρωτότυπο που μας αφορά άμεσα και έχει σχέση με τον βαθύτερο εαυτό μας, με την πρόοδο και την εξέλιξή μας, αλλά και με τις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους.  Και φυσικά το θέμα μας αυτό είναι ένα από τα μεγάλα μυστικά της επιτυχίας στη ζωής. Μα ποιό είναι επιτέλους; Δεν θα σας το πω ακόμη. Ελάτε να διαβάσουμε μέσα από ένα νεανικό περιοδικό, τον προβληματισμό της Κατερίνας, και θα καταλάβετε αμέσως.
Διαβάζουμε το περιστατικό από το περιοδικό «Προς τη Νίκη», τόμος 2008, σελ. 274 (βλ. επισυναπτόμενη φωτοτυπία, μέρος Α).
Ίσως και κάποιοι από εμάς να κάνουμε παρόμοιες σκέψεις... Έχω ταλέντα; Ποιά είναι τα ταλέντα μου; Πως μπορώ να τα ανακαλύψω; Να το θέμα που θα μας δώσει αφορμή για συζήτηση.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
1. Τι είναι τα ταλέντα; (...)
Είναι φυσικά χάρισματα, κάποιες εξαιρετικές ικανότητες, μας λένε τα λεξικά. Είναι λέξη αντιδάνειο από την ιταλική και παράγεται από την αρχαία ελληνική λέξη «τάλαντον» (τάλαντον> λατ. talentum > ιταλ. talento > NE ταλέντο). Στην πνευματική γλώσσα ονομάζεται χάρισμα και δωρεά του Θεού. Ταλέντα λοιπόν είναι οι ιδιαίτερες κλίσεις και επιδεξιότητες κάποιου, συγκεκριμένες αρετές και προσόντα που στολίζουν το χαρακτήρα του, κάνουν ξεχωριστή την προσωπικότητά του, του δίνουν χαρά και αυτοπεποίθηση. Επίσης ανάλογα με την χρησιμοποίηση των ταλέντων του ο κάθε άνθρωπος γίνεται ωφέλιμος στο περιβάλλον του και φτάνει να δοξάζει το Θεό.

2. Ποιοί έχουν ταλέντα; (...)
Όλοι οι άνθρωποι έχουν ταλέντα. Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, είναι αληθινό. Ο Θεός δίνει σε όλους τους ανθρώπους πλούσια τα δώρα Του. Στολίζει τον κάθε άνθρωπο με εκείνα τα χαρίσματα, που θα του χρειαστούν για να πετύχει το σκοπό της ζωής του. Δεν υπάρχει άνθρωπος α-τάλαντος. Γι’ αυτό είναι εντελώς απαραίτητο να ανακάλυψουμε τον κρυμμένο εαυτό μας, τα χαρίσματά μας.

3. Ποιά στάση κρατούν συχνά οι εφηβοι απέναντι στα χαρίσματά τα δικά τους και των άλλων; (...)
• Απέναντι στον εαυτό τους: Άλλοι κολακεύονται και υπερηφανεύονται για τα χαρίσματά τους. Γίνονται αλαζόνες και υπεροπτικοί. Θεωρούν ότι τα απέκτησαν με την αξία τους. Και τελικά καταλήγουν αποκρουστικοί και μόνοι, χωρίς φίλους. Άλλοι πάλι, που δεν έσκυψαν στον εαυτό τους και δεν ανακάλυψαν τα χαρίσματά τους γίνονται μειονεκτικοί, γκρινιάρηδες, μεμψίμοιροι. Θεωρούν ότι τίποτε καλό δεν έχουν. Κλείνονται στον εαυτό τους και δεν βλέπουν και φυσικά δεν αξιοποιούν τα ταλέντα τους. Παρατηρούν συνεχώς και μόνο τα χαρίσματα των άλλων και μελαγχολούν η συγκρίνουν τον εαυτό τους και τον βγάζουν κατώτερο. Και οι δύο αυτές στάσεις είναι νοσηρές, όσο κι αν συχνά συμβαίνουν.
• Απέναντι στα χαρίσματα των άλλων: Άλλοτε τα υποτιμούν, άλλοτε τα ζηλεύουν και τελικά μελαγχολούν, όπως είπαμε και παραπάνω. Άλλοτε προσπαθούν να τα αμαυρώσουν, δηλαδή να τα παρουσιάσουν κατώτερα στα μάτια τρίτων.

4. Ποιά είναι η σωστή στάση; (...)
Βεβαίως, πρώτα πρέπει να ανακαλύψουμε τα χαρίσματά μας. Πως; Με την αυτογνωσία. Να σκύψουμε στον εαυτό μας, να γνωρίσουμε τον εαυτό μας και τότε θα δούμε ότι μπορούμε να κάνουμε πράγματα που και ευχάριστα μας είναι και ωφέλιμα για μας και τους άλλους και στα οποία έχουμε κάποια άνεση.
• Να χαίρομαστε ταπεινά με τα χαρίσματά μας και να ευχαριστούμε τον Άγιο Θεό για τα δώρα που μας έδωσε.
• Να μην ζηλεύουμε τα χαρίσματα των άλλων, αλλά να χαίρομαστε γι’ αυτά. Αυτή είναι άλλωστε η ομορφιά της ζωής: Να συμπληρώνει ο ένας τον άλλο. Και τότε μοιραζόμαστε τα χαρίσματα, γίνεται κοινά τα ταλέντα. Για σκεφτείτε: αν σε έναν ζωγραφικό πίνακα όλα τα χρώματα ήταν ίδια; Αν σε μια ορχήστρα όλοι έπαιζαν το ίδιο όργανο; Κάτι θα χανόταν από την ομορφιά και την αρμονία.
• Να αξιοποιούμε τα χαρίσματά μας, να τα πολλαπλασιάζουμε με την επιμέλεια και τον αγώνα μας. Αυτή είναι εξάλλου και η εντολή του Αγίου Θεού. Τι είπε στην παραβολή των ταλάντων; Έδωσε ο Κύριος της παραβολής σε όλους τους δούλους του τάλαντα, σ’ άλλους λίγα και σ’ άλλους πολλά. Και από όλους ζήτησε να τα αξιοποιήσουν. Και το θαυμαστό είναι ότι σ’ όποιον αξιοποίησε το χάρισμά του έδωσε μεγάλη αμοιβή ενώ όποιον το έθαψε στη λάσπη, τον καταδίκασε σε τιμωρία αιώνια. (βλ. Ματθ. κε’ 14-30 & Λουκ. ιθ’ 11-27).

5. Τι σημαίνει πρακτικά πολλαπλασιάζω τα χαρίσματά μου; (...)
Συμβαίνει το εξής παράδοξο: Στα ταλέντα ο πολλαπλασιασμός επιτυγχάνεται με την διαίρεση. Π.χ. είσαι καλός σε κάποιο μάθημα, έχεις χάρισμα, έφεση σ  αὐτό. Όσο λοιπόν διαβάζεις, τόσο αξιοποιείς το χάρισμα. Και όσο προσπαθείς να βοηθήσεις και τους άλλους, δηλαδή όσο το μοιράζεσαι με άλλους το χάρισμά σου, τόσο το πολλαπλασιάζεις. Αυτό συμβαίνει διότι όταν μοράζεσαι ένα χάρισμά σου, αποκτάς κι άλλα, γίνεσαι μεταδοτικός, κοινωνικός, αγαπητό. Ή π.χ. έχεις χάρισμα στη ζωγραφική, μπορείς να δίνεις χαρά στους γύρω σου. Τότε πολλαπλασιάζεις το χάρισμα. (Καλό είναι να βάλουμε τα παιδιά να σκεφτούν ανάλογα και για άλλα χαρίσματά τους).
Δυστυχώς υπάρχουν έφηβοι, οι οποίοι ενώ έχουν χαρίσματα, τα αφήνουν αναξιοποίητα και τελικά τα χάνουν ή, όπως λέμε κοινώς, τα «θάβουν». Τι τραγικό αλήθεια!

6. Τόση ώρα μιλάμε για ταλέντα και ίσως να σκεφτόμαστε μερικά μόνο συγκεκριμένα εξωτερικά, σαν κι αυτά που δέσμευαν τη σκέψη της Κατερίνας στο άρθρο που διαβάσαμε (π.χ. ομορφιά, ωραίο σώμα, άνεση στο λόγο, ευφυΐα, χιούμορ, κοινωνικότητα, χάρισμα στη ζωγραφική, στη μουσική, στα αθλήματα,χρήματα κ.λπ.) Όμως μόνο αυτά είναι χαρίσματα;...

Μήπως βρίσκετε και κάποια άλλα που είναι πιο ουσιαστικά για τη ζωή μας και άρα ανώτερα; (...)
Ο αιώνιος Λόγος του Θεού λέει: «ζηλούτε τα χαρίσματα τα κρείττονα». Δηλαδή να επιδιώκετε με ζήλο τα καλύτερα, τα ανώτερα χαρίσματα. Τέτοια είναι π.χ. η διάθεση για αγαθοεργίες, το χάρισμα να ειρηνεύεις τους ανθρώπους γύρω σου, να γίνεσαι ειρηνοποιός. Επίσης η ικανότητα να παρηγορείς τους πονεμένους, το χάρισμα της ιεραποστολής, της προσευχής, της σιωπής, του ενθουσιασμού, η ευγένεια και η ευγνωμοσύνη. Κι ακόμη μεγάλο χάρισμα είναι η γνώση του Λόγου του Θεού και η διάθεση να ακούω και να εφαρμόζω το θέλημά Του. Όλα αυτά με φέρνουν πιο κοντά στο Θεό. Γι  αυτό και είναι τα «κρείττονα», τα καλύτερα και ουσιαστικότερα χαρίσματα.
Ελάτε να διαβάσουμε το υπόλοιπο άρθρο, για να δούμε τι έκανε η Κατερίνα με την απελπισία που την είχε πιάσει και πως κατάφερε να ανακαλύψει τα πιο σημαντικά χαρίσματα. (Π.τ.Ν. τ. 2008, σελ. 275, Μέρος Β)΄.  

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Έχεις ταλέντα;... Φυσικά και έχεις! Μην αμφιβάλλεις. Ευχαρίστησε τον Άγιο Θεό και αγωνίσου με χαρά και αισιοδοξία, ειδικά τώρα στην αρχή της νέας χρονιάς, για να τα αξιοποιήσεις και να τα πολλαπλασιάσεις.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΑΞΙΟΠΟΙΩ ΤΑ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΟΥ ΕΔΩΣΕ Ο ΘΕΟΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ο κατηχητής ας χρησιμοποιήσει ώς βάση το συνημμένο άρθρο «Οι δικοί μας Άγιοι» - από το Περιοδικό «Προς την Νίκη», (τ. Ιανουαρίου 2011, σελ. 16-17), για να εξηγήσει στα παιδιά ποιοί είναι οι τρείς λόγοι για τους οποίους αισθανόμαστε ότι οι Τρείς Ιεράρχες είναι «οι δικοί μας Άγιοι».

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΗ
1. Σύμφωνα με όσα είπαμε γιατί οι Τρεις Ιεράρχες είναι «Οι δικοί μας Άγιοι»; (...)
Γιατί αναδείχθηκαν οι άγιοι:

• Των μαθητών και των δασκάλων
• Των Ελλήνων
• Όλων των ανθρώπων

2. Ποιό είναι το μήνυμα που έχουν να δώσουν και σε μας;
Να τους έχουμε πρότυπα...

• Στον αγώνα για την μόρφωση. Όπως αυτοί ασχολήθηκαν με επιμέλεια με τις σπουδές και απέκτησαν σφαιρική γνώση και άρτια μόρφωση κι εμείς να μελετούμε με επιμέλεια τα μαθήματά μας και να μην χάνουμε τις ευκαιρίες που μας παρουσιάζονται για τον προσωπικό μας καταρτισμό.
• Στην αγάπη προς την Ελλάδα. Ίσως δεν έχουμε εκτιμήσει τον πλούτο που μας έχουν κληρονομήσει οι πρόγονοί μας. Ας μαθητεύσουμε στην αρχαία ελληνική σοφία, στον βυζαντινό πολιτισμό αλλά και σε κάθε σελίδα της ένδοξης ιστορίας μας και τότε είναι βέβαιο ότι θα διδαχθούμε πολύ. Κι όποιος αντέχει... ας αναζητήσει τον υπέροχο λόγο του Μεγάλου Βασιλείου «Όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων» κι ας τον διαβάσει. Θα θαυμάσει την ευρύτητα του πνεύματος του Μεγάλου Βασιλείου αλλά και τον πλούτο της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς.
• Στην αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Μακάρι και οι δικές μας καρδιές να ανάψουν από τη φλόγα της θείας αγάπης, όπως και των αγίων Τριών Ιεραρχών, που όλη η ζωή τους ήταν ένα ευωδιαστό θυμίαμα στο θρόνο του Θεού. Η αγάπη στον Θεό μας δίνει ώθηση στον πνευματικό αγώνα για την τήρηση των εντολών που Εκείνος μας έδωσε. Παράλληλα γίνεται η κινητήρια δύναμη και για την προσφορά προς το συνάνθρωπο. Βλέποντας το μοναδικό φιλανθρωπικό έργο των αγίων Τριών Ιεραρχών ας συγκινηθούμε κι εμείς για να προσφέρουμε αγάπη στους αδελφούς που έχουν τόσες ανάγκες...

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Οι Τρεις Ιεράρχες, που γιορτάζουμε σήμερα (30 Ιανουαρίου), έζησαν σε εποχή που δεν ήταν καθόλου ευνοϊκή για την πίστη. Οι σχολές που σούδαζαν και η κοινωνία που έδρασαν ήταν περιβάλλοντα όπου κυριαρχούσε η ειδωλολατρία και η ζωή της αμαρτίας.
Κι όμως αυτοί έμειναν σταθεροί και ακλόνητοι στην πίστη τους, με απόλυτη αφοσίωση στον Κύριο Ιησού Χριστό. Ξεχώρισαν από τούς νέους της εποχής τους. Διακρίθηκαν στα γράμματα, στη μάθηση, αλλά προπάντων στην αρετή. Γι’ αυτό και αναδείχθηκαν πραγματικά Μεγάλοι. Πρότυπα αιώνια για τους μαθητές, για τους Έλληνες, για όλους τους ανθρώπους. Και δόξα τω Θεώ υπάρχουν ακόμα νέοι που δέχονται τα μηνύματά τους. Νέοι, όπως κι εσείς, που τους αναγνωρίζουν δικούς τους, τους αγαπούν πραγματικά και ζητούν τις πρεσβείες τους. Γιατί πράγματι είναι «οι δικοί μας Άγιοι»!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Οι άγιοι Τρεις Ιεράρχες προστάτες και πρότυπά μας... Οι δικοί μας Άγιοι!

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα