Η επιστημονική πρόοδος στον τομέα της Εμβρυολογίας, αλλά και η τρισδιάστατη εικόνα των υπερήχων. πιστοποιούν την από αιώνες διδασκαλία της Εκκλησίας μας, ότι η ανθρώπινη ζωή αρχίζει από την στιγμή της σύλληψης, «εξ άκρας συλλήψεως». Δηλαδή την στιγμή που τα 23 χρωμοσώματα του ωαρίου ενώνονται με τα 23 χρωμοσώματα του σπερματοζωαρίου, και δημιουργείται το πρώτο κύτταρο, το ζυγωτό, το οποίο αποτελεί την αφετηρία της ανθρώπινης ζωής. Συγχρόνως όμως τότε σφραγίζεται και η προσωπικότητα του κάθε ανθρώπου με το πλήθος των γονιδίων, που παραλαμβάνει από τους γονείς ο νέος οργανισμός.

Είναι επίσης επιστημονικά διαπιστωμένο, ότι το γονιμοποιημένο ωάριο αναπτύσσεται ταχύτατα, και δημιουργείται ένας νέος ανθρώπινος οργανισμός, μοναδικός και ανεπανάληπτος, ανεξάρτητος από τους γονείς, αν και για εννέα μήνες τρέφεται και φιλοξενείται από τη μητέρα του. Μας καταπλήσσει μάλιστα το συντελούμενο μέσα στην μήτρα «θαύμα της αγάπης», το οποίο αρχίζει με τον «χορό της ζωής» και το οποίο θα συνεχίσει, με ταχύτατους ρυθμούς την δημιουργία των διαφόρων οργάνων, ώστε στη διάρκεια των δύο πρώτων μηνών της κύησης να ολοκληρωθεί η «οργανογένεση», για να συνεχισθεί πλέον η αύξηση του εμβρύου. Έτσι η εμβρυακή ηλικία αποτελεί την πρώτη και πιο δυναμική φάση της ζωής του ανθρώπου, (έστω και αν το παιδί τρέφεται και εξαρτάται από την ζωή της μητέρας του), παραμένοντας αθέατο -και σήμερα πλέον αρκετά θεατό μέσω των υπερήχων- στην φιλόξενη μήτρα της μητέρας. Πριν λοιπόν η μητέρα αντιληφθεί ή και βεβαιωθεί, ότι μέσα της αναπτύσσεται μια καινούρια ζωή, ξεχωριστή από την δική της, εκείνο έχει πάρει το ανθρώπινο σχήμα, ενώ συγχρόνως τελειοποιούνται οι διάφορες σωματικές του λειτουργίες.

Πρόσωπο, λοιπόν, μοναδικό και ανεπανάληπτο το Έμβρυο, γι' αυτό και ως τέτοιο αναγνωρίζεται παγκοσμίως. Ως «πρόσωπο» το αναγνωρίζει και το Δίκαιο της πατρίδας μας και το καθιστά υποκείμενο και φορέα αστικών δικαιωμάτων. Κατά τον Αστικό Κώδικα, άρθρο 1711, το συλληφθέν Έμβρυο π.χ. μπορεί να κληρονομήσει περιουσιακά στοιχεία συγγενών του, εάν γεννηθεί ζωντανό. Ακόμη με το άρθρο 1594 του ίδιου Αστικού Κώδικα, αναγνωριζόταν προστάτης του Εμβρύου, ο λεγόμενος Εμβρυωρός, ο οποίος και έπαιρνε μέτρα υπέρ των δικαιωμάτων του κυοφορούμενου. Το άρθρο όμως αυτό καταργήθηκε κατά την αναθεώρηση του Αστικού Κώδικά μας, ώστε να διευκολυνθεί ο νέος περί αμβλώσεων νόμος, ο οποίος αφήνει απόλυτα ελεύθερες τις εκτρώσεις.

Παγκόσμιοι Οργανισμοί επίσης αναγνωρίζουν στο Έμβρυο δικαιώματα και προ πάντων το δικαίωμα στη ζωή. Έτσι π.χ. ο Ο.Η.Ε. στην Διακήρυξη του για τα δικαιώματα του Παιδιού (ψηφίστηκε το 1950, υπογράφτηκε το 1990) αναγνωρίζει και στο Έμβρυο δικαιώματα. Στην 4η Αρχή τονίζεται ότι «στην φροντίδα και προστασία», που θα παρέχεται στο παιδί, «περιλαμβάνεται και η ικανοποιητική προγεννητική και μεταγεννητική μέριμνα».

Η Διακήρυξη της Ουνέσκο του 2000 «Για έναν πολιτισμό Ειρήνης» περιλαμβάνει και τα έξης άρθρα:

1. Ο σεβασμός κάθε μορφής ζωής· σεβασμός των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας του κάθε ανθρώπου».

2. «Η μη βία· απόρριψη της βίας σε όλες της τις μορφές και η επίτευξη δικαιοσύνης με την πειθώ και την κατανόηση».

Αλλά αν οφείλουμε να σεβόμαστε την κάθε μορφή ζωής, όπως π.χ. του σκουληκιού ή της αμοιβάδας, δεν οφείλουμε κατ' εξοχή να σεβόμαστε την πρώτη και πιο δυναμική φάση της ανθρώπινης ζωής; Και αν βία δεν είναι ο διαμελισμός του πιο ανυπεράσπιστου ανθρώπινου προσώπου, του Εμβρύου, τότε τι είναι βία;....

Αλλά και η 4η Διεθνής Σύνοδος του ΟΗΕ για τις Γυναίκες (1995) με την Διακήρυξη του Πεκίνου και το σχέδιο δράσεως, που υπεγράφη από 180 Κράτη, προτείνει στρατηγικά μέτρα σε 12 τομείς-κλειδιά. Έτσι στον 40 τομέα-κλειδί γράφεται:

«Αντιμετώπιση και εξάλειψη κάθε είδους βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών», ενώ στον 12ο υποστηρίζεται η «νομική προστασία των κοριτσιών από την εμβρυακή ηλικία μέχρι την πλήρη ενηλικίωση τους και κατάργηση επιβλαβών πρακτικών εις βάρος τους». Και σ' αυτή την Διακήρυξη ομολογείται η αναγνώριση και προστασία της πρώτης φάσης της ανθρώπινης ζωής, δηλ. της εμβρυακής.

Υπάρχουν φυσικά και άλλες προστατευτικές για το Έμβρυο διατάξεις και διακηρύξεις. Το σημαντικότερο όμως για την προστασία του Εμβρύου είναι η επιστημονική πρόοδος στον τομέα της Εμβρυολογίας, σύμφωνα με την οποία δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί, ότι η ζωή αρχίζει από την στιγμή της σύλληψης. Η επιστημονική αυτή αλήθεια μάλιστα βρίσκει την εφαρμογή της στην όλη διαδικασία της «τεχνητής γονιμοποίησης». Όλες οι άλλες δήθεν επιστημονικές τοποθετήσεις και πρακτικές είναι «εκ του πονηρού»....

Έτσι ενώ διακηρύσσεται συνεχώς η αξία Άνθρωπος, εν τούτοις πρόσωπα και κοινωνίες όχι απλώς περιφρονούν το Έμβρυο, αλλά και με μεγάλη ευκολία το θανατώνουν. Το τραγικότερο ψηφίζονται νόμοι, οι οποίοι όχι μόνο δεν το προστατεύουν, αλλά αντίθετα εντελώς ρατσιστικά και μεροληπτικά παρέχουν το απόλυτο δικαίωμα της θανάτωσης και εκμετάλλευσης του. Με την νομιμοποίηση των αμβλώσεων αμβλύνονται ακόμη περισσότερο οι συνειδήσεις των ανθρώπων, οι οποίοι πιστεύουν, ότι το νόμιμον είναι και ηθικό, ενώ θέλουν(;) να αγνοούν, ότι στον ανθρώπινο νόμο παρεισφρύει η σκοπιμότητα, προσωρινότητα και αδυναμία. Σ' αυτές όμως τις σκοπιμότητες και σχιζοφρενικές πρακτικές κάθε υπεύθυνος άνθρωπος αποδέχεται και εφαρμόζει το: «πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις».

Σε αρκετές Χώρες του Δυτικού κόσμου, ως γνωστόν, επιτρέπονται οι αμβλώσεις, εκεί όμως υπάρχουν πολλοί περιορισμοί και προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθούν. Είναι δε πολύ σημαντικό ότι παρέχεται εμπεριστατωμένη και σφαιρική ενημέρωση στην έγκυο από ειδικούς επιστήμονες ως προς την αξία της ανθρώπινης ζωής ήδη από την σύλληψή της, ώστε η έγκυος κατ' αρχάς να ευαισθητοποιηθεί απέναντι στην άξια της ζωής. Της υποδεικνύονται επίσης και οι αρνητικές επιπτώσεις της άμβλωσης στην ψυχική και σωματική της υγεία. Όλη αυτή η ενημέρωση και επικοινωνία με τους ειδικούς έχει ως αποτέλεσμα να περιορίζεται αισθητά ο αριθμός των αμβλώσεων. Διότι είναι αποδεδειγμένο, ότι αν στην αρχή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης η έγκυος ενημερωθεί και βοηθηθεί στις τρέχουσες ανάγκες της, μετά καταλαγιάζει και με χαρά φέρνει στον κόσμο το παιδί της για να συνεχίσει με πολλή στοργή και αγάπη να το μεγαλώνει.

Στην δική μας πραγματικότητα όμως, καμιά τέτοια ενημέρωση δεν γίνεται, παρ' ότι ο νόμος το προβλέπει, και αυτή η έλλειψη πληροφόρησης, μαζί με τα συνθήματα του αποπροσανατολισμένου φεμινισμού, όπως: «σώμα μου είναι το κάνω ό,τι θέλω», ή το άλλο σύνθημα: «οι γυναίκες δεν θα ανεχθούν τον περιορισμό των δικαιωμάτων τους», συμβάλλουν καθοριστικά στον τεράστιο αριθμό των αμβλώσεων, που πραγματοποιούνται στην Χώρα μας. Η Ελληνίδα, δυστυχώς, παραμένει μέσα στην άγνοια και παραπληροφόρηση, (στοιχεία φυσικά, που συνυπάρχουν με τις εγωιστικές και κοντόφθαλμες επιδιώξεις της) και έτσι, χωρίς να το υποπτεύεται, «τραυματίζεται» η ίδια ψυχικά και σωματικά, ενώ αφαιρείται βίαια η ζωή του πιο ανυπεράσπιστου πλάσματος, και φυσιολογικά, του πλέον αγαπημένου, δηλ. του παιδιού της.

Αργότερα τραγικά μετανοιωμένη και με την λαχτάρα να γίνει μητέρα καταφεύγει στα Κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης ή ψάχνει απεγνωσμένα να υιοθετήσει ένα παιδί... τις περισσότερες φορές όμως, ματαιοπονώντας....

Με τον τίτλο «Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης και προστασία της υγείας της γυναίκας...» ψηφίστηκε ο Ν. 1609, στις 3 Ιουλίου 1986, ο οποίος αφήνει απόλυτα ελεύθερες τις αμβλώσεις μέχρι και την 12η εβδομάδα από την σύλληψη. Από τις προκαταρκτικές συζητήσεις της Ειδικής Επιτροπής για την νομιμοποίηση των αμβλώσεων αναδεικνύεται, ότι δεν εκφραζόταν η επιστημονική γνώση και εμπειρία, αλλά οι περισσότεροι την προσάρμοζαν στις απαιτήσεις των ισχυρών, εξέφραζαν δηλ. την στρατευμένη επιστήμη....

Αλλά οι αντιφατικές και στρατευμένες ποίκιλλες επιστημονικές τοποθετήσεις συμπληρώνονται και από την φαρισαϊκή-«πολιτική» γλώσσα, η οποία κατά τον George Orwell, κατορθώνει ώστε «να μοιάζει το ψέμμα με αλήθεια και το έγκλημα να παρουσιάζεται άξιο σεβασμού». Αυτό διαπιστώνεται και στον «τίτλο» του νόμου 1609/86, που περικλείει και την «φιλοσοφία» του. «Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης και προστασία της υγείας της γυναίκας...». Σχολιάζοντας κάποιες λέξεις, πιστεύω ότι η ωραιοποίηση του τραγικού γεγονότος και η φαρισαϊκή νοοτροπία είναι πασίδηλη. «Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης», η λέξη διακοπή όμως περιέχει την έννοια της προσωρινότητας, όπως όταν λέμε διακοπή νερού ή ηλεκτρικού ρεύματος, που περιμένουμε την επανασύνδεση και την συνέχεια τους. Η τεχνητή διακοπή όμως της εγκυμοσύνης είναι πράξη τελεσίδικη, το παιδί δεν ξανάρχεται, αλλά θανατώνεται...

Αλλά και η δεύτερη θέση: «η προστασία της υγείας της γυναίκας» είναι ωραιοποίηση του γεγονότος, συγχρόνως δε και αναλήθεια. Διότι με την κυοφορία και τον τοκετό δεν κινδυνεύει η υγεία της γυναίκας, εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, που πλέον, λόγω της επιστημονικής προόδου σήμερα, έχουν εντελώς ελαχιστοποιηθεί. Αντίθετα η τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης επιφέρει σωματικές και ψυχικές βλάβες, όπως διαπιστώνεται από τις συνέπειες του «μετεκτρωτικού συνδρόμου».

Έτσι μετά την ωραιοποίηση του τραγικού αποτελέσματος της άμβλωσης, την φαρισαϊκή-πολιτική γλώσσα, τον καιροσκόπο και επιλεκτικό επιστημονικό λόγο, την αμετροέπεια των φεμινιστικών συνθημάτων, και την οικονομική ακόμη εκμετάλλευση του εμβρύου, για λόγους καθαρά ψηφοθηρικούς ψηφίστηκε και ισχύει πλέον ο νόμος 1609/86, με αποτέλεσμα οι ειδικοί να μιλούν πλέον για «επιδημία αμβλώσεων» στην Ελλάδα (βλ. περιοδικό «Οικογενειακός Προγραμματισμός», τεύχ. 16, του 2000), να κατέχουμε δε την τραγική πρωτιά στην Ευρώπη και την τρίτη θέση, αναλογικά, στον κόσμο. Και ακόμη αντί να ενισχύεται ηθικά και υλικά η ελληνική οικογένεια για να φέρει και διατηρήσει τη ζωή -τα παιδιά- επίσημα από το ίδιο το κράτος διευκολύνεται η γυναίκα, στο όνομα της αυτοδιάθεσης της, για να επιφέρει τον θάνατο στο παιδί της και να «τραυματιστεί» σοβαρά η ίδια ψυχικά και σωματικά.

Επομένως από τους πολλούς και ισχυρούς τα δικαιώματα του αγέννητου παιδιού δεν γίνονται σεβαστά και μάλιστα το ισχυρότερο δικαίωμα, το δικαίωμα στην Ζωή. Το πρόσωπο όμως, που σέβεται απόλυτα και κάτω ακόμη από δυσκολότατες συνθήκες τα δικαιώματα του Εμβρύου είναι η γνήσια Μάνα. Η αληθινή μητρική αγάπη σφυρηλατείται και αναδεικνύεται η πιο ισχυρή αγάπη, που δεν ζητεί τίποτε για τον εαυτό της, ενώ προσφέρει τα πάντα, χωρίς να περιμένει καμιά ανταπόδοση. Είναι η γνήσια αγάπη, που θυσιάζεται, και όχι η ψευτοαγάπη, που θυσιάζει τους άλλους. Γι' αυτό και η γνήσια Μάνα αρνείται τα θεωρούμενα ως δικαιώματα της σύγχρονης γυναίκας, δικαιώματα καθαρώς ατομοκρατικά, και δεν παρασύρεται, ώστε να συγκατατεθεί στην καταστροφή της ζωής του παιδιού της πριν ακόμη αντικρύσει το φως του ήλιου. Όσο δύσκολες και αν είναι οι συνθήκες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και ακόμη δυσκολότερες προοιωνίζονται μετά από αυτήν, θαρρετά και υπεύθυνα αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας την μητρική αποστολή της.

Μια αρχικά ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, όπως είναι συνήθως η εκτός γάμου, που συνοδεύεται και με την εγκατάλειψη, πάλι δεν εμποδίζει την αληθινή Μάνα να επωμιστεί τις συνέπειες και να φέρει στον κόσμο το παιδί της, που τελικά, αυτό το αρχικά ανεπιθύμητο παιδί, αποβαίνει για τη Μάνα το «αγγελούδι της», όπως η ίδια η ζωή μας βεβαιώνει. Κι όταν πληροφορηθεί ότι το παιδί, που μεγαλώνει στα σπλάγχνα της, έρχεται με προβλήματα υγείας, δεν δέχεται να το θανατώσει, όχι μόνο γιατί πολλά από αυτά τα παιδιά μεγαλώνοντας αποκαλύπτουν ικανότητες και χαρίσματα αξιοζήλευτα, αλλά και με πλήρη αναπηρία να γεννηθεί, πάλι η γνήσια μητρική αγάπη ξέρει να ανακουφίζει τον πόνο του άλλου και προπάντων του παιδιού της, και να σηκώνουν μαζί τον σταυρό του καθήκοντος. Με τέτοιες Μάνες -και υπάρχουν πολλές και σήμερα- ασφαλώς γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα του αγέννητου παιδιού και δεν λειτουργούν Ηρώδες γι' αυτό, ούτε ανοίγονται «καιάδες».

Στόχος, όσων τουλάχιστον προβληματίζονται και θέλουν να υπηρετήσουν την Αλήθεια και την Ζωή, ας είναι το γνήσιο ενδιαφέρον για την ανθρώπινη ζωή από την στιγμή της σύλληψης και η ανάδειξη της αξίας της γνήσιας μητρικής αγάπης. Η Μητρότητα είναι θείο δώρο, που καταξιώνει την γυναίκα και είναι συνυφασμένη με την φύση της. Εμείς όλοι, ευαισθητοποιημένοι και ως προς το θεϊκό δώρο της ζωής, ας προσφέρουμε έμπρακτα στην Μάνα τον σεβασμό και την βοήθειά μας για το λειτούργημα, που υπηρετεί και ας της υποδείξουμε ότι δεν υπάρχει ουσιαστικότερη προσφορά στην ανθρωπότητα από την Γυναίκα εκείνη που περιβάλλεται «ως ελαία κατάκαρπος» από τα παιδιά της. Άλλα και ότι, τόσο για τον Άνδρα, όσο και για την Γυναίκα, δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευτυχία από το να συγκεντρώνονται γύρω από το σπιτικό τραπέζι τα παιδιά τους «ως νεόφυτα ελαιών» έτοιμα για καρποφορία και προσφορά στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Πηγὴ: ("Αξιοπρόσεκτες Θέσεις και Μαρτυρίες για τις ΑΜΒΛΩΣΕΙΣ", Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη"), Η άλλη όψη

Γράφω από τη θέση μιας μητέρας που έπρεπε πριν 5 χρόνια να διαλέξει και διάλεξε σωστά. Και αυτό υπό τις συνθήκες που είχα εγώ η ίδια δημιουργήσει, κάνοντας ότι χειρότερο μπορούσα για να φθάσω σε μια αξιοθρήνητη κατάσταση.

Ήμουν έγκυος στην 11η εβδομάδα όταν το ανακάλυψα. Επειδή έπασχα από μανιοκαταθλιπτική ψύχωση έπαιρνα δύο δυνατά τοξικά φάρμακα (το Fluanxol και την Carbamazepina). Δεν ήθελα σε καμιά περίπτωση να κάνω παιδί με το άνδρα που είχα κοιμηθεί σαν από απόγνωση και τον οποίο δεν τον ήθελα δίπλα μου.

Σκεφτόμουν ότι ίσως η θεραπεία που έκανα θα λειτουργούσε από μόνη της ως αντισυλληπτικό. Και να που βρέθηκα έγκυος, με το κίνδυνο να γεννήσω ένα ανάπηρο παιδί. (Το Carbaamazepina που έπαιρνα τους τρεις πρώτους μήνες μπορεί να προκαλέσει βλάβη στη σπονδυλική στήλη του παιδιού). Ήμουν υπό μεγάλη πίεση. Η γυναικολόγος μου είπε να κάνω αποβολή όσο πιο γρήγορα, λαμβάνοντας υπ’όψιν τα φάρμακα που πήρα και την ψυχική μου κατάσταση. Η μητέρα μου με πίεζε κατατρομαγμένη για το τι μπορεί να ακολουθήσει, ο πατέρας του παιδιού το ίδιο. Όμως η εναλλακτική λύση –η έκτρωση– με τρόμαζε ακόμη πιο πολύ: θα γινόμουν δολοφόνος του ίδιου του παιδιού μου στερώντας του το πιο θεμελιώδες δικαίωμα μιας ανθρώπινης ύπαρξης το δικαίωμα να ζήσει.

Μόλις έμαθα ότι είμαι έγκυος έτυχε να δω στην τηλεόραση μια εκπομπή που αναφερόταν σε παιδιά με σοβαρές αναπηρίες. Άλλα είχαν σύνδρομο Down, άλλα είχαν γεννηθεί χωρίς χέρια ή πόδια, αλλά έδειχναν ευτυχισμένα που οι γονείς τους διάλεξαν για αυτά τη ζωή.

Δεν είχε σημασία που εγώ ήμουν άρρωστη, ανύπανδρη, άνεργη και με τη σκοτεινή προοπτική να γεννήσω ένα παιδί ανάπηρο.

Το παιδί που βρισκόταν στη κοιλιά μου θα διάλεγε τη ζωή ……

Για αυτό ήταν η μοναδική ευκαιρία να δει το φως της ημέρας. Η γενετική το έχει αποδείξει προ πολλού : είμαστε μοναδικοί και ανεπανάληπτοι. Έτσι παλεύοντας πρώτα με τις φοβίες μου και τα αρνητικά μου συναισθήματα, αποφάσισα να αφεθώ στο έλεος και τη συγχώρεση του Ιησού Χριστού και της Παναγίας στην οποία προσευχόμουν ακατάπαυστα να μη πέσουν οι αμαρτίες πάνω στο παιδί μου και να γεννηθεί υγιές.

Αν και δεν επιθυμούσα να γίνω μητέρα, από τη στιγμή που αποφάσισα να απορρίψω τη τρομακτική εναλλακτική λύση της έκτρωσης αισθανόμουν μέσα μου ψυχική ειρήνη και ψυχική δύναμη.

Αν και μέχρι τους εννέα μήνες δεν ήταν καθόλου εύκολα (έβγαλα ένα φρονιμίτη που με πονούσε τρομερά πέρασα δύο ιώσεις και μια βαριά γρίπη τον έβδομο μήνα ενώ τον τελευταίο μήνα είχα τα πόδια υπερβολικά πρησμένα και ανεβασμένη την πίεση), ωστόσο χωρίς να πάρω κάποιο φάρμακο από αυτά που έπαιρνα για τα νεύρα η ψυχική μου κατάσταση ήταν σταθερή.

Τελικά γέννησα τον Ιανουάριο του 2004. Ο γιατρός που με είχε μαλώσει επειδή ήθελα να γεννήσω παρά τα προβλήματά μου, ανακοίνωσε πρώτα στους γονείς μου ότι είχαν μια υγιέστατη εγγονή που ζύγιζε 3,900kg

Είδα τη κόρη μου την Ιωάννα την επόμενη μέρα και νόμιζα ότι ονειρεύομαι. Και όλα αυτά- επειδή από μια στιγμή και μετά -χρησιμοποίησα την ελευθερία του να διαλέξω, σεβόμενη και την ελευθερία μιας ανθρώπινης ύπαρξης ευρισκόμενης στην αρχή του δρόμου και την οποία δυστυχώς κανείς, ούτε ένας ανθρώπινος νόμος δε μπορεί να προστατέψει, εκτός από τον ηθικό νόμο που εμφύσησε ο Θεός σε κάθε άνθρωπο και φυσικά η Πρόνοια Του.

Πηγή: alopsis

του Μιχάλη Ζηνιέρη, Φαρμακοποιού

Ο προγεννητικός έλεγχος είναι μια σχετικά νέα επινόηση της Ιατρικής Επιστήμης και Ιδιαίτερα του κλάδου της Μαιευτικής Γυναικολογίας πού άρχισε να εφαρμόζεται συστηματικά στη δεκαετία του 70. Με τον προγεννητικό έλεγχο ελέγχεται άμεσα ή υγεία του εμβρύου. Οι πρώτες ασθένειες, για τις οποίες άρχισε να γίνεται ο προγεννητικός έλεγχος συστηματικά, ήταν το σύνδρομο Ντάουν και η μεσογειακή αναιμία. Αργότερα το εύρος των προγεννητικών εξετάσεων πήρε μεγάλες διαστάσεις, και περιλαμβάνει ελέγχους για ηπατίτιδα Β, ηπατίτιδα Ο, ΗΙΥ (Ιός του ΑΙDS), σύφιλη, ερυθρά, τοξόπλασμα, μεγαλοκυτταροϊό, πού πιθανόν, κατά τους επαΐοντες, μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα διάπλασης του εμβρύου. Στον πέμπτο μήνα πρέπει να διασφαλιστεί ότι το παιδί πού θα γεννηθεί, θα είναι υγιές, δηλαδή άρτιο ανατομικά και λειτουργικά. Για τον λόγο αυτό συνιστάται οπωσδήποτε, μεταξύ της 20ής και 23ης εβδομάδας (δεύτερο τρίμηνο εγκυμοσύνης) υπερηχογράφημα. Με αυτό εξετάζεται εσωτερικά και εξωτερικά η ανατομία του εμβρύου, καθώς και οι ανατομικοί δείκτες, πού μπορούν να προβλέψουν χρωμοσωμιακές ανωμαλίες και γενετικά σύνδρομα. Οι πληροφορίες, πού δίνονται από το λεπτομερές αυτό υπερηχογράφημα, αφορούν το κεντρικό νευρικό σύστημα, το καρδιαγγειακό, το γαστρεντερικό, το ουροποιητικό και γεννητικό, το μυοσκελετικό και την ανατομία του προσώπου του εμβρύου. Στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, κατά την 28η εβδομάδα, με υπερηχογραφική εξέταση Ντόπλερ επιβεβαιώνεται η σωστή ανάπτυξη του εμβρύου στην καρδιακή λειτουργία, στην κινητικότητα του εμβρύου, στίς αναπνευστικές κινήσεις και τον μυϊκό τόνο.

Ένας σημαντικός αριθμός γιατρών, κυρίως γυναικολόγων, πού ασχολούνται επαγγελματικά με θέματα ανθρώπινης αναπαραγωγής, προβάλλουν τον προγεννητικό έλεγχο, σαν το σημαντικότερο μέσο πού διαθέτει η επιστήμη για τη γέννηση ενός υγιούς παιδιού. Προβάλλουν επίσης τα «επιτεύγματα τους» στον τομέα του προγεννητικού έλεγχου. Κομπάζουν ότι τώρα το έμβρυο δεν είναι πια ένα αφηρημένο όν, πού περιβάλλεται από αμνιακό υγρό, και ο γιατρός με τη βοήθεια της σύγχρονης βιοτεχνολογίας μπορεί να εξετάσει το έμβρυο όπως ο νεογνολόγος το νεογνό.

Οι γενετικές εξετάσεις είναι ήδη κοινή πραγματικότητα. Σχεδόν όλες οι έγκυες στην Κύπρο κάνουν προγεννητικές εξετάσεις. Για πολλούς μελλοντικούς γονείς οι ταχέως αυξανόμενες γενετικές εξετάσεις, οι οποίες διαπιστώνουν ανωμαλίες στο έμβρυο, δημιουργούν προβλήματα, τα όποια δεν λύνονται τόσο εύκολα. Αντίθετα ανοίγουν το κουτί της Πανδώρας με ερωτήσεις, πού ραγίζουν, όχι μόνο τα πορτοφόλια, αλλά και τις ψυχές. Τί θα γίνει αν τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι δυσάρεστα και αμφίβολα; θα πρέπει να γίνει έκτρωση, ή το παιδί θα πρέπει να έλθει στον κόσμο με την ελπίδα ότι η σκληρή ασθένεια θα μπορέσει να ελεγχθεί ή να θεραπευτεί πιθανώς;

Πέρα από τα έντονα προσωπικά διλήμματα, ανακύπτουν ευρύτερα οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα. Δεν είναι άραγε ένδειξη ευγονικής (απόκτησης πολλών υγιών και καλών απογόνων) όλες αυτές οι επιλεκτικές διαδικασίες, όλες αυτές οι προσπάθειες διαμόρφωσης ανθρώπων σύμφωνα με τις ειδικές γενετικές προκαταλήψεις;

Στις πλείστες των περιπτώσεων δυσάρεστων και αμφίβολων αποτελεσμάτων των προγεννητικών εξετάσεων ή πλάστιγγα γέρνει υπέρ της έκτρωσης, αν και αποσιωπάται η λέξη ή προτιμάται ο ευφημισμός διακοπή της εγκυμοσύνης, με όλες τις συνέπειες στη μελλοντική ζωή της γυναίκας. Και αν ακόμη η έγκυος βρει το ψυχικό σθένος να κρατήσει το παιδί, ο υπόλοιπος χρόνος μέχρι τον τοκετό θα είναι γεμάτος από άγχος, αγωνία και αβεβαιότητα.

Ο προγεννητικός έλεγχος γίνεται κυρίως για σκοπούς ευγονικής, οπόταν αναζητούνται και εντοπίζονται έμβρυα «εκτός προδιαγραφών». Τα έμβρυα, πού δεν εκπληρώνουν τα «κριτήρια καταλληλότητας», αποβάλλονται, αφού πρώτα θανατωθούν με ενδοκαρδιακή ένεση.

Η θέση της Εκκλησίας μας έναντι του προγεννητικού ελέγχου είναι σαφής. Αν ο προγεννητικός έλεγχος αποβλέπει στη διάγνωση κάποιας πάθησης του εμβρύου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με τους ίδιους ορούς ιατρικής δεοντολογίας, με τους οποίους εφαρμόζεται μία θεραπευτική αγωγή σ' ένα άνθρωπο μετά τη γέννηση του, ανεξαρτήτως ηλικίας, ή στην προετοιμασία ιατρικής υποδομής για ορθό τρόπο τοκετού και άμεση παροχή κατάλληλης παιδιατρικής περίθαλψης, τότε η Εκκλησία είναι απόλυτα σύμφωνη με τον έλεγχο αυτό.

Ο προγεννητικός όμως έλεγχος, ο όποιος αποβλέπει στην ευγονική, απορρίπτεται από την Εκκλησία μας, χωρίς συζήτηση, δεδομένου ότι η ζωή του εμβρύου αρχίζει «εξ άκρας συλλήψεως» και δεν έχει σημασία αν το έμβρυο βρίσκεται στο στάδιο του ενός κυττάρου ή στο στάδο μερικών δεκάδων κυττάρων.

Οι προγεννητικές εξετάσεις είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό αναξιόπιστες, με αποτέλεσμα να χάνονται δια της έκτρωσης, απόλυτα υγιή παιδιά, θύματα των ψευδώς θετικών τεστ, των αμφίβολων αποτελεσμάτων των εξετάσεων και των λανθασμένων αξιολογήσεων των υπερηχογραφικών και αιματολογικών τεστ. Αυτό αποδεικνύεται από τον μεγάλο αριθμό γεννήσεων απόλυτα υγιών παιδιών από μητέρες πού αγνόησαν τα αμφίβολα και δυσάρεστα αποτελέσματα των προγεννητικών εξετάσεων. Οι γυναίκες αυτές γλύτωσαν από τη λαιμητόμο του προγεννητικού έλεγχου, υιοθετώντας σαν μοναδική επιλογή τους, τη θυμοσοφία του λάου μας «ό,τι θέλει ο Θεός».

Με αυτά πού αναφέρονται πιο πάνω, λογικά μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι πολύ μεγάλος αριθμός εγκύων προβαίνει σε έκτρωση απόλυτα υγιών παιδιών, δεχόμενος τα δυσάρεστα ή αμφίβολα αποτελέσματα των προγεννητικών εξετάσεων.

Έκτος από το σύνδρομο Ντάουν, καμία άλλη πνευματική στέρηση δεν μπορεί να εντοπιστεί. Η κύρια μέθοδος προγεννητικού έλεγχου για το σύνδρομο Ντάουν, η αμνιοκέντηση εμπεριέχει τον κίνδυνο αποβολής και ελλοχεύουν επίσης σοβαροί κίνδυνοι βλαπτικής επίδρασης, τόσο στο μωρό, όσο και τη μητέρα.

Η ευγονική έκτρωση, πού είναι η φυσική κατάληξη του προγεννητικού ελέγχου, δεν κατόρθωσε να απαλλάξει την κοινωνία από τη γέννηση παιδιών με ειδικές ανάγκες και νοητική υστέρηση. Φαίνεται ότι ο μόνος τρόπος, πού είναι αποτελεσματικός για τους θιασώτες της ευγονικής, είναι η μεταγεννητική ευθανασία, πού είχε εφαρμοστεί από τους Ναζί πριν την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και αφορούσε Γερμανούς πολίτες κάθε ηλικίας, πού έπασχαν από ανίατες ασθένειες, περιλαμβανομένης και της νοητικής υστέρησης, ή μετά από δύο χιλιάδες χρόνια Χριστιανισμού να επιστρέψουμε στη φιλοσοφία του Καιάδα (χάσμα του Ταϋγέτου, στο όποιο οι αρχαίοι Σπαρτιάτες έριχναν τα καχεκτικά ή ανάπηρα βρέφη) χωρίς φτηνές δικαιολογίες.

από το περιοδικό από το περιοδικό «ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ»

Έκδοση του Παγκύπριου Συλλόγου Ορθοδόξου Παραδόσεως «Οι φίλοι του Αγίου Όρους»,

τεύχος  89, Φθινόπωρο 2009

http://www.zoiforos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=2231&Itemid=1

Εὐχαριστῶ θερμῶς ὅλους ἐσᾶς, τά μέλη τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τῆς Ἑλληνικῆς Μαιευτικῆς Ἑταιρείας, τά ὁποῖα ὁμοφώνως ἀποφασίσατε νά μέ προσκαλέσετε νά ὁμιλήσω στήν πρώτη σας συνεδρίαση, πρόσκληση, τήν ὁποία εὐχαρίστως ἀποδέχθηκα. Σήμερα θά ἔλεγα ὅτι εἶσθε ὡς ἐπιστήμονες οἱ ἔχοντες τίς περισσότερες εὐθῦνες γιά τό μέλλον τῆς ἀνθρωπότητος.

Ἡ ἐπιστήμη σας πλέον ἔχει συζευχθεῖ μέ τήν τεχνολογία, μέ ἐντυπωσιακά ἀποτελέσματα ἀλλά καί πολλούς διαφαινόμενους κινδύνους, ὅπως τούς προσδιορίζετε ἐσεῖς οἱ ἴδιοι οἱ ἐπιστήμονες, ἀλλά καί οἱ ἄλλοι παράγοντες τῆς κοινωνίας. Μέχρι τώρα εἴχαμε τήν τεχνολογία νά ἐπιδρᾶ τό περιβάλλον καί νά τό μεταβάλλει ἐπί τά χείρω. Σήμερα ἀποδεχόμαστε τό κακό πού διαπράξαμε σέ βάρος τοῦ περιβάλλοντος, ἀλλά χωρίς νά ὑπάρχει ἀλλαγή στή σκέψη μας, ἐμεῖς θά τή λεγαμε αὐτή τήν ἀλλαγή "μετάνοια", ἐπιχειροῦμε, διατηροῦντες τήν ἴδια λογική, νά ἐπιδιορθώσουμε τά κακῶς ἔχοντα, χωρίς νά ἐπιτυγχάνουμε κάτι τό ἰδιαίτερο μέχρι σήμερα. Ἐλπίζουμε ὅτι ἡ εἰλικρινής ἐφαρμογή τῆς Συμφωνίας τοῦ Κυότο ἀπό ὅλα τά κράτη τοῦ κόσμου θά ὁδηγήσει σέ καλύτερο μέλλον τήν ἀνθρωπότητα, ὡς πρός τό περιβάλλον. Ἀλλά τό σημαντικό γιά τήν ἀνθρωπότητα εἶναι τό πῶς θά ἐξελιχθεῖ τό δικό της μέλλον.

Διότι τό νά βλέπει ὁ ἄνθρωπος ἐξουσιαστικά τό περιβάλλον του, προκαλεῖ σ' αὐτόν καί στίς ἑπόμενες γενιές σοβαρό πρόβλημα ἀλλά εἶναι πολύ σοβαρότερο τό νά αἰσθάνεται ἐξουσιαστικά ἔναντι τοῦ συνανθρώπου του καί μάλιστα ἐκείνου ὁ ὁποῖος εἶναι χωρίς φωνή, χωρίς δυνατότητα ἀντίστασης. Ὁ Ἄγγλος φιλόσοφος Τζόναθ Γκλόβερ προλογίζει ἀναφορά του πρός τήν Εὐρωπαϊκή Ἐπιτροπή ἐπί τῶν νέων ἀναπαραγωγικῶν τεχνολογιῶν παρατηρώντας μεταξύ ἄλλων: " Ὁ βαθύς διχασμός ἐπί τῶν σημερινῶν προόδων εἶναι μερικιῶς περί τοῦ ἐάν εἶναι ἀποδεκτές ἀπό ἐμᾶς τούς ἴδιους. Ἡ ἀνησυχία μου εἶναι ὅτι βαδίζουμε ὡς ὑπνοβάτες πρός ἕνα κόσμο τόν ὁποῖο λίγοι ἀπό ἐμᾶς ἔχουμε ἐπιλέξει". ( Glover, “ Ethics of New Reproductive Technologies: , p.20). Καί ὁ καθηγητής 'Ηθικῆς καί δεοντολογίας στή Ἰατρική Σχολή τῆς Οὐάσινγκτον Ἄλβερτ Τζόνσεν τονίζει ἐπ' αὐτοῦ ὅτι μία ἀπό τίς ἀξίες πού ὑπηρετοῦν οἱ βιοηθικοί προβληματισμοί εἶναι νά μείνει ὁ ὁδοιπόρος ἄνθρωπος τῆς ἱστορίας ἐν ἐγρηγόρσει ὥστε νά ταξιδέψει σωστά στό μέλλον πού τοῦ προετοιμάζουν οἱ ἀναπαραγωγικές καί γενετικές ἐπιστῆμες. (Albert R.Jonsen “ The birth of Bioethics” , p.313). Θά μοῦ ἐπιτρέπατε νά πῶς ὅτι αὐτός εἶναι καί ὁ σκοπός τῆς Ἐκκλησίας , μέ ὅλο τόν σεβασμό πρός τήν Ἐπιστήμη καί τίς ἐπιτυχίες της καί ὅλη τήν ἀγάπη μας πρός τούς ἐρευνητές ἐπιστήμονες.

Τά περί ζωῆς

Ἀπό τήν ἀρχή ὀφείλω γιά μιάν ἀκόμη φορά νά δηλώσω ὅτι ὡς Χριστιανοί πιστεύουμε στόν ἀπόλυτο σεβασμό τοῦ ἀνθρώπου, ὅποιος κι ἄν εἶναι, σέ ὅποια κατάσταση κι ἄν βρίσκεται, ὅ,τι κι ἄν πιστεύει. Ὑπέρτατος Νόμος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ Ἀγάπη πρός κάθε συνάνθρωπο καί ἰδιαίτερα σέ αὐτούς πού δέν εἶναι σάν κι ἐμᾶς.

Ἡ αὐτογνωσία καί ἡ ἀρετή ὁδηγοῦν ἤ θά ἔπρεπε νά ὁδηγοῦν τουλάχιστον στήν ἀντίληψη τοῦ πεπερασμένου τῆς ἀντίληψής μας. Ζοῦμε σέ ἕνα πλανήτη ἑνός ἁπλανοῦς ἀστέρα, μέ ὅλους τούς ἄλλους ἁπλανεῖς πολύ μακριά καί μέ ἕνα στερέωμα, ὅπως ἁπλοϊκά τό ὀνομάζουμε, πού ἰλιγγιᾶ ὁ εἰδικός ἐπιστήμων ὅταν ἐπιχειρεῖ νά τό προσεγγίσει. Τό γιατί βρισκόμαστε ἐδῶ, γιατί γεννηθήκαμε, γιατί πεθαίνουμε, γιατί ἐνῶ ὑλικά εἴμαστε περατοί ὡς πρός τίς διαστάσεις ἔχουμε μυαλό πού μπορεῖ νά σκέπτεται καί νά ἀναπολεῖ τό ἄπειρο δέν ἔχει λογική ἀπάντηση. Γράφει ὁ μέγας Πατήρ τῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος: " Ἐάν πρός ἐμαυτόν βλέψω καί πᾶσαν τήν ἀνθρωπίνην φύσιν καί σύμπηξιν, τίς ἡ μίξις ἡμῶν; τις ἡ κίνησις; πώς τό ἀθάνατον τῷ θνητῷ συνεκράθη; πώς κάτω ρέω καί ἄνω φέρομαι; πώς ψυχή περιγράφεται; πώς ζωήν δίδωσι καί πάθους μεταλαμβάνει; . . . καί ἔτι πρό τούτων, τίς ἡ πρώτη πλάσιν ἡμῶν καί σύστασις ἐν τῷ τῆς φύσεως ἐργαστηρίω; . . . καί τις ἥγαγεν ἐπί τάς πρώτας πηγάς καί τοῦ ζῆν ἀφορμάς αὐτομάτως; πώς σιτίοις μέν σῶμα, λόγῳ δέ ψυχή τρέφεται; (Λόγος κη', ΒΕΠΕΣ 59, 230). Καί ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος μᾶς πιστοποιεῖ ὅτι "δέν μπορεῖ ἡ λογική νά μᾶς πεῖ πώς δημιουργηθήκαμε καί πώς ἑνωθήκαμε θνητοί μέ τούς ἐπουράνιους" ( ΒΕΠΕΣ 62, 147).
Ἡ ζωή εἶναι λοιπόν ἕνα μυστήριο, πού θέλει ἀπό ὅλους μας ἰδιαίτερο σεβασμό. Σήμερα κι ἐμεῖς δεχόμαστε ὅτι ὁ κίνδυνος εἶναι μεγάλος ἡ ἀνθρωπότητα νά γίνει δούλη τῆς τεχνολογίας, τήν ὁποία ὑποτίθεται ὅτι ἐξουσιάζει καί χειρίζεται. Ὅταν στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰώνα εἶχε ἀρχίσει νά ἀναπτύσσεται ἡ τεχνολογία ἔγραψε ὁ Ρῶσος φιλόσοφος Νικόλαος Μπερντιάγεφ: " Ὁ ἄνθρωπος πιστεύει στά θαύματα τῆς ἐπιστήμης καί τῆς τεχνολογίας μιά καί δέν πιστεύει σέ τίποτε ἄλλο. Ὁ ἀπανθρωπισμός λοιπόν πρῶτα ἀπό ὅλα εἶναι ἡ μηχανοποίηση τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς, ἡ ὑποταγή στήν τεχνική, ἡ μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου σέ μηχανή "(Νικ, Μπερντιάγεφ, "Τό πεπρωμένο τοῦ ἀνθρώπου στόν σύγχρονο κόσμο" , μετ. Εὐτ. Β. Γιούλτση, Ἐκδ. Πουρναρᾶ Θεσσαλονίκη, 1980, σελ. 90).

Ἄν μετατρέψουμε τόν ἄνθρωπο ἀπό δημιούργημα κατ' εἰκόνα καί ὁμοίωση τοῦ Θεοῦ σέ ἔμβια μηχανή, χωρίς σκοπό ζωῆς, τότε ὅλα εἶναι δυνατό νά ἐπιτρέπονται. Ὁ Πρωταγόρας εἶχε διδάξει "πάντων χρημάτων μέτρον ἐστίν ἄνθρωπος, δηλαδή γιά ὅσα δέν ὑπάρχουν δέν ὑπάρχουν" (ἀπ. Β1 στήν ἐκδ. Ντιλς - Κράντζ). Δηλαδή θά λέγαμε ὅτι εἶναι ὁ προπομπός τῶν σημερινῶν ὑλιστῶν. Τήν ἀπάντηση τήν πῆρε ἀπό τόν Πλάτωνα ἀργότερα στό ἔργο τοῦ "Νόμοι". Γράφει σχετικά στόν πρόλογο τῆς ἔκδοσης τοῦ ἔργου αὐτοῦ ὁ ΚΔ. Γεωργούλης γιά τή σκέψη τοῦ Πλάτωνα: "Χρέος τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι θέλουν νά γίνουν εὐδαίμονες, εἶναι νά ἀκολουθοῦν τόν θεόν μέ ταπεινότητα καί κοσμιότητα, προσπαθοῦντες νά καταστοῦν ὅμοιοι μέ αὐτόν. Διότι ὁ Θεός εἶναι τό μέτρον τῶν πάντων τῶν ὄντων καί ὄχι ὁ ἄνθρωπος. Εἰς τό σημεῖον τοῦτο ὁ Πλάτων διά τοῦ στόματος τοῦ Ἀθηναίου ἀντιστρέφει τή γνωστή πρόταση τοῦ σοφιστοῦ Πρωταγόρου, ὁ ὁποῖος δίδασκε ὅτι μέτρο ὅλων τῶν ὄντων εἶναι ὁ ἄνθρωπος". (ΚΔ. Γεωργούλη, Πρόλογος στούς "Νόμους" τοῦ Πλάτωνος, τ. 328, ἐκδ. Πάπυρος, Μαρούσι, 1975, σελ. 25).

Φυσικά οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας δίδαξαν καί ὅλοι οἱ Χριστιανοί πιστεύουμε ὅτι ὁ Θεός εἶναι ὁ Δημιουργός τοῦ Σύμπαντος καί τοῦ ἀνθρώπου καί ὅποιος ἀποκτᾶ οἰκείωση μαζί του ἀποκτᾶ τό μεῖζον στή ζωή του. Γράφει ὁ Κλήμης ὀ Ἀλεξανδρεύς: " Οὐκοῦν τό μέγιστον καί κορυφαιότατον τῶν πρός τήν ζωήν μαθημάτων ἀπό τῆς ἀρχῆς ἐγκαταθέσθαι τή ψυχή δεῖ γνῶναι τόν Θεόν τόν αἰώνιον καί δοτήρα αἰωνίων καί πρῶτον καί ὑπέρτατον καί ἕνα καί ἀγαθόν Θεόν κτήσασθαι διά γνώσεως καί καταλήψεως. Αὕτη γάρ ἄτρεπτος καί ἀσάλευτος ἀρχή καί κρηπίς ζωῆς, ἐπιστήμη Θεοῦ τοῦ ὄντως ὄντος καί τά ὄντα τουτέστι τά αἰώνια δωρουμένου... Ἡ μέν γάρ τούτου ἄγνοια θάνατος ἐστίν, ἡ δέ ἐπίγνωσις αὐτοῦ καί οἰκείωσις καί πρός αὐτόν ἀγάπη καί ἐξομοίωσις μόνη ζωή ". ( P.G 9, 612).

Ἡ μή ἀναγνώριση τῆς ἱερότητας τῆς ζωῆς ὁδηγεῖ σέ δυσάρεστες καταστάσεις. Διότι τότε κυριαρχεῖ ὁ ἐγωϊσμός, ἡ λογική τοῦ ἰσχυροῦ, τότε δεσμεύεται ὁ νοῦς ἀπό τά πάθη καί ἡ ἐπιστήμη καί τεχνολογία μποροῦν νά καταλήξουν μάστιγα γιά τήν ἀνθρωπότητα. Χωρίς ἀγάπη στόν Θεό καί σεβασμό στήν ἱερότητα τῆς ζωῆς κυριαρχεῖ πολλές φορές, θά μοῦ ἐπιτρέψετε νά τό πῶ, ἡ ἀπανθρωπιά. Σήμερα καί μέ τά μέσα πού διαθέτει ἡ ἐπιστήμη καί ἡ τεχνολογία ἔχει ἀρχίσει νά κυριαρχεῖ ἡ εὐγονική ἀντίληψη γιά τή ζωή καί τήν κοινωνία. Ἡ ἄποψη τοῦ κατόχου τοῦ Νόμπελ Ἰατρικῆς Φράνσις Κρίκ "κανένα νεογέννητο παιδί δέν θά ἔπρεπε νά ἀναγνωρίζεται ὡς ἀνθρώπινο πρίν περάσει ὁρισμένα τέστ γιά τά γενετικά του χαρίσματα... Ἄν ἀποτύχει σ' αὐτά τά τέστ, χάνει τό δικαίωμα στή ζωή " (Τεστάρτ Ζάκ, " Ἡ ἐπιθυμία του γονιδίου ", ἐκδ. "Κάτοπτρο", Ἀθήνα 1992, σελ. 195) εἶναι χαρακτηριστική. Δυστυχῶς γυρίζουμε στήν ἐποχή τοῦ Καιάδα τῆς ἀρχαίας Σπάρτης . . . Δηλαδή κατά τήν ἄποψη τοῦ διακεκριμένου ἐπιστήμονα κανένα ἀπό τά παιδιά τῶν παραολυμπιακῶν ἀγώνων πού ἐκ γενετῆς εἶχαν κάποιο πρόβλημα ὑγείας δέν θά ἔπρεπε νά εἶναι στή ζωή. Σήμερα μᾶλλον φαίνεται μακρινό αὐτή ἡ ἄποψη νά καθιερωθεῖ ἐπισήμως, δόξα τῷ Θεῷ. Ἀλλά οἱ προγενετικοί ἔλεγχοι γενικεύονται καί συνεχῶς καί νέα στοιχεῖα γιά τήν πορεία τῆς ζωῆς τῆς κοινωνίας καί ἡ τάση εἶναι πρός τά ἐκεῖ. Τά πράγματα γίνονται περιπλοκότερα ἄν ἡ γονιδιακή ἐξέταση λ.χ. δείξει ὅτι τό ἔμβρυο μπορεῖ νά ἐξελιχθεῖ σέ ἄνθρωπο μέ κληρονομική ἐπιβάρυνση ὡς πρός μίαν ἀσθένεια, ἀλλά πού δέν εἶναι γνωστό ἄν καί πότε θά ἐμφανιστεῖ.

Θά ρωτήσει κάποιος εἶναι κακό νά γνωρίζουν οἱ γονεῖς ὅτι τό παιδί πού θά γεννηθεῖ θά ἔχει τό σύνδρομο ντάουν ἤ μεσογειακή ἀναιμία; ὄχι θά ἀπαντοῦσε κανείς λογικά. Ἀλλά ἡ ἴδια ἡ κοινωνία θά ἔπρεπε νά ἔχει βιώσει ἔτσι τή ζωή, ὥστε οἱ γονεῖς στήν ἐλεύθερή τους ἐπιλογή νά μποροῦν νά ἐπιλέξουν τή δοκιμασία καί τό σταυρό ἀπό τήν ἀπαλλαγή. Νά ἔχει διδάξει ἡ κοινωνία - δέν ἐξαιρῶ τήν εὐθύνη τῆς Ἐκκλησίας - ὅτι ὁ Σταυρός δίνει νόημα στή ζωή καί ὄχι ἡ προσπάθεια νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό κάθε τι πού μᾶς στενοχωρεῖ καί πού τό θεωροῦμε βάρος σέ μιά ἀνέμελη ζωή. Καί νά πῶ καί κάτι ἀπό τήν πείρα μου ὡς κληρικοῦ. Δέν ὑπάρχει ἀνέμελη ζωή. Καί θά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα γνωστό καί ὄχι τῆς χώρας μας. Τά μέσης ἡλικίας ζευγάρια στή Γαλλία συνηθίζουν νά ἀφήνουν γονεῖς καί παιδιά στήν τύχη τους γιά να ζοῦν ἀνέμελα καί φάνηκε αὐτό ὡς τραγωδία τῆς γαλλικῆς κοινωνίας κατά τόν περσινό ἐκεῖ καύσωνα ὅταν ζευγάρια δέν ἐμφανίστηκαν καθόλου γιά νά κηδέψουν τούς νεκρούς γονεῖς τους, ἤ στήν καλύτερη περίπτωση ἀπέστειλαν ἀπό τήν ἐξοχή τά ἔξοδα τῆς κηδείας. . . Αὐτά γιά νά μή χαλάσουν τίς διακοπές καί τήν ἀνέμελη ζωή τους. Ὅμως σύμφωνα μέ τά ἐπίσημα στοιχεῖα οἱ τάσεις αὐτοκτονίας ἔχουν σημαντικά αὐξηθεῖ στή Γαλλία καί τό 60% περίπου τῶν νέων 18-24 ἐτῶν εἶναι χρῆστες ναρκωτικῶν οὐσιῶν. Διερωτῶμαι ἄν αὐτή εἶναι ἀνέμελη ζωή, ἤ ζωή χωρίς ἐλπίδα, χωρίς περιεχόμενο.


Ἡ ἀρχή τῆς ζωῆς

Καί ἀπό τή ζωή, πού ἐπαναλαμβάνω ὅτι γιά μᾶς εἶναι ἱερή καί τῆς πρέπει ὁ κάθε σεβσμός νά δοῦμε τήν ἀρχή της. Διότι ἐπί τῶν δικαιωμάτων τοῦ ὑγιοῦς καί πλήρους ἀνθρώπου στή ζωή ὑπάρχουν οἱ Θεμελιώδεις διατάξεις τῶν δικαιωμάτων του πού ὁμιλοῦν ἀπερίφραστα. Ὑπάρχει καί ἡ Οἰκουμνεική Διακήρυξη τῆς ΟΥΝΕΣΚΟ γιά τό ἀνθρώπινο γονιδίωμα καί τά δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου.

Γιά ἐμᾶς τούς Χριστιανούς ὁ ἄνθρωπος ἀρχίζει τή ζωή του μέ τή σύλληψή του στή μήτρα τῆς μητέρας του. Οἱ σύζυγοι καί μελλοντικοί γονεῖς γίνονται ἐκείνη τήν ὥρα συνδημιουργοί τοῦ Θεοῦ καί ἀναλαμβάνουν τίς εὐθύνες τους ἔναντι τοῦ παιδιοῦ τους. Εἶναι ἡ κορύφωση τοῦ ἔρωτά τους. Ἀπό ἐκείνη τήν ὥρα τῆς συλλήψεως ξεκινᾶ γι' αὐτούς τήν πορεία τῆς ζωῆς του. Καί ἀπό ἐκείνη τήν ὥρα ἀλλάζει καί ἡ ζωή τοῦ ζευγαριοῦ. Τό νεαρό ζευγάρι γίνεται πιό ὑπεύθυνο, πιό ἀγωνιστικό. Ὅλοι σας εἶσθε μάρτυρες τῆς χαρᾶς, τῆς ἀγωνίας, τῆς λαχτάρας τῶν μελλοντικῶν γονέων. Ὅλοι σας ἔχετε ἀκούσει νά λένε μέ κρυφή ὑπερηφάνεια "τό ἀκοῦμε . . . ", ἤ τή μητέρα νά δηλώνει "πολύ ζωηρό εἶναι, ὅλο κλωτσάει. . . ". Καί ἡ Ἁγία Γραφή περιγράφει τή σκηνή ὅτι ὅταν ἡ Παναγία μας πῆγε στή ἑξαδέλφη της Ἐλισάβετ γιά νά τῆς πεῖ τό χαρμόσυνο γεγονός ὅτι θά γεννοῦσε τόν Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστό τότε "σκίρτησε τό βρέφος στήν κοιλιά της", πού ἦταν ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος.

Ἡ ἀρχή τῆς ζωῆς δέν μπαίνει γιά ἐμᾶς σέ διαπραγμάτευση. Δέν μπαίνουμε στή λογική τῆς ἐπιστήμης πότε λέγεται "ἔμβρυο", πότε "γενετικό ὑλικό" καί πότε στά ἀγγλικά "foetus", πότε τά κύτταρα τοῦ ἐμβρύου εἶναι ἀδιαφοροποίητα καί πότε τά κύρια ὄργανα τοῦ σώματος ἔχουν σχηματισθεῖ. Ὅλα αὐτά ἐμεῖς τά βλέπουμε ὡς μιάν ἐξέλιξη τοῦ ἀνθρώπου στή μήτρα τῆς μητέρας του, ὅπως βλέπουμε τήν ἐξέλιξη του ὅταν γεννηθεῖ καί ἕως τόν θάνατό του.

Τό ἔμβρυο γιά ἐμᾶς δέν εἶναι αὐτό πού θεωροῦσε στήν ἀρχαιότητα ὁ Γαληνός καί τό διακηρύσσουν σήμερα γιά ἄλλους πρός τόν Γαληνό λόγους οἱ φεμινίστριες, δηλαδή ὡς μέρος τοῦ γυναικείου σώματος καί δέν χωρίζουμε τή ζωή του μέσα στή μήτρα τῆς μητέρας του σέ περιόδους. Αὐτό ἔχει σκοπούς ὠφελιμιστικούς καί ἐξυπηρέτησης ἐπιχειρηματικῶν ἤ ἄλλων σκοπῶν. Αὐτό γίνεται γιά νά προωθηθοῦν νομίμως οἱ φόνοι ἐμβρύων εἴτε ὑπό τή μορφή τῶν ἐκτρώσεων, εἴτε ὑπό τή μορφή ἐπ' αὐτῶν πειραμάτων. Διότι θά μοῦ ἐπιτρέψετε νά πῶ ὅτι καί τά λεγόμενα ὅτι πρέπει νά θυσιάζονται κατηγορίες ἐμβρύων γιά θεραπευτική ἔρευνα ἐμπεριέχουν τόν οἰκονομικό παράγοντα καί ἁπλῶς ἐπιχειρεῖται νά βρεθοῦν τρόποι γιά νά μήν προκαλοῦνται ἀντιδράσεις. Τέτοιες κατηγορίες εἶναι λ.χ. τά ἔμβρυα τά ὁποῖα ἔχουν γονιμοποιηθεῖ in vitro, ἔχουν καταψυχθεῖ καί ἡ περίοδος γιά τήν ὁποία ἔχει συμφωνηθεῖ νά παραμείνουν κατεψυγμένα ἔχει παρέλθει καί δέν ἔχουν ἐμφυτευθεῖ καί ἀκόμη τά ἔμβρυα πού δημιουργοῦνται in vitro δέν εἶναι μία χημική ἀντίδραση ἀπό τήν ὁποία προκύπτει ἕνα ἀποτέλεσμα, ἀλλά πρόκειται γιά δημιουργία ζωῆς. Ὅταν οἱ γαμέτες εἶναι ἀνεξάρτητοι ἀλλήλων δέν εἶναι τίποτε, ἀλλά ὅταν ἐπέλθει ἡ γονιμοποίηση ἔχετε ἐν δυνάμει ἕναν ἄνθρωπο, μέ ὅλα τά συστατικά του καί τίς ἐπιπτώσεις πού προκαλοῦν τά ἀποτελέσματα τοῦ πειραματισμοῦ.

Μέ τή μή ἀναγνώριση τῆς ἱερότητας τοῦ ἐμβρύου ἀπό τήν ὥρα τῆς σύλληψης μπαίνουμε σέ διαδικασία διατυπώσεως κανόνων καί ἀπαγορεύσεων, πού ἐξαρτῶνται ἀπό τίς κοινωνίες πού διατυπώνονται, ἀπό τίς πιέσεις πού δέχονται αὐτοί πού τίς κυβερνοῦν καί ἀπό τήν ἀνθεκτικότητά τους στίς πιέσεις αὐτές. Βλέπουμε δέ πώς οἱ κοινωνίες πού σήμερα ἀνθίστανται σέ κάποιες ἐπιδιώξεις οἰκονομικῶν παραγόντων αὔριο τίς ἀποδέχονται. Εἶναι ἡ θεωρία τοῦ Πρωταγόρα, ὅτι μέτρο εἶναι "ὁ χωρίς Θεό ἄνθρωπος καί ὅλα ἑπομένως εἶναι σχετικά καί οἱ ἀρχές καί οἱ ἀξίες μεταλλάσσονται ἀνάλογα μέ τά ἤθη πού κυριαρχοῦν σέ κάθε ἐποχή καί σέ κάθε κοινωνία.

Τά ἠθικά προβλήματα τῆς ὑποβοηθούμενης ἀναπαραγωγῆς

Ἡ μή ἀποδοχή γενικῶν ἀξιῶν πού διέπουν τή ζωή μας καί ἡ παραδοχή πώς οἱ κανόνες της ἐξαρτῶνται ἀπό τά ἑκάστοτε ἐπικρατοῦντα συμφέροντα καί τήν ἐπιβαλλόμενη ἠθική προκαλοῦν ἠθικά προβλήματα. Καί ἔρχομαι τώρα στό θέμα τῆς ὑποβοηθούμενης ἀναπαραγωγῆς. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἐσεῖς ὅλοι ἀντιμετωπίζετε καθημερινά προβλήματα πού σᾶς θέτουν οἱ γονεῖς πού δέν μποροῦν νά κάνουν παιδιά καί τό θέλουν πολύ. Τά ζευγάρια αὐτά εἶναι ἕτοιμα νά ξοδέψουν ὅσα κι ὅσα γιά νά πραγματοποιήσουν τήν ἐπιθυμία τους καί νά πράξουν ὅ, τι τούς ζητήσετε. Τί κάνετε λοιπόν; φυσικά δέν περιμένετε ἀπό ἐμένα νά σᾶς βάλω Κανόνα καί νά γίνω ἡ συνείδησή σας. Σᾶς ἐξήγησα τήν ἱερότητα τῆς ζωῆς, τήν ἀρχή τῆς ζωῆς, τόν σεβασμό, στό ἔμβρυο, στό κάθε ἔμβρυο, ὅπως κι ἄν προέκυψε, τώρα ὀφείλω νά σᾶς πῶ δυό λόγια γιά τήν ἱερότητα τοῦ γάμου πρίν σᾶς πῶς γιά τό πῶς ἐμεῖς ἀντιμετωπίζουμε πνευματικά τήν ὑποβοηθούμενη ἀναπαραγωγή.

Ὅπως γνωρίζετε ὁ γάμος γιά τήν Ἐκκλησία εἶναι μυστήριο μέγα, διότι ἀπό τήν ἀγάπη καί τόν ἔρωτα δύο ἀνθρώπων προκύπτουν τά νέα μέλη τῆς κοινωνίας, τῶν ὁποίων τήν εὐθύνη ἔχουν οἱ γονεῖς. Ἡ ἀποϊεροποίηση τῆς ζωῆς ὁδηγεῖ καί στήν ἀποϊεροποίηση τοῦ γάμου, γεγονότος πού θά ἔπρεπε νά εἶναι μοναδικό στή ζωή τοῦ ἀνθρώπου καί ὄχι ἕνα ἀπό τά πολλά ἐπεισόδια τῆς ζωῆς του. Ὁ δεσμός τοῦ γάμου εἶναι ἱερός καί αἰώνιος, ἡ ἀγάπη ὁδηγεῖ στό νά ζεῖ ὁ ἕνας γιά τόν ἄλλο, νά διορθώνει ὁ ἕνας τόν ἄλλο, νά λαχταρᾶ ὁ ἕνας τόν ἄλλο, νά δημιουργηθεῖ μιά πνευματικά καί ἠθικά ὑγιής οἰκογένεια, μέ παιδιά πού νά εἶναι ἄξια μέλη τῆς κοινωνίας. Γι' αὐτό καί οἱ γονεῖς ὀφείλουν νά ζοῦν μαζί μέ τά παιδιά τους καί νά φροντίζουν οἱ ἴδιοι γιά τήν ἀγωγή τους, παρά τίς δυσκολίες πού προκύπτουν ἀπό τή σύγχρονη ζωή. Ἡ μητρότητα καί ἡ πατρότητα εἶναι ἀπό τίς μέγιστες χαρές πού μπορεῖ νά ἔχει ὁ ἄνθρωπος. Ἀκόμα καί ἡ συνεύρεση τοῦ ἐγγάμου ζευγαριοῦ ἔχει ἱερό χαρακτῆρα, ὡς κύριο μέρος τῆς ἁρμονίας στή συζυγική ζωή, ὡς κένωση τοῦ ἑνός πρός τόν ἄλλο. Δέν εἶναι ἕνα παιχνίδι πού ὅταν τό βαρεθεῖ ὁ νέος ἤ ἡ νέα τό ἀφήνει, οὔτε ἡ εὐκαιριακή ἀγορά ἑνός ρούχου μιᾶς χρήσεως. Εἶναι σφραγίδα ζωῆς. Ἐξομολογοῦμαι ὅτι στενοχωροῦμαι πολύ ὅταν στό γραφεῖο διαζυγίων τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς βλέπω νά προσέρχονται νέοι ἄνθρωποι, παντρεμένοι γιά δύο ἤ τρία χρόνια καί νά ζητοῦν νά χωρίσουν. Αἰσθάνομαι ὅτι κι ἐμεῖς ὡς Ἐκκλησία ἔχουμε εὐθύνη πού οἱ νέοι καί οἱ νέες πού ὁδηγοῦνται στό διαζύγιο ἔκαμαν ἕνα γάμο χωρίς νά εἶχαν προηγουμένως ἀντιληφθεῖ τή σοβαρότητα τῆς πράξης τους, τήν εὐθύνη γιά τό ἔργο πού ἀνελάμβαναν, τίς ἀντοχές πού ἔπρεπε νά ἔχουν, τήν ὡριμότητα τῆς ἀγάπης τους πρός τό ἕτερο τους ἥμισυ, τήν ὑπομονή καί τήν ἐπιμονή στούς πρώτους καμιά φορά ἀναπόφευκτους κραδασμούς. Καί πρέπει νά σᾶς πῶς ὅτι ἔχουμε μιά αὔξηση στά διαζύγια ἀνησυχητική.

Κι ἔρχομαι τώρα στήν ὑποβοηθούμενη ἀναπαραγωγή. Ὁ γάμος ὡς μυστήριο ἐπιστεγάζεται μέ τήν τεκνοποιία. Κι ἄν οἱ γονεῖς δέν κάνουν μέ τό φυσιολογικό τρόπο παιδιά κι ἔρθουν σέ ἐσᾶς θά τούς πῆτε τό τί προβλέπουν οἱ νόμοι, τό τί ἔχει ἐπιτύχει ἡ ἐπιστήμη, τό ποιές δυνατότητες καί ποιές πιθανότητες ἔχουν, τό τί θά κοστίσει ἡ θεραπεία, ἴσως καί κάποια ἀκόμη πού μοῦ διαφεύγουν. Τώρα θά σᾶς πῶ ἐγώ τί θά τούς ἔλεγα στήν ἐξομολόγηση. Καί μιά παρένθεση ἐδῶ. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει τούς Ἱερούς Κανόνες κι ἔχει τήν Ἐξομολόγηση καί πρό πάντων ὅλοι πρέπει νά γνωρίζουν ὅτι οὐδείς προστρέχων πρός τόν Ἰησοῦ Χριστό καί τήν Παναγία μας καί μητέρα ὅλων μας "κατησχυμένος ἐκπορεύεται". Κι ἐμεῖς, ὡς κληρικοί, δέν μποροῦμε παρά νά δείχνουμε ἀγάπη πρός κάθε ἄνθρωπο, ὅ, τι κι ἄν ἔχει πράξει στή ζωή του καί νά τόν συγχωροῦμε ἐφόσον μᾶς τό ζητάει. Ἀπό τό πετραχήλι τοῦ ἐξομολόγου ὁ κάθε ἄνθρωπος φεύγει ἀνακουφισμένος.

Τό πρῶτο πού θά ρωτοῦσα τούς γονεῖς πού δέν μποροῦν νά κάνουν μέ φυσιολογικό τρόπο παιδιά θά σᾶς παραξενέψει, ἀλλά θά ἦταν ἄν μποροῦν νά ὑποστοῦν αὐτή τή δοκιμασία, τό καταλαβαίνω καί γι' αὐτό θά τούς ρωτοῦσα ἄν μποροῦν νά τήν ἀντιμετωπίσουν. Γνωρίζω τέτοιους γονεῖς πού ἀφιερώθηκαν σέ ἔργα εὐποιίας, ἀγάπησαν τά παιδιά τοῦ κόσμου, τρέχουν σέ ὀρφανοτροφεῖα καί γηροκομεῖα καί προσφέρουν τίς ὑπηρεσίες τους.

Ἐπειδή ὅμως τά περισσότερα ζευγάρια θέλουν νά ἀποκτήσουν παιδί τό δεύτερο θά ἦταν ἡ ἐρώτησή μου ἄν ἔχουν ἐξαντλήσει τίς δυνατότητες τῆς ἐπιστήμης γιά νά ἀποκτήσουν δικά τους παιδιά μέ τήν ὑποβοηθούμενη ὁμόλογη ἀναπαραγωγή διά σπερματέγχυσης. Αὐτό θά τούς ἐξηγοῦσα ὅτι θά ἔπρεπε νά γίνει μέ τρόπο τέτοιο, ὥστε νά ἀποφευχθεῖ νά ὑπάρξουν πλεονάζοντα ἔμβρυα, πού θά χρησιμοποιοῦντο γιά ἄλλους σκοπούς ἤ θά καταστρέφονταν, κάτι πού ἡ Ἐκκλησία δέν μπορεῖ νά τό δεχθεῖ. Στήν περίπτωση αὐτή ἔρχεται ἡ ἰατρική ἐπιστήμη νά βοηθήσει χωρίς νά προκαλοῦνται ἠθικά διλήμματα.

Τό τρίτο πού θά τούς ἔλεγα καί ταυτόχρονα θά τούς συμβούλευα θά ἦταν μέ νόμιμο τρόπο νά υἱοθετήσουν ἕνα ἤ περισσότερα παιδιά. Ἡ δυστυχία εἶναι τόση καί τό ἐμπόριο τῶν βρεφῶν ἐξελίσσεται σέ μάστιγα πού μιά νόμιμη καί σωστή υἱοθεσία συμβάλλει στό νά ἐξελιχθεῖ σωστά ἡ οἰκογένεια, ἀλλά καί ἡ κοινωνία. Στήν περίπτωση αὐτή θά μποροῦσε νά πεῖ κάποιος ὅτι θά ἦταν ἀποδεκτή καί ἡ "υἱοθεσία" στή μήτρα τῆς μητέρας ἑνός ἐμβρύου ἀπό αὐτά πού πλεονάζουν καί θά πᾶνε ἀλλιῶς γιά καταστροφή καί πού οἱ πραγματικοί γονεῖς θά μείνουν γιά πάντα ἄγνωστοι, ὥστε οὐδέποτε θά ἀναζητηθεῖ ἀπό αὐτούς.

Τό τέταρτο θά ἦταν νά τούς ἐξηγοῦσα τά ἠθικά προβλήματα πού προκύπτουν ἀπό ἑτερόλογες γονιμοποιήσεις καί ἀπό φιλοξενία τοῦ ἐμβρύου σέ τρίτη γυναίκα. Τίς ἑτελόλογες γονιμοποιήσεις τίς ἀρνούμεθα γιατί πέραν τοῦ ὅτι τά παιδιά πού θά προκύψουν δέν προέρχονται ἀπό τή φυσιολογική ἐξέλιξη τοῦ ἔρωτος καί τῆς σεξουαλικῆς συνεύρεσης τοῦ ἀντρογύνου, ἀλλά ἀσεξουαλικά, καί γιά τά ἴδια τά παιδιά πού τελικά θά προκύψουν θά εἶναι ἀγνώστων γονέων, μέ ἄγνωστες ἐπιπτώσεις στή ζωή τους τή μελλοντική, τόσο ἀπό ἄποψη ὑγείας, ὅσο καί ἀπό ψυχολογική ἄποψη. Ὅσον ἀφορᾶ στή φιλοξενία τῆς ἑτερόλογης ἤ καί ὁμόλογης γονιμοποίησης σέ ξένη μήτρα ἐκεῖ προκαλοῦνται ἄλλα προβλήματα, ὅπως λ.χ. δεσμοῦ μεταξύ τῆς ξενίστριας μητέρας καί τοῦ ἐμβρύου καί ἄλλα σοβαρά νομικά ζητήματα, πού δέν εἶναι τῆς παρούσης νά ἀναλύσουμε. Ὅταν μάλιστα ἀντιλαμβανόμουν ὅτι πρόκειται γιά γυναίκα πλούσια πού θέλει νά δανεισθεῖ ἐπί πληρωμή τή μήτρα μιᾶς φτωχῆς γυναίκας γιά νά κάνει παιδί, ἐπειδή δέν θέλει νά χαλάσει τή σιλουέτα της καί δέν ἐπιθυμεῖ νά ἔχει τήν ταλαιπωρία τῆς ἐγκυμοσύνης καί τῆς γέννας ἐκεῖ θά ἤμουν πολύ αὐστηρός, διότι τό παιδί θά τό ἀποκτήσει χωρίς νά ἔχει κανένα δεσμό μαζί του καί ὁ ὠφελιμισμός καί ὁ ἐγωκεντρισμός της θά εἶχε σοβαρή ἐπίπτωση στό παιδί της, κάτι πού δέν θά εἶχε τό ἠθικό δικαίωμα νά τό πράξει.

Φυσικά δέν συζητοῦμε ὡς Ἐκκλησία τίς περιπτώσεις τῶν γυναικῶν πού θέλουν νά ἀποκτήσουν παιδί ἐκτός γάμου. Φυσικά δέν μιλῶ γιά τίς περιπτώσεις πού πρόν τιμήν τους γυναῖκες κρατοῦν τό παιδί πού ἀπέκτησαν μετά ἀπό δεσμό καί ὅταν τούς ἐγκατέλειψε ὁ σύζυγος ἤ αὐτός μέ τόν ὁποῖο εἶχαν δεσμό. Ὁμιλῶ γιά τίς γυναῖκες ἐκεῖνες πού ἐκ πεποιθήσεως θέλουν νά ἔχουν ἐλεύθερους δεσμούς καί νά αἰσθάνονται, ὅπως λένε, ἐλεύθερες καί νά κάνουν παιδί μέ τήν πρόθεση νά τό ἔχουν παρέα χωρίς νά γνωρίζει τό ἴδιο ποιός εἶναι ὁ πατέρας του, ἀλλά καί ὁ πατέρας του ὅτι ἀπέκτησε παιδί . . . Εἶναι ἐγωϊστικές περιπτώσεις, ἀφοῦ δέν ἐρωτήθηκε τό παιδί ἄν τίς ἀποδέχεται καί ἄν ἀποδέχεται νά μεγαλώσει σέ ἕνα τέτοιο περιβάλλον, πού ἀρέσει στή μητέρα του. Εἶναι αὐτό τονίζουν πολλοί παιδοψυχολόγοι, ὅτι ἀλλιῶς μεγαλώνει τό παιδί σέ μιά ἑδραιωμένη στήν ἀγάπη, στίς ἀξίες τῆς ζωῆς καί στήν ἑνότητα τῶν μελῶν της οἰκογένεια καί ἀλλιῶς σέ ἕνα περιβάλλον ἐγωϊστικό πού τοῦ ἐπιβλήθηκε. Ἀκόμη δέν εἶναι ἀποδεκτό ἀπό τήν Ἐκκλησία νά ἀποκτήσουν μέ ὁποιονδήποτε τρόπο παιδί ὁμοφυλόφιλοι, ἀφοῦ καί πάλι δέν θά ἔχει ἐρωτηθεῖ αὐτό ἄν ἀποδέχεται τό μεγάλωμα τοῦ ἐκτός φυσιολογικῆς οἰκογενειακῆς κατάστασης. Οὔτε ἀποτελοῦν οἰκογένεια οἱ ὁμοφυλόφιλοι, ὅταν συγκατοικοῦν. Ἡ οἰκογένεια ἔχει μιά γνωστή σύνθεση καί ἕνα συγκεκριμένο προορισμό.

Βλέπετε οἱ δυνατότητες πού σήμερα δίνει ἡ γενετική μηχανική προκαλοῦν ὅλα αὐτά τά διλήμματα καί προβλήματα, πού πάντως εἶναι καί προβλήματα τῆς κοινωνίας, ὅπως ἐξελίσσεται, μιᾶς κοινωνίας ὑλιστικῆς, ὠφελιμιστικῆς, σκληρῆς, ἐμπαθοῦς, παρακμιακῆς.

Ἐπίλογος - Συμπέρασμα

Συγκεντρώνοντας τίς ποιμαντικές σκέψεις μου ἐπί τῶν ἐξελίξεων τῆς γενετικῆς ἐπιστήμης καί τεχνολογίας θά ἤθελα νά τονίσω καί πάλι ὅτι χαιρόμαστε γιά τίς ἐπιτυχίες σας καί γιά ὅσα πράττετε γιά νά βελτιωθεῖ ἡ ζωή τῶν ἀνθρώπων καί νά ζοῦν μέ καλύτερη ὑγεία. Οἱ ἐπιφυλάξεις καί οἱ ἀντιρρήσεις μας ὑπάρχουν ἐκεῖ πού παραβιάζονται οἱ Ἀρχές καί οἱ Ἀξίες τῆς Ἠθικῆς, ἐκεῖ πού θίγοναται τά ἀνθρώπινα δικαιώματα τοῦ ἐμβρύου, ἐκεῖ πού κυρίως ἡ ζωή θεωρεῖται ἕνα μηχανιστικό ἀποτέλεσμα, μέ ἄγνωστες συνέπειες γιά τό μέλλον τῆς ἀνθρωπότητας.
Γιά νά ἀποφασίσετε λοιπόν τό πῶς ὀφείλει νά πορευθεῖ ἡ ἐπιστήμη καί ἡ τεχνολογία ἔχοντας τίς τεράστιες δυνατότητες πρέπει νά ἀποφασίσετε τί εἶναι, τί θεωρεῖτε ὅτι εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Εἶναι αὐτό πού περιγράφει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος "ὁ μικρός καί μέγας, ὁ ταπεινός καί ὑψηλός, ὁ θνητός καί ἀθάνατος, ὁ ἐπίγειος καί οὐράνιος; εἶναι ἐκεῖνα μετά τοῦ κάτω κόσμου καί αὐτά μέ τόν Θεό; ἐκεῖνα μέ τή σάρκα καί αὐτά μέ τό πνεῦμα; "γιά νά καταλήξει: " Χριστῷ συνταφῆναι μέ δεῖ, Χριστῷ συναναστήναι, συγκληρονομήσαι Χριστῷ υἱόν Θεοῦ, Θεόν αὐτόν". Εἴμαστε αὐτό, μέ τήν μοναδικότητα, τήν αὐτεξουσιότητα, τήν ὑπευθυνότητα καί ἐλευθερία μας, τήν ἄξια σεβασμοῦ προσωπικότητά μας ἤ εἴμαστε κάποιο ἔμβιο μηχάνημα πού μπορεῖ νά ἅγεται καί νά φέρεται ἀπό τούς ἰσχυρούς τῆς γῆς, ἐν ὀνόματι κάποιων ἀμφίβολων κερδῶν;

Ὑπάρχει σήμερα ἡ ἀτομική βόμβα πού μπορεῖ νά προκαλέσει μαζική καταστροφή καί οἱ Μεγάλες Δυνάμεις ὀρθῶς ἐλέγχουν τήν κατάσταση γιά νά μήν ὑπάρξει κάποιο ἀτύχημα, ἤ γιά νά μήν πέσει σέ χέρια κάποιου πού θά τό χρησιμοποιήσει σέ βάρος τῆς ἀνθρωπότητας. Ἡ γενετική μηχανική μοιάζει μέ ἀτομική βόμβα καί θέλει ἰδιαίτερη προσοχή ἡ χρήση της. Ὅσο αὐξάνονται οἱ δυνατότητες τῆς τεχνολογίας καί γιά νά μήν ὑπάρξουν πιθανότητες αὐτή νά χρησιμοποιηθεῖ γιά τό κακό τῶν ἀνθρώπων, τόσο χρειάζεται μεγαλύτερη ὡριμότητα, ἀρετή καί ἦθος στή χρήση της.

Ἀγαπητοί μου,

Στά 1932, ὁ Ἄλντους Χάξλεϊ ἔγραψε τό κλασικό βιβλίο τοῦ "Θαυμαστός καινούριος κόσμος". Ἦταν μεταξύ τῶν δύο πολέμων. Τό 1946, στόν πρόλογο τῆς νέας ἐκδόσεως τοῦ βιβλίου του, ὁ Χάξλεϊ πρόβλεψε ὅτι οἱ ἐπιστῆμες πού ἀσχολοῦνται μέ τόν ἄνθρωπο θά φέρουν μιά ἐκ βάθρων ἀλλαγή στόν κόσμο. Κατά τήν ἄποψή του ἡ διάσπαση τοῦ ἀτόμου εἶναι σπουδαῖο σημεῖο στήν ἀνθρώπινη ἱστορία, μέχρι, ὅπως ὁ ἴδιος γράφει, νά τιναχθοῦμε ὅλοι στόν ἀέρα καί νά τελειώσει ἡ ἱστορία μιά γιά πάντα. Δέν εἶναι ὅμως τό πᾶν, κατά τήν ἄποψή του, διότι ἡ ὑποδούλωση τῶν ἀνθρώπων δέν θά ἔρθει ἀπ' ἔξω, ἀλλά ἀπό τήν ψυχή καί τή σάρκα τους. Στήν ἐξέλιξη αὐτή τῆς ἠθικῆς καί διανοητικῆς ὑποδούλωσης τοῦ ἀνθρώπου λέγει ὁ Χάξλεϊ ὅτι δέν πρέπει νά ὑπάρχει ὁ Θεός. Οἱ ἰσχυροί τῆς γῆς, στή μελλοντική - ἐφιαλτική ἐποχή, πάντα κατά τόν Χάξλεϊ κατέληξαν στό συμπέρασμα καί σκέπτονται: "Θεός καί μηχανές στό συμπέρασμα δέν κολλᾶνε μέ τίποτα. Κάναμε τήν ἐπιλογή μας. Διαλέξαμε τίς μηχανές , τήν ἰατρική καί τήν παγκόσμια εὐτυχία . . . ὁ πολιτισμός πλέον δέν ἔχει ἀνάγκη ἀπό αὐταπάρνηση ἀπό ἁγνότητα, ἀπό ἡρωϊσμούς καί εὐγένειες,. . . ὅταν τό ἄτομο σκέπτεται ἡ κοινωνία πού θέλουμε φθίνει. . . Στήν κοινωνία τή δική μας οἱ ἄνθρωποι εἶναι εὐτυχισμένοι. Ἔχουν ὅ,τι θελήσουν καί δέν ζητοῦν ποτέ αὐτό πού δέν μποροῦν νά πάρουν. Εἶναι σιγουρεμένοι, ἔχουν ἄνεση, δέν ἀρρωσταίνουν ποτέ, δέν φοβοῦνται τόν θάνατο, δέν ξέρουν εὐτυχῶς τί θά πεῖ πάθος καί γηρατειά. Δέν ἔχουν τήν μανία τῆς πατρότητας ἤ τῆς μητρότητας. Οὔτε γυναῖκες, οὔτε παιδιά οὔτε ἐραστές ἔχουν γιά νά ἀνοιχτοῦν . Εἶναι τόσο καλά προγραμματισμένοι πού πολύ δύσκολα θά ξέφευγαν ἀπό τό ρυθμό τους. . . ", μετ. Ἐλ Χάξλεϊ "Θαυμαστός καινούριος κόσμος" , μετ. Ἐλ. Κυπραίου, Ἑλλην. Ἐκδ. "Κάκτος", Ἀθήνα, 1980, τά τελευταῖα σημεῖα ἀπό σελ. 181).

Αὐτά ὁ Χάξλεϊ τό 1932. Μήπως πρέπει νά προσέξουμε ὅλοι γιά νά μήν φτάσουμε στήν κόλαση αὐτή τῆς ζωῆς;

Ἀγαπητοί μου "Στῶμεν καλῶς". Σᾶς εὐχαριστῶ.

Στην ετήσια ειδική σύνοδο της Ελληνικής Μαιευτικής και Γυναικολογικής Εταιρείας

Έκθεση επιστημόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ζητά τη χάραξη νέων κατευθυντηρίων γραμμών, σε ό,τι αφορά την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε όσους επιλέγουν να ζητήσουν διαγνωστικές εξετάσεις στα έμβρυά τους που δημιουργήθηκαν με εξωσωματική γονιμοποίηση (in vitro fertilisation - IVF).

Η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση είναι η πρακτική της διενέργειας εξετάσεων σε έμβρυα, προκειμένου να ανιχνευθούν σοβαρές γενετικές διαταραχές και παθήσεις όπως είναι η νόσος του Huntington, η αιμορροφιλία και η ινοκυστική νόσος, προτού αυτά εμφυτευτούν στη μητέρα.

Δεδομένου ότι είναι η πρώτη έκθεση που παρέχει μία πλήρη εικόνα της εν λόγω πρακτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αποδεικνύει ότι η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση αποτελεί καθιερωμένη πρακτική σε πολλά κράτη μέλη, πλην όμως οι σχετικές κανονιστικές διατάξεις, τα πρότυπα και οι απαιτήσεις διαπίστευσης παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις.

Η έκθεση, την οποία εκπόνησε η επιστημονική υπηρεσία της Επιτροπής και το Κοινό Κέντρο Ερευνών, σε συνεργασία με σειρά ευρωπαϊκών ερευνητικών κέντρων, θα συμβάλει στη διεύρυνση των γνώσεων και πληροφοριών που σχετίζονται με τις σήμερα παρεχόμενες υπηρεσίες στην προεμφυτευτική γενετική διάγνωση.

Τα κυριότερα ευρήματα της εν λόγω μελέτης προκύπτουν από έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2006 σε περισσότερα από 160 κέντρα ανά την Ευρώπη, στα οποία υπάρχει δυνατότητα διενέργειας προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης (PGD/ΠΓΔ).

Στην έρευνα εντοπίστηκαν 53 κέντρα που προσφέρουν υπηρεσίες PGD/ΠΓΔ σε 16 χώρες της ΕΕ και στην Ελβετία, τα περισσότερα των οποίων βρίσκονται στην Ισπανία, το Βέλγιο, τη Δημοκρατία της Τσεχίας, την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η έκθεση διαπίστωσε μετακινήσεις ασθενών στην Ευρώπη με σκοπό τη διενέργεια ΠΓΔ, κυρίως για νομικούς και οικονομικούς λόγους, αλλά, επίσης, και επειδή δεν υπάρχει σχετική δυνατότητα στους τόπους διαμονής τους.

Οι κυριότερες χώρες υποδοχής είναι η Ισπανία, το Βέλγιο και η Τσεχική Δημοκρατία, οι οποίες δέχονται γονείς που προέρχονται από άλλες χώρες της ΕΕ, αλλά και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Λίβανο και το Ισραήλ.

Physicians should ascertain the law in their state on parental involvement to ensure that their procedures are consistent with their legal obligations.

Physicians should strongly encourage minors to discuss their pregnancy with their parents. Physicians should explain how parental involvement can be helpful and that parents are generally very understanding and supportive. If a minor expresses concerns about parental involvement, the physician should ensure that the minor’s reluctance is not based on any misperceptions about the likely consequences of parental involvement.

Physicians should not feel or be compelled to require minors to involve their parents before deciding whether to undergo an abortion. The patient, even an adolescent, generally must decide whether, on balance, parental involvement is advisable. Accordingly, minors should ultimately be allowed to decide whether parental involvement is appropriate. Physicians should explain under what circumstances (eg, life-threatening emergency) the minor’s confidentiality will need to be abrogated.

Physicians should try to ensure that minor patients have made an informed decision after giving careful consideration to the issues involved. They should encourage their minor patients to consult alternative sources if parents are not going to be involved in the abortion decision. Minors should be urged to seek the advice and counsel of those adults in whom they have confidence, including professional counselors, relatives, friends, teachers, or the clergy. (III, IV)

Issued June 1994 based on the report "Mandatory Parental Consent to Abortion;" adopted June 1992. (JAMA. 1993; 269: 82-86)