Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
03 Μαϊος 2024
    Βρίσκεστε εδώ:  
  1. Αρχική
  2. Παιδεία
  3. Γλώσσα Ελληνική: Αξία και Διατήρηση
  4. Τράπεζα Ἰδεῶν - Γλώσσα Ελληνική: Αξία και Διατήρηση

Γλώσσα Ελληνική: Αξία και Διατήρηση

«Χάρη στοὺς μοναχοὺς καὶ τὸ ἀντιγραφικό τους ἔργο ὑπάρχουν οἱ φιλόλογοι. Οἱ φιλόλογοι δὲν θὰ εἶχαν ἀντικείμενο, ἐὰν οἱ μοναχοὶ μὲ τὸ ἀκούραστο ἔργο τους δὲν εἶχαν φροντίσει νὰ διασώσουν ὣς σήμερα τὰ ἔργα τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων». Αὐτὰ περίπου εἶναι τὰ λόγια τοῦ καθηγητῆ μου καὶ ὁμότιμου πιὰ καθηγητῆ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν κυρίου Σπυρίδωνα Κοντογιάννη. Δὲν σᾶς κρύβω ὅτι ἀρχικὰ...
Μακροχρόνια εἶναι ἡ ἐπιμονὴ τῶν ἐρευνητῶν τῆς προϊστορικῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας, ξένων καὶ Ἑλλήνων, εὐτυχῶς στοὺς τελευταίους ὑπάρχουν ἐξαιρέσεις, νὰ ἰσχυρίζoνται τὴν προέλευση ἀπὸ τὴν ἀνύπαρκτη ἰνδοευρωπαϊκὴ καὶ ἄλλες ξένες, ἀνύπαρκτες ἐπίσης, γλῶσσες, ἀκόμη καὶ στὴν ἑλληνιστικὴ περίοδο τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου. Ὁ Ἄγγλος ἑλληνιστὴς π.χ. καθηγητὴς τῆς ἑλληνικῆς φιλολογίας ἀποφαίνεται μὲ βεβαιότητα:...
Ὑπάρχουν στὸ λεξικὸ ὁρισμένα λήμματα πού, ἂν καὶ ἑρμηνεύωνται ἀπὸ τὸν λεξικογράφο, τὸ σημαινόμενό τους δὲν γίνεται ἀντιληπτὸ σὲ ὅλη τους τὴν ἔκταση ἀπὸ ἐκείνους ποὺ δὲν μετέχουν στὴν πολιτισμικὴ παράδοση ποὺ διακονεῖ ἡ γλῶσσα. Αὐτὴ ἡ διαφοροποίηση μεταξὺ τοῦ ἐκπεμπόμενου καὶ προσλαμβανομένου μηνύματος ὀφείλεται στὴν ἰδιαίτερότητα τῶν λέξεων αὐτῶν ποὺ ὀνομάζονται Hotwords. Εἶναι λέξεις...
Στὴ βυζαντινὴ παιδεία ἡ Ἐκκλησία κατεῖχε σημαντικὸ ρόλο. Τὰ πρῶτα γράμματα τὰ μικρὰ παιδιὰ τὰ μάθαιναν σὲ σχολεῖα ποὺ διατηροῦσε ἡ Ἐκκλησία (ἀνάγνωση, γραφή, γραμματική, ψαλμούς, μουσική, ἱερὰ ἱστορία). Μετὰ τὴ βασικὴ αὐτὴ ἐκπαίδευση ἀκολουθοῦσε ἡ γενικὴ ἐγκύκλιος παιδεία, ὅπου τὰ μεγαλύτερα παιδιὰ διδάσκονταν γραμματική, ρητορική, ποιητική, ἱστορία, φιλοσοφία καὶ μαθηματικά. Ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους...
Ἡ νεοελληνικὴ γλῶσσα, ἡ ὁποία συνεχίζει τὴν ἀπρόσκοπτη τρισχιλιετῆ καὶ πλέον πορεία (τουλάχιστον σὲ γραπτὴ μορφὴ)τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, δὲν πρέπει νὰ θεωρεῖται ὡς ἑνιαία καὶ ὁμοιόμορφη. Κάτι τέτοιο θὰ ἦταν οὐτοπικὸ καθὼς θὰ παραγνώριζε τὶς ἐπιμέρους τοπικὲς (καὶ ὄχι μόνο) διαφοροποιήσεις ἐνῷ παράλληλα θὰ ἐνεῖχε τὸν κίνδυνο νὰ ταυτιστεῖ αὐτὴ μὲ τὴν ἐπίσημή της μορφή, τὴν Νεοελληνικὴ Κοινή, ἡ...
- Γέροντα, γιατί κατήργησαν τοὺς τόνους ἀπὸ τὴν γραμματική; - Τώρα, ὅπως οἱ ἄνθρωποι δὲν σηκώνουν τίποτε καὶ τὰ πετοῦν ὅλα, ἔτσι καὶ τὰ γράμματα δὲν σηκώνουν τίποτε, οὔτε ὀξεῖες οὔτε περισπωμένες! Καὶ ὅπως ὅλοι τρέχουν, δὲν βάζουν οὔτε τελεία! Βλέπω μία γλώσσα ποὺ γράφουν μερικοί! Διάβαζα σὲ μία μετάφραση τῆς Καινῆς Διαθήκης: «Ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο κάλεσα τὸν γιό μου»[1]. Δὲν ταιριάζει, βρὲ...
Ἀφιερώνεται στοὺς 4 πρώτους μαθητὲς τοῦ Ἑλληνικοῦ Μειονοτικοῦ Δημοτικοῦ Σχολείου τῆς Ἴμβρου ποὺ ἐπαναλειτούργησε φέτος μετὰ ἀπὸ 49 χρόνια. 1. Εἰσαγωγὴ 1.1. Σκοποθεσία Ὡς γνωστὸν ἡ Ἴμβρος καὶ ἡ Τένεδος εἶναι δύο γειτονικὰ νησιὰ τοῦ Βορειοανατολικοῦ Αἰγαίου οἱ γλωσσικὲς ντοπιολαλιὲς τῶν ὁποίων ἀνήκουν στὴ γενικότερη ὁμάδα τῶν νεοελληνικῶν καὶ εἰδικότερα τῶν λεγόμενων «βόρειων» ἰδιωμάτων...
ΤΑ ΚΟΣΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ Ἀπὸ τὰ γυμνασιακά μας χρόνια θυμόμαστε πάντα πόση ἐντύπωση μᾶς ἔκανε στὴ μελέτη τοῦ ὁμηρικοῦ κειμένου ἡ παρατήρηση πὼς σχεδὸν κάθε φορὰ ποὺ ἀναφερόταν ἕνας θεός, ἕνας ἥρωας, ἕνα ζῶο ἢ κι ἕνα πρᾶγμα ἀκόμα, τὸ ὄνομά του συνοδευόταν σταθερὰ ἀπὸ κάποιο ἐπίθετο, ποὺ φαινομενικὰ δὲν πρόσθετε τίποτα οὐσιαστικὸ στὴ διήγηση. Οἱ δάσκαλοί μας ὀνόμαζαν τὰ ἐπίθετα αὐτὰ «κοσμητικά»,...
Συχνὰ τὰ τελευταῖα χρόνια γίνεται λόγος γιὰ τὴ σημασία τῆς χρήσης τῆς δημοτικῆς στὴ Θεία Λατρεία καὶ στὶς ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας. Ὑποστηρίζουν μερικοὶ πὼς ἡ χρήση τῆς δημοτικῆς ἔχει νὰ προσφέρει πολλὰ θετικὰ ἀποτελέσματα στὴν πνευματικὴ ζωὴ τῶν πιστῶν. Θεωροῦν πὼς μὲ τὴ μετάφραση καὶ τὴ χρήση αὐτῆς τῆς γλώσσας οἱ πιστοὶ θὰ κατανοοῦν τὰ Θεῖα νοήματα περισσότερο μὲ ἀποτέλεσμα ἡ προσευχὴ καὶ ἡ...
Η αντιπαράθεση που υπάρχει μερικές φορές περί της αξίας του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και της σχέσης του με την ιστορία των Ιουδαίων φθάνει συχνά στα άκρα. Είναι τόση η προκατάληψη περί  του θέματος, που ακόμα και η διεξαγωγή διαλόγου καθίσταται αδύνατη. Και όμως δεν χρειάζεται αυτή η αντιπαράθεση, αφού ο κάθε λαός και ο κάθε πολιτισμός αξίζουν τον σεβασμό όλων μας. Θέλοντας όμως να...
ΕΝΑ σημερινό παιδί πού θά πρωτοπάει στό σχολεῖο, ἀκόμη κι ἄν δέν ἔχει προδιδαχθεῖ κατ’ οἶκον, γνωρίζει περισσότερες ἀγγλικές παρά ἑλληνικές, ἀρχαῖες καί λόγιες, λέξεις, ἐκτός βέβαια ἀπό ἐκεῖνες πού εἶναι ἐν χρήσει καί σήμερα. Καί ὅμως μποροῦσε νά γνωρίζει πολλές, ἄν εἶχε μάθει κάποιες προσευχές. Τό «Πάτερ ἡμῶν» μπορεῖ νά γίνει ἕνα ἄριστο δεῖγμα γλωσσικῆς διδασκαλίας. Ὅμοια καί ὁ «Ἀκάθιστος...
– Γέροντα, γιατί κατήργησαν τοὺς τόνους ἀπὸ τὴ γραμματική; – Τώρα, ὅπως οἱ ἄνθρωποι δὲν σηκώνουν τίποτε καὶ τὰ πετοῦν ὅλα, ἔτσι καὶ τὰ γράμματα δὲν σηκώνουν τίποτε, οὔτε ὀξεῖες οὔτε περισπωμένες! Καὶ ὅπως ὅλοι τρέχουν, δὲν βάζουν οὔτε τελεία! Βλέπω μία γλώσσα ποὺ γράφουν μερικοί! Διάβαζα σὲ μία μετάφραση τῆς Καινῆς Διαθήκης: «Ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο κάλεσα τὸν γιό μου». Δὲν ταιριάζει, βρὲ παιδί! Δὲν...
  Ἂν σᾶς ρωτήσει κανείς, θέλοντας νὰ ἐλέγξει τὶς ἐτυμολογικὲς γνώσεις σας στὴν Ἀγγλικὴ ἢ στὴν Ἑλληνική, ἂν λέξεις ὅπως λ.χ. butter «βούτυρο», paper «χαρτί», church «ἐκκλησία», sketch «σκαρίφημα - θεατρικὸ σκέτς», bomb «βόμβα», clergy «κληρικὸς» καὶ clerk «ὑπάλληλος», chart «χάρτης» καὶ card «κάρτα», calm «νηνεμία, γαλήνη», pain «πόνος», pirate «πειρατής», diploma «δίπλωμα», chanel...
«Απ΄ ό,τι κάλλη έχει ο άνθρωπος τα λόγια έχουν τη χάρη  να κάνουσι κάθε καρδιά, παρηγοριά να πάρει». Ερωτόκριτος Ταξίδι, καρποβριθές και ευφρόσυνο, είναι η αναζήτηση της ετυμολογίας, των γενεθλίων των λέξεων. «Ο Θεός μας χάρισε μια γλώσσα ζωντανή, εύρωστη, πεισματάρα και χαριτωμένη», όπως έλεγε ο Σεφέρης. Ξεφλουδίζεις τις λέξεις της, το αλλεπάλληλο φύλλωμα που πρόσθεσε ο λαός στο...
Ἡ ταχύτητα μὲ τὴν ὁποία τὰ παιδιὰ ἀποκτοῦν κυριαρχία στὴ μητρική τους γλώσσα καὶ οἱ ὁμοιότητες μεταξὺ τῶν διαφόρων γλωσσῶν προϋποθέτουν τὴν ὕπαρξη μιᾶς ἔμφυτης προδιάθεσης τοῦ ἀνθρώπου νὰ ὁμιλεῖ. Ἡ γλωσσικὴ ἱκανότητα εἶναι ἐγγενής· ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος γιὰ νὰ ἐπικοινωνεῖ καὶ νὰ κοινωνεῖ. Ἀσφαλῶς ὁ προφορικὸς λόγος εἶναι κατὰ πολὺ ἀρχαιότερος τοῦ γραπτοῦ. Ὅσο βέβαιοι εἴμαστε γιὰ τὴ χρονικὴ...
Πρόσφατα, στήν Ἐφημερίδα «Ἑστία» (24-5-2017) δημοσιεύθηκε ἄρθρο μέ τίτλο «Στήν Γαλλία ἐπενδύουν στά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά». Στό ἄρθρο αὐτό ἐπισημαίνεται τό ἐνδιαφέρον τῶν Εὐρωπαίων γιά τά ‘Aρχαῖα Ἑλληνικά ὡς παράγοντα πολιτισμοῦ. Ἀφορμή γιά νά γραφῆ τό ἄρθρο εἶναι ὅτι ὁ νέος Ὑπουργός Παιδείας στήν Γαλλία, ὕστερα ἀπό τίς πρόσφατες ἐκλογές, Ζάν-Μισέλ Μπλανκέ ἐξέφρασε τήν πρόθεσή του νά ἐπαναφέρη τίς...
Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ποὺ οἰκοδομεῖται στὰ ὄνειρά μας ὡς πυξίδα γιὰ νὰ κατευθύνῃ τὸ σκάφος τοῦ πλανητικοῦ ἑλληνισμοῦ χρειάζεται μία πλανητικὴ γλῶσσα, δηλαδὴ τὴν ἑλληνική. Ἀλλὰ ἐπειδὴ τὴν πυξίδα θὰ τὴν χειρισθοῦν οἱ σημερινοὶ νέοι πτυχιοῦχοι ἄνεργοι, πρέπει νὰ τοὺς δοθῆ μία γλῶσσα διαφορετική, καβαφική, ἐλεύθερη ἀπὸ δυτικοὺς γλωσσολογικοὺς ῥασιοναλισμούς. Ἰδοὺ οἱ βάσεις τοῦ γλωσσικοῦ αὐτοῦ...
Οἱ ξένοι ὅταν θέλουν νὰ δημιουργήσουν μιὰ λέξη, εἰδικὰ σὲ ἐπιστημονικὸ πεδίο, χρησιμοποιοῦν πάντοτε καὶ μόνο τὴν Ἑλληνική. Γιὰ παράδειγμα ἀναφέρω μιὰ ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες ἑταιρεῖες ἀθλητικῶν εἰδῶν, τὴν ἑταιρεία Nike (ἡ λέξη προφέρεται «νάϊκι» καὶ ὄχι «νάϊκ»). NIKE ὅμως σημαίνει Νίκη. Τὸ ὄνομα αὐτὸ ἐδόθη πρὸς τιμὴν τῆς Νίκης τῆς Σαμοθράκης, ἀντίγραφο τοῦ ἀγάλματος τῆς ὁποίας κοσμεῖ τὸ ἐργοστάσιο...
Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Σταύρος Παπαμαρινόπουλος, σε μια συγκλονιστική συνεντευξη για την αξία των Αρχαίων Ελληνικών στις εγκεφαλικές λειτουργίες και τις δυνατότητες του τομέα Φυσικής της Πληροφορίας.Δείτε το όλο. Συνέντευξη στον Γιώργο Σαχίνη Πηγή: Ινφογνώμων Πολιτικά
Κατὰ τὸν Ἠσύχιο οἱ Λάκωνες ὀνομάζουν ἑλλὰ τὴν καθέδρα. Ἑπομένως καὶ τὸ ὄνομα Ἑλλὰς πιθανὸν νὰ σημαίνει τὴν καθέδρα τῶν ἀνθρώπων, τὴ χώρα τῶν αὐτοχθόνων ἀνθρώπων, κάτι ποὺ ἀπέδειξαν καὶ ἔρευνες τοῦ DNA καὶ ἀρχαιολογικὲς ἔρευνες, ἀφοῦ πρὶν 200.000 ± 40.000 ἔτη ἔχουμε τὸ κρανίο τῶν Πετραλώνων [1], πρὶν 135.000 ἔτη ἀποτυπώματα ἀνθρωπίνων πελμάτων στὸ σπήλαιο τῆς Θεοπετρας [2] Τρικάλων, ὅπου ἡ...

Δεν ξεχνώ

ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΚΤΡΩΣΕΙΣ [1986 - 2016]: 30 Χρόνια από τήν ψήφιση…

Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017

Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...

ΕΛΛΗΝΕΣ και ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ μποϊκοτάρετε τα προϊόντα εταιρειών που αφαιρούν…

Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017

Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...

1974: Η προδοσία της Κύπρου!

TIDEON 12-10-2016

Σύμφωνο Διαστροφικής Συμβίωσης

TIDEON 21-12-2015

Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...

ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ: Δεν θα γίνω ευκολόπιστο θύμα!

Tideon 14-12-2015

Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...

Η καταιγίδα των αντιδράσεων για το «αντιρατσιστικό»

TIDEON 27-08-2014

  Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...

Δεν θα γίνω «δωρητής» οργάνων χωρίς να το θέλω! …

tideon.org 02-05-2013

  Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...

Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές...

Tideon 31-12-2012

Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...

Όχι, δεν θα φύγω

Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012

Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...

ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων…

tideon 07-11-2011

  ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...

Ποιοι πολεμούν την Πολύτεκνη Οικογένεια και τη Δημογραφική ανάπτυξη της…

ΑΣΠΕ κλπ 07-11-2011

Η γενοκτονία των Ελλήνων ΑΠΑΡΑΓΡΑΠΤΟ ΣΤΙΓΜΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΟΥ…

ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 27-06-2011

 

ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ...;

ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011

   Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου;    Για να...

Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου…

ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010

Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...