Κατήχηση: Ο Θεός Πλάστης [2015]

dhmioyrgia toy kosmoy 01

Α´. Μικρή εἰσαγωγή

Θά θυμᾶσθε ὅτι στην προηγούμενη συγκέντρωσή μας εἴχαμε μιλήσει γιά τόν μεγάλο Καλλιτέχνη καί Δημιουργό τοῦ κόσμου. Δυσκολεύτηκε πολύ νά φτιάξει ο Θεός τον κόσμο;
—(...)
—Μέ ἕνα μόνο παντοδύναμο λόγο Του! «Εἶπε... καί ἐγένετο»! Καί τί δέν ἔφτιαξε ὁ «Ποιητής οὐρανοῦ καί γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καί ἀοράτων»! Κάθε λόγος Του, κάθε ἐντολή Του, καί ἕνα θαῦμα! Κάθε πλάσμα Του «καλόν λίαν»!
Γιά ποιό σκοπό ὅμως ὅλ᾿ αὐτά; Καί οἱ ῎Αγγελοι, πού τούς εἶχε δημιουργήσει πρίν ἀπ᾿ ὅλα τά ἄλλα δημιουργήματα, περίμεναν νά δοῦν! Γιά ποιό σκοπό; Θυμᾶστε;
—(...)
—Μάλιστα! Γιά νά τά χαρίσει παλάτι στόν ἄνθρωπο! Νά τόν ὁρίσει βασιλιά τους! Αὐτό τό ὑπέροχο πλάσμα Του μέ τόν οὐράνιο προορισμό εἶχε σκοπό τοῦ κόσμου ὁ Θεός! Τόν ἄνθρωπο.
Καί νά! Τήν 6η ἡμέρα, ὅταν πλέον ἦσαν ὅλα ἕτοιμα, ὁ Θεός-Πατήρ εἶπε στόν Υἱό καί στό ῞Αγιο Πνεῦμα· «῎Ας φτιάξουμε τώρα τόν ἄνθρωπο! Τό πιό θαυμαστό καί τιμημένο ἀπ᾿ ὅλα μας τά δημιουργήματα, ἀφοῦ γι᾿ αὐτόν ἔγιναν ὅλα. ῎Ας τόν τιμήσουμε μέ ἐξαιρετικά χαρίσματα καί θεῖες ἱκανότητες· Ψυχή ἀθάνατη. Νοῦ καί λογική. ᾿Ελεύθερη θέληση. ῾Ικανότητα νά ἐρευνᾶ καί νά δημιουργεῖ· νά ἐξουσιάζει ὅλον τόν ὑλικό κόσμο! ῎Ετσι νά τόν φτιάξουμε. ῞Ωστε, ἄν θέλει, νά μπορεῖ νά μοιάσει σέ μᾶς στήν ἀρετή καί στήν ἁγιότητα». (῞Οσο βέβαια εἶναι δυνα-τόν νά μοιάζει τό κτίσμα στόν Κτίστη του).
Καί νά πῶς τά εἶπε ὁ Θεός - Πατήρ αὐτά τά λόγια· «Ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καί καθ᾿ ὁμοίωσιν» (Γεν. α´ 26).
Προσέξτε τή λέξη «ποιήσωμεν» (ἄς φτιάξουμε). Πρῶτον, δείχνει ὅτι ἡ ῾Αγία Τριάδα, ὁ ἕνας Θεός μας, εἶναι τρία Πρόσωπα. (῾Ο Πατήρ μιλάει στόν πληθυντικό)
Δεύτερον, θά πεῖ ὅτι μέ ἰδιαίτερη φροντίδα θά τόν ἔφτιαχνε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο. ῎Οχι μόνο μέ ἕνα λόγο, ὅπως ὅλα τά ἄλλα.
Καί πραγματικά. Μέ ἰδιαίτερη φροντίδα τόν ἔφτιαξε! Ξέρετε, πῶς;
—(...)
῾Η ῾Αγία Γραφή μᾶς πληροφορεῖ πάλι· «καί ἔπλασεν ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον, χοῦν ἀπό τῆς γῆς...» (Γεν. β´
7).
῎Ας προσέξουμε αὐτά τά λόγια. Πῆρε, λέει, χῶμα ἀπό τή γῆ ὁ Θεός· καί, σάν ἄριστος Καλλιτέχνης πηλοπλαστικῆς, ἔπλασε τόν ἄνθρωπο (τόν ᾿Αδάμ· πού σημαίνει· ἀπό χῶμα· χοϊκός)! Νά φαντασθοῦμε τόν πάνσοφο Δημιουργό τήν ὥρα πού πλάθει τό τελειότερο δημιούργημά Του! Μέ τί σοφία, μέ πόση στοργή, μέ τί τέχνη θά ἔστηνε τό ἀνθρώπινο σῶμα! ῎Ορθιο! Νά μπορεῖ νά κινεῖται! Νά στέκει, νά κάθεται, νά σκύβει, νά λυγίζει, νά τρέχει, νά πηδᾶ, νά κολυμπᾶ!... Τά χέρια, τά πόδια, ὅλα στή θέση τους· ὅλα νά ἐξυπηρετοῦν τήν κάθε ἀνάγκη καί κάθε τοῦ σώματος κίνηση! Στό κέντρο, καί καλά ἀσφαλισμένο, τοποθέτησε τό ἐργοστάσιο τῆς καρδιᾶς! Τούς πνεύμονες! Τά σπλάχνα! Τό κεφάλι τό στήνει ψηλά. ῎Εχει ὑψηλό προορισμό! Γερό τό κρανίο του. Μέσα σ᾿ αὐτό τοποθετεῖ τό θαῦμα τοῦ ἐγκεφάλου! Τό λεπτούργημα τῶν ματιῶν, τῶν αὐτιῶν, τό στόμα μέ τό θαυμαστό ἐργαλεῖο τοῦ λόγου, τή γλώσσα!
Καί τί δέν ξεπερνᾶ κάθε ἀνθρώπινο θαυμασμό πάνω στό ἀνθρώπινο σῶμα! ῞Ενας μηχανισμός μέ ἐξαρτήματα καί μηχανήματα, συνδυασμούς καί ἐργαλεῖα, πού θαμπώνουν τό νοῦ! Οὔτε μπόρεσε, οὔτε θά μπορέσει ποτέ ἀνθρώπινη ἐπινόηση ἤ ἀνθρώπινη τεχνική νά τά ἀντιγράψουν!
Μά τό καλλιτέχνημα «ἄνθρωπος» δέν ἐτελείωσε. Διαβά-ζουμε στό βιβλίο τῆς Γενέσεως· «καί ἐνεφύσησεν εἰς τό πρόσωπον αὐτοῦ πνοήν ζωῆς»! (Γεν. β´ 7) Καί τό ἀριστούργημα, ἀπό πήλινο ἄγαλμα, ἄνοιξε τά μάτια! Εἶδε τόν Δημιουργό του! Στό ἀντίκρυσμά Του ἡ καρδιά πάλλει, κτυπᾶ! Τά χέρια κινοῦνται! Τά αὐτιά ἀκοῦνε! Τό πλάσμα - ἄνθρωπος παίρνει ζωή!...
Καί τώρα ἡ ἀγάπη τοῦ Πλαστουργοῦ φτάνει στό ξεχείλισμά της! Ξεχωριστό καί μοναδικό δῶρο χαρίζει στόν ἄνθρωπο! Σέ κανένα Του πλάσμα δέν τό ἔχει χαρίσει! Τόν ξεχωρίζει μ᾿ αὐτό ἀπό ὅλη τήν ἄλλη δημιουργία. Τοῦ δίνει κάτι ἀπό τόν ἑαυτό Του! Τήν ἀθάνατη ψυχή Του! Τώρα ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἐπάνω του κάτι θεϊκό. Αὐτό θά πεῖ· εἶναι πλασμένος «κατ᾿ εἰκόνα» τοῦ Θεοῦ. Δηλαδή, δέν εἶναι μόνο χῶμα, ὕλη! ῎Εχει ἀθάνατηψυχή! Νοῦ καί λογική! Θέληση καί ἐλευθερία!
Θά μπορούσαμε νά φαντασθοῦμε τή χαρά τοῦ Θεοῦ, ὅταν εἶδε ἕτοιμη αὐτή τήν «εἰκόνα»! Τή χαρά τῶν ᾿Αγγέλων, ὅταν εἶδαν αὐτό τό πλάσμα τοῦ Θεοῦ, πού τούς ἔμοιαζε σέ τόσα χαρίσματα!
Καί προχωρεῖ ἀκόμα ὁ Θεός στίς δωρεές τῆς ἀγάπης Του! Τοῦ δίνει τή δυνατότητα, ἄν τό θελήσει, νά μοιάσει στόν Δημιουργό του Θεό! (Αὐτό θά πεῖ ὅτι τόν ἔπλασε «κατ᾿ εἰκόνα» καί «καθ᾿ ὁμοίωσιν»). ῞Ο-πως γιά κάθε πλάσμα Του ὅρισε ἕνα σκοπό καί προορισμό, στόν ἄνθρωπο χαρίζει τόν ὑψηλότερο προορισμό καί σκοπό! Νά μοιάσει στό Θεό! Νά μοιραστεῖ μαζί Του σέ μιά οὐράνια κοινωνία τή δόξα Του! Τί θαῦμα καί ἀσύλληπτο μεγαλεῖο! Καί ὅταν λέμε «ἄνθρωπο», ἐννοοῦμε καί τήν Εὔα (ζωή), πού ἔπλασε ἀπό τήν πλευρά τοῦ ᾿Αδάμ.

 

Β. Επεξεργασία
᾿Εμᾶς ὅμως μᾶς ἐντυπωσίασε τό δημιούργημα - ἄνθρωπος! ῎Ας ἐπαναλάβει ἕνας τόν ἰδιαίτερο τρόπο, μέ τόν ὁποῖο τόν ἔπλασε ὁ Θεός!
— (...)
—Μάλιστα. Νά μοῦ πεῖτε καί τά ἰδιαίτερα χαρίσματα πού τοῦ ἔδωσε.
— (...)
—᾿Αθάνατη ψυχή. Νοῦ. Λογική. ᾿Ελευθερία. Θέληση!... Ποιός ἄλλος ἔχει αὐτά τά χαρίσματα;
— (...)
— Μόνον ὁ Θεός (στόν ἀπόλυτο βαθμό). ᾿Εκεῖνος τά χάρισε πρῶτα στούς ᾿Αγγέλους καί μετά στόν ἄνθρωπο. Μόνο! Γι᾿ αὐτό καί μόνο γιά κεῖνον εἶπε· «κατ᾿ εἰκόνα» μου.
Καί τοῦ ἔδωσε τόν ὑψηλότερο προορισμό! Ποιόν;
— (...)
— Νά τοῦ μοιάσει, ἄν τό θελήσει!

«Κατ᾿ εἰκόνα», λοιπόν, «καί καθ᾿ ὁμοίωσίν» Του ἔπλασε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο!
Θά ἤθελα νά σταθοῦμε ἰδιαίτερα σ᾿ αὐτές τίς δύο μοναδικές, θεϊκές κληρονομιές τοῦ ἀνθρώπου!
Καθορίζουν τόν θεϊκό προορισμό του.
Καί πρῶτον «κατ᾿ εἰκόνα»· Τό εἴχατε σκεφθεῖ ποτέ, ὅτι ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ;
῎Εχετε προσέξει κάτι; ῞Οταν ὁ ἱερέας θυμιατίζει στήν ἐκκλησία, ἀφοῦ θυμιατίσει τίς εἰκόνες τοῦ Κυρίου, τῆς Παναγίας, τῶν ῾Αγίων, γυρίζει καί θυμιατίζει ὅλους ἐμᾶς! ῞Εναν-ἕναν! Γιατί μᾶς θυμιατίζει μαζί μέ τίς εἰκόνες;
— (...)
— Γιατί εἴμαστε καί μεῖς εἰκόνες! Εἰκόνες τοῦ Θεοῦ! Σᾶς ἐρωτῶ τώρα· Πῶς φερόμαστε στίς εἰκόνες μας;
— (...)
— Λοιπόν, τί λέτε; Μποροῦμε νά φερθοῦμε διαφορετικά στίς εἰκόνες τοῦ Θεοῦ, τούς ἀν-θρώπους; Δέν ἀπαιτεῖται ὁ ἴδιος σεβασμός, ἡ ἴδια τιμή;
— (...)
— Τί πρέπει λοιπόν νά λείψει ἀπό τή συμπεριφορά μας ἀπέναντι τοῦ ἴδιου τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τῶν ἄλλων ἀνθρώπων;
— (...)
— Ποτέ περιφρόνηση, ἀσχημοσύνη, κακοποίηση, προσβολή, κακολογία. Βλέπουμε στήν ἐποχή μας ὅτι ὁ  κόσμος τῆς ἁμαρτίας ἔχει ἐξευτελίσει τή θεϊκή εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου! Φόνοι, μαρτύρια, πείνα, πόλεμοι, προσφυγιά! ᾿Αλλά καί ἄσχημη ζωή· ἁμαρτωλή. ᾿Αταίριαστη τελείως γιά εἰκόνες τοῦ Θεοῦ! Σοβαρό τό πρόβλημα! ῾Ο καθένας μας κάτι πρέπει νά κάνει γιά νά δοθεῖ καί πάλι θέση τιμῆς στίς εἰκόνες τοῦ Θεοῦ! Τί προτείνετε;
— (...)
—῾Ωραῖες οἱ σκέψεις σας. Σεβαστική συμπεριφορά. Τιμή. Εὐγένεια. Φροντίδα. Προσπάθεια νά συνειδητοποιήσουν ὅλοι γύρω μας ὅτι, συνάνθρωποί μας = εἰκόνες τοῦ Θεοῦ!
Θά σᾶς ρωτήσω ὅμως καί κάτι ἄλλο. ῎Εχω δεῖ συχνά εἰκόνες παλιές στό Ναό ἤ στό σπίτι, πού τά χρόνια, ἡ σκόνη, οἱ καπνοί, τίς ἔχουν μαυρίσει. ῎Εχουν σκεπάσει τά χρώματα καί τήν ὀμορφιά τους. Γιατί δέν φροντίσαμε νά τίς προσέξουμε ἀπ᾿ τήν καταστροφή. Καί σᾶς ρωτῶ· Μήπως συμβαίνει τό ἴδιο καί μέ μᾶς; Τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα μας, νοῦ καί ψυχή, τά διατηροῦμε καθαρά καί ἁγνά, ὅπως ᾿Εκεῖνος τά ἔπλασε;
— (...)
— Δίκιο ἔχετε. Μέ χίλιους δυό καπνούς καί καυσαέρια τή μουντζουρώνουμε! Τήν ἀλλοιώνουμε! ῎Ας ἀναφέρουμε μερικούς τέτοιους καπνούς.
— (...)
— ῎Ετσι εἶναι. Τά βρώμικα ζουζούνια τῶν κακιῶν μας τήν πνίγουν. ῾Η ἀπροσεξία μας τήν ἐκθέτει στά καταστροφικά καυσαέρια τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου. (Κακές παρέες καί ψυχαγωγίες, τηλεόραση, ἄσχημα περιοδικά, ἄσεμνες μόδες καί τόσα ἄλλα!) ᾿Αναφέρατε ὅμως καί κάτι ἐξ ἴσου πολύ σημαντικό. Τήν ἀμέλειά μας νά τή φροντίσουμε! Ποιό εἶναι τό ἀντίθετο τῆς ἀμέλειας;
— (...)
— ῾Η ἐπιμέλεια! Λοιπόν, ἐπιμέλεια στή θεία εἰκόνα! Πῶς;
— (...)
— Μέ τήν προσοχή μας. Τή διόρθωσή μας. Νά τήν καθαρίζουμε μέ τήν ἐξομολόγηση. Τήν προσευχή μας. Τόν ἐκκλησιασμό μας. Νά λέμε στόν ἑαυτό μας, ὅταν πάει νά μᾶς πα-ρασύρει τό κακό· «Καί ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα μου; ῎Οχι· δέ θά τή λερώσω»! Νά λέμε γιά τούς ἄλλους ἀνθρώπους· «Εἶναι εἰκόνες τοῦ Θεοῦ! Θά τούς σεβασθῶ»!
῎Ετσι, μέ αὐτή τήν προσπάθεια καί τή βοήθεια τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος θά προχωροῦμε σιγά - σιγά στό μεγάλο προορισμό μας, τήν;...
— (...)
— «῾Ομοίωση» μέ τόν Πατέρα μας τόν Θεό! Στό «καθ᾿ ὁμοίωσιν».
Οἱ ῞Αγιοι τῆς ᾿Εκκλησίας μας γι᾿ αὐτό εἶναι ῞Αγιοι. Γιατί ἀγωνίσθηκαν νά κρατήσουν τήν εἰκόνα τῆς ψυχῆς τους καθαρή· μέ ὅλο τό «πρωτόπλαστο κάλλος» πού τῆς ἔδωσε ὁ Θεός. Πέταξαν ψηλά ἀπό τήν ἁμαρτία τοῦ κόσμου. Φρόντιζαν νά πλησιάζουν ὅλο καί πιό πολύ πρός τήν ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ! Νά μιμοῦνται τίς θεϊκές ἀρετές! Νά μοιάσουν στό Θεό· ὅπως ᾿Εκεῖνος ὥρισε· «῞Αγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγώ ῞Αγιός εἰμι»!
Τό Σύνθημά μας εἶναι φανερό. Πῶς νά τό διατυπώσουμε;
— (...)

 

Σύνθημα
Τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα μου δέ θά τή λερώσω.

Αν θέλουμε μπορούμε να σχολιάσουμε και το παρακάτω κείμενο:
ΤΟ «ΜΥΣΤΙΚΟ ΔΕΙΠΝΟ» ΤΟΥ ΛΕΟΝΑΡΝΤΟΥ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ
῾Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ὅταν ζωγράφιζε τό Μυστικό Δεῖπνο, κοπίασε πολύ γιά νά βρεῖ τά πρόσωπα τοῦ ἀριστουργήματός του. Μιά ἡμέρα, ὅπως παρακολουθοῦσε τή θεία Λειτουργία, εἶδε ἕνα νεαρό ψάλτη πού εἶχε ἀγγελική, ἁγνή φυσιογνωμία. Αὐτός κάνει, εἶπε, γιά τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.
— Πῶς λέγεσθε; τόν ρώτησε.
— Πέτρος Μπαντινέλλι, ἀπάντησε ὁ νέος.
Εἶχαν περάσει δέκα χρόνια. ῎Ηθελε τώρα νά βρεῖ τό πρόσωπο τοῦ ᾿Ιούδα. Κάπου συνάντησε ἕναν ἄνθρωπο σωστό ράκος τῆς ἁμαρτίας. ῾Η ἀπαίσια μορφή του ἦταν ὅ,τι ἔπρεπε γιά νά παραστήσει τόν ᾿Ιούδα. Ρώτησε τό ὄνομά του.
— Πέτρος Μπαντινέλλι, ἀπάντησε ἐκεῖνος.
῾Ο Λεονάρντο ἀποσβολώθηκε. ῏Ηταν ὁ ἴδιος! ῾Η ἁμαρτία εἶχε ἀλλοιώσει τό κάλλος τῆς εἰκόνας του.

 

Παιχνίδι:

2. ΘΑΛΑΣΣΑ - ΣΤΕΡΙΑ (Εσωτερικού χώρου)
Τα παιδιά μπαίνουν πίσω από μία γραμμή σχεδιασμένη στο έδαφος (με σχοινί, με χαρτοταινία) και στέκονται το ένα πλάι στο άλλο. Εκεί που πατάνε είναι η στεριά.

Ο Κατηχητής δίνει το παράγγελμα λέγοντας θάλασσα και τα παιδιά με ένα πηδηματάκι με τα δύο πόδια έρχονται μπροστά από τη γραμμή (στην περιοχή δηλαδή της θάλασσας). Αντίστοιχα όταν λέει στεριά πρέπει τα παιδιά να πηδήξουν στην περιοχή της στεριάς.
Για να ξεγελάσουμε τα παιδιά μπορούμε να λέμε άλλες λέξεις που αρχίζουν από θα... (θάρρος, θάμπωμα κτλ) ή από στε.. (στεφάνι, στέπες, στέλεχος κτλ). Όποιο παιδί χάνει βγαίνει από το παιχνίδι και κερδίζει ο τελευταίος.

 

imml neothtas 01

 ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e
): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1,
Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα